Wikipedia

Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz

amerykański film Anthonyego Russo i Joe Russo
Ten artykuł dotyczy filmu z 2014 roku. Zobacz też: inne znaczenie tego słowa.

Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz (oryg. Captain America: The Winter Soldier) – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2014 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Kapitan Ameryka wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadali Anthony i Joe Russo na podstawie scenariusza Christophera Markusa i Stephena McFeelya. Tytułową rolę zagrał Chris Evans, a obok niego w rolach głównych wystąpili: Scarlett Johansson, Sebastian Stan, Anthony Mackie, Cobie Smulders, Frank Grillo, Emily VanCamp, Hayley Atwell, Robert Redford i Samuel L. Jackson.

Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
Captain America: The Winter Soldier
Ilustracja
logo filmu
Gatunek

o superbohaterach
fantastyka naukowa
akcja

Rok produkcji

2014

Data premiery

13 marca 2014
26 marca 2014 (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

136 minut[1]

Reżyseria

Anthony i Joe Russo

Scenariusz

Christopher Markus
Stephen McFeely

Główne role

Chris Evans
Scarlett Johansson
Sebastian Stan
Anthony Mackie
Cobie Smulders
Frank Grillo
Emily VanCamp
Hayley Atwell
Robert Redford
Samuel L. Jackson

Muzyka

Henry Jackman

Zdjęcia

Trent Opaloch

Scenografia

Peter Wenham

Kostiumy

Judianna Makovsky

Montaż

Jeffrey Ford
Matthew Schmidt

Produkcja

Kevin Feige

Wytwórnia

Marvel Studios

Dystrybucja

Walt Disney Studios Motion Pictures

Budżet

170 000 000 USD

Przychody brutto

714 421 503 USD

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Chronologia
Produkcja
Niech żyje król
(2014) 		Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
(2014) 		Strażnicy Galaktyki
(2014)
Wydarzenia
Niech żyje król[2]
(2014) 		Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
(2014) 		Strażnicy Galaktyki[2]
(2014)
Seria Kapitan Ameryka
Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie
(2011) 		Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
(2014) 		Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
(2016)

Gdy na jaw wychodzi spisek w T.A.R.C.Z.Y., Steve Rogers / Kapitan Ameryka łączy siły z Czarną Wdową i Falconem, musząc się zmierzyć z tajemniczym zabójcą, Zimowym Żołnierzem.

Zimowy żołnierz wchodzi w skład II Fazy Filmowego Uniwersum Marvela. Jest to dziewiąty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego Saga Nieskończoności. Jest on kontynuacją filmu Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie z 2011 roku. Trzeci film, Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów miał premierę w 2016 roku. W 2021 roku zadebiutował w serwisie Disney+ serialowy spin-off, Falcon i Zimowy Żołnierz, z Mackiem i Stanem w tytułowych rolach. Na 2025 rok zapowiedziano czwarty film serii, Kapitan Ameryka: Nowy wspaniały świat.

Światowa premiera filmu miała miejsce 13 marca 2014 roku w Los Angeles. W Polsce produkcja ta zadebiutowała 26 marca tego samego roku. Zimowy żołnierz zarobił prawie 715 milionów dolarów, przy budżecie wynoszącym 170 milionów. Otrzymał również pozytywne oceny od krytyków.

Streszczenie fabuły

edytuj

Dwa lata po bitwie o Nowy Jork Steve Rogers pracuje dla T.A.R.C.Z.Y. pod kierownictwem Nicka Fury’ego oraz próbuje przystosować się do współczesności. Rogers i Natasha Romanoff razem z grupą S.T.R.I.K.E. dowodzoną przez agenta Rumlowa zostają wysłani na misję odbicia zakładników ze statku Georgesa Batroca i jego najemników. W trakcie zadania Rogers odkrywa, że Romanoff ma inne zadanie zlecone przez Fury’ego: zdobycie danych z komputerów ze statku. Rogers wraca do Triskelionu, bazy T.A.R.C.Z.Y., aby skonfrontować się z Furym. Steve zostaje poinformowany o projekcie Wizja, który polega na obsłudze trzech lotniskopterów mających za zadanie zapobiegawcze eliminowanie zagrożeń. Kiedy Fury nie może odszyfrować danych zdobytych przez Romanoff, staje się podejrzliwy wobec projektu Wizja i prosi przełożonego, Alexandra Pierce’a, o opóźnienie projektu[3][4].

W drodze na spotkanie z Marią Hill Fury zostaje zaatakowany przez napastników, dowodzonych przez zabójcę zwanego Zimowym Żołnierzem. Fury ucieka i ukrywa się w mieszkaniu Rogersa. Ostrzega go, że T.A.R.C.Z.A. jest zagrożona. Fury przekazuje dysk z danymi ze statku Rogersowi, a zaraz po tym zostaje postrzelony przez Zimowego Żołnierza. Fury umiera w szpitalu, a Hill zabiera jego ciało. Następnego dnia Pierce spotyka się z Rogersem w Triskelionie. Rogers zataja przed nim informacje od Fury’ego, co skutkuje zmuszeniem go do ucieczki. Ścigany przez grupę S.T.R.I.K.E., spotyka się z Romanoff. Razem odkrywają, że dysk zawiera informacje o tajnej bazie w New Jersey. Na miejscu odkrywają superkomputer z zachowaną świadomością Arnima Zoli. Zola ujawnia im, że odkąd po II wojnie światowej powstała T.A.R.C.Z.A., w jej szeregach potajemnie działa Hydra, której celem jest sianie chaosu i podporządkowanie sobie społeczeństwa w zamian za bezpieczeństwo. Steve i Natasha ledwo uchodzą z życiem, kiedy baza zostaje wysadzona i uświadamiają sobie, że Pierce jest liderem Hydry[3][4].

Rogers i Romanoff proszą o pomoc zaprzyjaźnionego ze Steve’em byłego oficera Sama Wilsona i pomagają mu zdobyć wingsuit „Falcon”. Porywają współpracującego z Hydrą agenta Jaspera Sitwella i zmuszają go do ujawnienia informacji. Okazuje się, że Zola pracował nad algorytmem, który pozwoli na identyfikację osób stanowiących zagrożenie dla planów Hydry. Projekt Wizja miałby być wykorzystany do eliminacji tych osób. Rogers, Romanoff i Wilson zostają zaatakowani przez Zimowego Żołnierza, który zabija Sitwella. Podczas walki z Zimowym Żołnierzem Rogers orientuje się, że jest to jego dawny przyjaciel Bucky Barnes, którego schwytano w czasie II wojny światowej i na którym eksperymentowano. Hill zabiera Rogersa, Romanoff i Wilsona do kryjówki, gdzie przebywa Nick Fury, który upozorował swoją śmierć. Fury przedstawia im plan sabotażu projektu Wizja[3][4].

Członkowie Światowej Rady Bezpieczeństwa przybywają na prezentację projektu Wizja, a Rogers informuje wszystkich w Triskelionie o planach Hydry. Romanoff, przebrana za jednego z członków rady, obezwładnia Pierce’a. W tym czasie Wilson i Rogers dostają się na lotniskoptery, aby wymienić płytki je kontrolujące. Zimowy Żołnierz niszczy zbroję Wilsona, a następnie walczy z Rogersem. Po zastąpieniu wszystkich płytek Hill zyskuje kontrolę nad lotniskopterami, których nowym celem jest zniszczenie siebie nawzajem. Rogers nie chce walczyć z Zimowym Żołnierzem i próbuje dotrzeć do swojego przyjaciela. Gdy statek zderza się z budynkiem Triskelionu, Rogers spada do rzeki, ale Zimowy Żołnierz wyciąga nieprzytomnego Rogersa z wody i ucieka. Romanoff zeznaje przed komisją w Kongresie, a Fury pod przykrywką swojej śmierci wyrusza do Europy Wschodniej w poszukiwaniu pozostałych baz Hydry. Rogers i Wilson postanawiają odnaleźć Zimowego Żołnierza. Rumlow, który okazał się podwójnym agentem Hydry, jest hospitalizowany po zniszczeniu Triskelionu[3][4].

