Debaty Lincoln–Douglas
Debaty Lincoln–Douglas – wydarzenie polityczne w historii Stanów Zjednoczonych, które miało miejsce pomiędzy sierpniem a październikiem 1858 roku.
W 1858 roku odbywały się wybory do Senatu, w których reprezentanci byli wybierani przez legislatury stanowe, a nie w wyborach powszechnych[1]. W Illinois z ramienia Partii Republikańskiej kandydował Abraham Lincoln, którego przeciwnikiem z ramienia Partii Demokratycznej był Stephen A. Douglas[1]. Lincoln wyzwał wówczas Douglasa na odbycie debat przedwyborczych, chcąc w ten sposób zyskać szerszą rozpoznawalność[2]. Jego konkurent przyjął propozycję, jednakże ograniczył liczbę spotkań do siedmiu[3]. Odbyły się one pomiędzy sierpniem a październikiem 1858 roku i wzbudziły ogólnokrajowe zainteresowanie[1].
Głównym tematem debat było niewolnictwo, zwłaszcza w kontekście wyroku Sądu Najwyższego w sprawie Dreda Scotta[4]. Douglas jako zdecydowany zwolennik zasady „suwerenności ludu” twierdził, że rozwiązanie kwestii niewolnictwa jest mu obojętne, byleby odwzorowywało rzeczywistą wolę społeczeństwa[5]. Z powodu takiej postawy skonfliktował się z macierzystą partią i był przedstawiany jako osoba nieczuła na aspekt moralny niewolnictwa[5]. Lincoln z kolei twierdził, że niewolnictwo jest złem moralnym, przyznając jednocześnie, że Konstytucja broni tej instytucji[5]. Ponieważ sprzeciwiał się jej ekspansji, został przedstawiony jako abolicjonista[3]. Przyszły prezydent zaprzeczał jednak takim stwierdzeniom, zapewniając, że nigdy nie opowiadał się za równouprawnieniem rasowym[3]. Jego planem było wygaszenie niewolnictwa poprzez zakaz jego rozszerzania[5]. Ostatecznie zwycięstwo w wyborach odniósł Douglas, który uzyskał poparcie 54:46 w legislaturze stanowej[4]. Jednakże Lincoln także był beneficjentem debat, gdyż zapewniły mu one nominację prezydencką republikanów przed wyborami w 1860 roku[4]. Na bazie debat na konwencji przedwyborczej wygłosił przemówienie, w którym zawarł biblijny cytat mówiący „Dom podzielony na pół nie ustoi”[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Lewicki 2010 ↓, s. 612.
- ↑ Bartnicki 1995 ↓, s. 27.
- ↑ a b c Bartnicki 1995 ↓, s. 28.
- ↑ a b c Lewicki 2010 ↓, s. 613.
- ↑ a b c d Jones 2016 ↓, s. 240.
- ↑ Bartnicki 1995 ↓, s. 29.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zbigniew Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 2010. ISBN 978-83-7383-448-4. (pol.).
- Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).
- Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).