Przejdź do zawartości

Paweł: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
 
Linia 7: Linia 7:
|języki = łaciński
|języki = łaciński
|słowo = {{łac.|Paulus}}
|słowo = {{łac.|Paulus}}
|znaczenie = „drobny, mały”<ref name="słownik">{{Cytuj |tytuł = Słownik łacińsko-polski |s = 354 |miejsce = Warszawa |data = 1967}}</ref>, „pokorny”{{r|pokorny}}
|znaczenie = mały, drobny
|pochodzenie = {{j|la|paulus}}
|pochodzenie =
|region_pochodzenia =
|region_pochodzenia =
|warianty_w_języku_polskim =
|warianty_w_języku_polskim =
|warianty_obcojęzyczne = Paul, Pablo, Paolo, Pál
|warianty_obcojęzyczne = Paul, Pablo, Paolo, Pál, {{grc|Παύλος}}, {{j|ru|Павел}}
|odpowiednik_dla_płci_przeciwnej = Pawła, Paula, Paulina
|odpowiednik_dla_płci_przeciwnej = [[Paula]]
|formy_pochodne = Pawełek
|formy_pochodne = Pawełek
|wyrazy_pokrewne =
|wyrazy_pokrewne =
|pokrewne_imiona =
|pokrewne_imiona = [[Paulin (imię)|Paulin]]
|popularność =
|popularność = 509&nbsp;349 osób w Polsce <small>(5.&nbsp;miejsce z imion męskich)</small>
|commons =
|commons =
|wikisłownik = Paweł
|wikisłownik = Paweł
Linia 22: Linia 22:
|zobacz_też =
|zobacz_też =
}}
}}
{{Wymowa|Pl-Paweł.ogg|'''Paweł'''}} – [[imię]] męskie pochodzenia [[łacina|łacińskiego]] (''Paulus''), należące do niedużej grupy najstarszych [[Imiona łacińskie|imion rzymskich]] (imion właściwych, ''praenomen'', por. [[Marek]], [[Tyberiusz (imię)|Tyberiusz]], [[Tytus]]). Już w epoce klasycznej zaczął on także występować w funkcji [[Nazwisko#Przydomek (cognomen)|przydomka (''cognomen'')]]<ref>[[Tadeusz Milewski (językoznawca)|T. Milewski]], ''Społeczeństwo rzymskie w świetle imiennictwa osobowego'', [w:] ''Filomata'' nr 143, grudzień 1960. Należy jednak podkreślić, że wiele współcześnie spotykanych imion pochodzenia łacińskiego wywodzi się od przydomków rzymskich.</ref>. ''Paulus'' oznacza „mały”, „drobny”<ref name="kupis">{{Cytuj książkę|autor=Bogdan Kupis|tytuł=Najciekawsze imiona|wydawca=Wydawn. Archidiecezji Warszawskiej|rok=1999|seria=W Kręgu Kultury Chrześcijańskiej i Śródziemnomorskiej|isbn=8387802212}}</ref>, lub pokorny<ref>{{Cytuj |tytuł = Paulus (Name) {{!}} Meaning of Paulus {{!}} Origin of Paulus at MFnames.com |data = 2015-02-07 |data dostępu = 2024-04-23 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20150207172203/http://www.mfnames.com/mnames/p/origin-and-meaning-of-paulus.htm}}</ref>. Imię to należało i należy do najpopularniejszych w całym świecie chrześcijańskim, nosiło je około sześćdziesięciu świętych<ref name="grzenia ni">{{Cytuj|autor = [[Jan Grzenia]]; |tytuł = Nasze imiona |data = 2002 |isbn = 83-7311-445-9 |miejsce = Warszawa |wydawca = „Świat Książki” |oclc = 830344683}}</ref>. Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Paweł w 2018 r. zajmował 41. miejsce w grupie imion męskich<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/najpopularniejsze-imiona-dla-chlopcow-2018-ranking-ogolnopolski| tytuł = Najpopularniejsze imiona dla chłopców 2018 – ranking ogólnopolski | opublikowany = gov.pl | data dostępu = 2019-07-13}}</ref>. W całej populacji Polaków Paweł zajmował w 2022 r. 5. miejsce (509 349 nadań)<ref>{{Cytuj |tytuł = Otwarte Dane |data dostępu = 2022-06-13 |opublikowany = dane.gov.pl |url = https://dane.gov.pl/pl/dataset/1667,lista-imion-wystepujacych-w-rejestrze-pesel-osoby-zyjace/resource/36411/table?page=1&per_page=20&q=&sort=}}</ref>.
{{Wymowa|Pl-Paweł.ogg|'''Paweł'''}} – [[imię]] męskie pochodzenia [[łacina|łacińskiego]] (''Paulus''), należące do niedużej grupy najstarszych [[Imiona łacińskie|imion rzymskich]] (imion właściwych, ''praenomen'', por. [[Marek]], [[Tyberiusz (imię)|Tyberiusz]], [[Tytus]]). Już w epoce klasycznej zaczął on także występować w funkcji [[Nazwisko#Przydomek (cognomen)|przydomka (''cognomen'')]]<ref>[[Tadeusz Milewski (językoznawca)|T. Milewski]], ''Społeczeństwo rzymskie w świetle imiennictwa osobowego'', [w:] ''Filomata'' nr 143, grudzień 1960. Należy jednak podkreślić, że wiele współcześnie spotykanych imion pochodzenia łacińskiego wywodzi się od przydomków rzymskich.</ref>. ''Paulus'' oznacza „mały”, „drobny”{{r|słownik}}<ref name="kupis">{{Cytuj książkę|autor=Bogdan Kupis|tytuł=Najciekawsze imiona |wydawca=Wydawn. Archidiecezji Warszawskiej|rok=1999|seria=W Kręgu Kultury Chrześcijańskiej i Śródziemnomorskiej|isbn=8387802212}}</ref>, lub pokorny<ref name="pokorny">{{Cytuj |tytuł = Paulus (Name) {{!}} Meaning of Paulus {{!}} Origin of Paulus |data = 2015-02-07 |data dostępu = 2024-04-23 |opublikowany = MFNames.com |url = https://web.archive.org/web/20150207172203/http://www.mfnames.com/mnames/p/origin-and-meaning-of-paulus.htm}}</ref>. Imię to należało i należy do najpopularniejszych w całym świecie chrześcijańskim, nosiło je około sześćdziesięciu świętych<ref name="grzenia ni">{{Cytuj|autor = [[Jan Grzenia]]; |tytuł = Nasze imiona |data = 2002 |isbn = 83-7311-445-9 |miejsce = Warszawa |wydawca = „Świat Książki” |oclc = 830344683}}</ref>.
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom w Polsce, Paweł w 2018 roku zajmował 41. miejsce wśród imion męskich<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/najpopularniejsze-imiona-dla-chlopcow-2018-ranking-ogolnopolski| tytuł = Najpopularniejsze imiona dla chłopców 2018 – ranking ogólnopolski | opublikowany = gov.pl | data dostępu = 2019-07-13}}</ref>. W całej populacji Polaków Paweł zajmował w 2022 roku 5. miejsce (509&nbsp;349 osób)<ref name="PESEL">{{Cytuj |tytuł = Lista imion występujących w rejestrze PESEL |data dostępu = 2022-06-13 |opublikowany = dane.gov.pl |url = https://dane.gov.pl/pl/dataset/1667,lista-imion-wystepujacych-w-rejestrze-pesel-osoby-zyjace/resource/36411/table?page=1&per_page=20&q=&sort=}}</ref>.