W scenie w trakcie napisów Wolfgang von Strucker rozmawia z doktorem Listem odnośnie do berła, które posiadają, i eksperymentach na ludziach, które przetrwało rodzeństwo: jedno z nich posiadające nadludzką szybkość, a drugie umiejętność telekinezy. W scenie po napisach Zimowy Żołnierz odwiedza pomnik Bucky’ego Barnesa w Instytucie Smithsona[3][4].

Obsada

edytuj
Osobny artykuł: Lista obsady w filmach Filmowego Uniwersum Marvela.
Polski dubbing[5]
• Paweł Ciołkosz jako Steve Rogers / Kapitan Ameryka
• Wiktoria Gorodeckaja jako Natasha Romanoff / Czarna Wdowa
• Marcin Hycnar jako James „Bucky” Barnes / Zimowy Żołnierz
• Mateusz Damięcki jako Sam Wilson / Falcon
• Anna Dereszowska jako Maria Hill
• Przemysław Sadowski jako Brock Rumlow
• Agnieszka Więdłocha jako Sharon Carter / Agentka 13
• Magdalena Różczka jako Peggy Carter
• Olgierd Łukaszewicz jako Alexander Pierce
• Krzysztof Stelmaszyk jako Nick Fury

W filmie ponadto wystąpili: Callan Mulvey jako Jack Rollins, członek jednostki antyterrorystycznej S.T.R.I.K.E.[12]; Georges St-Pierre jako najemnik Georges Batroc[7] oraz Aaron Himelstein jako Cameron Klein, agent T.A.R.C.Z.Y.[13]

Role z poprzednich produkcji franczyzy powtórzyli: Maximiliano Hernández jako Jasper Sitwell, agent T.A.R.C.Z.Y.[14]; Toby Jones jako Arnim Zola, biochemik Hydry, który przeniósł swój mózg do komputera[15] oraz Garry Shandling jako senator Stern[16]. Jenny Agutter jako Hawley (która wcześniej zagrała w Avengers) oraz Chin Han, Alan Dale i Bernard White pojawili się w filmie jako członkowie Światowej Rady Bezpieczeństwa[17]. Dominic Cooper jako Howard Stark i Tommy Lee Jones jako Chester Phillips pojawiają się na fotografiach[18].

W rolach cameo pojawili się: twórca komiksów Marvela, Stan Lee jako strażnik w muzeum[17] oraz w scenie po napisach Thomas Kretschmann jako Wolfgang von Strucker[19]; Henry Goodman jako List[20]; Aaron Taylor-Johnson i Elizabeth Olsen jako bliźniaki Pietro i Wanda Maximoff[19].

 
Chris Evans
(Steve Rogers / Kapitan Ameryka)
 
Scarlett Johansson
(Natasha Romanoff / Czarna Wdowa)
 
Sebastian Stan
(James „Bucky” Barnes / Zimowy Żołnierz)
 
Anthony Mackie
(Sam Wilson / Falcon)
 
Cobie Smulders
(Maria Hill)
 
Frank Grillo
(Brock Rumlow)
 
Emily VanCamp
(Sharon Carter / Agentka 13)
 
Hayley Atwell
(Peggy Carter)
 
Robert Redford
(Alexander Pierce)
 
Samuel L. Jackson
(Nick Fury)

Produkcja

edytuj

Rozwój projektu

edytuj
 
Anthony i Joe Russo, reżyserzy filmu

W kwietniu 2011 roku, jeszcze przed premierą pierwszego filmu, poinformowano, że Christopher Markus i Stephen McFeely powrócą jako scenarzyści sequela[21]. Jeszcze w tym samym roku rozpoczęli pisanie scenariusza[22]. Zdecydowali się na adaptację historii związanej z Zimowym Żołnierzem z komiksów autorstwa Eda Brubakera[23]. Po kilku miesiącach pracy nad scenariuszem i konsultacjach z Marvel Studios, powstała główna cześć fabuły[24]. Początkowo planowano, by akcja filmu rozgrywała się we współczesności z retrospekcjami z II wojny światowej, jednak ostatecznie zdecydowano się, aby umiejscowić całość fabuły filmu we współczesności[22][25]. Markus i McFeely chcieli włączyć do filmu postać Clinta Bartona / Hawkeye’a, jednakże ostatecznie zrezygnowano z tego pomysłu[23]. Sam Jeremy Renner, odtwórca tej postaci w filmach franczyzy, nie mógł wystąpić w filmie w związku z innymi zobowiązaniami[26]. Chris McKenna, który pracował z braćmi Russo przy serialu Community, dopisał elementy humorystyczne do scenariusza[27].

W marcu 2012 roku ujawniono, że wśród kandydatów na stanowisko reżysera filmu znaleźli się: George Nolfi, F. Gary Gray i bracia Anthony i Joe Russo[28]. Studio wyznaczyło również datę amerykańskiej premiery filmu na 4 kwietnia 2014 roku[29]. W czerwcu poinformowano, że bracia Russo zajmą się reżyserią[11]. W lipcu poinformowano, że film będzie nosił tytuł Captain America: The Winter Soldier[30].

Casting

edytuj

We wrześniu 2011 roku Chris Evans potwierdził, że ponownie zagra Kapitana Amerykę w sequelu[6]. W czerwcu 2012 roku poinformowano, że Samuel L. Jackson powróci jako Nick Fury[11]. W lipcu Anthony Mackie rozpoczął negocjacje ze studiem w sprawie roli Sama Wilsona / Falcona; podano także do wiadomości, że Sebastian Stan ponownie zagra Bucky’ego Barnesa[8]. W październiku ujawniono, że Emilia Clarke, Jessica Brown Findlay, Teresa Palmer, Imogen Poots i Alison Brie brane są pod uwagę do roli nowej ukochanej Rogersa. Pojawiły się wówczas także informacje, że Scarlett Johansson powtórzy swoją rolę z innych produkcji franczyzy jako Natasha Romanoff / Czarna Wdowa[31]. W tym samym miesiącu do obsady dołączyli Frank Grillo jako Brock Rumlow i Cobie Smulders jako Maria Hill[9].

W styczniu 2013 roku Toby Jones poinformował, że powróci jako Arnim Zola[15]. W lutym Emily VanCamp rozpoczęła negocjacje ze studiem dotyczące udziału w filmie[32]. W marcu poinformowano, że Maximiliano Hernández zagra ponownie Jaspera Sitwella[14], a Georges St-Pierre dołączył do obsady jako Georges Batroc[33]. W tym samym miesiącu Robert Redford rozpoczął rozmowy dotyczące roli[34]. W kwietniu oficjalnie potwierdzono udział Johansson, Redforda jako Alexandera Pierce’a i VanCamp jako Sharon Carter oraz powrót Hayley Atwell jako Peggy Carter[7]. W maju poinformowano, że swoje role powtórzą Garry Shandling jako senator Stern[16] i Dominic Cooper jako Howard Stark[35]. Ostatecznie Cooper pojawił się tylko na fotografii[18].

