Przejdź do zawartości

Bruno Kartuz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Święty
Bruno Kartuz
opat
Ilustracja
Fresk przedstawiający Bruna Kartuza z ok. 1400 roku
Data i miejsce urodzenia

ok. 1027
Kolonia

Data i miejsce śmierci

6 października 1101
Kalabria

Czczony przez

Kościół katolicki

Kanonizacja

1623[a]
przez Grzegorza XV

Wspomnienie

6 października

Atrybuty

czaszka, księga i krzyż, wstęga z napisem O Bonitas, gałązka oliwna, globus, mitra i pastorał u stóp, palec przy ustach[1]

Patron

kartuzów, miasta Kartuzy

Multimedia w Wikimedia Commons
Nie mylić z: Bruno (arcybiskup koloński).

Bruno Kartuz (ur. ok. 1027 w Kolonii, zm. 6 października 1101 w Kalabrii) – niemiecki święty kościoła katolickiego, założyciel zakonu kartuzów.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się około 1027 roku w Kolonii[2]. Pochodził najprawdopodobniej z rodziny arystokratycznej i otrzymał staranne wykształcenie[3]. Około 1045 roku udał się do Reims, gdzie rozpoczął studia z zakresu siedmiu sztuk wyzwolonych[4]. Wkrótce potem został mistrzem szkoły, a około 1067 roku arcybiskup Reims Gervais de Château-du-Loir mianował go scholastykiem[5]. Jednocześnie Bruno został rektorem, profesorem i kierownikiem duchowym kleryków[5]. W tamtym czasie toczyły się spory o symonię (Bruno był jej zdecydowanym przeciwnikiem) i uniwersalia (Kartuz skłaniał się ku nominalistom)[6]. Największym sporem w jakim brał udział był ten o przeistoczeniu – Bruno stał na stanowisku realnej obecności Chrystusa w Eucharystii, co stało w sprzeczności z poglądami Berengara z Tours[7]. Funkcję profesora w Reims pełnił do 1076 roku[8]. W latach 1055–1076 był także kanonikiem kapituły katedralnej, a w okresie 1075–1077 był jej kanclerzem[9].

Nie ma wystarczających historycznych dowodów by stwierdzić, że Bruno kiedykolwiek przyjął sakrament święceń[10]. W latach 70. popadł w konflikt z nowym arcybsikupem Reims Manassèsem I, który uzyskał urząd dzięki symonii i protekcji króla Francji Filipa I[11]. Pomimo starań legata papieskiego Hugues’a de Die nie udało się zdjąć z urzędu Manassèsa za symonię, wobec czego Bruno zrezygnował z urzędu kanclerza, opuścił kapitułę i udał się do zamku hrabiego Ebala[12]. Brał udział w dwóch synodach w Autun i Lyonie, gdzie złożono Manassèsa z urzędu[13].

Około 1083 roku Bruno i jego dwaj towarzysze Radulf i Fulcjusz opuścili zamek i udali się do Molesme[14]. Tam Kartuz zamieszkał w eremie cysterskim Sèche-Fontaine wraz z Piotrem i Lambertem[15]. Rok później Bruno opuścił erem i udał się samotnie do Grenoble, gdzie spotkał biskupa Hugona[16]. W mieście uformowała się siedmioosobowa grupa: Bruno, Landuin, Stefan de Bourg, Stefan de Die, Hugo Kapelan, Andrzej i Guerin, którzy chcieli utworzyć nową wspólnotę[17]. Biskup zaprowadził ich w góry na masyw Chartreuse, gdzie w 1084 roku powstała nowa pustelnia – Wielka Kartuzja[18]. 9 grudnia 1086 roku synod w Grenoble zaabrobował powstanie nowej wspólnoty[19].

W 1090 roku Bruno otrzymał pismo od Urbana II wzywające go do Rzymu, by służyć papieżowi głosem doradczym[20]. Początkowo kartuzi chceili opuścić pustelnię po odejściu Brunona, lecz w ostatniej chwili zmienili zdanie i pozostali w Grande Chartreuse, a ich nowym priorem został Landuin[21]. Po roku służby papieskiej Bruno poprosił Urbana o zwolnienie i możliwość powrotu do Kartuzji[22]. Urban przyjął jego prośbę, ale poprosił by zgodził się został arcybiskupem Reggio di Calabria[23]. Miejscowy kler zaaprobował kandydaturę Kartuza, ale Bruno odmówił i uzyskał zgodę na powrót do pustelni[23]. Ze względu na sympatię i posłuszeństwo papieżowi, postanowił pozostać w Italii i, dzięki wsparciu władcy Sycylii Rogera I, założył nową kartuzję w Kalabrii[24]. W 1100 roku do Kalabrii przybył jeden z pierwszych towarzyszy Bruna, Ladnuin i przekazał mu informacje o dobrym stanie Wielkiej Kartuzji[25]. W drodze powrotnej Landuin został pochwycony przez zwolenników antypapieża Klemensa III i zmarł we wrześniu 1100 roku[26]. Wiadomość ta była szokiem dla Brunona i sprawiła że podupadł na zdrowiu[26]. Zmarł 6 października 1100 roku i został pochowany w kartuzji kalabryjskiej[27]. W 1193 roku jego szczątki zostały przeniesione do opactwa św. Stefana[28].

Kult i ikonografia

[edytuj | edytuj kod]

W 1514 roku Leon X zezwolił na oddawanie czci Brunonowi w obrębie zakonu kartuzów, a w 1623 roku Grzegorz XV rozszerzył jego kult na Kościół powszechny[29].

Św. Bruno przedstawiany jest w białym habicie z czaszką w dłoniach, również kontemplujący z książką i krzyżem, globusem, mitrą bądź pastorałem[30].

Patronuje kartuzom, a wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 6 października[30].

W Polsce działa również wspólnota modlitewna o charyzmacie kartuzjańskim o nazwie Polska Fraternia św. Brunona. Posiada ona oficjalną aprobatę Generała Zakonu Kartuzów. Zespół gotyckich obrazów ze scenami z żywota św. Brunona znajdował się w krużgankach kartuzji kolońskiej (obecnie w zbiorach paryskich).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ poprzez rozszerzenie kultu, bez formalnej kanonizacji

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Niewęgłowski 2006 ↓, s. 164.
  2. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 14.
  3. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 15-16.
  4. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 18.
  5. ↑ a b Karpiński 2012 ↓, s. 20.
  6. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 25-26.
  7. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 27-28.
  8. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 33.
  9. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 34-35.
  10. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 36.
  11. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 41-42.
  12. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 43-44.
  13. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 45-49.
  14. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 52, 55.
  15. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 54.
  16. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 56-57.
  17. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 58.
  18. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 59-60.
  19. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 60.
  20. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 71.
  21. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 73-74.
  22. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 77-78.
  23. ↑ a b Karpiński 2012 ↓, s. 79.
  24. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 81-82.
  25. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 96.
  26. ↑ a b Karpiński 2012 ↓, s. 97.
  27. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 97-98.
  28. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 98.
  29. ↑ Karpiński 2012 ↓, s. 99.
  30. ↑ a b Święty Brunon Kartuz, opat. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2023-11-18]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Święci poprzez kanonizację równoważną
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bruno_Kartuz&oldid=73043790”