Przejdź do zawartości

Don Budge

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Don Budge
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1915
Oakland

Data i miejsce śmierci

26 stycznia 2000
Scranton

Wzrost

185 cm

Gra

praworęczna, jednoręczny backhand

Gra pojedyncza
Australian Open

W (1938)

Roland Garros

W (1938)

Wimbledon

W (1937, 1938)

US Open

W (1937, 1938)

Gra podwójna
Australian Open

SF (1938)

Roland Garros

F (1938)

Wimbledon

W (1937, 1938)

US Open

W (1936, 1938)

John Donald Budge, Don Budge (ur. 13 czerwca 1915 w Oakland, zm. 26 stycznia 2000 w Scranton) – amerykański tenisista, pierwszy zwycięzca klasycznego Wielkiego Szlema w grze pojedynczej.

Był synem szkockiego emigranta, byłego piłkarza. Uprawiał kilka dyscyplin sportu, m.in. baseball i koszykówkę. Studiował na University of California w Berkeley, jednak przerwał naukę dla tenisa.

W 1942 roku służył w szeregach armii amerykańskiej.

Budge zmarł w styczniu 2000 roku w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym miesiąc wcześniej.

Kariera tenisowa

[edytuj | edytuj kod]

Był graczem praworęcznym, wyróżniał się na korcie wysokim wzrostem, słynął z topspinowego bekhendu, uważanego za jeden z najlepszych bekhendów w historii tenisa. Eksperci sportowi umieszczają go w gronie najważniejszych postaci tenisa XX wieku. Znalazł się m.in. w gronie 20 najlepszych graczy według pisma „Tennis Magazine”. Szczególnie wysoko cenił Budge'a William Tilden, który napisał o nim:

„Budge u szczytu swojej kariery był najlepszy ze wszystkich... Grałem w ciągu ostatnich dwudziestu pięciu lat przeciwko wszystkim największym zawodnikom i mogę powiedzieć, że w okresie pełnych sześciu lat, kiedy był na wierzchołku, tak jako amator i później jako zawodowiec, Budge grał najrówniej. Nikt tak dobrze jak on nie grał przez 365 dni w ciągu roku”.

W 1934 roku Budge był już klasyfikowany w najlepszej dziesiątce tenisistów amerykańskich, a rok później w czołowej dziesiątce świata. Spotykał się kilkakrotnie z ówczesnym liderem amatorskiego tenisa, Fredem Perrym, przegrywając z nim m.in. na Wimbledonie i mistrzostwach USA (obecnie US Open) w 1936 roku. Zdołał pokonać utytułowanego rywala w nieco mniej prestiżowym turnieju, Pacific Southwest.

W 1937 roku Amerykanin wygrał w Wimbledon i mistrzostwa USA, a także poprowadził zespół narodowy do pierwszego po kilkunastu latach triumfu w Pucharze Davisa. Budge w zespole narodowym w 29 meczach poniósł 4 porażki. Jako lider rankingu światowego zdobywał punkty w grze pojedynczej, a także tworzył skuteczną parę deblową z Gene’em Mako. W meczu finałowym z Wielką Brytanią Budge zadecydował o sukcesie swojej drużyny, zdobywając punkty zarówno w grze pojedynczej (przeciwko Charliemu Hare i Bunny'emu Austinowi), jak i w deblu wspólnie z Mako.

Sukcesy w turnieju wimbledońskim (oprócz singla wygrał także debel z Mako i mikst z Alice Marble) oraz w Pucharze Davisa zadecydowały o przyznaniu Budge'owi kilku prestiżowych nagród – Nagrody Jamesa Sullivana dla najlepszego amatorskiego sportowca amerykańskiego oraz tytułu Sportowca Roku Associated Press. Otrzymał on także propozycję przejścia do grona tenisistów zawodowych, ale nie przyjął jej i kontynuował występy w turniejach amatorskich.

W 1938 roku Budge jako pierwszy zawodnik w historii wygrał cztery najważniejsze turnieje, kompletując Wielkiego Szlema. W finale Australian Championships (obecnie Australian Open) pokonał Johna Bromwicha, w French Championships (obecnie French Open) okazał się lepszy od Rodericha Menzela. Powtórzył sukces na Wimbledonie, triumfując we wszystkich trzech kategoriach. W finale gry pojedynczej pokonał Bunny’ego Austina. W mistrzostwach USA zwyciężył w finale z Gene’em Mako. Tegoż samego roku Budge przyczynił się do skutecznej obrony Pucharu Davisa przez zespół amerykański. W całym sezonie poniósł dwie porażki, poza turniejami wielkoszlemowymi wygrywając 2 kolejne imprezy.

W latach 1937–1938 Amerykanin zaliczył serię 92 pojedynków bez porażki, co przełożyło się na 14 wygranych turniejów. Zdecydował się ostatecznie na przejście na zawodowstwo; występy w gronie amatorów zakończył porażką z Australijczykiem Bromwichem na turnieju Pacific Coast w Berkeley.

