Franciszek Maria Kandyd Ejsmont

Franciszek Kandyd Maria Eysymont

Data i miejsce urodzenia	15 września 1848 Żytomierz
Data i miejsce śmierci	29 sierpnia 1910 Kraków
Miejsce spoczynku	cmentarz Rakowicki w Krakowie
Zawód, zajęcie	poeta
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Rodzice	Szymon Ejsmont Emilia Terlecka

Grób Franciszka Eysymonta na cmentarzu Rakowickim

Franciszek Kandyd Maria Eysymont herbu Korab (ur. 15 września 1848 w Żytomierzu – zm. 29 sierpnia 1910 w Krakowie), ps. lit. Lumir, syn Szymona i Emilli z Terleckich, poeta.

Życiorys

Urodził się w Żytomierzu, w roku 1848 jako syn Szymona Ejsmonta (zm. 1873), właściciela ziemskiego, sekretarza kolegialnego i pisarki Emilii z Terleckich Eysymontowej, wychowywał w rodzinnym dworze w Wielkiej Czernihówce. W 1869 roku rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu w Kijowie. Pierwsze utwory znalazły się w antologii „Co Bóg Dał” w 1872 roku. Tam też znalazło się opowiadanie matki autora „Dobry Uczynek” z ilustracjami starszego brata – Augusta Antoniego Eysymonta (1845–1904). Już w 1872 roku nawiązuje korespondencję z Józefem Ignacym Kraszewskim, którego uważa za swojego ideowego mistrza. W 1873 przenosi się do Krakowa by kontynuować studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uczęszcza na wykłady takich ówczesnych sław krakowskich jak Stanisław Tarnowski, Józef Szujski, Józef Kremer. Publikuje i próbuje znaleźć uznanie w środowisku krakowskim, co mu się nie udaje. Po ukończeniu studiów i po niepowodzeniach literackich wraca w rodzinne strony. W 1877 roku przeniósł się do Wiśniowca, gdzie pracował w bibliotece zamkowej. Ogłasza wtedy ogólnopolską akcję na rzecz ratowania zbiorów zamkowych. W czerwcu tegoż roku wysyła do Kraszewskiego rękopis „Gwiazdy Wschodu”. Jednak Kraszewski z uwagi na sytuację odradza publikację. Ostatecznie utwór ukazuje się dopiero w 1900 roku.
Od roku 1879 przestaje publikować, powracając dopiero u schyłku XIX w., pod pseudonimem „Lumir”. Wtedy też publikuje tetralogię „Walka idei” (1900 – 1910). Są to ostatnie jego publikacje.

Zmarł w Krakowie, latem 1910 roku. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim jako Franciszek Korab Eysymont.

Twórczość

• Nierząd i praca (1872)
• Odgłos z Polesia (1872–1874)
• Walka idei. Tragikomedia z dawnej przeszłości (1875)
• Poezja w życiu (1875)
• Gwiazda Wschodu (1877, wyd. 1900)
• Poema. Prolog (1900)
• Na Ziemi. Perły. Dwa poematy boleści (1900)
• Światełka (1902)
• Nowy Grunwald (1910)
• Ostatni grom (1910)

Rodzina

Był potomkiem Kazimierza Eysymonta (zm. 1711), podczaszego orszańskiego, kuzynem Polikarpa Ejsmonta, radcy stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w St. Petersburgu, kawalera orderów św. Anny (2 i 3 stopnia) i św. Stanisława (2 i 3 stopnia). Jego żona Emilia z Baranowskich zmarła w 1899. Jego bratankowie Mieczysław i Wacław w latach 30. XX wieku zamieszkali w Wilnie.

Bibliografia

• T. Budrewicz, „Poseł do rodnych krwi słowiańskiej braci” („Przegląd Humanistyczny”, nr 1-2/1982)
• [A. Molicki], Słowianie o poematach Lumira. Wydał jeden z przyjaciół Jego, Kraków 1903