Przejdź do zawartości

Haarlem: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Margosbot (dyskusja | edycje)
14 953 edycje
m +kat:?
EmptyBot (dyskusja | edycje)
Boty
703 164 edycje
m int.
 
(Nie pokazano 150 wersji utworzonych przez 95 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|miasta|[[Harlem]]}}
'''Haarlem''' - zabytkowe [[miasto]] w zachodniej [[Holandia|Holandii]] nad rzeką [[Spaarne]].
{{Miejscowość infobox
Stolica prowincji [[Noord-Holland]] (''Holandia Północna'').
|nazwa = Haarlem
Liczba mieszkańców ok. 148 tys. (2001).
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie = Haarlem De Adriaan 04.jpg
|opis zdjęcia = rzeka ''[[Spaarne]]''
|herb = Haarlem_wapen.svg
|flaga = Flag_Haarlem.svg
|dopełniacz nazwy = Haarlemu
|państwo = NLD
|1. jednostka administracyjna = {{państwo|NL-NH}}
|stanowisko zarządzającego = burmistrz
|zarządzający = [[Jos Wienen]] ([[CDA (NL)|CDA]])
|powierzchnia = 32,11
|wysokość =
|rok = 2012
|liczba ludności = 153 901
|gęstość zaludnienia = 4793
|numer kierunkowy = 023
|kod pocztowy = 2011-2063
|tablice rejestracyjne =
|plan miasta = LocatieHaarlem.png
|kod mapy = Holandia Północna
|współrzędne = 52°22′N 4°38′E
|commons = Haarlem
|www = http://www.haarlem.nl
}}
'''Haarlem''' (IPA: [ˈɦaːr.lɛm]) – [[miasto]] w płn.-zach. [[Holandia|Holandii]] na zachód od [[Amsterdam]]u, położone nad rzeką [[Spaarne]]. Jego historia sięga ponad 750 lat. Dawna stolica hrabstwa Holandii; stolica prowincji [[Holandia Północna|Noord-Holland]] (''Holandia Północna'').
Liczba mieszkańców - ok. 154 tys. (2012).


Haarlem słynie z wielu interesujących muzeów, a także wspaniałych budowli, jak chociażby [[Bazylika św. Bawona w Haarlemie|Katedra św. Bawona]], ratusz ([[XVII wiek|XVII]] w.), czy też Vleeshal ("targ mięsny"). Liczne biblioteki, muzea (m.in. dzieł [[Frans Hals|Fransa Halsa]], czy najstarsze w Holandii [[Teylers Museum]]), siedziba [[Noordhollands Philharmonisch Orkest]], galerie sztuki; zespół zabytkowy skupiony wokół Grote Markt: kościoły, Dom Wagi Miejskiej ([[1598]]), hale rzeźnicze ([[1602]]–[[1603]]), liczne kamienice mieszczańskie (XVI-[[XVIII wiek|XVIII]] w.).
<div align="center">
[[Grafika:spaarne.jpg]]
</div>


Ośrodek handlu cebulkami [[tulipan|tulipanów]]. Przemysł włókienniczy, maszynowy, chemiczny. Muzeum [[Frans Hals|Fransa Halsa]] (1581/85-1666) (''Frans Halsmuseum''), który działał i zmarł tutaj.
Ośrodek handlu cebulkami [[tulipan]]ów. Przemysł włókienniczy, maszynowy, chemiczny. Muzeum [[Frans Hals|Fransa Halsa]] ([[1581]]/[[1585|85]]-[[1666]]) (''Frans Halsmuseum''), który działał i zmarł tutaj.
Siedziba [[diecezja|diecezji]] [[katolicyzm|rzymskokatolicka]] od [[1853]].
Siedziba [[diecezja|diecezji]] [[katolicyzm|rzymskokatolickiej]] od [[1853]].


