ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਸਿਰਿਲਿਕ ਲਿਪੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਸਿਰਿਲਿਕ ਲਿਪੀ ਪੂਰਵੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਕਈ ਭਾਸ਼ਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਅਜਬੁਕਾ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਲਿਪੀ ਦੀ ਵਰਨਮਾਲਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੋ ਅੱਖਰਾਂ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨਾਮਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਨਾਨੀ ਲਿਪੀ ਦੇ ਦੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅੱਖਰਾਂ-ਅਲਫਾ ਅਤੇ ਬੀਟਾ- ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਅਲਫ਼ਾਬੈਟ (Alphabet) ਯਾਨੀ ਵਰਨਮਾਲਾ ਬਣਦਾ ਹੈ।[1][2] ਇਸ ਲਿਪੀ ਦੇ ਵਰਣਾਂ ਤੋਂ ਜਿਹਨਾਂ ਭਾਸ਼ਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੈ। ਸੋਵਿਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਪੂਰਵ ਸਦੱਸ ਤਾਜਿਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਮਕਾਮੀ ਰੂਪ (ਯਾਨੀ ਤਾਜਿਕ ਭਾਸ਼ਾ) ਵੀ ਇਸ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3]

ਸਿਰਿਲਿਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅੱਖਰ

[ਸੋਧੋ]

ਸਿਰਿਲਿਕ ਅੱਖਰਾਂ ਦੇ ਦੋ ਰੂਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ-ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਆਇਟੈਲਿਕ। ਇਹ ਦੋਨਾਂ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਧਵਨੀਆਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਕੁੱਝ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਆਲਾਵਾ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਅੱਖਰ ਵੀ ਸਿਰਿਲਿਕ ਵਿੱਚ ਜੋੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

а б в г д е ё ж з и й к л м н о п р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я
а б в г д е ё ж з и й к л м н о п р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я
ਅ/ਆ ਦ/ਡ ਯੇ ਜ਼੍ਹ ਜ਼ ਇ/ਈ ਤ/ਟ ਫ਼ ਖ਼ ਟਸ ਸ਼ ਸ਼ ਯ/ਈ ਯੇ/ਏ ਯੂ ਯਾ

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ

[ਸੋਧੋ]

ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ

[ਸੋਧੋ]

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Southeastern Europe in the Middle Ages, 500-1250, Cambridge Medieval Textbooks, Florin Curta, Cambridge University Press, 2006, ISBN 0521815398, pp. 221-222.
  2. The Orthodox Church in the Byzantine Empire, Oxford History of the Christian Church, J. M. Hussey, Andrew Louth, Oxford University Press, 2010, ISBN 0191614882, p. 100.
  3. Česky. "List of countries by population - Wikipedia, the free encyclopedia". En.wikipedia.org. Retrieved 2012-06-13.