Ivösjön
56°05′00″N 14°25′00″E/56,083333 14,416667 Jezioro Ivösjön | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Wysokość lustra |
5,8[1] m n.p.m. |
| Wyspy |
Ivön, Enön |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
54,2 km² |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
0,564 km³[2] |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające |
Byaån, Holjeån |
| Rzeki wypływające |
Skräbeån |
Położenie na mapie Skanii  | |
Położenie na mapie Szwecji  | |
| 56°05′00″N 14°25′00″E/56,083333 14,416667
| |
Ivösjön – jezioro w południowej Szwecji, położone w północno-wschodniej części prowincji historycznej (landskap) Skania, w granicach gmin Kristianstad i Bromölla. Największe pod względem powierzchni (54,2 km²) i najgłębsze jezioro w Skanii. Średnia głębokość wynosi 11,3 m, maksymalna ok. 50 m. W latach 1872–1874 w wyniku przeprowadzonych robót, obniżono poziom jeziora o ok. 1,8 m[3].
W wodach jeziora żyje około 25–30 gatunków ryb. Jego obszar objęty jest od 2004 r. programem Natura 2000[4].
Na jeziorze Ivösjön położona jest największa wyspa Skanii, Ivön, o powierzchni ok. 1100 ha. Znajdują się na niej średniowieczne ruiny tzw. piwnicy biskupiej (Biskopkällaren), gdzie ostatnie lata życia spędził śmiertelnie chory arcybiskup Lund Anders Sunesen (zm. 1228). W północnej części wyspy do lat 50. XX w. wydobywano kaolin, transportowany następnie promami do zakładów Iföverken w Bromölla.
Druga pod względem powierzchni wyspa jeziora, Enön, jest niezamieszkana.
Od nazwy jeziora utworzono nazwę gatunkową kopalnego (kredowego) grzyba Stomiopeltites ivoeensis (workowce, klasa Dothideomycetes, rząd Micropeltidales), znalezionego w skałach, odsłaniających się w nieodległym od jeziora kamieniołomie[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ SMHI: Sjöareal och sjöhöjd. [dostęp 2017-12-13]. (szw.).
- ↑ SMHI: Sjödjup och sjövolym. [dostęp 2017-12-13]. (szw.).
- ↑ Ivösjökommittén: Mer om Ivösjön. [dostęp 2017-12-13]. (szw.).
- ↑ Länsstyrelsen Skåne: Ivösjön, Opmannasjön, Levrasjön, Skräbeån. [dostęp 2017-12-13]. (szw.).
- ↑ Stephen McLoughlin i inni, Neutron tomography, fluorescence and transmitted light microscopy reveal new insect damage, fungi and plant organ associations in the Late Cretaceous floras of Sweden, „GFF”, 143 (2-3), 2021, s. 248–276, DOI: 10.1080/11035897.2021.1896574, ISSN 1103-5897 [dostęp 2024-10-13] (ang.).