Jako zawodowiec debiutował w 1939 roku w Madison Square Garden w Nowym Jorku, pokonując dawnego mistrza Wimbledonu Ellswortha Vinesa. W serii pojedynków z tym rywalem w ciągu roku odniósł 21 zwycięstw i poniósł 18 porażek. Skuteczniej grał przeciwko Fredowi Perry'emu odnotowując 18 wygranych i 11 porażek. W 1941 roku Budge okazał się lepszy od Williama Tildena, wygrywając 51 pojedynków z 58, jednak Tilden liczył sobie w tamtym okresie 47 lat. W 1940 i 1942 roku Budge zdobywał mistrzostwo USA zawodowców, pokonując w finałach Ferda Perry’ego i Bobby’ego Riggsa. W latach 1946, 1947 i 1949 Budge przegrywał z Riggsem finały mistrzostw USA zawodowców, a w 1953 roku uległ w finale Ricardo Gonzálezowi. Wkrótce zakończył występy zawodowe, poświęcając się pracy trenerskiej z młodzieżą.

Powrócił na korty w erze open tenisa, uczestnicząc w deblowej rywalizacji weteranów na Wimbledonie. Wygrał ten turniej w 1973 roku w parze z Frankiem Sedgmanem.

W 1964 roku Budge został uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy.

Finały w turniejach wielkoszlemowych

[edytuj | edytuj kod]

Gra pojedyncza (6–1)

[edytuj | edytuj kod]
Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Przeciwnik Wynik finału
Finalista 1. 1936 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Wielka Brytania Fred Perry 6:2, 2:6, 6:8, 6:1, 8:10
Zwycięzca 1. 1937 Wimbledon, Londyn Trawiasta III Rzesza Gottfried von Cramm 6:3, 6:4, 6:2
Zwycięzca 2. 1937 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta III Rzesza Gottfried von Cramm 6:1, 7:9, 6:1, 3:6, 6:1
Zwycięzca 3. 1938 Australian Championships, Adelaide Trawiasta Australia John Bromwich 6:4, 6:2, 6:1
Zwycięzca 4. 1938 French Championships, Paryż Ceglana Czechosłowacja Roderich Menzel 6:3, 6:2, 6:4
Zwycięzca 5. 1938 Wimbledon, Londyn Trawiasta Wielka Brytania Bunny Austin 6:1, 6:0, 6:3
Zwycięzca 6. 1938 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako 6:3, 6:8, 6:2, 6:1

Gra podwójna (4–3)

[edytuj | edytuj kod]
Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Partner Przeciwnicy Wynik finału
Finalista 1. 1935 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako Stany Zjednoczone Wilmer Allison
Stany Zjednoczone John Van Ryn
2:6, 3:6, 6:2, 6:3, 1:6
Zwycięzca 1. 1936 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako Stany Zjednoczone Wilmer Allison
Stany Zjednoczone John Van Ryn
6:4, 6:2, 6:4
Zwycięzca 2. 1937 Wimbledon, Londyn Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako Wielka Brytania Pat Hughes
Wielka Brytania Raymond Tuckey
6:0, 6:4, 6:8, 6:1
Finalista 2. 1937 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako III Rzesza Gottfried von Cramm
III Rzesza Henner Henkel
4:6, 5:7, 4:6
Finalista 3. 1938 French Championships, Paryż Ceglana Stany Zjednoczone Gene Mako Francja Bernard Destremau
Francja Yvon Petra
6:3, 3:6, 7:9, 1:6
Zwycięzca 3. 1938 Wimbledon, Londyn Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako III Rzesza Henner Henkel
III Rzesza Georg von Metaxa
6:4, 3:6, 6:3, 8:6
Zwycięzca 4. 1938 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Gene Mako Australia John Bromwich
Australia Adrian Quist
6:3, 6:2, 6:1

Gra mieszana (4–2)

[edytuj | edytuj kod]
Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Partnerka Przeciwnicy Wynik finału
Finalista 1. 1936 Wimbledon, Londyn Trawiasta Stany Zjednoczone Sarah Palfrey Cooke Wielka Brytania Dorothy Round Little
Wielka Brytania Fred Perry
8:7, 5:7, 4:6
Finalista 2. 1936 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Sarah Palfrey Cooke Stany Zjednoczone Alice Marble
Stany Zjednoczone Gene Mako
3:6, 2:6
Zwycięzca 1. 1937 Wimbledon, Londyn Trawiasta Stany Zjednoczone Alice Marble Francja Simone Mathieu
Francja Yvon Petra
6:4, 6:1
Zwycięzca 2. 1937 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Sarah Palfrey Cooke Francja Sylvie Jung Henrotin
Francja Yvon Petra
6:2, 8:10, 6:0
Zwycięzca 3. 1938 Wimbledon, Londyn Trawiasta Stany Zjednoczone Alice Marble Stany Zjednoczone Sarah Palfrey Cooke
III Rzesza Henner Henkel
6:1, 6:4
Zwycięzca 4. 1938 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta Stany Zjednoczone Alice Marble Australia Thelma Coyne Long
Australia John Bromwich
6:1, 6:2

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]