[[Święty Bawo]] jest patronem miasta (według legendy w [[1274]] roku zstąpiwszy z nieba obronił Haarlem przed najeźdźcami), znajdują się tu dwa kościoły pod jego wezwaniem, była katedra protestancka - umieszczony na rynku [[Kościół św. Bawona w Haarlemie|Kościół św. Bawona]] (St. Bavokerk, zwany także z uwagi na swoje rozmiary Grote Kerk, [[XIV wiek|XIV]]-[[XVI wiek|XVI]]) oraz obecna katedra katolicka - [[Bazylika św. Bawona w Haarlemie|Katedra św. Bawona]] (Kathedraal St. Bavo, [[XIX]] w.), co powoduje często dezorientację wśród turystów.
===W Haarlemie urodzili się:===
*Juriaan Andriessen, kompozytor (1925-)
*Nicolaas Beets, pisarz (1814-1903)
*[[Jacob van Campen]], architekt (1595-1657)
*Laurens Janszoon Coster, drukarz (ok. 1405-1484)
*[[Jacob van Ruysdael]], malarz (1628-1682)
*[[Jan Steen]], malarz (1626-1679)


W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Haarlem (stacja kolejowa)|Haarlem]].
Zobacz też: [[Harlem]]


== Rozwój demograficzny ==
*[http://www.haarlem.nl/smartsite.dws?id=9 Strona domowa miasta Haarlem (po angielsku)].
<timeline>
ImageSize = width:788 height:225
PlotArea = width:750 height:200 left:33 bottom:18
AlignBars = justify


Colors =
id:canvas value:rgb(0.98,0.98,0.98)
[[Kategoria:?]]
id:grid1 value:rgb(0.8,0.8,0.8)
id:grid2 value:gray(0.8)
id:bars value:rgb(0.75,0.75,0.75)
id:text value:rgb(0.5,0.5,0.5)


BackgroundColors = canvas:canvas
[[bg:Хаарлем]]

[[ca:Haarlem]]
DateFormat = yyyy
[[de:Haarlem]]
Period = from:0 till:200
[[en:Haarlem]]
TimeAxis = orientation:vertical
[[es:Haarlem]]
ScaleMajor = unit:year increment:20 start:0 gridcolor:grid1
[[id:Haarlem]]

[[nl:Haarlem]]
plotData=
[[no:Haarlem]]
color:g width:25 mark:(line,white) align:center fontsize:S color:bars
[[ro:Haarlem]]
bar:1564 from:start till:16 text:16.000
[[sv:Haarlem]]
bar:1622 from:start till:39 text:39.450
bar:1795 from:start till:21 text:21.000
bar:1850 from:start till:26 text:25.888
bar:1860 from:start till:28 text:27.781
bar:1870 from:start till:31 text:31.442
bar:1880 from:start till:38 text:38.153
bar:1890 from:start till:52 text:51.558
bar:1900 from:start till:65 text:64.819
bar:1910 from:start till:70 text:69.594
bar:1920 from:start till:77 text:77.327
bar:1930 from:start till:120 text:119.700
bar:1940 from:start till:143 text:142.686
bar:1945 from:start till:151 text:150.464
bar:1950 from:start till:164 text:164.007
bar:1960 from:start till:169 text:169.497
bar:1970 from:start till:173 text:172.612
bar:1980 from:start till:158 text:157.556
bar:1990 from:start till:149 text:149.474
bar:2000 from:start till:148 text:148.377
bar:2008 from:start till:148 text:147.662
bar:2012 from:start till:153 text:153.400
bar:2017 from:start till:158 text: 158.025

TextData =
pos:(50,200) fontsize:L textcolor:text text:Ontwikkeling van het aantal inwoners van Haarlem
</timeline>

