Florian (męczennik)
| męczennik | |
 XVIII-wieczne przedstawienie świętego | |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 250 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty |
strój rzymskiego oficera, naczynie z wodą do gaszenia ognia, kamień młyński u szyi, kolczuga, krzyż, miecz, palma męczeńska, płonący dom, orzeł, tarcza[1] |
| Patron |
Królestwa Polskiego, strażaków, hutników, kominiarzy, garncarzy i piekarzy, oraz Krakowa, Chorzowa, Bystrzycy Kłodzkiej i Żnina oraz Górnej Austrii i Linzu |
Florian z Lauriacum[2] (ur. w II połowie III wieku w Ceti, zm. 4 maja 304[2]) – rzymski oficer[2], męczennik chrześcijański, święty katolicki.
Żywot
[edytuj | edytuj kod]
Urodził się ok. 250 roku w Ceti (obecnie Zeiselmauer). Jego życie przypadło na okres prześladowań chrześcijan. W młodym wieku został powołany do armii cesarza rzymskiego – Dioklecjana (284–305). W roku 304 ujął się za prześladowanymi legionistami chrześcijańskimi, za co został skazany na karę śmierci. 4 maja 304 poniósł śmierć męczeńską w nurtach rzeki Enns (Anizy), na terenie dzisiejszej Górnej Austrii, w miejscowości Lauriacum (obecnie Lorch).
Ciało Floriana odnalazła wdowa Waleria. Nad jego grobem z czasem wybudowano kościół i klasztor ojców Benedyktynów, a później klasztor Kanoników laterańskich według reguły św. Augustyna. W roku 1184 biskup Modeny, na prośbę księcia Kazimierza Sprawiedliwego, sprowadził relikwie św. Floriana do Krakowa.
Legenda
[edytuj | edytuj kod]Przypisywano mu obok funkcji wojskowych dowodzenie oddziałem gaśniczym. Według legendy, ocalił płonącą wioskę jednym wiadrem wody[3].
Relikwie
[edytuj | edytuj kod]Na krakowskim Kleparzu stoi kościół pw. św. Floriana, fundacji biskupa krakowskiego Gedki – w miejscu, gdzie według legendy zatrzymały się konie wiozące relikwie świętego na Wawel. Konie tak długo nie chciały ruszyć z miejsca, aż zdecydowano o wybudowaniu świątyni. Kult św. Floriana rozprzestrzenił się zwłaszcza od czasu pożaru Kleparza, kiedy kościół jako jedyny z tamtejszych budynków cudownie ocalał[4]. Obecnie relikwie Świętego Floriana znajdują się na Wawelu, w bazylice św. Floriana w Krakowie i w Chorzowie. 4 maja 2004 roku relikwie trafiły do bazyliki katedralnej św. Michała Archanioła i św. Floriana w Warszawie[5]. 26 kwietnia 2008 roku uroczyście wprowadzono relikwie do kościoła św. Józefa w Skołyszynie[6] 29 listopada 2008 roku do kościoła św. Floriana w Chodzieży, w grudniu 2013 roku do sanktuarium św. Wojciecha w Bielinach, od 9 listopada 2014 roku są w Kolbuszowej i od 2 maja 2015 r. w Dobrzechowie. 4 czerwca 2021 r. do kościoła parafialnego w Kuczynie w województwie podlaskim zostały wprowadzone relikwie[7].
Patronat
[edytuj | edytuj kod]Święty Florian został w 1436 r. przez biskupa krakowskiego kard. Zbigniewa Oleśnickiego ustanowiony jednym z czterech głównych patronów Królestwa Polskiego[8].
Św. Florian jest patronem wykonawców zawodów wiążących się z ogniem: strażaków, hutników i koksowników[9], kominiarzy, garncarzy, piekarzy. Jest również patronem Górnej Austrii obok św. Leopolda oraz miasta Linz, gdzie rozwinięty jest przemysł hutniczy.
19 października 1993 r. Kongregacja do spraw kultu Bożego przy stolicy Apostolskiej nadała miastu Chorzów patrona św. Floriana, gdzie otaczany jest szczególnym kultem.
2 kwietnia 2009 r. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów nadała miastu Żnin jako patrona św. Floriana[10].
Ikonografia
[edytuj | edytuj kod]
W ikonografii przedstawiany jest najczęściej w stroju rzymskiego oficera, z naczyniem z wodą do gaszenia ognia, lub wprost gaszącego pożar. Czasami jako książę. Bywa, że w ręku trzyma chorągiew.
Jego atrybutami są: kamień młyński u szyi, kolczuga, krzyż, czerwony i biały krzyż, miecz, palma męczeńska, płonący dom, orzeł, tarcza, zbroja.
Dzień obchodów
[edytuj | edytuj kod]Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 4 maja. W polskim Kościele ma rangę wspomnienia obowiązkowego, a w Krakowie, którego św. Florian jest patronem, święta.
Krzyż św. Floriana
[edytuj | edytuj kod]-
Krzyż świętego Floriana wer. 1 -
Krzyż świętego Floriana wer. 2 -
Krzyż świętego Floriana wer. 3 zgeneralizowana
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- Międzynarodowy Dzień Strażaka
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- wstawiennictwo świętych
- Wzgórze Świętego Floriana
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 72. ISBN 978-83-247-0574-0.
- ↑ a b c Florian, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-08-07].
- ↑ International Firefighters' Day. – Międzynarodowy Dzień Strażaka w „Wydarzeniach z Liverpool” [2010-05-04] (ang.)
- ↑ Internetowa Liturgia Godzin
- ↑ Relikwie Św. Floriana, Diecezja Warszawsko-Praska, 1083 [dostęp 2019-03-13] (pol.).
- ↑ Wieści Skołyszyńskie, czerwiec 2008.
- ↑ Grzegorz Kulesza (oprac.), Wprowadzenie relikwii Św. Floriana do kościoła parafialnego w Kuczynie [foto], Rafał Roszkowski, Sławomir Bryc, www.wysokomazowiecki24.pl [dostęp 2021-06-08] (pol.).
- ↑ Ks. Arkadiusz Nocoń: Dzieje ustanowienia św. Jacka Głównym Patronem Polski. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 2007, t. 40, z. 1, s. 97–113.. [dostęp 2013-03-22].
- ↑ Dzień Koksownika. Organizacja Międzyzakładowa NSZZ "Solidarność", Koksownia Przyjaźń w Dąbrowie Górniczej. [dostęp 2015-12-02].
- ↑ Żnin: Św. Florian patronem [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2020-05-07] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Święty Florian, żołnierz, męczennik. [dostęp 2012-11-16].
- Święty Florian – patron strażaków. KAI, 2010-05-04. [dostęp 2012-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- K. Dobrowolski, Dzieje kultu św. Floriana w Polsce do połowy XVI wieku, Warszawa 1923.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kolekcja poświęcona św. Florianowi w bibliotece Polona
| Współcześni |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Historyczni |
