Ephedra pachyclada
| |
| Systematyka[1][2][3] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
przęśl |
| Gatunek |
Ephedra pachyclada |
| Nazwa systematyczna | |
| Ephedra pachyclada Boiss Fl. Orient. 5: 713 1884[4] | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |
 | |
Ephedra pachyclada – gatunek krzewu z rodziny przęślowatych (Ephedraceae). Występuje w Azji: w zachodnim Tybecie, w Kaszmirze, Afganistanie i Beludżystanie[6], na zachodzie sięga po Iran, a na południu po Jemen i Oman na Półwyspie Arabskim[7]. Roślina o pokroju gęstym, krzewiastym[5]. Rozgałęzienia są sztywne, białawe i poprzecznie pomarszczone[8]. Rośnie na obszarach górskich w klimacie suchym, także w zaroślach i lasach, w zbiorowiskach z Pistacia khinjuk, bylicami, jałowcami i oliwkami. Kwitnie od maja do czerwca. Zasoby gatunku są duże i stabilne[5].
Zastosowanie i znaczenie w kulturze
[edytuj | edytuj kod]Roślina zawiera efedrynę. Jest wykorzystywana przez zaratusztrian do czasów współczesnych w rytuałach haomy[6]. Na obszarze swojego występowania jest stosowana jako tradycyjny lek o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym[9]
Znaczenie w hinduizmie
[edytuj | edytuj kod]Ten gatunek przęśli wskazywany jest przez część specjalistów, jako mogący odpowiadać roślinie soma. Pędy takiej rośliny były wykorzystywane, zgodnie z brzmieniem staroindyjskich pism Wed, do sporządzania napoju rytualnego również o nazwie soma[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Gnetales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-07] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ Ephedra pachyclada Boiss.. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-05-23].
- ↑ a b c A. Bell, S. Bachman, Ephedra pachyclada, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2015-05-23] (ang.).
- ↑ a b c Robert Czyżykowski: Część druga. Studia kulturoznawcze/Wedyjska soma - perspektywy badawcze/Przęśl (efedryna). W: Narkotyki, dopalacze, środki psychoaktywne. Studia socjologiczne i kulturoznawcze. Edmund Anczyk (red. nauk.). Wyd. 1. Katowice: Wydawnictwo Sacrum and Authors, 2014, s. 193-194, seria: Homo Narcoticus. ISBN 978-83933048-8-2.
- ↑ Taxon: Ephedra pachyclada Boiss.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-05-23].
- ↑ Ephedra pachyclada. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-05-24].
- ↑ Marzieh Ghasemi, Mahnaz Azarniaa, Mansoor Jamalib, Ghadireh Mirabolghasemia i inni. Protective effects of Ephedra pachyclada extract on mouse models of carbon tetrachloride- induced chronic and acute liver failure. „Tissue and Cell”. 46 (1), s. 78–85, luty 2014. Elsevier. ISSN 0040-8166.