Filip Vujanović
 Filip Vujanović (2015) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 września 1954 |
|---|---|
| Prezydent Czarnogóry | |
| Okres |
od 22 maja 2003 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
Dragan Kujović (p.o.) i Rifat Rastoder (p.o.)[1] |
| Następca | |
| Prezydent Czarnogóry (p.o.) | |
| Okres |
od 25 listopada 2002 |
| Przynależność polityczna |
Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry |
| Poprzednik |
Milo Đukanović |
| Następca |
Dragan Kujović (p.o.) i Rifat Rastoder (p.o.)[1] |
| Premier Czarnogóry | |
| Okres |
od 5 lutego 1998 |
| Przynależność polityczna |
Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry |
| Poprzednik |
Milo Đukanović |
| Następca |
Dragan Đurović (p.o.)[2] |
Filip Vujanović, cyr. Филип Вујановић (ur. 1 września 1954 w Belgradzie[3]) – czarnogórski polityk i prawnik, minister, w latach 1998–2002 premier Czarnogóry, przewodniczący Zgromadzenia Czarnogóry i p.o. prezydenta od 2002 do 2003, prezydent Czarnogóry w latach 2003–2018.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Kształcił się w Nikšiciu[3]. W 1978 ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Belgradzie[4]. Pracował jako urzędnik prokuratury w Belgradzie (1978–1980) i jako urzędnik sądowy w Titogradzie (1980–1981). Uzyskał uprawnienia adwokata, po czym w latach 1982–1993 praktykował w tym zawodzie[4].
Na początku lat 90. zaangażował się w działalność polityczną. Nawiązał współpracę z prezydentem Momirem Bulatoviciem, wstąpił do powołanej przez niego postkomunistycznej Demokratycznej Partii Socjalistów Czarnogóry (DPS), doszedł do stanowiska wiceprzewodniczącego tego ugrupowania[3]. Od marca 1993 do maja 1995 sprawował urząd ministra sprawiedliwości w rządzie Mila Đukanovicia, następnie do lutego 1998 był ministrem spraw wewnętrznych w jego gabinecie[4]. Gdy doszło do konfliktu w ramach DPS między premierem a prezydentem, Filip Vujanović ostatecznie opowiedział się po stronie pierwszego z nich. W styczniu 1998 Milo Đukanović, który został głową państwa, wysunął jego kandydaturę na urząd premiera[3]. Na czele rządu Filip Vujanović stał od lutego 1998 do listopada 2002, kiedy to został wybrany na przewodniczącego Zgromadzenia Czarnogóry[4]. W tym samym miesiącu został też pełniącym obowiązki głowy państwa[5]. Od końca lat 90., podobnie jak Milo Đukanović, stał się zwolennikiem stopniowego dochodzenia do niepodległości Czarnogóry[3].
W grudniu 2002 i w lutym 2003 kandydował dwukrotnie w wyborach prezydenckich, zwyciężał w nich ze znaczną przewagą, jednak wybory okazywały się nieważne z uwagi na frekwencję poniżej 50%[3]. Wystartował w kolejnych wyborach w maju 2003, w których wymóg określonej frekwencji dla ich ważności został zniesiony, wygrywając w pierwszej turze[3]. Urząd głowy państwa objął w tym samym miesiącu[5]. Kandydował z powodzeniem także w dwóch kolejnych wyborach, przeprowadzanych już po uzyskaniu przez kraj pełnej niepodległości – w 2008 w pierwszej turze otrzymał 51,9% głosów, a w 2013 w pierwszej turze poparło go 51,2% głosujących[6][7]. Zakończył urzędowanie po trzech kadencjach w maju 2018[5].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żonaty z prawniczką Svetlaną, ma troje dzieci: Tatjanę, Ninę i Danila[8].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Daniły I (2005)[9]
- Krzyż Wielki Orderu Franciszka I (2012)[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jako wiceprzewodniczący parlamentu po rezygnacji Filipa Vujanovicia z funkcji przewodniczącego.
- ↑ Formalnie do 8 stycznia 2003, jednak od 5 listopada 2002 obowiązki premiera wykonywał wicepremier Dragan Đurović (Filip Vujanović został wówczas wybrany na przewodniczącego parlamentu).
- ↑ a b c d e f g Filip Vujanovic. cidob.org. [dostęp 2018-08-28]. (hiszp.).
- ↑ a b c d FILIP VUJANOVIĆ, PREDSJEDNIK CRNE GORE. predsjednik.me. [dostęp 2018-08-28]. (czarnog.).
- ↑ a b c Leaders of Montenegro. zarate.eu. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
- ↑ Republic of Montenegro: Presidential Election 6 April 2008: OSCE/ODIHR Election Observation Mission Final Report. osce.org, 1 września 2008. [dostęp 2021-01-16]. (ang.).
- ↑ President Vujanovic named election winner in Montenegro. dw.com, 8 kwietnia 2013. [dostęp 2021-01-16]. (ang.).
- ↑ Svetlana Vujanović. doi-archived.gov.mt. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
- ↑ H.R.H. Prince Nicolas decorates President Filip Vujanovic with the Order of Danilo I. njegoskij.org, 4 czerwca 2005. [dostęp 2024-06-19]. (ang.).
- ↑ World Leaders honoured by Constantinian Order at London Investiture Ceremony. constantinian.org.uk, 29 lipca 2012. [dostęp 2024-06-19]. (ang.).
| Republika Czarnogóry (1991–2006) |
|
|---|---|
| Czarnogóra (od 2006) |
|
