Η αποτομή της κεφαλής του Τίμιου Προδρόμου

 29 Αυγούστου : η Αγία μας Εκκλησία τιμά την αποτομή της κεφαλής του Τίμιου Προδρόμου

Σήμερα η Αγία μας Εκκλησία τίμησε την αποτομή της κεφαλής του Αγίου και Τιμίου  Προδρόμου. Τιμάται η μνήμη του αποκεφαλισμού του Προδρόμου από τον Ηρώδη Αντίπα, επειδή ο Άγιος τον έλεγχε δημοσίως για τις σχέσεις του με την Ηρωδιάδα, που ήταν σύζυγος του αδελφού του   (Μαρκ. 6,18 ).

‘‘Στην εορτή αυτή τρώμε άλαδο φαγητό , εκτός αν συμπέση η εορτή ημέρα Σάββατο ή Κυριακή οπότε τρώμε λαδερό φαγητό . Αξίζει να σημειώσουμε ότι αρχικά η νηστεία της 29της Αυγούστου ήταν αυστηρότερη για τους εν τω κόσμω πιστούς από ότι για τους μοναχούς , οι οποίοι κατέλυαν κατά την εορτή αυτή λαδερό φαγητό, όποια μέρα και αν συνέπιπτε . Αυτό μαρτυρείται και από το αρχαίο Τυπικό του Αγίου Σάββα : «Γίνεται παράκλησις ( = παρηγορία με τα φαγητά της τραπέζης ) τοις Αδελφοίς μεγάλη .Τύρον δε, ή ωό ή ιχθύν ουκ εσθίομεν» . Η μεγαλύτερη αυτή αυστηρότητα στη νηστεία των λαϊκών είναι εύλογη αρκεί να λάβουμε υπ` όψιν ότι ο Τίμιος Πρόδρομος απεκεφαλίσθη υπερασπιζόμενος την συζυγική πίστη και γι` αυτό ανεδείχθη και είναι προστάτης και φύλαξ της κατά Θεόν συζυγίας . Αργότερα υιοθέτησαν και οι μοναχοί την ανέλαιον νηστεία τιμώντας τον θείο Πρόδρομο και ως προστάτη του γάμου κατανοούντες ότι πνευματικά υγιής γάμος βλαστάνει βλαστάνει και τους αξίους μοναχούς.’’ 

( Από το βιβλίο ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΌΜΙΟΝ  π. Βασιλείου Βολουδάκη , εκδόσεις ΥΠΑΚΚΟΗ )

Με την ευκαιρία της σημερινής εορτής παρουσιάζουμε  δυο κείμενα που εκφράζουν τις  θέσεις  της Εκκλησίας μας στα θέματα της νηστείας και της συζυγίας . Ένα κεφάλαιο από το βιβλίο Ο ΓΑΜΟΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ με τίτλο ¨Το πρόσωπο του γάμου¨ και στη συνέχεια τα πρώτα κεφάλαια απο το βιβλίο ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΟΜΙΟΝ ( Και στα δυο βιβλία συγγραφέας είναι ο πρωτοπρεσβύτερος  π. Βασίλειος Βολουδάκης , ιερέας του Ι.Ν.Αγίου Νικολάου Πευκακίων της Αρχιεπισκοπής Αθηνών ).

Περί Νηστείας (π. Βασίλειος Βολουδάκης)

Απόσπασμα από την ομιλία του  Βασιλείου Βολουδάκη ην Κυριακή 10/4/2016

ΓΙΑ ΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΟΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ

• Στις μακροχρόνιες και επίμονες προσπάθειες διαφόρων εκκοσμικευμένων εκκλησιαστικών κύκλων για την αναθεώρηση και χαλάρωση των περί νηστείας διατάξεων της Εκκλησίας ο Γέροντας ήταν απολύτως αντίθετος. Έλεγε:

-Είναι τόση η αξία της νηστείας, ώστε και αν ακόμη δεν είχε θεσπισθεί από την Εκκλησία, θα έπρεπε να την θεσπίσει τώρα, και όχι θεσμό καθιερωμένο ήδη από αιώνες, ο οποίος έχει αναδείξει τόσους Αγίους, να ζητάμε να τον  καταργήσουμε ή να τον αλλοιώσομε!

