Wikipedia

Irena Santor

polska piosenkarka

Irena Santor (ur. 9 grudnia 1934 w Papowie Biskupim) – polska piosenkarka wykonująca szeroko pojęty pop tradycyjny[2].

Irena Santor
Ilustracja
Irena Santor na Wielkiej Gali Gwiazd Plejady 2021 r.
Data i miejsce urodzenia

9 grudnia 1934
Papowo Biskupie

Typ głosu

mezzosopran koloraturowy

Gatunki

z zespołem „Mazowsze”: folk, muzyka bożonarodzeniowa[1]
jako artystka solowa: pop tradycyjny[2]

Zawód

piosenkarka

Aktywność

1951–2022

Wydawnictwo

Muza, Pomaton, Tonpress

Powiązania

Stanisław Santor

Współpracownicy
Stefan Rachoń, Władysław Szpilman, Włodzimierz Korcz, Wojciech Młynarski, Agnieszka Osiecka, Jonasz Kofta, Jerzy Wasowski, Jeremi Przybora, Piotr Figiel. Janusz Kondratowicz, Krzysztof Cugowski, Zbigniew Wodecki
Zespoły
Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Złota Oznaka Honorowa Towarzystwa Polonia Order Uśmiechu
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

W latach 1951–1959 solistka Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”, którego twórczość klasyfikowana jest jako muzyka folkowa i świąteczna[1]. Od 1959 artystka solowa, wylansowała wiele przebojów, m.in. „Maleńki znak” (1960), „Embarras” (1960), „Powrócisz tu” (1966), „Tych lat nie odda nikt” (1970) czy „Już nie ma dzikich plaż” (1985). Stworzyła wiele duetów muzycznych, m.in. z Mieczysławem Foggiem, Edytą Górniak, Krzysztofem Cugowskim, Magdą Umer, Andrzejem Sikorowskim, Zbigniewem Wodeckim, Katarzyną Stankiewicz, Pawłem Kukizem, Alibabkami, Wojciechem Gąssowskim, Jerzym Połomskim, Anną Marią Jopek, Grzegorzem Turnauem, Grażyną Łobaszewską i Justyną Steczkowską.

Laureatka międzynarodowych festiwali piosenkarskich. Pierwsza w Polsce piosenkarka uhonorowana doktoratem honoris causa. Koncertowała w większości krajów Europy, w obu Amerykach, Azji i Australii. Dokonała licznych nagrań dla Polskiego Radia, a jednym z pierwszych była piosenka „Straciłam twe serce”, kompozycja Władysława Szpilmana do słów Ludwika Starskiego.

W 2021 ogłosiła zakończenie kariery[3][4].

Wczesne lata

edytuj

Irena Santor, z domu Wiśniewska, urodziła się w Papowie Biskupim w 1934, ale już w następnym roku jej rodzice przenieśli się do Solca Kujawskiego[5]. Po wybuchu II wojny światowej członkowie niemieckiej organizacji Selbstschutz zamordowali jej ojca, Bernarda[6].

W 1948 wraz z matką zamieszkała w Polanicy-Zdroju, gdzie uczęszczała do Gimnazjum Zdobienia Szkła[7]. Następnie uczyła się w Zasadniczej Szkole Zawodowej Przemysłu Szklarskiego w Szczytnej, choć jej nauczycielki już wtedy sugerowały, by poświęciła się śpiewowi. Wykorzystując pobyt w polanickim Domu Zdrojowym Zdzisława Górzyńskiego, ówczesnego dyrygenta opery z Poznania, jedna z nauczycielek poprosiła muzyka o przesłuchanie swej uczennicy[7]. Górzyński poznał się na jej śpiewie i dał list rekomendujący nastolatkę Tadeuszowi Sygietyńskiemu, założycielowi Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”[7].

Kariera

edytuj

Występy w „Mazowszu” rozpoczęła w 1951. W zespole poznała Stanisława Santora, skrzypka i koncertmistrza orkiestry radiowej, który w przyszłości został jej mężem. Do szkoły w Karolinie uczęszczała wspólnie z Lidią Korsakówną. Techniki estradowego rzemiosła uczyła się u prof. Wandy Wermińskiej.

Po odejściu z „Mazowsza” w 1959 rozpoczęła samodzielną działalność estradową. Po raz pierwszy bez „Mazowsza” wystąpiła publicznie w 50. wydaniu audycji Zgaduj-Zgadula w grudniu 1959 w Sali Kongresowej w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Zaczęła też nagrywać solowe kompozycje. Na zlecenie Władysława Szpilmana nagrała m.in. utwory „Maleńki znak” i „Embarras”[5], za który odebrała dwie nagrody na 1. festiwalu sopockim w 1961[8]. W 1963 miała wystąpić na 1. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, jednak koszt wysłania po nią samolotu do Poznania był zbyt duży dla organizatorów festiwalu[9].

Współpracowała z kabaretami Wagabunda, U Kierdziołka i Karuzela Warszawska. W latach 1965–1966 występowała w Teatrze Syrena i Teatrze Ateneum, grając w spektaklach: Zróbmy coś, Kram z piosenkami, Inne czasy i Ćwierć za kominem.