W dawnych dokumentach polskich imię Paweł było notowane co najmniej od XII wieku, w formach m.in.: ''Paulus'' (łac., [[1155]]), '''''Paweł''''' ([[1204]]), ''Pawil'' ([[1372]]), ''Pawoł'' ([[1387]]), ''Pawał'' ([[1392]]), a także z licznymi – świadczącymi o ówczesnej popularności imienia – spieszczeniami, np. ''Pawlik'' (ok. [[1212]]), ''Paszek'' ([[1237]]), ''Paszko'' ([[1278]]), ''Paszo'' ([[1295]]), ''Pawliczko'' ([[1385]]), ''Pach'' ([[1391]]), ''Pasz'' ([[1404]]), ''Pachnik'' ([[1411]]), ''Pawełek'' ([[1498]])<ref name="grzenia ni" />.
W dawnych dokumentach polskich imię Paweł było notowane co najmniej od XII wieku, w formach m.in.: ''Paulus'' (łac., [[1155]]), '''''Paweł''''' ([[1204]]), ''Pawil'' ([[1372]]), ''Pawoł'' ([[1387]]), ''Pawał'' ([[1392]]), a także z licznymi – świadczącymi o ówczesnej popularności imienia – spieszczeniami, np. ''Pawlik'' (ok. [[1212]]), ''Paszek'' ([[1237]]), ''Paszko'' ([[1278]]), ''Paszo'' ([[1295]]), ''Pawliczko'' ([[1385]]), ''Pach'' ([[1391]]), ''Pasz'' ([[1404]]), ''Pachnik'' ([[1411]]), ''Pawełek'' ([[1498]])<ref name="grzenia ni" />.

