Henryk Duczmal
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
dyrygent, chórmistrz, nauczyciel |
Aktywność | |
Zespoły | |
Symfoniczna Orkiestra Objazdowa Towarzystwa Filharmonii Robotniczej w Poznaniu | |
Odznaczenia | |
|
Henryk Wojciech Duczmal (ur. 23 kwietnia 1908 w Krotoszynie, zm. 14 sierpnia 1977 w Poznaniu) – dyrygent, dyrektor teatru, pedagog. Ojciec dyrygentki Agnieszki Duczmal.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Egzamin dojrzałości zdał w Państwowym Gimnazjum Klasycznym im. H. Kołłątaja w Krotoszynie w 1927. Przez rok pracował w Zarządzie Miejskim i grał w założonym przez siebie zespole zarabiając na studia. W 1933 roku ukończył studia na Wydziale Pedagogicznym Konserwatorium Muzycznego w Poznaniu. Studiował też na Uniwersytecie Poznańskim. Dyplom muzyka uzyskał w roku 1934 z wynikiem bardzo dobrym. Do 1939 roku był w Poznaniu nauczycielem muzyki i chórmistrzem. Za tajne nauczanie został wysiedlony przez hitlerowców na Kielecczyznę[1] i uwięziony w obozach w Seelow i Dabendorf. Po wyzwoleniu przyjechał do rodzinnego Krotoszyna, gdzie mieszkał do 1949. Tam w latach 1945-50 pracował jako nauczyciel śpiewu, założył kilka zespołów chóralnych i muzycznych – pełnił również funkcję kierownika Referatu Kultury i Sztuki.
W 1949 powrócił do Poznania. Był dyrektorem stworzonej przez siebie Miejskiej Szkoły Umuzykalniającej oraz członkiem Powiatowej Rady Narodowej. Uczył w Państwowej Szkole Muzycznej, a później także w Szkole Baletowej w Poznaniu[2].
W latach 1950-55 pełnił funkcję dyrektora i był jednym z dyrygentów Symfonicznej Orkiestry Objazdowej Towarzystwa Filharmonii Robotniczej w Poznaniu. Od roku 1955 pełnił obowiązki kierownika muzycznego poznańskiej rozgłośni Polskiego Radia. W tym okresie założył też zespół radiowy pod nazwą Kapela Wojciecha Surdyka (Surdyk: pseudonim ludowy) z którą nagrał ponad 250 opracowanych przez siebie melodii wielkopolskich, które weszły do rodzimego folkloru[3]. W latach 1956-1958 był dyrektorem „Estrady”[4].
Od 15 sierpnia 1958 do 31 marca 1962 sprawował funkcję dyrektora Operetki Poznańskiej[5][6]; w tym czasie zmodernizował budynek teatru, powiększył widownię i poszerzył kanał orkiestrowy[7]. Od 1961 pracował w Szkole Baletowej w Poznaniu i szkołach muzycznych Poznania. Od 1 lutego 1962 do 31 sierpnia 1964 był dyrektorem administracyjnym poznańskiej Opery Poznańskiej.
W latach 1964-1970 był dyrektorem Poznańskiej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I stopnia im. H. Wieniawskiego. Za jego czasów w roku szkolnym 1966/67 rząd wdrożył reformę szkolnictwa: m.in. wydłużono naukę w szkołach podstawowych o jeden rok[8]. Od 1 września 1966 roku do 31 sierpnia 1969 dyrektor Sekcji Chóralnej Państwowej Podstawowej Szkoły Muzycznej (PPSM) nr 1 w Poznaniu[9].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był synem Józefa Duczmala, rzemieślnika i Joanny z Bączkowskich, mężem Leokadii z domu Surdyk (ślub 18 lipca 1933), ojcem dyrygentki Agnieszki Duczmal i profesora chemii Wojciecha[10]. Zmarł 14 sierpnia 1977 w Poznaniu[11], gdzie został pochowany na cmentarzu Górczyńskim[12].
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaka Honorowa Miasta Poznania
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złota Odznaka Honorowa z Laurem Zjednoczenia Polskich Zespołów Chóralnych i Instrumentalnych
- Medal za wybitną działalność artystyczną, przyznany przez niemieckie miasto Dahme
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Przymusowi przesiedleńcy z Poznania. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Lista Nauczycieli Szkoły Baletowej w Poznaniu. [dostęp 2015-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-21)].
- ↑ Adam Glapa, Alfons Kowalski: Tańce i zabawy Wielkopolskie. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1961, s. 122.
- ↑ Romana Brzezińska, Jan Grzegorczyk: Poznaniacy Tom 1 z Poznaniacy: portretów kopa i trochę. Wydawn. W drodze, 1996, s. 440. ISBN 83-7033-158-0, ISBN 978-83-7033-158-0.
- ↑ Edward Csató: Almanach sceny polskiej. Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, 1962.
- ↑ Stefan Drajewski: 55 lat Teatru Muzycznego. Koncert jubileuszowy. 2011-04-15. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Wesoła wdówka (operetka w 3 aktach) – w XX-lecie teatru. 1975/1976. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Poznańska Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia. [dostęp 2010-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-05)].
- ↑ Poznańska Szkoła Chóralna Jerzego Kurczewskiego. [dostęp 2010-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-07)].
- ↑ Aleksandra Figlak: Zamienić choć kilka słów. 2012-11-13. [dostęp 2015-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-15)].
- ↑ Kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania, Tom 46, Wydania 2-4, 1978 .
- ↑ Cmentarz, na którym spoczywa wielu Łazarzan. 2014-11-01. [dostęp 2015-06-20].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Duczmal, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-10] .
- Almanach 1976/77; Błaszczyk: Dyrygenci; Świtała; Kron. m. Poznania 1981 (T. Świtała); Ruch Muz. 1977 nr 21; Akta, T. Muzyczny Poznań.
- Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980, t. II, Warszawa: PWN, 1994.
- Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej (ziemi kaliskiej), t. 3; Wańka Danuta [red.]; Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2007.
- Leon Tadeusz Błaszczyk, Dyrygenci polscy i obcy w Polsce, działający w XIX i XX wieku, Polskie Wydawn. Muzyczne, 1964, s. 368
- Kapela Surdyka
- Absolwenci Akademii Muzycznej w Poznaniu
- Dyrektorzy Teatru Muzycznego w Poznaniu
- Ludzie Polskiego Radia
- Ludzie urodzeni w Krotoszynie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Odznaką Honorową Miasta Poznania
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Pochowani na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu
- Polscy dyrygenci
- Polscy nauczyciele muzyki
- Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945
- Urodzeni w 1908
- Zmarli w 1977