• Αυτοί που ενσυνείδητα παραθεωρούν το θέμα της νηστείας, χωρίς να έχουν λόγους υγείας, πολύ φοβάμαι ότι δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για την σωτηρία της ψυχής τους.

Από :  impantokratoros.gr

Είναι αναγκαία η τήρησι των νηστειών ;

(από το βιβλίο : ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΟΜΙΟΝ του π. Βασιλείου Βολουδάκη , εκδόσεις ΥΠΑΚΟΗ)

Η νηστεία είναι για όλους τους ανθρώπους.

Για όλες τις ηλικίες.

Για τα παιδιά, τους νέους, τους άνδρες, τις γυναίκες, τους γέροντες.

Η νηστεία ανακουφίζει τους εργαζόμενους και τους οδοιπόρους

Αυτό σαλπίζει το Άγιο Πνεύμα με το στό­μα του Μ. Βασιλείου.

«Γυναιξί δε ώσπερ ιό άναπνεϊν, ούτω και ιό νηστεύειν οικείον εστί  και κατά φύσιν.

Οι παίδες, ώσπερ ιών φυτών τα ευθαλή τω της νηστείας ύδατι καταρδευέσθωσαν.

Τοις πρεσβύτεροις κούφον ποιεί τον πόνον ή εκ παλαιού προς αυτήν οικείωσηις,  πόνοι γαρ εκ μακράς συνήθειας μελετηθέντες, αλυπότερον προσπίπτουσι τοις γεγυμνασμένοις.

Τοις οδοιπόροις ευσταλής εστί συνέμπορος η νηστεία. Ώσπερ γαρ η τρυφή αχθοφορεϊν αυτούς αναγκάζει, τας απολαύσεις περικομίζοντας, ούιω κούφους ( = άνάλαφρους) και ευζώνους (=ευκίνητους) η νηστεία παρασκευάζει.  (Περί Νηστείας, Λόγος Β.')

    Είναι αναγκαία η τήρησι των νηστειών ;

Είναι αναγκαιοτάτη, έκτος αν ό πι­στός εμποδίζεται από βαρεία σωματική ασθένεια  και έχη άδεια του Πνευματικού του.

Χωρίς τη νηστεία είναι αδύνατον στον άνθρωπο να μένη ενωμένος με τον Χριστό και την Εκκλησία Του. Ή νη­στεία είναι πρωτίστως υπακοή στον Χρι­στό, εκκοπή του ιδίου θελήματος, δηλαδή αληθής ταπείνωσι, και, δευτερευόν­τως, κακοπάθεια και άσκησι σώματος και ψυχής.

Ό ΞΘ' Κανών των Αγίων Αποστό­λων ορίζει για τή νηστεία σαφώς: «Εϊ τις Επίσκοπος, ή Πρεσβύτερος, ή Διάκονος, ή Υποδιάκονος, ή Αναγνώστης, ή Ψάλτης, την Αγίαν Τεσσαρακοστήν ου νηστεύει, η Τετράδα, η Παρασκευήν καθαιρείοθω. Εκτός ει μη δι` ασθένειαν σωματικήν έμποδίζοιτο. Εάν δε Λαϊκός ή, άφοριζέσθω». Δη­λαδή, όσοι κληρικοί δεν νηστεύουν, χω­ρίς να έχουν σοβαρούς λόγους υγείας, πρέπει να καθαιρούνται από την Ιεροσύνη, οι δε μη νηστεύοντες λαϊκοί πρέ­πει να αφορίζωνται.