Zdjęcia i postprodukcja

edytuj
 
Plan zdjęciowy filmu w Waszyngtonie

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 1 kwietnia 2013 roku w Raleigh Manhattan Beach Studios w Los Angeles pod roboczym tytułem Freezer Burn[36]. Sceny z Lemurian Star były kręcone na statku Sea Launch Commander zacumowanym w porcie Long Beach[37]. 14 maja produkcja przeniosła się do Waszyngtonu, gdzie zrealizowano zdjęcia w National Mall[38], Dupont Circle, hotelu Willard[39] i na Theodore Roosevelt Bridge[38]. Od 17 maja kręcono sceny w Cleveland[40], które dublowało w filmie Waszyngton[41]. Zdjęcia zrealizowano między innymi w Federal Reserve Bank of Cleveland, Cleveland Public Library[41], Cleveland Arcade[42], Tower City Center[43], Cleveland Museum of Art[44] oraz w Western Reserve Historical Society[45] i Cleveland State University[42]. Prace na planie zakończyły się 27 czerwca[46]. Za zdjęcia odpowiadał Trent Opaloch. Scenografią zajął się Peter Wenham, a kostiumy zaprojektowała Judianna Makovsky[7].

Dodatkowe zdjęcia zrealizowano w grudniu 2013 i styczniu 2014 roku[47]. Nakręcona została wtedy również scena po napisach, którą wyreżyserował Joss Whedon[48]. Montażem zajęli się Jeffrey Ford i Matthew Schmidt[49]. Początkowo zamiast Schmidta miała pracować przy filmie Mary Jo Markey[7]. Efekty specjalne zostały stworzone przez studia produkcyjne: Industrial Light & Magic, Scanline VFX, Lola VFX, Luma Pictures, Whiskytree, The Embassy[37], Base FX, Trixter, Cantina Creative, Perception, Rise FX, Sony Pictures Imageworks, Technicolor VFX i Capital T[49], a odpowiadali za nie Dan Deleeuw i Dan Sudick[37].

Industrial Light & Magic pracowało przy scenach z Samem Wilsonem i jego egzoszkieletem „Falcon”. Studio to stworzyło cyfrowo także lotniskoptery i Triskelion. Lola VFX zajęło się efektami postarzenia Hayley Atwell oraz wspólnie z Whiskytree przygotowali scenę retrospekcji w latach czterdziestych pomiędzy Steve’em Rogersem przed podaniem serum, a Buckym Barnesem. Scanline pracowało nad sceną na Lemurian Star i nad walką w windzie. The Embassy odpowiadało za scenę konfrontacji Rogersa i Romanoff z Jasperem Sitwellem na dachu budynku. Luma Pictures pracowało nad sceną walki na ulicy pomiędzy Rogersem, Romanoff i Wilsonem a Zimowym Żołnierzem[37].

Muzyka

edytuj

W czerwcu 2013 roku poinformowano, że Henry Jackman skomponuje muzykę do filmu[50]. Ścieżka dźwiękowa została nagrana w Air Lyndhurst Studio w Londynie przez orkiestrę pod kierownictwem Gavina Greenawaya[51]. Album z muzyką Jackmana, Captain America: The Winter Soldier Original Motion Picture Soundtrack, został wydany 1 kwietnia 2014 roku przez Hollywood Records[52].

Captain America: The Winter Soldier Original Motion Picture Soundtrack – 2014
NrTytuł utworuWykonawcaAutorDługość
1.„Lemurian Star”H. Jackman3:06
2.„Project Insight”H. Jackman1:29
3.„The Smithsonian”H. Jackman1:36
4.„An Old Friend”H. Jackman3:05
5.„Fury”H. Jackman4:07
6.„The Winter Soldier”H. Jackman6:24
7.„Fallen”H. Jackman2:51
8.„Alexander Pierce”H. Jackman2:58
9.„Taking a Stand”H. Jackman2:07
10.„Frozen in Time”H. Jackman3:52
11.„Hydra”H. Jackman6:46
12.„Natasha”H. Jackman1:12
13.„The Causeway”H. Jackman2:41
14.„Time to Suit Up”H. Jackman2:05
15.„Into the Fray”H. Jackman6:05
16.„Countdown”H. Jackman4:26
17.„End of the Line”H. Jackman2:51
18.„Captain America”H. Jackman9:41
19.„It’s Been a Long, Long Time”Harry James and His OrchestraJ. Styne, S. Cahn3:23
20.„Trouble Man”Marvin GayeM. Gaye3:47
1:14:32

Promocja

edytuj
 
Obsada filmu na San Diego Comic-Conie 2013

W lipcu 2013 roku Chris Evans, Scarlett Johansson, Samuel L. Jackson, Sebastian Stan, Anthony Mackie, Cobie Smulders, Emily VanCamp, Frank Grillo i Kevin Feige oraz Anthony i Joe Russo pojawili się podczas panelu Marvel Studios na San Diego Comic-Conie[10]. W sierpniu Feige, Evans, Stan i Mackie zaprezentowali klip z filmu na D23 Expo[53]. W październiku 2013 roku ukazał się pierwszy zwiastun filmu[54]. Został on obejrzany 23,5 miliona razy w ciągu pierwszych 24 godzin[55].

2 lutego 2014 roku zaprezentowano spot podczas Super Bowl XLVIII, za który The Walt Disney Company zapłaciło szacunkowo 4 miliony dolarów[56]. 7 marca otworzono atrakcję Captain America: The Living Legend and Symbol of Courage w Disneylandzie[57]. 27 marca Gameloft wydało grę na urządzenia mobilne zatytułowaną Captain America: The Winter Soldier - The Official Game[58]. Również w marcu ABC wyemitowała godzinny program specjalny zatytułowany Marvel Studios: Assembling a Universe, który zawierał zapowiedź filmu[59]. 1 kwietnia Evans i Stan uderzyli w dzwon obwieszczający otwarcie nowojorskiej giełdy na cześć kinowej premiery filmu[60].

Przy promocji filmu studio nawiązało współpracę z firmami Harley-Davidson[61], General Motors[62] i Sky[63].

Komiksy powiązane / Przewodniki
Osobny artykuł: Lista komiksów powiązanych z Filmowym Uniwersum Marvela.

28 stycznia 2014 roku Marvel Comics wydało jednozeszytowy komiks powiązany z filmem, Captain America: The Winter Soldier Infinite Comic ze scenariuszem Dana Abnetta i Andy’ego Lanninga oraz z rysunkami Andrei DiVito[64]. Natomiast 26 marca pojawił się komiks inspirowany filmem, Captain America: Homecoming, za którego scenariusz odpowiadał Fred Van Lente, a za rysunki Tom Grummett[65].

16 i 30 grudnia 2015 roku oraz 6 i 27 stycznia 2017 roku Marvel Comics wydało złożony z czterech zeszytów komiks Captain America: Civil War Prelude, który zawiera adaptacje filmów Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz i Iron Man 3. Scenariusz do niego napisał Will Corona Pilgrim, a rysunki stworzył Szymon Kudranski[66][67][68][69].

25 maja 2016 roku został wydany cyfrowo Guidebook to the Marvel Cinematic Universe: Marvel’s Captain America: The Winter Soldier, który zawiera fakty dotyczące filmu, porównania do komiksów oraz informacje produkcyjne[4]. 13 grudnia 2017 roku udostępniono drukiem wydanie zbiorcze, zatytułowane Marvel Cinematic Universe Guidebook: The Good, The Bad, The Guardians, w którym znalazła się także treść tego przewodnika[70].