W latach 1965–1966 została uznana za najpopularniejszą piosenkarkę Polonii amerykańskiej. Uczestniczyła w festiwalach zagranicznych np. w Rio de Janeiro, na Majorce. W 1966 za utwór „Powrócisz tu” otrzymała dwie nagrody na 4. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu[9]. W marcu 1967 wystąpiła z mężem Stanisławem Santorem w programie Zgaduj Zgadula kręconym w Radomskich Zakładach Obuwia. Zrealizowała i wystąpiła w wielu recitalach telewizyjnych, takich jak: Ja jestem twoja, czyli śpiewa Irena Santor, Malowanki polskie, Bez próby – I. Santor, Dzisiaj śpiewa się inaczej, Pieśni S. Moniuszki: cz. 1 – Błyszczą krople rosy, cz. 2 – Płyń dźwięczny głosie, Chęć na życie czy Benefis I. Santor. Jej wizerunek medialny w latach 60. umocniła rola w filmie Przygoda z piosenką (1968) Stanisława Barei, w którym zagrała gwiazdę piosenki Suzanne Blanche.

 
W 1970 roku Irena Santor występowała w Teatrze Syrena m.in. w spektaklu "Ćwierć za kominem".

W 1978 Estrada Stołeczna przygotowała program Skąd my się znamy, którego Santor była gospodynią i w którym występowała Orkiestra Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach pod dyrekcją Jerzego Miliana. Program był wystawiony kilkakrotnie w Sali Kongresowej w Warszawie oraz w kilku miastach w Polsce. W 1979 związała się z Wojewódzką Agencją Imprez Artystycznych w Katowicach i dała cykl koncertów recitalowych na Śląsku, poza tym wystąpiła w programie estradowym Gwiazda zaprasza z udziałem Tadeusza Rossa, Józefa Homika (solisty Opery Śląskiej), Jerzego Miliana i jego orkiestry. Artyści wystąpili czterokrotnie w zabrzańskim Domu Muzyki i Tańca. Ponadto w tym czasie nagrała wiele utworów dla katowickiej Rozgłośni Polskiego Radia oraz dla Telewizji Katowice. Również w 1979 Telewizja Polska zrealizowała 49-minutowy program artystyczny autorstwa Katarzyny Sobol Gwiazdy estrady – Irena Santor, w którym przedstawiono m.in. przeboje wyśpiewane przez artystkę w latach 1968–1979. Poza tym wystąpiła na 17. KFPP w Opolu w koncercie XXXV-lecia PRL, w którym zaśpiewała dwa utwory: „Embarass” i „Powrócisz tu”; za liryczny walc „Embarass” otrzymała pierwsze w swojej karierze Grand Prix festiwalu[9]. W finale festiwalu Mariusz Walter, realizator telewizyjny przedsięwzięcia, zadecydował, że Santor będzie śpiewać nagrodzoną piosenkę, schodząc z samej góry amfiteatru po kamiennych głazach[9]. W koncercie zatańczyła razem z Jerzym Połomskim do jego piosenki „Cała sala śpiewa z nami”.

W 1991 na 28. KFPP w Opolu odebrała Nagrodę Honorową Grand Prix festiwalu za „wybitne osiągnięcia w sztuce interpretacji piosenki”[9]. W sierpniu 1998 uczestniczyła w nagrywaniu programu telewizyjnego w TVP o festiwalu sopockim. W programie wystąpiła wraz z Ireną Dziedzic, Katarzyną Groniec, Henrykiem Debichem oraz Jerzym Połomskim. Była nominowana do Telekamery 1999 w kat. Wokalistka roku.

Od 17 do 20 czerwca 1999 na III Ogólnopolskim Festiwalu Obrzędów Weselnych w Węgrowie przewodniczyła jury w składzie: Jarosław Kukulski, Maria Koc, Tadeusz Samorski, Longin Kowalczyk, Sławomir Świerzyński. Wręczała wspólnie z Małgorzatą Walewską statuetki Teraz Polska 21 maja 2001 w warszawskim Teatrze Wielkim producentom za promowanie polskich produktów.

Z promocją płyty Jeszcze związana była trasa koncertowa Santor w marcu i kwietniu 2002. Na koncertach usłyszeć można było głównie premierowe piosenki (takie jak: Jak fart to fart, Jak dobrze gdy się nic nie musi czy Jeszcze kochasz mnie) z albumu który 6 kwietnia trafił na sklepowe półki. Podczas trasy piosenkarka odwiedziła: Rzeszów, Lublin, Łódź, Bielsko Białą, Gliwice, Chorzów, Piłę, Poznań, Szczecin, Cieszyn i Oświęcim. 23 sierpnia 2002 wystąpiła w Operze Leśnej w finałowej części Sopot Festival 2002. Na sopockiej estradzie przypomniała najbardziej znane przeboje oraz zagrała piosenki z albumu Jeszcze. Wokalistce towarzyszyła orkiestra Kukla Band. Santor odebrała także nagrodę Bursztynowego Słowika za całokształt twórczości. Koncert trwał 23 minuty, obejrzało go ponad 8 mln widzów. W tym samym roku wystąpiła w transmitowanym przez TVP1 koncercie z okazji 50-lecia Telewizji Polskiej. Zaśpiewała tam piosenki: Tych lat nie odda nikt oraz Embarras.