Οι συνέπειες του ανωτέρω Ιερού Κα­νόνος είναι άμεσες και αν ακόμη δεν επιβληθούν επισήμως στους παραβάτες οι προβλεπόμενες ποινές, λόγω αγνοίας ή ολιγωρίας τής Εκκλησιαστικής Αρ­χής. Μάλιστα στην περίπτωσι αυτή οι επιπτώσεις είναι οδυνηρότερες, διότι τότε αναλαμβάνει απ’ ευθείας ο Θεός την ποιμαντική αντιμετώπισι των εμπαιζόντων τα θεία κληρικών και των αδιαφόρων λαϊκών, όπως μας προειδοποιεί ο Άγι­ος Απόστολος Παύλος «Δει περισσοτέρως ημάς προσέχειν τοις ακουσθείσι, μη ποτέ  παραρρυώμεν. Ει γαρ ο δι' αγγέλων λαληθείς  λόγος έγένειο βέβαιος, και πάσα παράδοσις και παρακοή έλαβεν ένδικον μισθαποδοσίαν , πώς ημείς εκφευξόμεθα τηλικαύτης αμελήσαντες σωτηρίας;»(Εβρ.2,2).

Πρέπει όλοι μας να κατανοήσουμε ότι δεν αποτελούμε μέλη της Εκκλησί­ας μόνο με το να αυτοπροσδιοριζόμαστε ως πιστοί, δίνοντας διαπιστευτήρια στους εαυτούς μας ή με το να εξασφαλίζουμε την συγκατάθεση παραβατών κληρικών, αλλά με το να υπακούωμε «εν παντί» στις οδηγίες του Αγίου Πνεύματος, τις όποι­ες έχει καταγράψει επακριβώς η Αγία μας Εκκλησία δια των Θεοφόρων Αγίων Πατέρων μας .

Είναι απαραίτητο να νηστεύουμε όλες τις νηστείες καθ` όλη τη διάρκειά τους ;

Στο ερώτημα αυτό δίνει άπάντησι ένα άλλο ερώτημα: Είναι άραγε απαραίτητο να λαμβάνη ο ασθενής φάρμακα καθ' όλο το διάστημα που του ώρισε ο γιατρός ή μήπως μπορεί να τα λαμβάνη μόνο για όσο διάστημα κρίνει ο ίδιος;

Νομίζω πώς δεν μπορεί κανείς λο­γικός άνθρωπος να ισχυρισθή ότι είναι δυνατόν να βρει ο άρρωστος την υγεία του χωρίς να εφαρμόσει επακριβώς τις ο­δηγίες του γιατρού του και χωρίς να παίρνη τα φάρμακα του στη δοσολογία και στα τακτά διαστήματα που αυτός του ώρισε.

Ενώ, όμως, υπάρχουν άνθρωποι, οι όποιοι δέχονται, πως η πρόωρη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής δεν εξασφαλίζει την υγεία του ασθενούς, από την άλλη μεριά οι ίδιοι άνθρωποι υποστηρί­ζουν ότι δεν είναι αναγκαία η τήρησι από τους πιστούς ολοκλήρου του διαστή­ματος της νηστείας, που έχει ορίσει ό Θε­ός, ο Ιατρός των ψυχών και των σωμά­των, άλλ' ότι επαφίεται στην κρίσι του καθενός να νηστέψη όσο αυτός νομίζει και κρίνει! Προφανώς αυτό συμβαίνει, διότι οι περισσότεροι άνθρωποι αγνοούν ότι ή νηστεία είναι σωματικό και ψυχι­κό φάρμακο και τη θεωρούν ως ένα τυ­πικό θρησκευτικό καθήκον, που προξε­νεί σ' αυτούς που την τηρούν μια εν πολλοίς άσκοπη ταλαιπωρία.

Όμως η νηστεία είναι το φάρμακο για την ψυχική θεραπεία κάθε άνθρω­που, που γεννήθηκε στη γη μετά την πτώσι των Πρωτοπλάστων. Είναι φάρμακο, τό όποιο, όταν λαμβάνεται με την ευλο­γία του Χρίστου και της Εκκλησίας Του, δυναμώνει την ψυχική θέλησι του άνθρώπου, διότι καταπολεμά την ακράτεια, την ανασφάλεια, την ανυπομονησία, την δειλία, δηλαδή καταπολεμά όλα τα ψυχικά πάθη που γεννούν τις σαρκι­κές καταχρήσεις, την ασυδοσία, την αταξία, την ζήλια, το φθόνο, το θυμό, το μίσος και κάθε κακία, που κατεργάζεται ύπουλα την πλήρη αποδιοργάνωσι του ανθρώπου και τη διάλυσι της προσωπικότητός του.