Wydanie

edytuj
 
Chris Evans podczas premiery w Le Grand Rex w Paryżu

Światowa premiera filmu Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz miała miejsce 13 marca 2014 roku w El Capitan Theatre w Los Angeles[71]. Ponadto zorganizowano cztery uroczyste premiery: 17 marca w Le Grand Rex w Paryżu[72], 20 marca w Westfield w Londynie[73], 24 marca w Pekinie[74] i 1 kwietnia w Cleveland[75]. Podczas tych wydarzeń uczestniczyła obsada i ekipa produkcyjna filmu oraz zaproszeni specjalni goście. Premierom tym towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych[71].

Dla szerszej publiczności film zadebiutował 26 marca we Francji, Włoszech, na Filipinach, w Norwegii[76], Wielkiej Brytanii[77], Korei Południowej[78] i w Polsce[79]. Następnego dnia, 27 marca, pojawił się w Niemczech, Argentynie i Singapurze[76]. Od 28 marca dostępny był w Meksyku[76] i Hiszpanii[80]. 3 kwietnia zadebiutował w Australii[81], Rosji, Nowej Zelandii, Izraelu i na Tajlandii[81]. W Stanach Zjednoczonych, Kanadzie[29], Indiach[81] i Chinach pojawił się 4 kwietnia[76]. W Brazylii[81] i na Węgrzech zadebiutował 10 kwietnia. W Turcji dostępny był od 11 kwietnia, a w Japonii od 19 kwietnia[76].

19 sierpnia 2014 film został wydany cyfrowo w Stanach Zjednoczonych przez Walt Disney Studios Home Entertainment, a 9 września tego samego roku na nośnikach DVD i Blu-ray[82]. W Polsce został wydany 2 grudnia tego samego roku przez Galapagos[83].

8 grudnia 2015 roku został wydany również w 13-dyskowej wersji kolekcjonerskiej Marvel Cinematic Universe: Phase Two Collection, która zawiera 6 filmów Fazy Drugiej[84], a 15 listopada 2019 roku w specjalnej wersji zawierającej 23 filmy franczyzy tworzące The Infinity Saga[85].

Odbiór

edytuj

Box office

edytuj

Zimowy żołnierz mając budżet wynoszący 170 milionów dolarów[76] debiutując w 32 krajach zarobił w weekend otwarcia ponad 75 milionów dolarów[86]. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie zarobił w weekend otwarcia ponad 95 milionów dolarów. Jego łączny przychód z biletów na świecie osiągnął prawie 715 milionów dolarów, z czego w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie prawie 260 milionów[76].

Do największych rynków należały: Chiny (115,6 miliona), Wielka Brytania (32,3 miliona), Korea Południowa (30,2 miliona), Brazylia (28,3 miliona), Meksyk (25,7 miliona), Australia (18,4 miliona), Francja (16,9 miliona) i Rosja (14,9 miliona). W Polsce w weekend otwarcia film zarobił prawie 340 tysięcy dolarów, a w sumie prawie 1,4 miliona[76].

Krytyka w mediach

edytuj

Film spotkał się z pozytywną reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 90% z 305 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 7,6 na 10[87]. Na portalu Metacritic średnia ważona ocen z 48 recenzji wyniosła 70 punktów na 100[88]. Natomiast według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę A w skali od F do A+[89].

Todd McCarthy z „The Hollywood Reporter” napisał, że film „podejmuje kroki w celu zmniejszenia efektów specjalnych do względnego minimum, a w zamian daje nam przyjemność oglądania starej szkoły kina akcji, zaskakującego rozwoju głównego bohatera i intrygujące napięcie”[90]. Owen Gleiberman z „Entertainment Weekly” zauważył, że „Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz jest pierwszym filmem od Mrocznego Rycerza o tematyce terroryzmu, który odnosi się do tego, co się dzieje”[91]. Kenneth Turan z „Los Angeles Times” powiedział, że: „[Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz] jest wszystkim, czym wysokobudżetowy film o superbohaterach – poza byciem inspirującym”[92]. Robbie Collin z „The Daily Telegraph” stwierdził, że: „Nic się nie da się z tym zrobić, ale czuję się zawiedziony, że film ze stosunkowo pikantną historią stał się ostatecznie mało ryzykowny”[93]. Scott Foundas z „Variety” napisał, że film jest: „przepełniony zapierającymi dech w piersiach cliffhangerami podyktowanymi przez gatunek, ale równie wzbogacony cichymi, wrażliwymi ujęciami postaci, co sprawia, że jest to pierwszy taki film wśród ostatnich produkcji Marvela”[49]. Dan Jolin z „Empire Magazine” stwierdził: „Zimowy żołnierz korzysta ze staromodnego tonu thrillera, który przynajmniej w pierwszej połowie odróżnia go od pozostałych filmów Marvela”[94]. Manohla Dargis z „The New York Times” napisała: „Podobnie jak wiele mu podobnych filmów, [Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz] zaczyna się z werwą tylko po to, by wypuścić parę zanim wszystko zostanie wysadzone w powietrze”[95]. Jake Coyle z Associated Press stwierdził: „podczas gdy Zimowy żołnierz odnosi sukcesy jako znakomicie zaprojektowany towar, który ma być rozrywką dla publiczności, zarówno dla kinomanów, jak i akcjonariuszy, ma okres przydatności do spożycia, który będzie niewiele dłuższy niż sam seans”[96]. Joe Morgenstern z „The Wall Street Journal” napisał: „to, co sprawia, że Zimowy żołnierz jest tak przyjemny i co czyni go tak dochodowym, to jego emocjonalna przepustowość – całe żywe, pełne niuansów życie jego bohaterów pomiędzy ich szalonymi eskapadami”[97].

Jakub Popielecki z portalu Filmweb napisał: „Sukces filmu braci Russo wynika jednak przede wszystkim z zachowania zdrowego balansu między ocierającą się o pulpę komiksowością a konwencją politycznego thrillera. (...) Zamiast nostalgicznej awanturniczej opowiastki dostajemy tym razem współczesne kino szpiegowskie: to dobre następstwo dla przywołanej w pierwszej części estetyki tzw. Kina Nowej Przygody”[98]. Łukasz Rojgosz z tygodnika Newsweek stwierdził: „Jeśli po Kapitanie Ameryka: Zimowym żołnierzu spodziewacie się ekstremalnie szybkiej akcji, nie będziecie zawiedzeni. Jeśli boicie się banalnych dialogów i głupiego scenariusza, to... porzućcie obawy. Zaczyna się wprawdzie tendencyjnie: rządowa organizacja S.H.I.E.L.D. (Tarcza) i główny bohater (Chris Evans jako Steve Rogers) raz jeszcze wypowiadają wojnę złu i bronią uciśnionych. Tyle że nie robią tego w sposób do przesady przewidywalny i jednowymiarowy”[99]. Małgorzata Steciak z portalu Onet.pl napisała: „Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz Anthony’ego i Joego Russo to bezpretensjonalna rozrywka na najwyższym poziomie: pełna pościgów, wybuchów i świetnych dialogów, podszyta klimatem politycznych thrillerów lat 70. i szpiegowskich intryg rodem z filmów o Jamesie Bondzie”[100]. Adam Siennica z NaEkranie.pl stwierdził: „Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz pozytywnie zaskakuje, ponieważ Marvel oferuje nam błyskotliwą mieszankę konspiracyjnego thrillera w klimacie Trzech dni kondora z kinem komiksowym. Efektem jest diabelnie satysfakcjonująca produkcja rozrywkowa i najlepszy film jednego bohatera w kinowym uniwersum Marvela”[101]. Bartosz Czartoryski z Dziennika.pl napisał: „Są tutaj oczywiście efekciarskie batalie i akrobatyczne wygibasy, a trójwymiarowe eksplozje co i rusz rażą oczy, lecz bracia Russo w większości scen akcji decydują się na dłuższe ujęcia i montaż wewnątrzkadrowy, minimalizując teledyskową sieczkę, a i cudacznych trykociarzy jakby na ekranie mniej. Znakomite są pościgi i pojedynki wręcz, powraca wyczynowość ery analogowej, lekko tylko wspomaganej na pierwszym planie efektami komputerowymi”[102].