Brała udział w wielu koncertach charytatywnych m.in. w akcji pomocy powodzianom powodzi tysiąclecia w 1997. 6 lutego 2005, na Placu Teatralnym w Warszawie odbył się koncert charytatywny Pokonamy fale, na rzecz ofiar grudniowego tsunami w Azji Południowo-Wschodniej. Wystąpili licznie polscy artyści m.in. Santor, która zaśpiewała swoją najnowszą piosenkę „Twarze, twarze”, a także wspólnie z innymi polskimi artystami zaśpiewała piosenkę „Pokonamy fale” (do słów Jacka Cygana i muzyki Romualda Lipki). Wspomaga Fundację Anny Dymnej Mimo Wszystko na koncertach organizowanych przez tę fundację: I Festiwalu Zaczarowanej Piosenki, który odbył się 5 czerwca 2005, na II Festiwalu Zaczarowanej Piosenki odbytym 17 czerwca 2006, oraz na III Festiwalu Zaczarowanej Piosenki 16 czerwca 2007, jest również Honorową Patronką Festiwalu. 5 października 2005 odebrała nagrodę Przyjaciela Zaczarowanego Ptaszka, na ceremonii w warszawskiej kawiarni Kaprys, w gmachu Telewizji Polskiej. Razem ze Zbigniewem Korpolewskim była gościem Sopot Festival 2006, który odbył się w dniach 1–3 września.

 
Bydgoska Aleja Autografów – Irena Santor, 2009

Stara się ograniczać swoje występy na scenie, jednak z okazji Dnia Kobiet w 2005 zgodziła się na dwa duże koncerty: 7 marca w Poznaniu w Teatrze Wielkim i 12 marca w Łodzi w Teatrze Muzycznym. Była to kolejna okazja na promocję zdrowego trybu życia.

W 1991 wycofała się z czynnego życia artystycznego, zapowiadając, że nie będzie już grać koncertów na żywo z wyjątkiem imprez charytatywnych i promujących zdrowy tryb życia, miała jednak nadal nagrywać dla radia i współpracować z telewizją. Z czasem zmieniła plany muzyczne.

Nagrała szereg solowych albumów, np. Halo Warszawo, Piosenki stare jak świat, Powrócisz tu, Zapamiętaj, że to ja, Moja Warszawa, Witaj gwiazdko złota, Telegram miłości, Cdn., Biegnie czas, Warszawa, ja i ty, jak również Duety (1996), Santor Cafe (2000), zawierający największe światowe standardy autorstwa Burta Bacharacha, Michela Legranda i Huberta Girauda. W nowym tysiącleciu ukazały się płyty: Kolory mojej Warszawy (2001; zawierająca nagrania artystki z lat 1960–1980, poświęcone w całości Warszawie), Jeszcze (2002; promowana singlem „Jeszcze kochasz mnie”), Kręci mnie ten świat, (2010), Zamyślenia (2014) i Punkt widzenia (2014).

W latach 1994–2004 była przewodniczącą Stowarzyszenia Polskich Artystów Wykonawców Muzyki Rozrywkowej. Pracowała w nim społecznie. Uczestniczyła również w pracach Rady Artystycznej Polskich Nagrań.

W 1995 ukazały się pamiętniki piosenkarki pt. Miło wspomnieć w opracowaniu Violetty Lewandowskiej, wydane przez Grupę Image.

9 grudnia 2004 otrzymała listowne życzenia urodzinowe od wojewody mazowieckiego Leszka Mizielińskiego.

W 2005 i w 2010 brała udział w programie TVP1 Kawa czy herbata?, w 2006 wystąpiła w programie Załóż się. Wielokrotnie była bohaterką programów muzycznych w TVP, takich jak Szansa na sukces czy Wideoteka dorosłego człowieka. Wystąpiła również w programie Porozmawiajmy u ks. Nowaka (2003) i w teledysku promującym Unię Europejską.

 
Irena Santor (2006)

W październiku 2006 była gościem programu TVP1 Od przedszkola do Opola. Zaśpiewała w nim dwie piosenki (Już nie ma dzikich plaż oraz Złoty pierścionek). W programie wystąpiło pięć młodych uczestniczek, które zaśpiewały utwory z jej repertuaru, takie jak: Na moją głowę lecą krople deszczu, Kalosze szczęścia, Życie na różowo, Gąska i żabka czy C’est si bon. W programie zwyciężyła 8-letnia Paulina Zambrowska z Augustowa śpiewająca utwór Życie na różowo. 13 i 14 września 2006 wraz ze Zbigniewem Korpolewskim była gościem 31. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Wystąpiła w wyemitowanym 28 września 2006 materiale filmowym, przygotowanym dla Wiadomości TVP, dotyczącym nowotworów piersi.