 Πολλοί λένε : «Η νηστεία έχει τυπικό, εφ' όσον ορίζει ποια φαγητά και πότε επιτρέπονται κατά το διάστημα που διαρκεί. Άρα είναι απλώς ένα τυπικό καθήκον».

Έχουν δίκιο ;

Το τυπικό δεν ταυτίζεται πάντοτε με το περιττό και το άχρηστο, όπως συ­νηθίζουμε να το εννοούμε στις μέρες μας. Τυπικό έχουν και τα φάρμακα. Έ­χουν τυποποιηθεί σε κάψουλες, σε αινέσιμα, σε ταμπλέττες, σε σκόνη κλπ. Ε­πίσης έχουν τυπικό ως προς την περιε­κτικότητα, το είδος των φαρμακευτικών ουσιών, την επιλογή ουσιών και οι δια­φοροποιήσεις αυτές δεν αφορούν μόνο διαφορετικές παθήσεις άλλα και την ίδια πάθησι, την οποία παρακολουθούν και αντιμετωπίζουν στα διάφορα εξελικτικά στάδια της.

Έτσι και ή νηστεία, ως θεραπευτι­κή αγωγή ψυχής και σώματος που είναι, έχει τυπικό. Έχει διάρκεια, περιοδικό­τητα, επιλογή απλών τροφών και αποχή από όλα τα λιπαρά και τοξινούχα εδέσματα. Ή νηστεία με την επιλογή των απλών τροφών "υποπιάζει" (=κατευνάζει) και "δουλαγωγεϊ" το σώμα με σκοπό να αναδειχθή ο νους ηγεμόνας του άνθρω­που και όχι οι άτακτες ορμές του. Συγ­χρόνως αυτή ή δουλαγωγία του σώματος, που γίνεται δια της υπακοής στο διαιτο­λόγιο που μας παρέδωσε ο Θεός, ευεργε­τεί και το σώμα και του χαρίζει υγεία, ευρωστία και μακροβιότητα.

           Καθαρή καρδία ή νηστεία τροφών ;

Αυτός ό λογισμός παρουσιάζεται με τρόπο έντεχνο και ύπουλο και γι` αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και άμεση άντιμετώπισι.

Τι ζητάει, λοιπόν, από μας ο Θεός; Καθαρή καρδιά ή νηστεία τροφών; Η απάντησι της Εκκλησίας μας είναι απλή και ξεκάθαρη: Ο Θεός μας ζητάει και τα δύο. Και καρδιά καθαρή και νηστεία τροφών. Γιατί μια από τις βασικές προϋπο­θέσεις για την απόκτησι καθαρής καρδί­ας άλλα και για τη διατήρησι της καθα­ρότητας της είναι και η νηστεία των τρο­φών. Και να, γιατί:

Ο άνθρωπος αποτελείται από σώμα και ψυχή. Ούτε μόνο άυλος είναι, ούτε μόνο σωματικός. Είναι μία ψυχοσωματι­κή ενότητα και κατά συνέπεια, το σώμα επηρεάζει την ψυχή και η ψυχή το σώ­μα. Όσο το σώμα τρέφεται αυθαίρετα και απολαμβάνει αυθαίρετα, αδιαφορώντας για τις οδηγίες, που έδωσε ο Θεός για την καλή λειτουργία του, τόσο η ψυχή αποδυναμώνεται, γίνεται εγωιστική, απάνθρωπη, καχεκτική, κομπλεξική, απρόθυμη για το καλό, βρωμίζεται, αναστατώνεται και υποφέρει. Αυτό επιβεβαιώνεται καθημερινά στην πράξι. Μας το έχει άλλωστε εξηγήσει πολύ καθαρά και ο Απόστολος Παύλος, λέγοντας: «Ει ο έξω άνθρωπος ( = το σώμα) φθείρεται (=αδυνατίζει με την νηστεία και την άσκησι) ό έσωθεν (=ή ψυχή) άνακαινούται ημέρα και ήμερα»(Β΄κορ. 4.16). Συμπέρασμα: Για να καθαρισθή η καρδιά μας και να κυβερνάη η ψυχή μας με τις οδηγίες του Θεού όλον τον εαυτό μας, απαραίτητη προϋπόθεσι είναι και η σωματική νηστεία των τροφών. Άλλα και για να διατηρήται η  καρδιά μας καθαρή δεν πρέπει ποτέ να διακόψουμε τη νηστεία των τρο­φών.

