Przejdź do zawartości

Prawo lubeckie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Majonez truskawkowy (dyskusja | edycje) o 21:08, 27 sie 2024. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

[potrzebny przypis] Prawo lubeckie (niem. Lübisches Recht) – niemieckie prawo lokacyjne, obok prawa magdeburskiego najbardziej rozpowszechnione. Wzorowane na prawie Lubeki, nadanym miastu w 1226 r. przez cesarza Fryderyka II Hohenstaufa. Od XIII wieku stanowiło wzór prawno-organizacyjny dla ponad 140 miast, od Hamburga po Rygę, położonych wzdłuż południowego wybrzeża Bałtyku i na przyległych terenach. Przyjmowały je głównie miasta związane ze Związkiem Hanzeatyckim.

Prawo lubeckie na ziemiach polskich

Mapa konturowa Polski
Miasta w Polsce lokowane na prawie lubeckim w wiekach XIII (), XIV (), XV () i XVI ()

Lubeckie prawo miejskie wprowadzono w roku 1237 w Szczecinie (choć formalna lokacja tego miasta miała miejsce w 1243 roku). Prawo to otrzymały pierwotnie także Kołobrzeg (1255)[1], Tczew (1258–1260) i Gdańsk (1261–1263). Ustroje Tczewa i Gdańska zostały w wieku XIV przeniesione przez krzyżaków na prawo chełmińskie – odmianę prawa magdeburskiego. Na prawie lubeckim pozostały natomiast, m.in. Elbląg, Braniewo oraz Frombork. Szereg zachodniopomorskich miast lokowanych na prawie magdeburskim zostało przeniesionych na prawo lubeckie, m.in. Chociwel, Lipiany, Maszewo, Stargard i Goleniów.

Architektoniczną cechą charakterystyczną miast lokowanych na prawie lubeckim jest brak placu rynkowego. Funkcje rynku spełnia szeroka ulica np. Stary Rynek w Elblągu.

Zobacz też

Przypisy

  1. red. L. Leciejewicz, M. Rębkowski, Uwagi końcowe. Początki Kołobrzegu w świetle rozpoznania archeologicznego, [w:] Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem, red. L. Leciejewicz, M. Rębkowski, Warszawa 2007, s. 315