Dziura (jaskinia)
49°16′19″N 19°56′34″E/49,271906 19,942667| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel | |
| Długość |
175[1] m |
| Głębokość |
15,7[1] m |
| Deniwelacja |
40,4 m (−15,7; +24,7)[1] |
| Wysokość otworów |
1002, 1018 m n.p.m. |
| Ekspozycja otworów |
ku W |
| Data odkrycia |
znana od dawna |
| Ochrona i dostępność |
udostępniona do zwiedzania |
| Kod |
(nr inwentarzowy PIG) T.B-14.01 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°16′19″N 19°56′34″E/49,271906 19,942667
| |
Dziura – niewielka jaskinia położona w Tatrach Zachodnich, w Dolinie ku Dziurze. Otwór wejściowy jaskini, o szerokości 3 m i wysokości 2 m[2], znajduje się u stóp Ściany nad Dziurą, na wysokości 1002 m n.p.m. w grzbiecie Spaleńca (po wschodniej stronie doliny)[3]. Do wejścia prowadzi niebieski szlak turystyczny. Jaskinia utworzyła się w skałach wapiennych i składa się z jednej dużej sali, na której końcu w stropie znajduje się drugi otwór, położony na wysokości 1018 m (16 m wyżej od głównego)[4].
Dno zasłane jest butwiejącymi liśćmi bukowymi, próchnicą, gliną i gruzem. W jaskini przez całe lato utrzymuje się zimne powietrze, jego temperatura na końcu jaskini waha się od −6 °C w zimie do +4 °C na początku jesieni. We wnętrzu żyją chrząszcze. Jaskinia jest przeznaczona do indywidualnego zwiedzania. Przydatne własne źródło światła.
Dziura znana jest od dawna, była zwiedzana masowo już w pierwszej połowie XIX wieku. Według górali przez jakiś czas ukrywał się w niej ostatni tatrzański zbójnik – Wojtek Mateja[3]. Ciekawa jest geneza jaskini; według badaczy powstała ona w wyniku działania gorących wód głębokiego krążenia[5].
Między listopadem 2013 a marcem 2014 r. na zlecenie TPN wykonano ponowne pomiary jaskiń udostępnionych turystom, w tym Dziury. Jej długość zmalała z 180,4 do 175 m, a deniwelacja z 43,4 do 40,4 m[1].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]
Droga pod Reglami – Dolina ku Dziurze – Jaskinia ku Dziurze. Czas przejścia: 25 min, ↓ 20 min[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Filip Filar: Powtórne pomiary jaskiń udostępnionych turystycznie w TPN. Speleoklub Tatrzański, 2014-07-01. [dostęp 2014-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
- ↑ Oficjalna Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego przy KTJ PZA – opis jaskini, zdjęcia, plan. [dostęp 2012-05-03].
- ↑ a b Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XV. Latchorzew: Trawers, 2007, s. 87. ISBN 978-83-60078-04-4.
- ↑ Jaskinie Tatr [online], 24 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-24].
- ↑ Maria Bac-Moszaszwili, Jan Rudnicki. Jaskinia Dziura – przykład krasu hydrotermalnego w Tatrach. „Tatry”. Nr 1, s. 10-12, 1991.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X..
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dziura. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy.