Ulica Opolska w Katowicach
Ulica Opolska w Katowicach – jedna z ulic w katowickiej dzielnicy Śródmieście.
Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||
ulica Opolska w marcu 2021 roku | |||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
635 m | ||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Katowic | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||
50°15′41,0″N 19°00′49,1″E/50,261377 19,013643 |
Opis
edytujW okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922)[1] i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939–1945)[2] ulica nosiła nazwę Goethestraße[3][4][5]. W latach międzywojennych 1922-1939 ulica Opolska[6]. Po wojnie powrócono do nazwy ul. Opolska obowiązującej od 1945 do 1946. Od 11 października 1946 przez cztery dni ul. Henryka Sławika[7], następnie ul. Karola Liebknechta[8], od 1990 ponownie ul. Opolska.
Rozpoczyna swój bieg od ul. Juliusza Słowackiego, krzyżuje się z ul. Sokolską, ul. Króla Jana III Sobieskiego, ul. Dąbrówki. Przy ul. F. Grundmanna (tzw. obwodnica śródmiejska) kończy swój bieg. W dwudziestoleciu międzywojennym na rogu ul. Dąbrówki i ul. Opolskiej funkcjonował zakład mleczarski[5]. W 2011 wyburzono zabudowania tzw. Załęskiego Przedmieścia (niem. Zalenzer Vorstadt[9]), pochodzące z XIX wieku, zlokalizowane w rejonie ul. Dąbrówki, ul. Opolskiej i ul. Gliwickiej[5].
Przy ulicy Opolskiej znajdują się następujące zabytkowe kamienice z końca XIX i początku XX wieku i inne obiekty historyczne:
- narożna kamienica (ul. Dąbrówki 9, róg z ul. Opolską), wzniesiona pod koniec XIX wieku, przebudowana na początku XX wieku;
- narożna kamienica miejska (ul. Opolska 1, ul. J. Słowackiego 25)[10];
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Opolska 2, ul. J. Słowackiego 27)[10];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 3)[10];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 4)[10];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 5)[10];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 6)[10];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 7)[10];
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Opolska 8, ul. Sokolska 5)[10];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 11), wzniesiona na początku XX wieku w stylu modernizmu[10];
- zabytkowa kamienica (ul. Opolska 15), wpisana do rejestru zabytków (nr rej.: A/866/2021[11] z 11 sierpnia 1992[12]); wzniesiona w 1924 według projektu Rudolfa Fischera, w stylu uproszczonego historyzmu lat dwudziestych, w typie willi miejskiej, przed wojną siedziba biskupów górnośląskich, siedziba przedstawicielstwa handlowego NRD wraz z przedstawicielstwem terenowym Stasi oraz placówka cenzury (do 1990), Socjaldemokracja RP, Regionalna Izba Gospodarcza (od 1997)[13][14];
- kamienica mieszkalna (ul. Opolska 18), wzniesiona w dwudziestoleciu międzywojennym w stylu funkcjonalizmu[10];
- zespół dawnych Zakładów Graficznych (ul. Opolska 22)[15], wzniesiony w latach trzydziestych XX wieku w stylu modernizmu, przebudowany w latach pięćdziesiątych XX wieku[10]; obecnie obiekty zaadaptowano na pomieszczenia biurowe (kompleks centrum konferencyjnego "Opolska 22").
Swą siedzibę mają tu (stan na 2011): firmy handlowe, Centrum Badań Klinicznych, DK Finace Center, klub muzyczny Spiż, klub Garage, redakcja śląskiego tygodnika Oferta, Ogólnopolski Ośrodek Rozwoju Zawodowego Progres, Instytut Badania Opinii i Rynku Pentor S.A., NZOZ Śląskie Centrum Osteoporozy, Górnośląskie Stowarzyszenie Diabetyków, oddział firmy Altkom Akademia S.A., Regionalna Izba Gospodarcza[16], oddział Urzędu Dozoru Technicznego, Kompleks OPOLSKA 22 – Centrum Konferencyjne[17]. Ulicą na odcinku pomiędzy ulicami Dąbrówki a F.W. Grundmanna kursują autobusy na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM)[18].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995, s. 5.
- ↑ Plan Katowic z 1942 roku. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-12]
- ↑ Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
- ↑ Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
- ↑ a b c Koniec Załęskiego Przedmieścia (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-07-12]
- ↑ Niemiecka mapa Katowic z 1939 www.mapywig.org [dostęp 2011-07-14]
- ↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 384. ISBN 83-85831-35-5.
- ↑ K. Szaraniec, L. Szaraniec, K. Szarowski, Katowice i Górnośląski Okręg Przemysłowy, Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Katowice 1980, s. 32.
- ↑ Michał Bulsa, Barbara Szmatloch , Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 137, ISBN 978-83-7729-502-1 .
- ↑ a b c d e f g h i j k Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ SPIS OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-10-13]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2011-07-12] .
- ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Artykuł o budynku dawnego przedstawicielstwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-12]
- ↑ Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach. www.rig.katowice.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Kompleks OPOLSKA 22 − Centrum Konferencyjne. www.e-konferencje.pl. [dostęp 2011-07-12]. (pol.).
- ↑ Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia: Mapa połączeń publicznego transportu zbiorowego ZTM. noweinfogzm.metropoliagzm.pl, 2023-06-09. [dostęp 2024-03-03]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Spacery po Katowicach, Urząd Miasta Katowice: Wydział Promocji i Współpracy z Zagranicą, Katowice Grudzień 2003, ISBN 83-918152-5-0.
- Lech Szaraniec, Górny Śląsk - Przewodnik, wyd. Muza, Warszawa 1997, ISBN 83-7079-875-6, s. 59.
- Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.