== W Haarlemie urodzili się ==
* [[Jurriaan Andriessen]], [[kompozytor]] (1925-1996)
* [[Nicolaas Beets]], [[pisarz]] (1814-1903)
* [[Jacob van Campen]], [[architekt]] (1595-1657)
* [[Laurens Janszoon Coster]], [[drukarz]] (ok. 1405-1484)
* [[Jacob van Ruisdael]], [[malarstwo|malarz]] (1628-1682)
* [[Jan Steen]], [[malarstwo|malarz]] (1626-1679)
* [[Maarten Stekelenburg]], [[piłkarz]] (ur. 1982)
* [[Arthur Japin]], [[pisarz]] (ur. 1956)
* [[Steve Olfers]], [[piłkarz]] (ur. 1982)
* [[Hendrik Zwaardemaker]], [[fizjologia|fizjolog]] (1857-1930)
* [[Harry Mulisch]], pisarz (1927-2010)
* [[Piet Oudolf]], architekt krajobrazu (ur. [[1944]])
* [[Geert Hofstede]], psycholog społeczny (ur. [[1928]])
* [[Guido van Rossum]], [[programista]] (ur. [[1956]])

== Miasta partnerskie ==
* {{Flaga|DEU}} [[Osnabrück]], [[Niemcy]]
* {{Flaga|FRA}} [[Angers]], [[Francja]]
* {{Flaga|ZWE}} [[Mutare]], [[Zimbabwe]]

== Linki zewnętrzne ==
* [https://archive.is/20130428140902/http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=1330596401&men=gpro&lng=en&des=wg&geo=-160&srt=pnan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&geo=512622462 World Gazetteer]

{{Holandia Północna}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Haarlem| ]]
[[Kategoria:Miasta w prowincji Holandia Północna]]
[[Kategoria:Gminy w prowincji Holandia Północna]]

Aktualna wersja na dzień 09:37, 19 lip 2024

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Harlem.
Haarlem
Ilustracja
rzeka Spaarne
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Holandia

Prowincja

 Holandia Północna

Burmistrz

Jos Wienen (CDA)

Powierzchnia

32,11 km²

Populacja (2012)
• liczba ludności
• gęstość


153 901
4793 os./km²

Nr kierunkowy

023

Kod pocztowy

2011-2063

Plan Haarlemu
Położenie na mapie Holandii
Mapa konturowa Holandii, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Haarlem”
Położenie na mapie Holandii Północnej
Mapa konturowa Holandii Północnej, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Haarlem”
Ziemia52°22′N 4°38′E/52,366667 4,633333
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Haarlem (IPA: [ˈɦaːr.lɛm]) – miasto w płn.-zach. Holandii na zachód od Amsterdamu, położone nad rzeką Spaarne. Jego historia sięga ponad 750 lat. Dawna stolica hrabstwa Holandii; stolica prowincji Noord-Holland (Holandia Północna). Liczba mieszkańców - ok. 154 tys. (2012).

Haarlem słynie z wielu interesujących muzeów, a także wspaniałych budowli, jak chociażby Katedra św. Bawona, ratusz (XVII w.), czy też Vleeshal ("targ mięsny"). Liczne biblioteki, muzea (m.in. dzieł Fransa Halsa, czy najstarsze w Holandii Teylers Museum), siedziba Noordhollands Philharmonisch Orkest, galerie sztuki; zespół zabytkowy skupiony wokół Grote Markt: kościoły, Dom Wagi Miejskiej (1598), hale rzeźnicze (1602–1603), liczne kamienice mieszczańskie (XVI-XVIII w.).

Ośrodek handlu cebulkami tulipanów. Przemysł włókienniczy, maszynowy, chemiczny. Muzeum Fransa Halsa (1581/85-1666) (Frans Halsmuseum), który działał i zmarł tutaj. Siedziba diecezji rzymskokatolickiej od 1853.

Święty Bawo jest patronem miasta (według legendy w 1274 roku zstąpiwszy z nieba obronił Haarlem przed najeźdźcami), znajdują się tu dwa kościoły pod jego wezwaniem, była katedra protestancka - umieszczony na rynku Kościół św. Bawona (St. Bavokerk, zwany także z uwagi na swoje rozmiary Grote Kerk, XIV-XVI) oraz obecna katedra katolicka - Katedra św. Bawona (Kathedraal St. Bavo, XIX w.), co powoduje często dezorientację wśród turystów.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Haarlem.

Rozwój demograficzny

[edytuj | edytuj kod]

W Haarlemie urodzili się

[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Podział administracyjny Holandii Północnej
Gminy

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Haarlem&oldid=74331609”