Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach
Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Katowice-Śródmieście archidiecezji katowickiej z siedzibą przy ulicy Sokolskiej 12 w Katowicach, na terenie dzielnicy Śródmieście.
 Kościół parafialny od frontu (2024) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Sokolska 12 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Nadzór | |
| Proboszcz |
o. Maciej Soszyński OP |
| Wezwanie | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Katowic  | |
 50°15′44,2″N 19°00′54,6″E/50,262278 19,015167
| |
| Strona internetowa | |
Jej początki sięgają 1938 roku, kiedy to została ustanowiona stacja duszpasterska przy kościele pw. Przemienia Pańskiego, który został w latach 1975–1978 przebudowany. 26 sierpnia 2012 duszpasterstwo w parafii przejęli dominikanie, a w jej siedzibie znajduje się ich klasztor.
Historia
edytujW lipcu 1938 roku wojewoda śląski Michał Grażyński przekazał parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach kościół przy ulicy Sokolskiej będący do tej pory własnością starokatolików[1]. 7 sierpnia tego samego roku został on poświęcony i nadano mu wezwanie Przemienienia Pańskiego[2]. Uroczystą mszę św. odprawił proboszcz załęskiej parafii ks. Józef Kubis, a homilię wygłosił ks. Emil Szramek[3].
28 sierpnia 1938 roku wydano dekret ustanawiający rektorem stacji duszpasterskiej Przemienienia Pańskiego ks. Wilhelma Ochmana. Dokument ten wskazywał także, iż kościół wraz z inwentarzem ma przejść po zarząd parafii śś. ap. Piotra i Pawła i będzie jej ekspozyturą[3]. 15 marca 1940 roku została utworzona kuracja, którą wydzielono z parafii Mariackiej i parafii śś. ap. Piotra i Pawła[2]. Pierwszym kuratusem, a następnie proboszczem został mianowany ks dr. Henryk Proksch[1].
Po dotkliwym uszkodzeniu kościoła przez bombę lotniczą w styczniu 1945 roku zaczęto sprawować nabożeństwa w gmachu Filharmonii Śląskiej[1]. Świątynia natomiast z biegiem czasu niszczała i dopiero w 1960 roku jej remont przeprowadził ks. Zygmunt Bauer, wykorzystując do celów liturgicznych i prowadzenia katechezy barak znajdujący się nieopodal kościoła[4]. W latach 1975–1978 kościół parafialny został przebudowany według projektu Tadeusza Łobosa, a po jego śmierci prace te kontynuował Jan Głuch. Przebudowaną świątynię poświęcił biskup katowicki Herbert Bednorz 3 września 1978 roku[2].
W 1984 roku dotychczasowy cmentarz parafii śś. ap. Piotra i Pawła przy ulicy Gliwickiej został przekazany parafii Przemienienia Pańskiego[5]. 18 marca 1985 roku bp Herbert Bednorz wydał dekret potwierdzający istnienie parafii[2].
26 sierpnia 2012 roku abp Wiktor Skworc przekazał parafię Przemienienia Pańskiego dominikanom i umożliwił im posługę na jej obszarze. Tego samego dnia dekretem generała zakonu o. Bruno Cadoré OP został erygowany Dom Przemienienia Pańskiego Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego[6]. Pierwotnie klasztor liczył pięciu braci kaznodziejów, a po dołączeniu do nich szóstego dominikanina, 20 września 2013 roku o. Krzysztof Popławski OP ustanowił Konwent Przemienienia Pańskiego[7].
Proboszczowie
edytuj- ks. Wilhelm Ochman (rektor 1938–1940)[8]
- ks. kan. dr Henryk Proksch (kuratus 1940–1959)[8]
- ks. Zygmunt Bauer (administrator 1959–1971)[8]
- ks. Roman Szekiel (1971–1973)[8]
- ks. Eugeniusz Szyszka (1973–1980)[8]
- ks. Piotr Kuczmierzyk (1980–1983)[8]
- ks. Jan Waliczek (1993–1999)[8]
- ks. Zenon Działach (administrator 1999–2000; proboszcz 2000–2007)[8][6]
- ks. Grzegorz Glenc (2007–2012)[6]
- o. Michał Śliż OP (2012–2015)[6][9]
- o. Tomasz Golonka OP (2015–2024)[9][10]
- o. Maciej Soszyński OP (od 2024)[11]
Kościół parafialny
edytujKościołem parafialnym jest kościół pw. Przemienienia Pańskiego, wzniesiony w 1897 roku przez gminę starokatolicką i przebudowany w latach 1975–1978. Architektonicznie świątynia nawiązuje do funkcjonalizmu, a jego bryła składa się z prostopadłościennych bloków z płaskimi elewacjami, z zastosowaniem lizen oraz szczelin. Wnętrza świątyni są surowe i utrzymywane w jasnych barwach[12].