Aktualna wersja na dzień 22:17, 15 paź 2024

Paweł
Wymowa

[paveu̯]

Płeć

męskie

Imieniny

m.in. 29 czerwca

Znaczenie
Języki

łaciński

Słowo

łac. Paulus

Znaczenie

„drobny, mały”[1], „pokorny”[2]

Alternatywne nazwy
Warianty obcojęzyczne

Paul, Pablo, Paolo, Pál, Παύλος, Павел

Odpowiednik dla płci przeciwnej

Paula

Formy pochodne

Pawełek

Pokrewne imiona

Paulin

Popularność

509 349 osób w Polsce (5. miejsce z imion męskich)

Hasło w Wikisłowniku
Cytaty w Wikicytatach

ⓘPaweł – imię męskie pochodzenia łacińskiego (Paulus), należące do niedużej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, praenomen, por. Marek, Tyberiusz, Tytus). Już w epoce klasycznej zaczął on także występować w funkcji przydomka (cognomen)[3]. Paulus oznacza „mały”, „drobny”[1][4], lub pokorny[2]. Imię to należało i należy do najpopularniejszych w całym świecie chrześcijańskim, nosiło je około sześćdziesięciu świętych[5].

Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom w Polsce, Paweł w 2018 roku zajmował 41. miejsce wśród imion męskich[6]. W całej populacji Polaków Paweł zajmował w 2022 roku 5. miejsce (509 349 osób)[7].

W dawnych dokumentach polskich imię Paweł było notowane co najmniej od XII wieku, w formach m.in.: Paulus (łac., 1155), Paweł (1204), Pawil (1372), Pawoł (1387), Pawał (1392), a także z licznymi – świadczącymi o ówczesnej popularności imienia – spieszczeniami, np. Pawlik (ok. 1212), Paszek (1237), Paszko (1278), Paszo (1295), Pawliczko (1385), Pach (1391), Pasz (1404), Pachnik (1411), Pawełek (1498)[5].

