Ćajtanja Mahaprabhu
Ćajtanja Mahaprabhu (dewanagari चैतन्य महाप्रभु, ang. Chaitanya Mahaprabhu, właściwie: Wiśwambharamiśra, także: Gaura, Gauranga) (ur. 1486 w Majapur, zm. 1534) – XVI-wieczny święty, duchowny, mistyk i reformator hinduizmu.
Żył w Bengalu w Indiach (obecne tereny Bengalu Zachodniego i Bangladeszu). Promotor bhaktijogi – miłosnego oddania Bogu, wielbionego jako Kryszna. Wielu jego wisznuickich zwolenników czci go jako awatara (wcielenie) samego Kryszny. Jego przydomek Gaura [wym. goura] odnosi się do jaśniejącej, złotej cery. Biografia Ćajtanji została spisana w bengali w książce „Śri Ćajtanja Ćaritamrita”.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po opuszczeniu domu w Bengalu Ćajtanja został ascetą i przez trzy lata podróżował po całych Indiach, intonując nieustannie imiona Kryszny. Spopularyzował w ten sposób Maha Mantrę: „Hare Kryszna Hare Kryszna Kryszna Kryszna Hare Hare Hare Rama Hare Rama Rama Rama Hare Hare”. Ostatnie 28 lat swojego życia Ćajtanja spędził w Puri w Orisie, w wielkiej świątyni Dźagannathy. Król Orisy, Maharadża Prataparudra, uznał go za inkarnację Kryszny i stał się jego wyznawcą. Misją Ćaitanji było upowszechnienie intonowania imion Kryszny w połączeniu ze śpiewem i tańcem i obudzenie w ten sposób uśpionej w ludziach miłości do Boga.
Ćajtanja przejął ze szkoły Madhwy negację monizmu Śankary oraz kult Kryszny jako Najwyższej Osoby Boga; od Ramanudźi oddanie dla Pana (prapatti) i pełnienie służby dla jego wielbicieli; od Wisznuswamiego zaczerpnął panteistyczny obraz Boga oraz spontaniczne oddanie; z nauk Nimbarki przejął bhadźana – sposób wielbienia Kryszny przez gopi z Vrindavanu.
Jego uczniem i przyjacielem był Nitjananda, który jest w gaudija wisznuizmie wspólnie z Ćajtanją czczony jako para Gaura-Nitai, uznawana za inkarnację boskiej pary braci: Balaramy (Nitjananda) i Kryszny (Ćajtanja). Jest jednym z Pięciu Aspektów Boga (Panćatattwa). Najbliższym przyjacielem i współpracownikiem Ćajtanji był Gadadhara Pandita, razem z Ćajtanją czczony jako boska para Śri Gaura-Gadadhara, uważana za wcielenie boskiej pary: Kryszny i Radhy/Rukmini.
Uczniami Ćajtanji i propagatorami jego nauk było sześciu Goswamich z Wryndawany.
W XX wieku kult i nauki Ćajtanji dotarły na Zachód za pośrednictwem Bhaktivedanty Swamiego i założonego przez niego w 1966 r. ISKCON-u, a później głoszone były również przez innych zwolenników Gaurangi.
Ku czci pojawienia się (urodzin) Ćajtanji obchodzone jest coroczne święto Gaura Purnima[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Madhwa
- Nitjananda
- Nimbarka
- Ramanudźa
- Wallabha
- Satswarupa dasa Goswami
- Bhaktiwedanta Swami Prabhupada
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000116049747
- VIAF: 20471441
- LCCN: n80060840
- GND: 11851833X
- NDL: 00830686
- LIBRIS: vs69h94d0rtrj97
- BnF: 119575468
- SUDOC: 027561550
- NLA: 61539388
- NKC: jn20000700347
- BNE: XX1744728
- NTA: 072508213
- BIBSYS: 90897007
- CiNii: DA07334161
- Open Library: OL2130A
- PLWABN: 9810634225705606
- NUKAT: n2005123803
- J9U: 987007272915505171
- LNB: 000151346
- LIH: LNB:lyr;=Ch