23 października 2006 odbyło się spotkanie z piosenkarką w Krakowie, w Klubie Garnizonowym z cyklu Ludzie estrady – śpiewane rozmowy… Wystąpiła wraz z Przemysławem Sadowskim w emitowanym 13 listopada 2006 w telewizji TVN programie satyrycznym Szymon Majewski Show. 7 lutego 2007 wystąpiła w wyemitowanym w TVP2 programie telewizyjnym z okazji Walentynek pt. Muzyczne historie miłosne, zaśpiewała piosenkę „Embarras” w duecie z Mezo. Wzięła udział w wyemitowanym 8 kwietnia 2007 w telewizji TVN koncercie pt. Zakochajmy się jeszcze raz. W duecie ze Zbigniewem Wodeckim zaśpiewała piosenkę „Embarras”, a występ połączony był z emisją fragmentu programu telewizyjnego pt. Jej portret z 1980 (traktowanego jako całościowy wideoklip do tej piosenki), odmienionego komputerowo. 2 czerwca 2007 w Łazienkach Warszawskich wystąpiła w spektaklu Mazowieckiego Teatru Muzycznego „Operetka” Dziecko w krainie muzyki. Fragmenty tego spektaklu zostały zaprezentowane 1 czerwca 2008 w Sali Kongresowej na koncercie „Operetka dzieciom”. 16 czerwca 2007 uroczyście otwierała i zamykała III Finał Festiwalu Zaczarowanej Piosenki im. Marka Grechuty w Krakowie. 16 czerwca 2007 podczas koncertu Super Jedynek na 44. KFPP w Opolu wykonała piosenkę „Tych lat nie odda nikt” i wręczyła Robertowi Gawlińskiemu statuetkę dla wokalisty roku. Wraz z laureatami tegorocznej i zeszłorocznej edycji Festiwalu Zaczarowanej Piosenki oraz m.in. Michałem Bajorem i Zbigniewem Zamachowskim 17 czerwca 2007 uczestniczyła w koncercie Fundacji Anny Dymnej „Radość Mimo Wszystko” w Krakowie.

Wiosną 2010 była jedną z jurorek w programie rozrywkowym Polsatu Tylko nas dwoje[10]. W wielu wywiadach pozytywnie wspomina współpracę z Dorotą Rabczewską, drugą z jurorek programu[11].

 
Irena Santor (2016)

13 października 2012 była bohaterką i honorowym gościem Amadeusza Szklarza-Habrowskiego w varsavianistycznym cyklu spotkań biograficznych pt. Kto spotyka Warszawę?, zorganizowanym podczas IX Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Retro im. Mieczysława Fogga w Domu Spotkań z Historią w Warszawie[12].

16 czerwca 2013 na rozpoczęcie jubileuszowego koncertu pt. Opole! Kocham Cię! – Gala Jubileuszowa na 50. KFPP w Opolu zaśpiewała piosenkę „Powrócisz tu”. Po odebraniu z rąk Prezesa Zarządu Polskiego Radia Andrzeja Siezieniewskiego nagrody Diamentowego Mikrofonu, zaśpiewała utwór „Jeszcze jeden świt” z płyty Kręci mnie ten świat[13].

W lipcu 2021 oficjalnie ogłosiła zakończenie kariery artystycznej[3][4][14]. W listopadzie 2022 ukazał się ostatni nagrany przez wokalistkę w duecie z Michałem Bajorem utwór Trzy drzewka, pochodzący z premierowego albumu artysty pt. No, a ja?[15].

Repertuar i głos

edytuj

Współpracowała z Orkiestrą Polskiego Radia i Telewizji pod dyrekcją Stefana Rachonia, gdzie jak sama przyznała w wywiadzie pt. Gwiazdy festiwalu opolskiego, współpraca układała się „nader udanie”, a orkiestra „potrafiła grać w każdej sytuacji”.

W 1966, półtora tygodnia przed rozpoczęciem KFPP w Opolu, Piotr Figiel zaproponował Irenie Santor wykonanie swojej piosenki „Powrócisz tu”. Początkowo uważała, że jest ona dla niej „zbyt ostra”[9], ale po pierwszym występie z orkiestrą, jak powiedziała w rozmowie Gwiazdy festiwalu opolskiego, „połknęła bakcyla”. Dzięki piosence zwyciężyła w koncercie Premier na festiwalu opolskim. W latach 60. wykonywała też Cyganerię, polską wersję greckiej piosenki Oi mortez nagrodzonej na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie w 1966.

Szczególne miejsce w repertuarze artystki zajmuje Warszawa, do której po raz pierwszy przyjechała w 1951[16]. Nagrała szereg utworów o stolicy[16].

Spełnieniem marzeń artystki była realizacja płyty Santor Cafe, o której opowiadała w Sali moniuszkowskiej w warszawskim Hotelu Bristol 8 listopada 2000. Odpowiadając na pytania widzów, przyznała, iż myśl o spotkaniu z tak dużą liczbą dziennikarzy bardzo ją tremuje. Powiedziała również, że trema jest powodem tego, iż na razie nie ma planów koncertowych. Wojciech Młynarski, uczestnik spotkania, który tłumaczył większość tekstów na prezentowaną płytę, namawiał Irenę Santor na nowe koncerty. Podczas spotkania została wręczona Santor złota płyta za sprzedaż albumu pt. Duety.

