Hern (duch)
Hern (Herne), Hern Myśliwy – w angielskim folklorze anglosaski duch lasu, utożsamiany z celtyckim rogatym bogiem Cernunnosem.
Legendarny duch z głową zwieńczoną porożem, zamieszkujący las i królewski Wielki Park w Windsorze. Wierzono, że podobnie jak związane ze światem zmarłych celtyckie bóstwa myśliwskie Arawn i Gwyn ap Nudd, dowodzi upiornymi Dzikimi Zastępami galopujących widm i prowadzi zmarłych w zaświaty[1].
W literaturze Hern po raz pierwszy pojawia się w 1597 roku w sztuce Williama Szekspira Wesołe kumoszki z Windsoru:
- There is an old tale goes, that Herne the hunter,
- Sometime a keeper here in Windsor Forest,
- Doth all the winter-time, at still midnight,
- Walk round about an oak, with great ragg’d horns;
- And there he blasts the tree, and takes the cattle,
- And makes milch-kine yield blood, and shakes a chain
- In a most hideous and dreadful manner.
- You have heard of such a spirit, and well you know
- The superstitious idle-headed eld
- Receiv’d, and did deliver to our age,
- This tale of Herne the Hunter for a truth.
- (William Shakespeare, The merry wives of Windsor, akt 4, scena 4)
W masowej kulturze współczesnej
[edytuj | edytuj kod]Postać Herna występuje w brytyjskim serialu Robin z Sherwood jako Hern myśliwy i Hern pan drzew (w odcinku zatytułowanym Władca drzew), istota zamieszkująca las Sherwood. Przekazuje ona Robinowi łuk i strzały oraz wysyła go po rzekomy symbol Anglii – srebrną strzałę. W scenariuszu nie określono wyraźnie, czy Hern jest bóstwem, czy człowiekiem: wśród ludzi pojawia się jako bóstwo z porożem jelenia, lecz także jako zwykła istota ludzka. W serialu Hern ukazany jest również jako swoiste przeznaczenie Robin Hooda, jako nieodłącznie z nim związany; po śmierci banity powołuje na jego miejsce kolejnego Roberta z Huntingdon. Obu postaciom przedstawia się słowami: „Ja jestem Hern Myśliwy, a ty jesteś liściem niesionym przez wiatr” (I am Herne the Hunter and you are a leaf driven by the wind).
Robert Bly w swym eseju Żelazny Jan porównuje Herna do owej tytułowej postaci opisanej w jednej z baśni braci Grimm pod takim tytułem. Według autora postać ta występuje w mitach wielu kultur i ma istotny wpływ na inicjację mężczyzn[2].
Jan Hern (połączenie Herna i Żelaznego Jana) jest głównym bohaterem zbioru opowiadań Bartosza Adamiaka[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ John i Caitlín Matthews: Mitologia Wysp Brytyjskich. Poznań: Rebis, 1997, s. 113, ISBN 83-7120-261-X.
- ↑ Robert Bly: Żelazny Jan. Rzecz o mężczyznach. Poznań: Rebis, 1993, ISBN 83-85696-54-7.
- ↑ Bartosz Adamiak: Sukkub i inne opowiadania. Kraków: Ridero IT Publishing, 2016, ISBN 978-836-554-324-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- The Legend of Herne the Hunter (ang.) [dostęp 2024-05-13]
- https://web.archive.org/web/20071112152033/http://www.lugodoc.demon.co.uk/HERNE.HTM