Imię to należało na przestrzeni wieków do najpopularniejszych imion w Polsce. Świadczy o tym, obok odnotowanych wyżej zdrobnień, m.in. fakt pochodzenia od imienia Paweł wielu nazwisk i nazw miejscowych. Nazwiska pochodzące od tego imienia to m.in.: Pach, Pachota, Pachowicz, Pachura, Pasiut, Pasiutek, Paszek, Paszkiewicz, Paszkowicz, Pawelec, Paweł, Pawełczyk, Pawełek, Pawełkiewicz, Pawełko, Pawlak, Pawlas, Pawlica, Pawliczak, Pawliczek, Pawliczuk, Pawlik, Pawlikiewicz, Pawlisiak, Pawlisz, Pawliszak, Pawluk, Pawlukiewicz, Pawlus, Pawliszkiewicz, Pawliśkiewicz, Pawłowicz i in.

Przykładami nazw miejscowych są: Paszków, Paszkówka, Pawelce, Pawełki, Pawlice, Pawlichy, Pawliczka, Pawlik, Pawliki, Pawlikowice, Pawlin, Pawlinowo, Pawluki, Pawlusie, Pawłosiów, Pawłowszczyzna, Pawłowa, Pawłowice, Pawłowicze, Pawłowiczki, Pawłowięta, Pawłowo, Pawłów, Pawłówek, Pawłówka, Pawłówko, Pawły[8].

Żeńskim odpowiednikiem jest Paula.

Paweł imieniny obchodzi 10 stycznia, 15 stycznia, 19 stycznia, 25 stycznia, 1 lutego, 6 lutego, 8 lutego, 2 marca, 7 marca, 22 marca, 16 kwietnia, 28 kwietnia, 15 maja, 1 czerwca, 7 czerwca, 26 czerwca, 28 czerwca, 29 czerwca, 20 lipca, 25 lipca, 30 lipca, 20 września, 3 października, 19 października, 8 listopada, 16 listopada i 19 listopada.

Z tym imieniem związane są przysłowia polskie:

  • Czy Paweł, czy Gaweł – to jedno
  • Ja o Pawle, a on o Gawle
  • Nie będzie Pawła, to się weźmie Gawła
  • Kiedy Paweł się nawróci, zima się na wspak obróci[4].

W innych językach

[edytuj | edytuj kod]

Wybrane osoby o imieniu Paweł

[edytuj | edytuj kod]

Władcy

[edytuj | edytuj kod]

Patriarchowie Konstantynopola

[edytuj | edytuj kod]

Papieże

[edytuj | edytuj kod]

Święci

[edytuj | edytuj kod]

Pozostałe osoby o imieniu Paweł

[edytuj | edytuj kod]

Identyfikowane po imieniu

[edytuj | edytuj kod]

Identyfikowane po nazwisku

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Inne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1967, s. 354.
  2. ↑ a b Paulus (Name) | Meaning of Paulus | Origin of Paulus [online], MFNames.com, 7 lutego 2015 [dostęp 2024-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-07].
  3. ↑ T. Milewski, Społeczeństwo rzymskie w świetle imiennictwa osobowego, [w:] Filomata nr 143, grudzień 1960. Należy jednak podkreślić, że wiele współcześnie spotykanych imion pochodzenia łacińskiego wywodzi się od przydomków rzymskich.
  4. ↑ a b Bogdan Kupis: Najciekawsze imiona. Wydawn. Archidiecezji Warszawskiej, 1999, seria: W Kręgu Kultury Chrześcijańskiej i Śródziemnomorskiej. ISBN 83-87802-21-2.
  5. ↑ a b Jan Grzenia, Nasze imiona, Warszawa: „Świat Książki”, 2002, ISBN 83-7311-445-9, OCLC 830344683.
  6. ↑ Najpopularniejsze imiona dla chłopców 2018 – ranking ogólnopolski. gov.pl. [dostęp 2019-07-13].
  7. ↑ Lista imion występujących w rejestrze PESEL [online], dane.gov.pl [dostęp 2022-06-13].
  8. ↑ Józef Bubak: Księga naszych imion. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993. ISBN 83-04-03860-9.
Imiona
Imiennicy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paweł&oldid=74973823”