Jej głos opisywany jest jako mezzosopran koloraturowy o szerokiej rozpiętości skali. Porównywany jest do najlepszych skrzypiec Stradivariusa. Posiada nieskazitelną technikę wokalną, która pozwala jej na perfekcyjne operowanie głosem w każdym jego zakresie.

Życie prywatne

edytuj

Pierwszym mężem artystki, od 1958, był Stanisław Santor (1922–1999), koncertmistrz i pierwszy skrzypek Orkiestry Polskiego Radia i Telewizji pod dyrekcją Stefana Rachonia[5], grający również w Warszawskiej Operze Kameralnej. Po 19 latach ich związek zakończył się rozwodem, lecz pozostawali w przyjaźni. W styczniu 2021 wyznała, że w 1959 ze związku ze Stanisławem Santorem miała córkę Sylwię, która zmarła po dwóch dniach od urodzenia. Przedwczesna śmierć dziecka była przyczyną rozpadu ich małżeństwa[17]. Następnie jej długoletnim partnerem był aktor Zbigniew Korpolewski (1934–2018)[18], którego poznała w warszawskim Teatrze Syrena, gdzie potem był dyrektorem.

5 listopada 1961 Santor uległa wypadkowi samochodowemu na drodze z Łodzi do Warszawy. Samochód prowadzony przez Jerzego Abratowskiego wpadł w poślizg i uderzył w drzewo, w wyniku czego żona Abratowskiego Ludmiła Jakubczak poniosła śmierć, a Abratowski i Santor doznali niewielkich obrażeń[19][20].

6 kwietnia 2000 dowiedziała się, że wykryto u niej nowotwór piersi. Nie ukrywała choroby i zaangażowała się w akcję namawiania kobiet do systematycznych badań ginekologicznych i mammograficznych. W jej przypadku nowotwór został ujawniony w pierwszym stadium rozwoju, a operacja w warszawskim Centrum Onkologii wypadła pomyślnie[19].

Jest matką chrzestną Julii, córki piosenkarki Łucji Prus.

Pasjonuje się zbieraniem bursztynów i szlachetnych kamieni. Posiada pokaźną kolekcję własnych karykatur. Mieszkanka Osiedla Stawki w Warszawie.

