Dwukropek
Dwukropek ( : ) – znak interpunkcyjny w postaci dwóch umiejscowionych jedna nad drugą kropek (:), stosowany w środku zdania. Dwukropek jest znakiem zapowiadającym nową treść, np. przytoczenie czyjejś mowy, wymienianie terminów, tytułów, obcych zwrotów, wyliczenie osób lub przedmiotów, wprowadzonych zbiorowo – w formie ogólnej – w poprzedniej frazie. Kiedy to możliwe, należy unikać używania dwóch dwukropków w jednym wypowiedzeniu[1].
Dwukropka używa się m.in.:
- aby wyliczyć różne elementy, np.
- Ten pan lubi następujące zespoły rockowe: The Doors, Led Zeppelin i King Crimson.
- aby wymienić składniki podmiotu szeregowego, np.
- W koszu znajdują się: gruszka, jabłko i śliwki.
- jako element poprzedzający cytowaną wypowiedź (w polskiej interpunkcji), np.
- Powiedziała z obrzydzeniem: „Co ty mi tutaj pokazujesz?!”
- aby oddzielić od zdania nadrzędnego uzupełniające je zdanie podrzędne, wówczas może zastąpić spójnik, np.
Niedźwiedzie, według zoologów, jednak nie mogą latać: nie mają skrzydeł. (Zamiast: ...nie mogą latać, ponieważ nie mają skrzydeł.)
W języku polskim przed dwukropkiem nie stawia się spacji. W języku francuskim dwukropek otoczony jest dwiema spacjami (podobnie znak zapytania, wykrzyknik i średnik)[2], np. Entre autres :
W języku polskim, podobnie jak w większości języków, w tym w brytyjskiej odmianie języka angielskiego, zdanie podrzędne następujące po dwukropku rozpoczyna się małą literą. W amerykańskim angielskim nie jest to regułą – w zależności od zwyczajów przyjętych w danym wydawnictwie, następująca po dwukropku niezależna myśl może być rozpoczęta wielką literą[3]. W języku niemieckim wielka litera stosowana jest w każdym zdaniu podrzędnym następującym po dwukropku. W języku niderlandzkim wielką literą rozpoczyna się każdy następujący po dwukropku cytat, nawet gdy nie stanowi on zdania.
Dwukropek w informatyce
[edytuj | edytuj kod]W informatyce dwukropek stosuje się, w szczególności w programowaniu, jako:
- część operatora warunkowego, tzw. ternarnego, rodzielający wyrażenia wariantowe, tzn.
warunek ? wyr1 : wyr2
; np. w języku C, C++, Java, C#, Perl i Ruby; - element specyfikacji zakresu, tzn.
wartość_początkowa:wartość_końcowa
, np. w języku Fortran, Python, S-Lang, Matlab, Icon, Snobol; - symbol rozdzielający etykietę od instrukcji, tzn.
etykieta: instrukcja
, np. Pascal; - symbol specyfikacji atrybutów w deklaracji, np. Pascal;
- separator instrukcji, np. Visual Basic;
- część symbolu przypisania, tzn.
:=
; np. Pascal, Modula 2; lub operatora przypisania, np. Icon, Clipper, PL/M; - specyfikator formatu wyprowadzenia danej, np. Pascal − procedura
write(Liczba:10);
; - specyfikator adresu bezwzględnego, tzn.
segment:przesunięcie
, np. Pascal; - operator – instrukcja – definicji nowego operatora w języku Forth, np.
: idf ... treść definicji ... ;
; - specyfikator instrukcji skoku w języku Snobol;
- desygnator klasy – podwójny dwukropek:
::
; np. C++; - specyfiator symbolu napędu, w systemach operacyjnych jak CP/M, DOS, Windows, np.
A:
; - specyfikator protokołu w adresie internetowym, np. http:, ftp:, gopher:.
W Unikodzie dwukropek występuje w wersji:
Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
---|---|---|---|---|
: | U+003A | : lub : |
COLON | dwukropek |
Klawiatura komputerowa zgodna z PC (Windows, układ QWERTY)
| ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Esc | F1 | F2 | F3 | F4 | F5 | F6 | F7 | F8 | F9 | F10 | F11 | F12 | PrtSc/ SysRq |
ScrLk | Pause/ Break |
|||||||||
Ins | Home | PgUp | Num | / | * | - | ||||||||||||||||||
Del | End | PgDn | 7 | 8 | 9 | + | ||||||||||||||||||
4 | 5 | 6 | ||||||||||||||||||||||
↑ | 1 | 2 | 3 | Ent | ||||||||||||||||||||
← | ↓ | → | 0 | . |
Ratio
[edytuj | edytuj kod]- Do zapisu skal czy dzielenia w matematyce można użyć też innego podobnego znaku z Unikodu 1.1 U+2236 ∶ RATIO.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ewa i Feliks Przyłubscy: Gdzie postawić przecinek?. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, s. 37 – 46. ISBN 83-214-0129-5.
- ↑ Ari Rafaeli, Book typography, Oak Knoll Press, 2005
- ↑ Grammarly Inc: Grammarly Handbook. [dostęp 2015-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-26)].