Nagrody i nominacje

edytuj
Rok Ceremonia Kategoria Nominacja Rezultat Przypis
2014 Golden Trailer Awards Najlepszy zwiastun filmu akcji Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [103]
Najlepszy spot telewizyjny filmu akcji Wygrana
Najlepsza muzyka w spocie telewizyjnym Nominacja
Teen Choice Awards Ulubiony film fantasy / science-fiction Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [104]
Ulubiony aktor w filmie science-fiction / fantasy Chris Evans Nominacja
Ulubiona aktorka w filmie science-fiction / fantasy Scarlett Johansson Nominacja
Ulubiona chemia filmowa Chris Evans, Anthony Mackie Nominacja
Ulubiona postać kradnąca sceny Anthony Mackie Nominacja
Ulubiony pocałunek Chris Evans, Scarlett Johansson Nominacja
Young Hollywood Awards Najlepszy superbohater Chris Evans Nominacja [105]
IGN Summer Movie Awards Najlepsza adaptacja komiksu Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Wygrana [106]
Matchflick Flicker Awards Najlepszy film o superbohaterach Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Wygrana [107]
Golden Schmoes Awards Ulubiony film Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [108]
Najlepsze efekty specjalne Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja
Najlepsza scena akcji Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja
Najlepsze wydanie DVD / Blu-Ray Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja
Najfajniejsza postać Sebastian Stan jako Zimowy Żołnierz Nominacja
Najlepsze T&A Scarlett Johansson Nominacja
Hollywood Post Alliance Najlepszy montaż w filmie Jeffrey Ford, Matthew Schmidt Nominacja [109]
Najlepsze efekty specjalne w filmie Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja
Washington DC Area Film Critics Association Awards Joe Barber Award Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Wygrana [110]
2015 Critics’ Choice Movie Awards Najlepszy film akcji Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [111]
Najlepszy aktor w filmie akcji Chris Evans Nominacja
People’s Choice Awards Ulubiony film Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [112]
Ulubiona aktorka filmowa Scarlett Johansson Nominacja
Ulubiony duet filmowy Chris Evans i Scarlett Johansson Nominacja
Ulubiony film akcji Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja
Ulubiony aktor w filmie akcji Chris Evans Wygrana
Ulubiona aktorka w filmie akcji Scarlett Johansson Nominacja
Nagroda Akademii Filmowej Najlepsze efekty specjalne Dan DeLeeuw, Russell Earl, Bryan Grill i Dan Sudick Nominacja [113]
Saturn Awards Najlepsza adaptacja komiksu Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [114]
Najlepsza reżyseria Anthony i Joe Russo Nominacja
Najlepszy scenariusz Christopher Markus i Stephen McFeely Nominacja
Najlepszy aktor Chris Evans Nominacja
Najlepszy aktor drugoplanowy Anthony Mackie Nominacja
Samuel L. Jackson Nominacja
Najlepsza aktorka drugoplanowa Scarlett Johansson Nominacja
Najlepsza muzyka Henry Jackman Nominacja
Najlepszy montaż Jeffrey Ford i Matthew Schmidt Nominacja
Najlepsza scenografia Peter Wenham Nominacja
Najlepsze efekty specjalne Dan DeLeeuw, Russell Earl, Bryan Grill i Dan Sudick Nominacja
MTV Movie Awards Najlepsza scena walki Chris Evans, Sebastian Stan Nominacja [115]
Najlepszy pocałunek Scarlett Johansson i Chris Evans Nominacja
Empire Awards Najlepszy thriller Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [116]
Amerykańska Gildia Scenografów Najlepsza scenografia w filmie fantasy Peter Wenham Nominacja [117]
Hugo Awards Najlepsza prezentacja dramatyczna (długa forma) Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Nominacja [118]
Amerykańska Gildia Charakteryzatorów i Stylistów fryzur Najlepsza współczesna charakteryzacja w filmie Allan Apone, Nicole Sortillon, Lisa Rocco Nominacja [119]
VES Awards Najlepsze symulacje w fotorealistycznym filmie Daniel Pearson, Sheldon Serrao, Jose Burgos, Eric Jennings Nominacja [120]
Najlepsze wykreowane środowisko w filmie aktorskim Johan Thorngren, Greg Kegel, Quentin Marmier, Luis Calero Nominacja

Kontynuacja

edytuj
Osobne artykuły: Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, Falcon i Zimowy Żołnierz i Kapitan Ameryka: Nowy wspaniały świat.

W marcu 2014 roku potwierdzono, że Anthony i Joe Russo powrócą na stanowisko reżysera, a Christopher Markus i Stephen McFeely jako scenarzyści trzeciego filmu[121]. Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów zadebiutował w 2016 roku. Tytułową rolę ponownie zagrał Chris Evans, a obok niego w rolach głównych wystąpili: Robert Downey Jr., Scarlett Johansson, Sebastian Stan, Anthony Mackie, Don Cheadle, Jeremy Renner, Chadwick Boseman, Paul Bettany, Elizabeth Olsen, Paul Rudd, Emily VanCamp, Tom Holland, Frank Grillo, William Hurt i Daniel Brühl[122].

Evans powtórzył rolę Steve’a Rogersa / Kapitana Ameryki w filmach Avengers: Czas Ultrona z 2015[123], Avengers: Wojna bez granic z 2018[124] i Avengers: Koniec gry z 2019 roku[125].

We wrześniu 2018 roku ujawniono, że Marvel Studios pracuje nad kilkoma limitowanymi serialami dla serwisu Disney+, które skoncentrowane mają być wokół postaci drugoplanowych z filmów franczyzy[126]. W październiku tego samego roku Malcolm Spellman został zatrudniony na stanowisko głównego scenarzysty serialu, który miał się skupiać na postaciach Sama Wilsona / Falcona i Bucky’ego Barnesa / Zimowego Żołnierza[127]. W kwietniu 2019 roku oficjalnie zapowiedziano serial zatytułowany Falcon i Zimowy Żołnierz (oryg. The Falcon and the Winter Soldier)[128]. Za reżyserię odpowiadała Kari Skogland[129]. Serial zadebiutował w 2021 roku. Tytułowe role zagrali Mackie i Stan, a obok nich w głównych rolach wystąpili: VanCamp, Brühl, Cheadle, Wyatt Russell, Erin Kellyman, Danny Ramirez, Georges St-Pierre, Adepero Oduye[130], Julia Louis-Dreyfus[131] i Florence Kasumba[132].

