J: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Popups: Przywrócenie wersji autora 46.134.48.243 z dnia 2018-08-12 10:58:59 |
alternatywna nazwa "jota" |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|litery alfabetu łacińskiego|[[J (ujednoznacznienie)|J jako skrót lub oznaczenie]]}} |
{{Inne znaczenia|litery alfabetu łacińskiego|[[J (ujednoznacznienie)|J jako skrót lub oznaczenie]]}} |
||
{{znak|J j}} |
{{znak|J j}} |
||
'''J''' ([[minuskuła]]: '''j''') (''jot'') – dziesiąta litera [[alfabet łaciński|alfabetu łacińskiego]], trzynasta litera [[alfabet polski|alfabetu polskiego]]. Pierwotnie była jedynie wariantem graficznym litery [[I]]. W pisowni polskiej J służy głównie do zapisu [[spółgłoska półotwarta|półsamogłoski]] przedniej /j/ (niesylabicznego [[samogłoska przymknięta przednia niezaokrąglona|i]]). W alfabecie łacińskim J występuje od XII w., w polskim występuje od XVII w.{{r|pwn}}. |
'''J''' ([[minuskuła]]: '''j''') (''jot'', ''jota''<ref> Nazwa ''jota'' używana w polskich publikacjach językoznawczych, np. {{Cytuj pismo|autor=Polański Edward|tytuł=Reformy ortografii polskiej – wczoraj, dziś, jutro|url=http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/PTJ/b/b60_029-046.pdf |czasopismo=Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego|data=2004|wolumin =LX| issn=0032-3802|miejsce=Warszawa|wydawca=Energeia|strony=29–46|adres czasopisma=http://mbc.malopolska.pl/publication/96466 |archiwum=https://web.archive.org/web/20070217062305/http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/PTJ/b/b60_029-046.pdf|zarchiwizowano=17.02.2007|język=pl}}</ref>) – dziesiąta litera [[alfabet łaciński|alfabetu łacińskiego]], trzynasta litera [[alfabet polski|alfabetu polskiego]]. Pierwotnie była jedynie wariantem graficznym litery [[I]]. W pisowni polskiej J służy głównie do zapisu [[spółgłoska półotwarta|półsamogłoski]] przedniej /j/ (niesylabicznego [[samogłoska przymknięta przednia niezaokrąglona|i]]). W alfabecie łacińskim J występuje od XII w., w polskim występuje od XVII w.{{r|pwn}}. |
||
Współcześnie litera '''j''' jest używana do oznaczania głoski: |
Współcześnie litera '''j''' jest używana do oznaczania głoski: |
Wersja z 10:48, 12 lis 2018
J j
J (minuskuła: j) (jot, jota[1]) – dziesiąta litera alfabetu łacińskiego, trzynasta litera alfabetu polskiego. Pierwotnie była jedynie wariantem graficznym litery I. W pisowni polskiej J służy głównie do zapisu półsamogłoski przedniej /j/ (niesylabicznego i). W alfabecie łacińskim J występuje od XII w., w polskim występuje od XVII w.[2].
Współcześnie litera j jest używana do oznaczania głoski:
- /j/ w językach bałtyckich, słowiańskich, uralskich oraz w językach germańskich (oprócz angielskiego, luksemburskiego oraz scots), a także w języku esperanto i włoskim
- /ɟ/ w języku konkani i w części języków afrykańskich
- /t/ w języku Kiowa
- /x/ lub /h/ w języku hiszpańskim
- /ʒ/ w języku azerskim, francuskim, katalońskim, portugalskim, rumuńskim, tatarskim i tureckim
- /ʤ/ w języku angielskim, indonezyjskim, malajskim, turkmeńskim i w części języków afrykańskich
Litery j używa się w oficjalnych transkrypcjach z następujących języków azjatyckich:
- głoski /j/ w języku kantońskim w transkrypcji jyutping
- głoski /dz/ w języku paszto w standardowej transliteracji na alfabet łaciński
- głoski /ʥ/ w języku japońskim w transkrypcji Hepburna
- głosek /ʥ/ i /ʨ/ w języku koreańskim w różnych metodach transkrypcji
- głoski /ʨ/ w języku chińskim mandaryńskim w transkrypcji pinyin
Wymowa litery J
Inne reprezentacje litery J
Sygnalizacja | Język migowy | Alfabet Braille’a | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
flaga Międzynarodowego Kodu Sygnałowego |
Alfabet semaforowy |
Kod Morse’a | francuski | kanadyjski | polski | |
ⓘJ | i |
Przypisy
- ↑ Nazwa jota używana w polskich publikacjach językoznawczych, np. Polański Edward. Reformy ortografii polskiej – wczoraj, dziś, jutro. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”. LX, s. 29–46, 2004. Warszawa: Energeia. ISSN 0032-3802. [zarchiwizowane z adresu 17.02.2007]. (pol.).
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 2. G-M. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 316.
Zobacz też