Nagrody i odznaczenia

edytuj
  • 1961 – I nagroda na MFP Sopot 1961 (za interpretację piosenek Embarras i Walczyk na cztery ręce)
  • 1961 – 1 miejsce w Konkursie na ulubionego Piosenkarza Redakcji Ekspresu Wieczornego i Polskiego Radia (przed Sławą Przybylską i Mieczysławem Wojnickim)
  • 1965 – Nagroda najpopularniejszej Piosenkarki Roku wśród Polonii amerykańskiej
  • 1966 – Nagroda najpopularniejszej Piosenkarki Roku wśród Polonii amerykańskiej
  • 1966 – I nagroda na KFPP Opole 1966 (za piosenkę Powrócisz tu)
  • 1966 – III nagroda na MFP Sopot 1966 (za piosenkę Powrócisz tu)
  • 1970 – Nagroda Miasta Warszawy (za upowszechnianie kultury ufundowana przez Stołeczną Radę Narodową)
  • 1971 – III nagroda na festiwalu w Tokio (Japonia) (za interpretację piosenki Może już jutro)
  • 1974 – Odznaczenie Srebrny Krzyż Zasługi
  • 1975 – Nagroda publiczności na KFPP Opole 1975 (za piosenkę Idzie miłość)
  • 1976 – Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi w propagowaniu polskiej kultury za granicą
  • 1976 – Złoty Krzyż Zasługi
  • 1979 – Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. RiTV
  • 1979 – Nagroda Grand Prix na KFPP Opole 1979
  • 1985 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1987 – Odznaczenie Złota Odznaka Hon. Tow. Polonia
  • 1989 – odznaka tytułu honorowego „Zasłużony dla Kultury Narodowej”
  • 1991 – Nagroda Honorowe Grand Prix na KFPP Opole 1991
  • 1993 – Nagroda Wiktor 1992
  • 1993 – Nagroda Srebrny As (nagroda Polish Promotion Corporation)
  • 1994 – Nagroda Artystyczna Polskiej Estrady Prometeusz 1994.
  • 1997 (styczeń) – I miejsce w IV edycji plebiscytu „Złota Piątka TeleRzeczpospolitej” (organizowanego przez gazetę „Rzeczpospolita” za rok 1996)
  • 1997 – Złota Płyta za album Miło wspomnieć z 1993 roku
  • 1998 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej)[21]
  • 1999 – Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy
  • 2000 (styczeń) – II miejsce w plebiscycie „Najpopularniejsi polscy piosenkarze” (organizowanym dla gazety” Super Express” za rok 1999, uzyskała 15 procent głosów)
  • 2000 (6 grudnia) – złota płyta za album Duety z 1996 roku[22]
  • 2000 – Nagroda Harpia (tytuł przyznany przez Małgorzatę Domagalik, redaktorkę rubryki „Druga płeć” w tygodniku „Wprost”)
  • 2002 (28 stycznia) – X miejsce w IX edycji plebiscytu „Złota Piątka TeleRzeczpospolitej” (organizowanego przez gazetę „Rzeczpospolita” za rok 2001)
  • 2002 – Nagroda Bursztynowy Słowik na Sopot Festival 2002
  • 2003 (styczeń) – I miejsce w plebiscycie „Najpopularniejsi polscy piosenkarze” (organizowanym dla gazety” Super Express” za rok 2002, uzyskała 14 procent głosów)
  • 2004 (styczeń) – II miejsce w plebiscycie „Najpopularniejsi polscy piosenkarze” (organizowanym dla gazety” Super Express” za rok 2003)
  • 2005 (styczeń) – V miejsce w XII edycji plebiscytu „Złota Piątka TeleRzeczpospolitej” (organizowanego przez gazetę „Rzeczpospolita” za rok 2004)
  • 2005 (16 października) – Honorowe Obywatelstwo Miasta: Solec Kujawski
  • 2005 (25 października) – Nagroda Przyjaciela Zaczarowanego Ptaszka od Fundacji Anny Dymnej Mimo wszystko (za pomoc przy organizacji I Festiwalu Piosenki Zaczarowanej, festiwalu dla osób niepełnosprawnych utalentowanych wokalnie)
  • 2007 (17 kwietnia) – Nagroda Złoty Fryderyk (za całokształt twórczości artystycznej; statuetkę wręczyła prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz)
  • 2007 (29 września) – Złoty Liść Retro 2007 na IV Ogólnopolskim Festiwalu Piosenki Retro im. Mieczysława Fogga w Krakowie
  • 2007 (6 listopada) – Nagroda Białego Kruka 2007 przyznawana przez Fundację Promocja Zdrowia
  • 2007 (14 grudnia) – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[23]
  • 2008 (7 listopada) – Order Uśmiechu, na wniosek dzieci, przyznany przez Międzynarodową Kapitułę Orderu Uśmiechu (wręczony 1 czerwca 2009)
  • 2009 (13 czerwca) – nagroda TV Polonia „Artysta bez Granic”
  • 2009 (7 grudnia) – Medal Pamiątkowy „Pro Masovia”[24]
  • 2012 (2 lutego) – złota płyta za album Kręci mnie ten świat[25]
  • 2013 (13 czerwca) – tytuł Honorowego Obywatela Warszawy[26][27]
  • 2013 (16 czerwca) – Diamentowy Mikrofon, przyznawany przez Zarząd Polskiego Radia
  • 2014 (9 sierpnia) – Honorowe Obywatelstwo Gminy: Papowo Biskupie[28]
  • 2014 – Medal Świętego Brata Alberta za wspieranie osób niepełnosprawnych[29].
  • Nagroda Złoty Mikrofon miasta Chicago
  • Nagroda Złoty Klucz miasta Buffalo
  • Nagroda Złota Honorowa Odznaka Legionu Kanadyjskiego
  • 2017 (31 maja) – doktorat honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi[30]
  • 2019 (20 maja) – Super Gwiazda Plejady[31]
  • 2023 (26 kwietnia) - Honorowe Obywatelstwo Województwa Kujawsko-Pomorskiego[32]

Spektakle

edytuj
Data premiery W teatrze Tytuł spektaklu Reżyseria Forma twórczości
25 lutego 1961 Ateneum im. S. Jaracza – Warszawa Kram z piosenkami (Leon Schiller) Barbara Fijewska role
29 stycznia 1966 Buffo „Syrena” – Warszawa Inne czasy czyli 20 lat ... (Program jubileuszowy) Czesław Szpakowicz role
27 lutego 1969 Syrena – Warszawa Róbmy coś (Zdzisław Gozdawa, W. Stępień) Stanisława Stanisławska-Majdrowicz role
15 listopada 1970 Syrena – Warszawa Ćwierć za kominem (Parada retrospekcyjna) Edward Dziewoński role
11 stycznia 1971 Sala Kongresowa PKiN – Warszawa Bo my jesteśmy z Woli... (Program składany) Maria Januszkiewicz role

Filmografia

edytuj
Rok produkcji Tytuł filmu W filmie Rola / Tytuł piosenek
1953 Przygoda na Mariensztacie wykonanie piosenki: wykonane wspólnie z Tadeuszem Schmidtem

Jak przygoda to tylko w Warszawie

1961 Kopciuszek[a] obsada aktorska:

wykonanie piosenek:

Cinderella (głos, partie wokalne)

Cinderello, Ja znam takie sny cudowne, Słowiczy trel

1962 Gangsterzy i filantropi wykonanie piosenki: Niby nic
1962 Klub kawalerów obsada aktorska

wykonanie piosenki:

piosenki śpiewane przez Jadwigę Piorunowiczową, postać odtwarzaną przez Lidię Korsakównę
1962 Zakochany kundel[a] obsada aktorska

wykonanie piosenki:

Lilly (głos, partie wokalne)

La La Lu

1962 Kolorowe melodie[a] wykonanie piosenek brak danych
1966 Tomcio Paluch[a][33] wykonanie piosenek brak danych
1968 Przygoda z piosenką obsada aktorska:

wykonanie piosenek:

piosenkarka Suzanne Blanche vel Zuzanna Białko

Piosenka Vedetty, Każda miłość jest pierwsza, Paryski walczyk

1969 Koncert na 707 ulic wykonanie piosenki: Znajdziesz to w Warszawie
1976 Inna wykonanie piosenki: kolędy
1996 Dzień wielkiej ryby wykonanie piosenki: Boję się twojej miłości

Dyskografia

edytuj

Teledyski i wideoklipy do piosenek

edytuj
Rok realizacji Tytuł utworu Śpiewa
lata 60. Powrócisz tu Irena Santor
lata 60. Z Tobą na zawsze Irena Santor
lata 70. Tych lat nie odda nikt Irena Santor i Alibabki
lata 70. Ja jestem twoja Irena Santor
1980 Walc Embarras

(stworzony później na podstawie fragmentu z programu telewizyjnego pt. Jej portret)

Irena Santor i Zbigniew Wodecki
1985 Już nie ma dzikich plaż Irena Santor
lata 90. Już nie ma dzikich plaż Irena Santor
1996 Już nie ma dzikich plaż Irena Santor i Paweł Kukiz
lata 90. Szanowny panie Balzac Irena Santor
2014 Chodź na kawę Warszawo Irena Santor

Najsłynniejsze piosenki

edytuj
Tytuł piosenki: Autorzy piosenki:
Ach jak przyjemnie H. Wars, L. Starski
Cicha noc W. Szpilman, R. Sadowski
Deszcz W. Szpilman, K.I. Gałczyński
Dwoje ludzi z marzeń W. Żukowska, A. Bernat
Embarras J. Wasowski, J. Przybora
Ja jestem twoja W. Szpilman, T. Kubiak
Jak przygoda, to tylko w Warszawie T. Sygietyński, L. Starski
Jesienna rozłąka J. Gert, B. Brok
Już nie ma dzikich plaż R. Szeremeta, K. Logan-Tomaszewski
Kamienne schodki J. Kępski, J. Lewiński
Każda miłość jest pierwsza M. Sart, J. Jurandot
List z Majorki A. Sławiński, W. Młynarski
Maleńki znak Z. Wiehler, K. Wolińska
Małe mieszkanko na Mariensztacie Z. Gozdawa, W. Stępień
Morze Jerzy Lawina-Świętochowski
Może już jutro L. Bogdanowicz, J. Urbanowicz
Na Francuskiej R. Sielicki, B. Choiński, J. Gałkowski
Na prawo most, na lewo most A. Gradstein, H. Kołaczkowska
Nalej mi wina W. Korcz, A. Osiecka
Nie ma szczęścia bez miłości W. Szpilman, H. Herold
Nie mijaj mnie A. Hetman, Z. Stawecki
Nie mów mi sentymentalnych słów W. Piętowski, J. Odrowąż
Nie oczekuję dziś nikogo W. Derwid, Z. Kaszkur, Z. Zapert
Nie wiesz tego tylko ty J. Kukulski, J. Kondratowicz
Nie wszystko przeminie A. Korzyński, A. Tylczyński
Nocami i dniami W. Szpilman, K. Winkler
Piosenka mariensztacka W. Szpilman, T. Kubiak, A. Miedzyrzecki
Powracająca melodyjka H. Klejne, A. Bianusz
Powrócisz tu P. Figiel, J. Kondratowicz
Pójdę na Stare Miasto W. Szpilman, E. Fiszer
Przyleciała miłość ptakiem J. Matuszkiewicz, R. Maklakiewicz
Tarantela na niedzielę W. Korcz, A. Osiecka
To nie był sen B. Klimczuk, A. Hosper
To nie było przewidziane W. Piętowski, J. Miller
Trochę wiosny jesienią R. Filiński, T. Filińska
Tych lat nie odda nikt W. Szpilman, K. Winkler
Walczyk Warszawy L. Rzewuski, J. Jurandot
Warszawa, ja i ty J. Harald, L. Starski
Wiem, że to miłość A. Skorupka, S. Mrowiński
Zaczekajmy z tą miłością J. Szczygieł, Z. Stawecki
Zakochani W. Szpilman, B. Brok
Zakochani czekają na maj J. Kępski, A. Jastrzębiec-Kozłowski
Żyje się raz A. Markiewicz, K. Żywulska