W kwietniu 2021 roku poinformowano, że przygotowywany jest czwarty film o Kapitanie Ameryce, który kontynuować będzie historię Sama Wilsona z serialu Falcon i Zimowy Żołnierz. Za jego scenariusz odpowiadać mają Spellman i Dalan Musson[133], a za reżyserię Julius Onah[134]. Kapitan Ameryka: Nowy wspaniały świat został zapowiedziany na 2025 rok, a w tytułowej roli wystąpi Anthony Mackie[135].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Captain America: The Winter Soldier. British Board of Film Classification. [dostęp 2014-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  2. ↑ a b New MCU Timelines Arrive on Disney+. marvel.com, 2024-02-08. [dostęp 2024-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-11)]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e Anthony i Joe Russo, Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz, Walt Disney Studios Motion Pictures.
  4. ↑ a b c d e f O’Sullivan2016 ↓.
  5. ↑ Dagmara Niemiec: Znamy obsady dubbingu filmów „Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz” i „Noe: Wybrany przez Boga”. polski-dubbing.pl. [dostęp 2014-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-20)]. (pol.).
  6. ↑ a b Rob Keyes: Captain America 2 & The Future of Marvel Studios. Screen Rant. [dostęp 2011-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-26)]. (ang.).
  7. ↑ a b c d e f g h Captain America: The Winter Soldier Begins Filming. marvel.com. [dostęp 2013-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  8. ↑ a b Marc Graser: Mackie mulls Falcon in ‘Captain America’. Variety. [dostęp 2012-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-04)]. (ang.).
  9. ↑ a b c Marc Graser: Frank Grillo to play Crossbones in ‘Captain America’ sequel. Variety. [dostęp 2012-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-25)]. (ang.).
  10. ↑ a b Lucas Siegel: SDCC '13: Marvel Reveals Avengers: Age of Ultron, Guardians Cast, More. Newsarama. [dostęp 2013-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  11. ↑ a b c Jeff Sneider: Russo brothers tapped for ‘Captain America 2’. Variety. [dostęp 2012-06-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-26)]. (ang.).
  12. ↑ Anthony Couto: Holly Hunter, Callan Mulvey and Tao Okamoto Join Batman Vs. Superman Cast. IGN. [dostęp 2014-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-09)]. (ang.).
  13. ↑ All The Easter Eggs You May Have Missed In 'Avengers 2'. Screen Crush. [dostęp 2015-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-02)]. (ang.).
  14. ↑ a b Dominic Patten: Movie Castings: Seth Rogen Scores ‘The Interview’, ‘Endless Love’ Remake Gets Leads & ‘Winter Soldier’ Sees Agent Return. Deadline Hollywood. [dostęp 2012-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-19)]. (ang.).
  15. ↑ a b David Sztypuljak: Critics Circle Awards 2013 – Interviews. HeyUGuys. [dostęp 2013-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  16. ↑ a b Roxanne Roberts, Amy Argetsinger: Hey, isn’t that. .?: Garry Shandling in ‘Captain America’ sequel. The Washington Post. [dostęp 2013-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-16)]. (ang.).
  17. ↑ a b Darren Franich: 'Captain America: The Winter Soldier': A reference guide. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-25)]. (ang.).
  18. ↑ a b Jay Jayson: Alternate Arnim Zola Scene For Captain America: The Winter Soldier Revealed. Comic Book. [dostęp 2017-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  19. ↑ a b Mike Cecchini: Captain America: The Winter Soldier – Analyzing the Endings. Den of Geek. [dostęp 2014-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-21)]. (ang.).
  20. ↑ Kevin Fitzpatrick: ‘Agents of S.H.I.E.L.D.’ ‘Afterlife’: What Does That Major Marvel Return Mean for ‘Age of Ultron’?. Screen Crush. [dostęp 2015-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-25)]. (ang.).
  21. ↑ Rick Marshall: Exclusive: 'Captain America' Writers Talk Sequel, Post-'Avengers' Plans, And The Marvel Movie-Verse. MTV. [dostęp 2011-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-10)]. (ang.).
  22. ↑ a b Peter Sciretta: On Set Interview: ‘Captain America 2’ Screenwriters Stephen McFeely & Christopher Markus. /Film. [dostęp 2014-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-17)]. (ang.).
  23. ↑ a b Nick Setchfield: Exclusive: Marvel Screenwriters Talk Winter Soldier And Captain America 3. SFX. [dostęp 2014-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  24. ↑ Germain Lussier: ‘Captain America: The Winter Soldier’ Sets Up Allegiances For ‘The Avengers 2’. /Film. [dostęp 2013-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-24)]. (ang.).
  25. ↑ Fred Topel: 'Captain America' Sequel Already In The Works. Screen Junkies. [dostęp 2011-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-07)]. (ang.).
  26. ↑ Adam Chitwood: Captain America 3 Directors Joe and Anthony Russo Talk Filming Dates, the Title, the Evolution of the Script, Marvel’s Involvement, Hawkeye, and More. Collider. [dostęp 2014-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-19)]. (ang.).
  27. ↑ Adam Chitwood: Joe and Anthony Russo Talk COMMUNITY Season 6; Say “Dan Harmon Will Make a Movie” and Reveal Chris McKenna Wrote Jokes for Captain America 2. Collider. [dostęp 2014-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)]. (ang.).
  28. ↑ Claude Brodesser-Akner: Community Directors Are in Running to Helm the Captain America Sequel. Vulture. [dostęp 2012-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-20)]. (ang.).
  29. ↑ a b Geoff Boucher: ‘Captain America’ sequel set for April 2014. Los Angeles Times. [dostęp 2012-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-24)]. (ang.).
  30. ↑ Albert Ching: Guardians of the Galaxy is Official, More Marvel Movie News. Newsarama. [dostęp 2012-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-27)]. (ang.).
  31. ↑ Mike Fleming Jr: Five Actresses Testing For ‘Captain America 2’ Role; Black Widow Might Drop By As Well. Deadline Hollywood. [dostęp 2012-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-15)]. (ang.).
  32. ↑ Mike Fleming Jr: ‘Revenge’s Emily VanCamp Landing Lead In ‘Captain America 2’. Deadline Hollywood. [dostęp 2013-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  33. ↑ Mike Jonhston: UFC’s GSP lands role in Captain America sequel. SportsNet. [dostęp 2013-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-02)]. (ang.).
  34. ↑ Mike Fleming Jr: Marvel Surprise: Robert Redford In Talks To Star In ‘Captain America: The Winter Soldier’. Deadline Hollywood. [dostęp 2013-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  35. ↑ Katey Rich: Captain America: The Winter Soldier Bringing Back Dominic Cooper As Howard Stark. Cinema Blend. [dostęp 2013-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-13)]. (ang.).
  36. ↑ ‘Captain America: The Winter Soldier’ filming officially underway in Los Angeles. OLV. [dostęp 2013-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-03)]. (ang.).
  37. ↑ a b c d Ian Failes: Captain America: The Winter Soldier – reaching new heights. FX Guide. [dostęp 2014-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  38. ↑ a b Megan McGrath: 'Captain America' Closes Some D.C. Streets. WRC-TV. [dostęp 2013-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  39. ↑ Benjamin R. Freed: Captain America Filming Tonight in Dupont Circle. DCist.com / Gothamist. [dostęp 2013-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  40. ↑ Michael Sangiacomo: 'Captain America: The Winter Soldier' starts shooting in Cleveland. The Plain Dealer. [dostęp 2013-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  41. ↑ a b Clint O’Connor: 'Captain America: The Winter Soldier' kicks off its Cleveland shoot with gunfire and Samuel L. Jackson. The Plain Dealer. [dostęp 2013-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  42. ↑ a b Joey Morona: 'Captain America: The Winter Soldier' filming in Cleveland: Day 10 live blog. The Plain Dealer. [dostęp 2013-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  43. ↑ Michael Norman: Scarlett Johansson locks lips with Chris Evans in surprise Captain America-Black Widow kiss. The Plain Dealer. [dostęp 2013-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  44. ↑ Clint O’Connor: 'Captain America: The Winter Soldier': Final week of Cleveland film shoot begins. The Plain Dealer. [dostęp 2013-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  45. ↑ Clint O’Connor: 'Captain America: The Winter Soldier': Cleveland film shoot travels back in time at Western Reserve Historical Society. The Plain Dealer. [dostęp 2013-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  46. ↑ Clint O’Connor: 'Captain America: The Winter Soldier': It's been a gas but Marvel movie shoot wraps in Greater Cleveland today; 'Draft Day' also wraps. The Plain Dealer. [dostęp 2013-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  47. ↑ Captain America: The Winter Soldier Headed Back for Additional Filming. Coming Soon. [dostęp 2013-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-26)]. (ang.).
