Jerzy Kossowski
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia |
18 lipca 1889 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
16 czerwca 1969 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jerzy Alfred Tomasz Kossowski (ur. 18 lipca 1889 we Lwowie, zm. 16 czerwca 1969 w Rio de Janeiro[1]) – polski pisarz, dziennikarz, aktor, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Zygmunta i Stefanii z Tenbellich. Egzamin maturalny zdał w roku 1908, po czym studiował prawo i historię sztuki w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W roku 1912 został wcielony do wojska austriackiego i ukończył szkołę podchorążych. W latach 1914–1918 brał udział w I wojnie światowej, na froncie rosyjskim i włoskim. Prowadził w tym czasie intensywną konspiracyjną działalność antyaustriacką. W roku 1918 w stopniu porucznika wziął udział w przejęciu władzy w polskie ręce w Tarnowie, gdzie stacjonował z batalionem zapasowym 20 Galicyjskiego pułku piechoty. W wojsku polskim służył do roku 1920, biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I[2].
Po zakończeniu służby wojskowej organizował życie teatralne w Polsce, pełniąc funkcje kierownicze różnych zespołów teatralnych oraz reżyserując i występując jako aktor m.in. w Teatrze Reduta i poznańskim Teatrze Nowym.
Od 1914 roku prowadził działalność literacką i dziennikarską, jednak debiut książkowy miał dopiero w roku 1927. W jego dorobku są liczne powieści, sztuki teatralne, drobne formy literackie i przekłady. Swoje prace podpisywał Zygfryd Jur, J.K. i J. Kos. Był wiceprezesem ZAiKS-u.
W 1936 roku wyjechał z żoną do Brazylii. Po wybuchu II wojny światowej wrócił do Europy i wstąpił do Wojska Polskiego we Francji, biorąc udział w walkach w 1940 roku. Dostał się do niewoli, z której uciekł i powrócił do Brazylii. W latach 50. i 60. był profesorem w szkole dramatycznej w Rio de Janeiro.
Laureat Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1968 roku[3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych[4]
- Złoty Krzyż Zasługi (23 czerwca 1927)[5]
- Medal Niepodległości (3 czerwca 1933)[6]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[4]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1938)[7]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[4]
- Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)[8]
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
- Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)
- Krzyż Wojskowy Jubileuszowy 1912–1913 (Austro-Węgry)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy Kossowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2023-06-26] .
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 10, 809.
- ↑ Lista laureatów – 1951-2011
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 369.
- ↑ M.P. z 1927 r. nr 143, poz. 369 „za ofiarne szerzenie kultury polskiej w województwach wschodnich”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 606 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej za granicą”.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 8/1931, s. 382.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Jerzy Kossowski. e-teatr.pl. [dostęp 2013-10-28]. (pol.).
- Jerzy Giza. Jerzy Kossowski – żołnierz, pisarz, patriota. „Almanach Sądecki”. 8 (4), 1999.
- Kapitanowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Laureaci Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Wawrzynem Akademickim
- Polacy – uczestnicy kampanii francuskiej 1940
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Polacy odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy pisarze dwudziestolecia międzywojennego
- Polscy prozaicy
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1889
- Zmarli w 1969
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Brazylii po II wojnie światowej