Cziczilaki
Cziczilaki (gruz. ჩიჩილაკი) – tradycyjna gruzińska ozdoba bożonarodzeniowa, przyjmująca kształt iglastego drzewka. Najpowszechniej spotykana jest w zachodnich regionach kraju – Megrelii i Gurii[1][2].
Wykonanie
[edytuj | edytuj kod]Cziczilaki wyrabia się z tyczek z drewna leszczynowego[1][2] lub orzechowego[3]. Po przycięciu odpowiedniej gałęzi, drewno suszy się na słońcu lub przy piecu przez kilka dni[1]. Następnie ostrym nożem struga się ów drewniany słupek w taki sposób, by uzyskać długie, kręcone strużyny, które na jednym z końców wciąż będą przytwierdzone do „pnia”[1][2]. W zależności od rozmiaru (20 cm – 3 m), wykonanie cziczilaki zajmuje od pół godziny do dwóch dni[1][2]. Tradycyjnie jest to zajęcie męskie[1].
Tradycja
[edytuj | edytuj kod]Według miejscowej tradycji cziczilaki symbolizuje rajskie drzewo życia[1]. Współcześnie szczyt „drzewka” ozdabia się drobnymi owocami, jagodami, marzaną, a niekiedy granatami czy jabłkami, co ma symbolizować płodność[1].
Ozdoba ta związana jest ściśle z okresem Bożego Narodzenia, z uwagi na co w przeddzień przypadającej na 19 stycznia prawosławnej Epifanii cziczilaki pali się[1][2].
W okresie radzieckim sprzedawanie cziczilaki było zakazane z uwagi na to, iż jego jasne poskręcane strużyny przyniosły ozdobie przydomek „broda Bazylego” (od Bazylego Wielkiego, świętego żyjącego w IV wieku)[2][3]. W niepodległej Gruzji tradycja związana z cziczilaki zyskała popularność, szczególnie w latach 90., gdy przesiedleńcy z Abchazji i Megrelii przynieśli z sobą cziczilaki do centrum kraju[1][2].
Obecnie część Gruzinów postrzega cziczilaki jako bardziej swojski i ekologiczny odpowiednik wycinanej z lasu choinki[2].
Zwykła wysokość choinki nie przekracza jednego metra, dzięki czemu można ją wygodnie postawić na stole. W przeddzień 2012 roku mieszkaniec Gurii wykonał cziczilaki wysokie na 4 metry. Na targu w Tbilisi sprzedano rekordową wysokość cziczilaki[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Temo Bardzimaszwili: Georgia Kicks Off New Year with Post-Modern Christmas Tree. Eurasianet.org, 2009-12-22. [dostęp 2015-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-29)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Georgians rediscover Christmas tree traditions. BBC, 2011-12-21. [dostęp 2015-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-17)]. (ang.).
- ↑ a b Celebrating Christmas in Georgia. Reach to Teach, 2011-12-29. [dostęp 2015-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-17)]. (ang.).
- ↑ Грузинский чичилаки установил рекорд. Грузия Online, 2012-01-03. [dostęp 2013-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-11)]. (ros.).