Uwagi

edytuj
  1. ↑ a b c d Polska wersja językowa.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Mazowsze [online], Rate Your Music [dostęp 2018-05-05], Cytat: Genres: Polish Folk Music, Christmas Music (ang.).
  2. ↑ a b Irena Santor [online], Rate Your Music [dostęp 2018-05-05], Cytat: Genres: Traditional pop (ang.).
  3. ↑ a b Dzień Dobry TVN, Irena Santor żegna się z estradą. „Za dużo pracowałam i miałam konkretny powód” [online], dziendobry.tvn.pl, 30 lipca 2021 [dostęp 2021-07-31] (pol.).
  4. ↑ a b To już naprawdę koniec. Irena Santor potwierdziła smutne wieści [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2021-07-31] (pol.).
  5. ↑ a b c Nina Terentiew: Zwierzenia kontrolowane. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2004, s. 82–83. ISBN 83-7337-452-3.
  6. ↑ Bartłomiej Siwiec, Jak zginął ojciec Ireny Santor?, „Bydgoski Informator Kulturalny”, grudzień 2017.
  7. ↑ a b c Nina Terentiew: Zwierzenia kontrolowane. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2004, s. 79. ISBN 83-7337-452-3.
  8. ↑ Nagrody Sopot Festival '61. www.bart.sopot.pl. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
  9. ↑ a b c d e f Sylwia Gawłowska: Festiwalowe podium. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu 1963–2017 we wspomnieniach artystów. 2018, s. 23. ISBN 978-83-938344-7-1.
  10. ↑ Łukasz Szewczyk: Wiosna w Polsacie: Nowe show z Dodą.. media2.pl, 2010-02-11. [dostęp 2017-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)]. (pol.).
  11. ↑ Doda? „Przyjemnie się ogląda tak boski twór”. polskieradio.pl, 2013-07-26. [dostęp 2013-07-29]. (pol.).
  12. ↑ Kto spotyka Warszawę? – Irena Santor. dsh.waw.pl. [dostęp 2013-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-05)]. [dostęp 2013-06-07].
  13. ↑ Diamentowy mikrofon dla Ireny Santor. [dostęp 2013-06-07].
  14. ↑ Redakcja Internetowa, Irena Santor przechodzi na emeryturę. Za to ją zapamiętamy [online], Radio Pogoda – wiadomości, porady, informacje – słuchaj radia, 2 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-02] (pol.).
  15. ↑ Michał Bajor wraca z nową płytą. Namówił Irenę Santor do niezwykłego duetu: „Od zawsze mogłem liczyć na jej życzliwość” [online], viva.pl, 17 listopada 2022 [dostęp 2024-01-14] (pol.).
  16. ↑ a b Nina Terentiew: Zwierzenia kontrolowane. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2004, s. 81. ISBN 83-7337-452-3.
  17. ↑ Irena Santor przerwała milczenie po 60 latach. Chodzi o śmierć córeczki. www.se.pl, 2021-01-12. [dostęp 2021-01-12]. (pol.).
  18. ↑ Zmarł Zbigniew Korpolewski. Artysta miał 84 lata. wp.pl, 25 listopada 2018. [dostęp 2018-11-25].
  19. ↑ a b Justyna Kumanowska. Irena Santor – Czuję się młoda i wolna. „Claudia”. Nr 04/2008, 2008-04-09. ISSN 1230-8609. [dostęp 2023-04-05]. 
  20. ↑ Aleksandra Lewandowska: Irenę Santor oskarżano o współudział w zabójstwie przyjaciółki. Wcześniej były nierozłączne. kobieta.wp.pl, 2021-09-20. [dostęp 2023-04-05].
  21. ↑ M.P. 1999 nr 7, poz. 89. [dostęp 2017-02-12].
  22. ↑ Złote płyty CD przyznane w 2000 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-08-25].
  23. ↑ Medale zasłużony kulturze „Gloria Artis” dla wybitnych polskich artystów. mkidn.gov.pl, 14 grudnia 2007.
  24. ↑ Pro Masovia – 2009 r.. mazovia.pl. [dostęp 2017-09-06].
  25. ↑ Złote płyty CD przyznane w 2012 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-08-25].
  26. ↑ Janion, Santor i Romaszewski Honorowymi Obywatelami Warszawy. Polskie Radio S.A., 2013-07-31. [dostęp 2014-11-26].
  27. ↑ Rejestr Honorowych Obywateli Miasta. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy [on-line]. Urząd m.st. Warszawy. [dostęp 2014-11-26].
  28. ↑ Honorowe Obywatelstwo dla Ireny Santor. 11 sierpnia 2014. [dostęp 2014-08-10].
  29. ↑ Medal Św. Brata Alberta / Fundacja Św. Brata Alberta [online], albert.krakow.pl [dostęp 2022-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-02].
  30. ↑ PAP SA, Irena Santor doktorem honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi | Aktualności | Polska Agencja Prasowa [online], pap.pl [dostęp 2018-08-15].
  31. ↑ Irena Santor nagrodzona Super Gwiazdą Plejady. Plejada 2019-05-20. [dostęp 2019-05-21].
  32. ↑ Wojciech Czarnecki, Honorowa Obywatelka Irena Santor [online], www.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2023-05-07] (pol.).
  33. ↑ Mariuszs: Tomcio Paluch (Tom Thumb); 1958. Polski-Dubbing.pl, 2014-01-06. [dostęp 2020-05-18]. (pol.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Irena_Santor&oldid=74557733”