  48. ↑ Steve Weintraub: Joss Whedon Directed One of the Post-Credits Scenes in Captain America: The Winter Soldier. Collider. [dostęp 2014-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  49. ↑ a b c Scott Foundas: Film Review: ‘Captain America: The Winter Soldier’. Variety. [dostęp 2014-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  50. ↑ Álvaro Sánchez Cazorla: Henry Jackman confirma que está componiendo la banda sonora de Capitán América: El Soldado de Invierno y un primer vistazo al nuevo traje del Capi en el set. blogdesuperheroes.es. [dostęp 2013-06-15]. (hiszp.).
  51. ↑ Captain America: The Winter Soldier – Original Motion Picture Soundtrack. Kinetophone. [dostęp 2014-04-23]. (ang.).
  52. ↑ ‘Captain America: The Winter Soldier’ Soundtrack Details. Film Music Reporter. [dostęp 2014-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)]. (ang.).
  53. ↑ Rebecca Ford: D23: Disney Brings Out Angelina Jolie for 'Maleficent,' Screens New Footage of 'Saving Mr. Banks'. The Hollywood Reporter. [dostęp 2013-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-28)]. (ang.).
  54. ↑ Graeme McMillan: 'Captain America: The Winter Soldier' Trailer: See the Falcon in Action (Video). The Hollywood Reporter. [dostęp 2013-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-29)]. (ang.).
  55. ↑ Anthony Breznican: Despite leak, 'Avengers: Age of Ultron' trailer breaks Marvel record. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-25)]. (ang.).
  56. ↑ Alex Ben Block: Super Bowl: Disney Seeking Last-Minute Ad Buy. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-11)]. (ang.).
  57. ↑ Shawn Slater: Captain America Arrives at Disneyland Park in Anaheim March 7. DisneyParks. [dostęp 2014-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-29)]. (ang.).
  58. ↑ Ryan Whitwam: Captain America: The Winter Soldier Game Launches on Android. PC Magazine. [dostęp 2014-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (ang.).
  59. ↑ James Hibberd: ABC to air Marvel special with 'Avengers: Age of Ultron' sneak peek. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-04)]. (ang.).
  60. ↑ Marc Strom: Chris Evans & Sebastian Stan to Ring the Opening Bell at the NYSE. marvel.com. [dostęp 2014-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  61. ↑ Harley-Davidson, Marvel Join Forces in National Search for Real-Life Fan to Star in New Digital Franchise. PR Newswire. [dostęp 2014-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-19)]. (ang.).
  62. ↑ Marc Graser: Chevrolet Revs Up Cute ‘Captain America: The Winter Soldier’ Campaign. Variety. [dostęp 2014-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  63. ↑ Samuel L. Jackson Stars as Nick Fury in Sky Broadband Shield Ad. Little Black Book. [dostęp 2014-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-28)]. (ang.).
  64. ↑ Graeme McMillan: Marvel Debuts 'Winter Soldier' Digital Comic Prelude. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-29)]. (ang.).
  65. ↑ Captain America: Homecoming #1. marvel.com. [dostęp 2016-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-15)]. (ang.).
  66. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude (2015) #1. marvel.com. [dostęp 2021-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  67. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude (2015) #2. marvel.com. [dostęp 2021-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-29)]. (ang.).
  68. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude (2015) #3. marvel.com. [dostęp 2021-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-22)]. (ang.).
  69. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude (2015) #4. marvel.com. [dostęp 2021-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-27)]. (ang.).
  70. ↑ Marvel Cinematic Universe Guidebook: The Good, The Bad, The Guardians HC (Hardcover). marvel.com. [dostęp 2020-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-26)]. (ang.).
  71. ↑ a b Ryan Penagos: Marvel Takes Over Hollywood for the Captain America: The Winter Soldier World Premiere. marvel.com. [dostęp 2014-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-14)]. (ang.).
  72. ↑ Scarlett Johansson looks elegant in red at Captain America premiere. Digital Spy. [dostęp 2014-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-29)]. (ang.).
  73. ↑ "Captain America: The Winter Soldier" premiere in London. UPI. [dostęp 2014-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (ang.).
  74. ↑ Marian Smith: Samuel L. Jackson Laments Beijing Smog on Twitter. NBC News. [dostęp 2014-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  75. ↑ Laura DeMarco: 'Captain America: The Winter Soldier' jam-packed premiere shines superheroic spotlight on Cleveland. The Plain Dealer. [dostęp 2014-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-20)]. (ang.).
  76. ↑ a b c d e f g h Captain America: The Winter Soldier. Box Office Mojo. [dostęp 2021-04-10]. (ang.).
  77. ↑ Kenji Lloyd: Captain America: The Winter Soldier UK Release Date Brought Forward. HeyUGuys. [dostęp 2014-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (ang.).
  78. ↑ More Hollywood Blockbusters Opening World Premieres in Korea. Business Korea. [dostęp 2014-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (ang.).
  79. ↑ Wygraj zaproszenie na film "Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz". Rzeczpospolita. [dostęp 2014-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (pol.).
  80. ↑ Lorena Vialás: 'Capitán América: El soldado de invierno': Scarlett Johansson, desafiante en las nuevas imágenes. SensaCine. [dostęp 2014-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (ang.).
  81. ↑ a b c d Nine films to watch in April 2014. BBC. [dostęp 2014-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (ang.).
  82. ↑ Bring Home Marvel’s Captain America: The Winter Soldier on Digital, Blu-ray & DVD. marvel.com. [dostęp 2014-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-08)]. (ang.).
  83. ↑ Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz (DVD). Galapagos. [dostęp 2014-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-25)]. (pol.).
  84. ↑ Marvel Cinematic Universe Phase Two Box Set Coming Exclusively to Amazon December 8. marvel.com. [dostęp 2015-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-04)]. (ang.).
  85. ↑ Gina Carbone: MCU Infinity Saga Box Sets Quickly Sold Out, And Fans Complain They're Damaged. Cinema Blend. [dostęp 2019-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-16)]. (ang.).
  86. ↑ Jeremy Kay: Captain America: The Winter Soldier rules international box office on $75.2m. Screen Daily. [dostęp 2014-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  87. ↑ Captain America: The Winter Soldier (2014). Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-04-10]. (ang.).
  88. ↑ Captain America: The Winter Soldier. Metacritic. [dostęp 2021-04-10]. (ang.).
