Feliks Jaroński (pianista)

polski pianista, kompozytor i pedagog

Feliks Jaroński właśc. Placyd Franciszek Feliks Jaroński (ur. 5 października 1823 w Kielcach, zm. 11 maja 1895 w Kielcach[1]) – polski pianista, kompozytor i pedagog.

Feliks Jaroński
ilustracja
Imię i nazwisko

Placyd Franciszek Feliks Jaroński

Data i miejsce urodzenia

5 października 1823
Kielce

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

11 maja 1895
Kielce

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista, kompozytor, pedagog

Życiorys

edytuj

Syn Józefa, sędziego Trybunału Cywilnego w Kielcach, i Wiktorii z domu Juszyńskiej; bratanek filozofa ks. Feliksa Jarońskiego. Ojciec skrzypka Mieczysława (1861–1922), wiolonczelisty i śpiewaka Stanisława (1863–1916), oraz prawnika i polityka Wiktora (1870–1931)[1][2].

Ogólne wykształcenie uzyskał w Kielcach, następnie studiował prawo w Warszawie. Gry fortepianowej uczył się pod kierunkiem Józefa Elsnera i Karola Kurpińskiego, a później w Wiedniu i Paryżu u Edwarda Wolffa i Jacques’a Halévy`ego[1]. W stolicy Francji występował z powodzeniem w 1850 roku[2], natomiast jeszcze przed wyjazdem za granicę koncertował w Krakowie, w którym jego talent i umiejętności zostały dobrze przyjęte przez krytykę[1]. Po powrocie osiadł w Trojance k. Humania, gdzie spędził dwa lata i stworzył serię popularnych Dumek fortepianowych[2].

W 1856 roku przeniósł się do Warszawy, podejmując pracę jako nauczyciel. Karierę muzyczną zarzucił, bowiem stawiał sobie wysokie cele, a ich wyrazem stały się odmowy występów, które uzasadniał stwierdzeniem, że „jeszcze nie nadeszła pora”[2]. Zapewne w 1862 roku zamieszkał na stałe w Kielcach[a], pracując dalej jako pedagog. W mieście tym animował życie muzyczne, a jego wychowankowie koncertowali na lokalnych estradach. Prawdopodobnie inicjował występy znanych artystów, korzystając ze swoich warszawskich powiązań. W 1875 podjął, wraz z Janem Antoniewiczem, nieudaną próbę założenia Kieleckiego Towarzystwa Muzycznego[1].

Twórczość

edytuj

Feliks Jaroński stworzył:

  • serię Dumek fortepianowych, opartych na ludowych melodiach ukraińskich (wydanych dwukrotnie nakładem Gebethnera i Wolffa);
  • dwa Mazurki fortepianowe opus 4;
  • Szumkę (Nuż do harfy) na fortepian (wydaną nakładem Gebethnera i Wolffa);
  • pieśń religijną;
  • wariację na temat: „Pomoc dajcie mi, rodacy”[2].
  1. Rok ten podaje „Gazeta Kielecka” z maja 1895. Pozostałe daty osiedlenia się Jarońskiego w Kielcach, które występują w literaturze, to: 1870 (Encyklopedia Muzyczna PWN) i 1879 (Słownik pianistów polskich). A. Oborny, Życie muzyczne Kielc w latach 1815–1914, Kielce 2006, s. 292.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e A. Oborny, Życie muzyczne Kielc w latach 1815–1914, Kielce 2006, s. 291-294.
  2. a b c d e J. Prosnak, Jaroński Feliks (1823–1895), w: Polski Słownik Biograficzny, t. 10, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1964, s. 639.

Literatura dodatkowa

edytuj
  • A. Oborny, Życie muzyczne Kielc w latach 1815–1914, Kielce 2006, passim.

Linki zewnętrzne

edytuj