Dyskusja:Prymitywiści niderlandzcy

Nieprecyzyjna terminologia i niedobra definicja

Określenie „prymitywiści niderlandzcy” zostało wymyślone przez jednego z autorów artykułu i nie występuje w żadnym opracowaniu. W literaturze przedmiotu mówi się wyłącznie o prymitywach flamandzkich lub tzw. prymitywach flamandzkich albo jedynie o prymitywach. Niekiedy pierwszy wyraz określenia ujmuje się w cudzysłów. W artykule tylko dwukrotnie użyto właściwego określenia: w pierwszym linku zewnętrznym (przez flamandzkich prymitywów) oraz w angielskim tytule ostatniej pozycji bibliograficznej (The Flemish Primitives). W obu źródłach polskich podanych w bibliografii w ogóle nie występuje pojęcie prymitywi (prymitywiści) (flamandzcy (niderlandzcy) . Tylko w jednym popularnym opracowaniu znalazłem określenie „prymitywiści” (ale bez określenia niderlandzcy), co pewnie jest efektem niezbyt dokładnego tłumaczenia z jęz. francuskiego.

Podana na początku wstępu definicja jest, delikatnie mówiąc, bardzo niedobra. Określenie „grupa malarzy’’ sugeruje, że chodzi o jakieś ugrupowanie lub zrzeszenie, a nie jedynie o formułę stylistyczną. Jan van Eyck np. nic przecież nie wiedział o Hugonie van der Goes lub Hansie Memlingu, gdyż zmarł zanim się obaj urodzili. Prymitywi flamandzcy działali w XV wieku. Stwierdzenie że korzystali z tradycji realizmu XV wieku jest nielogiczne, bo przecież właśnie oni tę tradycję stworzyli! O inwazji italianizmu (romanizmu) w malarstwie niderlandzkim możemy mówić dopiero w I połowie XVI w., a wiec w tym czasie, gdy działalność prymitywów flamandzkich należała już do przeszłości. W XV w. sytuacja była dokładnie odwrotna. To właśnie malarstwo niderlandzkie było podziwiane we Włoszech i oddziałało na czołowych malarzy toskańskiego i lombardzkiego renesansu (np. Ghirlandaio, Antonello da Messina, Piero della Francesca). Jest to o tyle dziwne, że w dalszej części artykułu dość precyzyjnie mówi się o źródłach malarstwa niderlandzkiego i jego cechach charakterystycznych (rozdziały I i II).

Artykuł

Kłopot z tym artykułem polega na tym, że całą obszerną, dość solidnie opracowaną, panoramę malarstwa niderlandzkiego XV i XVI w. opatrzono hasłem, które odnosi się do lokalnego zjawiska, trwającego kilkadziesiąt lat i ograniczonego w zasadzie do kilku miast Flandrii i Brabancji. Chodzi o to, że bardzo specyficzne obiegowe określenie, dzisiaj praktycznie już nieużywane, pewnie ze względu na pejoratywne konotacje, jest zupełnie nieadekwatne do treści rozbudowanego artykułu. Co robi tu rozdz. o italianizmie? To przecież pierwsza poł. XVI w. i nie ma nic wspólnego z prymitywami flamandzkimi (zob. oddzielny art. Italianizm (sztuka). Niepotrzebnie umieszczono tu też Hieronima Boscha.

Sugestie

Aby nadać artykułowi jakiś sens należałoby: 1. Zmienić terminologię (hasło) i podać nową definicję (opracować nowy wstęp). 2. Z wykazu przedstawicieli wykreślić braci Limbourg, Jana Joesta van Kalkara i oczywiście Hieronima Boscha (nie ten czas, nie to miejsce i nie ten styl). 3. W całości wyciąć rozdz. 5: Malarstwo niderlandzkie XVI wieku (łącznie z przedstawicielami) – nie wiąże się z tematem. 4. Ujednolicić terminologię, zamieniając wszędzie określenie prymitywiści na prymitywi. 5. Dodać kategorię "Style w malarstwie". Innym rozwiązaniem byłoby opatrzenie artykułu jakimś innym hasłem przystającym do jego treści ( np. Niderlandzkie malarstwo XVI wieku lub Szkoła staroniderlandzka), natomiast prymitywom flamandzkim poświęcić odrębny sensowny artykuł.

Opracowałem nowy wstęp do tego niespójnego artykułu, ale obawiam się, że natychmiast uznano by taką ingerencję za przejaw wandalizmu. (ZC) 89.200.156.3 (dyskusja) 13:56, 3 lut 2014 (CET)