Kanianka pospolita, kanianka europejska[4] (Cuscuta europaea L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny powojowatych (Convolvulaceae). Występuje w Europie, w północnej Afryce (Algieria) oraz na rozległych obszarach Azji znajdujących się pod wpływem klimatu umiarkowanego[3]. Gatunek rozpowszechniony także w Polsce, od nizin po tereny górskie.

Kanianka pospolita
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

powojowate

Rodzaj

kanianka

Gatunek

kanianka pospolita

Nazwa systematyczna
Cuscuta europaea L.
Sp. pl. 1:124. 1753[3]

Morfologia

edytuj
 
Kwiaty kanianki europejskiej
Łodyga
Czerwona, rozgałęziająca się, dość cienka, pnąca się, osiągającą długość około 1 m. Kwiaty zebrane w kłębki o średnicy około 10–15 mm. Korona kwiatów jest 4-krotna, czerwonawa, rzadziej biała lub żółta.
Kwiaty
Na krótkich szypułkach, zebrane w gęste, kilkukwiatowe pęczki. Mają różowy kolor, walcowatą koronę na szczycie rozdętą, ząbki tępe. Słupek o 2 szyjkach i nitkowatych znamionach, pręciki nie wystające z rurki korony. W gardzieli korony znajdują się przylegające do niej dwudzielne łuseczki o wąskich, podługowatych, 2- do 3-zębnych łatkach. Łuseczki te są wzniesione i wyrastają nieco w bok od nasady pręcików.
Owoc
Kulistawa, otwierająca się wieczkiem torebka o długości do 3 mm. Zawiera dość duże nasiona (1–1,2 mm długości).

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina pasożytnicza, będąca pasożytem całkowitym roślin. Rośnie zwłaszcza na pokrzywie, chmielu, koniczynie, ziemniakach i wierzbie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Senecion fluviatilis i Ass. Cuscuto-Calystegietum[5].

Roślina trująca.

 

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. a b Taxon: Cuscuta europaea L.. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN). [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 66-67, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

edytuj
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.