  89. ↑ Nicole Sperling: Box office update: 'Captain America' supersizes Friday's box office with $37 million. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  90. ↑ Todd McCarthy: Captain America: The Winter Soldier: Film Review. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  91. ↑ Owen Gleiberman: Captain America: The Winter Soldier. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  92. ↑ Kenneth Turan: Review: 'Captain America: The Winter Soldier' sticks to Marvel formula. Los Angeles Times. [dostęp 2014-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  93. ↑ Robbie Collin: Captain America: The Winter Soldier, review. The Daily Telegraph. [dostęp 2014-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  94. ↑ Dan Jolin: Captain America: The Winter Soldier Review. Empire Magazine. [dostęp 2014-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  95. ↑ Manohla Dargis: Courage, Loyalty, Honor, Kablooey. The New York Times. [dostęp 2014-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  96. ↑ Jake Coyle: Review: 'Captain America' zippy but hollow. Associated Press / Yahoo!. [dostęp 2014-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-21)]. (ang.).
  97. ↑ Joe Morgenstern: In 'Captain America: The Winter Soldier,' a Franchise Comes Alive. The Wall Street Journal. [dostęp 2014-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  98. ↑ Jakub Popielecki: Nie o take Ameryke. Filmweb. [dostęp 2014-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  99. ↑ Łukasz Rojgosz: „Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz”, czyli wojskowy z rozmachem (Recenzja). Newsweek. [dostęp 2014-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  100. ↑ Małgorzata Steciak: „Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz”: rozrywka na najwyższym poziomie – recenzja. Onet.pl. [dostęp 2014-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  101. ↑ Adam Siennica: Koniec pewnej epoki. NaEkranie.pl. [dostęp 2014-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  102. ↑ Bartosz Czartoryski: "Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz": Heros, który wątpi (Recenzja). Dziennik.pl. [dostęp 2014-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  103. ↑ The 15th Annual Golden Trailer Award Nominees. Golden Trailer Awards. [dostęp 2016-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  104. ↑ Teen Choice Awards 2014 Nominees Revealed!. Yahoo!. [dostęp 2014-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  105. ↑ 2014 Young Hollywood Awards Nominees Include ‘Pretty Little Liars,’ ‘Fault in Our Stars’. Variety. [dostęp 2014-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  106. ↑ Best Comic Book Adaptation Movie. IGN. [dostęp 2016-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  107. ↑ Ian Watson: 17 Superhero Movies That Were Nominated For Oscars. What Culture. [dostęp 2017-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  108. ↑ Golden Schmoes Winners and Nominees (2014). JoBlo.com. [dostęp 2021-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  109. ↑ 'Dawn of the Planet of the Apes,' 'Maleficent' Among Postproduction Award Nominees. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  110. ↑ Matt Patches: Washington DC Area Film Critics Association names ‘Boyhood’ its Best Film of 2014. Uproxx. [dostęp 2014-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  111. ↑ Erik Pedersen: Wins Best Picture; 'Birdman' Leads With 7 Nods. Deadline Hollywood. [dostęp 2015-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  112. ↑ Lauren Moraski: People’s Choice Awards 2015 hosts, nominees announced. CBS News. [dostęp 2014-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  113. ↑ Patrick Hipes: Oscar Nominations: 'Grand Budapest Hotel' & 'Birdman' Lead Way With 9 Noms; 'Imitation Game' Scores 8. Deadline Hollywood. [dostęp 2015-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  114. ↑ Haleigh Foutch: Interstellar and The Winter Soldier Lead Saturn Award Nominations. Collider. [dostęp 2015-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-23)]. (ang.).
  115. ↑ Kase Wickman: Here Are Your 2015 MTV Movie Awards Nominees. MTV. [dostęp 2015-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-05)]. (ang.).
  116. ↑ Christian Tobin: The Imitation Game leads Empire Awards 2015 nominations. Digital Spy. [dostęp 2015-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  117. ↑ 'Birdman', 'Foxcatcher' Among Art Directors Guild Nominees. Deadline Hollywood. [dostęp 2015-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-23)]. (ang.).
  118. ↑ Russ Burlingame: Guardians Of The Galaxy, Captain America: The Winter Soldier, & The Flash Nominated For Hugo Awards. Comic Book. [dostęp 2017-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  119. ↑ Carolyn Giardina: 'Guardians of the Galaxy,' 'Into the Woods' Lead Make-Up Artists and Hair Stylists Guild Nominations. The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  120. ↑ Spencer Perry: Visual Effects Society Nominates Guardians of the Galaxy, X-Men, and More. Superhero Hype. [dostęp 2015-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-25)]. (ang.).
  121. ↑ Steve Weintraub: Directors Joe & Anthony Russo Confirm They'll Direct Captain America 3; Say They're Breaking the Story Now with Screenwriters Christopher Markus & Stephen McFeely. Collider. [dostęp 2014-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-28)]. (ang.).
  122. ↑ Justin Chang: Film Review: ‘Captain America: Civil War’. Variety. [dostęp 2016-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-07)]. (ang.).
  123. ↑ Scott Foundas: Film Review: ‘Avengers: Age of Ultron’. Variety. [dostęp 2015-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-25)]. (ang.).
  124. ↑ Owen Gleiberman: Film Review: ‘Avengers: Infinity War’. Variety. [dostęp 2018-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-30)]. (ang.).
  125. ↑ Peter Debruge: Film Review: ‘Avengers: Endgame’. Variety. [dostęp 2019-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-17)]. (ang.).
  126. ↑ Justin Kroll: Loki, Scarlet Witch, Other Marvel Heroes to Get Own TV Series on Disney Streaming Service (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2018-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-11)]. (ang.).
  127. ↑ Geoff Boucher, Patrick Hipes: Marvel Duo Falcon & Winter Soldier Teaming For Disney Streaming Series. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-11)]. (ang.).
  128. ↑ Aaron Couch: Marvel’s Kevin Feige Promises "Major Storylines" for Disney+ Shows. The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-12)]. (ang.).
  129. ↑ Mike Fleming Jr: Kari Skogland To Direct 6-Part ‘The Falcon And The Winter Soldier’ Miniseries With Anthony Mackie, Sebastian Stan, Daniel Bruhl & Emily Van Camp. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (ang.).
  130. ↑ Alexandra Ramos: Where You've Seen The Falcon And The Winter Soldier Cast Before. Cinema Blend. [dostęp 2021-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-28)]. (ang.).
  131. ↑ Nick Romano: The Falcon and the Winter Soldier drops a surprise cameo that could mean big things for the MCU. Entertainment Weekly. [dostęp 2021-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-16)]. (ang.).
  132. ↑ Eric Eisenberg: The Falcon And The Winter Soldier Just Hit Us With An Awesome Black Panther Tie-In. Cinema Blend. [dostęp 2021-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-02)]. (ang.).
  133. ↑ Borys Kit, Aaron Couch: 'Captain America 4' in the Works With 'Falcon and the Winter Soldier' Showrunner Malcolm Spellman (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-23)]. (ang.).
  134. ↑ Borys Kit: Captain America 4’ Finds Its Director in Filmmaker Julius Onah (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-16)]. (ang.).
  135. ↑ Aaron Couch, Borys Kit: Marvel’s Kevin Feige Unveils Phase 5 Plans, New ‘Avengers’ Movies at Comic-Con. The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-24)]. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kapitan_Ameryka:_Zimowy_żołnierz&oldid=73496070”