Działalność duszpasterska
edytujParafia Przemienienia Pańskiego ma swoją siedzibę przy ulicy Sokolskiej 12 w Katowicach, na terenie dzielnicy Śródmieście. Jest ona częścią dekanatu Katowice-Śródmieście archidiecezji katowickiej[2]. W 2005 roku liczyła około 8,5 tys. wiernych[8]. Posługę duszpasterską w parafii prowadzą dominikanie, którzy mają tutaj także swój klasztor[7], a przeor jest jednocześnie proboszczem parafii[6].
W kościele parafialnym odprawianych jest w niedziele i święta siedem mszy św., a w dni powszechnie trzy. Ponadto odbywają się różnego typu nabożeństwa[13]. Działalność prowadzą tutaj wspólnoty, w tym m.in.: Dominikańskie Duszpasterstwo Studentów[14], Dominikańskie Duszpasterstwo Absolwentów[15], Dominikańska Szkoła Teologii[16], fraternia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny[17], Dominikańskie Duszpasterstwo Młodzieży „Petarda”[18] czy Dominikańskie Duszpasterstwo Rodzin[19].
Na terenie parafii Przemienienia Pańskiego, przy ulicy Opolskiej 9 funkcjonuje ośrodek Wspólnoty Dobrego Pasterza[8].
Parafia Przemienienia Pańskiego zarządza cmentarzem przy ulicy Gliwickiej, usytuowanym na pograniczu Załęża i Śródmieścia. Został on poświęcony 11 listopada 1860 roku i jest to najstarsza nekropolia w centrum Katowic. Znajduje się tutaj wzniesiona w 1875 roku kaplica Dobrego Łotra[6].
Zasięg parafii
edytujDo parafii Przemienienia Pańskiego należą wierni z następujących ulic i placów na terenie Katowic: F. Chopina, Dąbrówki, Gliwicka 1-41, al. W. Korfantego 8 i 16-32, 3 Maja, J. Matejki, A. Mickiewicza, Młyńska, Opolska, Pocztowa, Sądowa, ks. P. Skargi, J. Słowackiego, Jana III Sobieskiego, Sokolska 1-33, Stawowa, d. pl. W. Szewczyka, Wawelska, pl. Wolności i Zabrska[20].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Olszar 2010 ↓, s. 216.
- ↑ a b c d e Katalog… 2005 ↓, s. 272.
- ↑ a b Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 210.
- ↑ Olszar 2010 ↓, s. 217.
- ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 212.
- ↑ a b c d e f Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 211.
- ↑ a b Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 215.
- ↑ a b c d e f g h i j Katalog… 2005 ↓, s. 273.
- ↑ a b E-ncyklopedia, Historia Kościoła na Śląsku: Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach. silesia.edu.pl. [dostęp 2024-07-12]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Koniec kadencji Przeora. Wybory w naszym klasztorze. katowice.dominikanie.pl, 2024-04-12. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: O. Maciej Soszyński OP naszym nowym przeorem!. katowice.dominikanie.pl, 2024-04-17. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 213.
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Nabożeństwa. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-12]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Duszpasterstwo Akademickie „Gniazdo”. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Dominikańskie Duszpasterstwo Absolwentów. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Dominikańska Szkoła Teologii. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Fraternia św. Józefa Oblubieńca NMP. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: DDM Petarda. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Dominikańskie Duszpasterstwo Rodzin. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
- ↑ Katalog… 2005 ↓, s. 272–273.
Bibliografia
edytuj- Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński, Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo „Prasa i Książka”, 2014, ISBN 978-83-63780-06-7 (pol.).
- Katalog Archidiecezji Katowickiej. Część II Dekanaty i parafie, Katowice: Kuria Metropolitalna w Katowicach, 2005, ISBN 978-83-922482-7-9 (pol.).
- Henryk Olszar, Parafie Kościoła rzymskokatolickiego w Katowicach, „Wieki Stare i Nowe”, 2 (7), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010, s. 196–235 [dostęp 2024-07-08] (pol.).