Εξίσου απαραίτητη είναι βεβαίως και η νηστεία της ψυχής, «η ιών κακών αλλοτρίωσις, εγκράτεια γλώσσης, θυμού α­ποχή, επιθυμιών χωρισμός, καταλαλιάς, ψεύ­δους και επιορκίας», αλλά γι` αυτήν τη νηστεία δεν είναι ανάγκη να ειπούμε πολλά, διότι, τουλάχιστον οι πιστοί, δεν τολμούν να την αρνηθούν και να την πολεμήσουν.

Πρέπει να νηστεύουν τα παιδιά;

του πατρός Βασιλείου Βολουδάκη

Πρέπει να νηστεύουν τα παιδιά; Σ’ αυτό το ερώτημα δίδονται συνήθως απαντήσεις, των οποίων ή επιχειρηματολογία ελάχιστη σχέση έχει με την πραγματικότητα, δηλαδή την αληθινή επιστήμη, άλλα πηγάζει από τη συναισθηματική “λογική” της άγνοιας, της φοβίας και του παθολογικού ενδιαφέροντος για τα παιδιά.

Ή επιχειρηματολογία αυτού του είδους, καταλήγει, κατά κανόνα, στο εύκολο συμπέρασμα όχι τα παιδιά δεν πρέπει να νηστεύουν, γιατί βρίσκονται στην τρυφερή ηλικία της αναπτύξεώς τους.

Πρέπει δε ιδιαιτέρως να τονίσουμε, ότι το συμπέρασμα αυτό δεν χρησιμοποιείται μόνο, για να αποτρέψει τη νηστεία των παιδιών, αλλά κατάλληλα τροποποιημένο χρησιμοποιείται και για να δώσει ψεύτικο άλλοθι στους ανθρώπους όλων των ηλικιών, οι όποιοι εντελώς αυθαίρετα και ελαφρά τη καρδία έχουν καταργήσει στους εαυτούς τους τη νηστεία. Έτσι, σύμφωνα με το πονηρό σκεπτικό του “επιχειρήματος” — λαστιχένιο παπούτσι (πού ταιριάζει δηλαδή “γάντι” σε όλες τις ηλικίες), τα παιδιά δεν πρέπει να νηστεύουν, γιατί είναι στην αρχή της αναπτύξεως τους, οι μαθηταί και οι ιφοιτηταί το ίδιο, γιατί ολοκληρώνουν την ανάπτυξη τους και δαπανούν θερμίδες διαβάζοντας, οι ώριμοι δεν αντέχουν να νηστεύουν λόγω των πολλών οικογενειακών και εργασιακών υποχρεώσεων τους, οι μεσήλικες έχουν αρχίσει να υποφέρουν από διάφορες παθήσεις και ζητούν να τους “έχουμε παρητημένους” από τη νηστεία, για να αντιμετωπίσουν… απερίσπαστοι τα προβλήματα υγείας τους, και, τέλος, οι γέροντες ως παντελώς καταβεβλημένοι και εξαντλημένοι δεν είναι ανάγκη να επιχειρηματολογήσου και πολύ, για να… αμνηστευθούν! Και μετά από τις τόσες παραιτήσεις από τη νηστεία, τίθεται από κάθε λογικό άνθρωπο το ερώτημα: Τότε, πότε είναι ό κατάλληλος καιρός, για να νηστέψει ό άνθρωπος;

“Ας επιστρέψουμε, όμως, στο αρχικό μας ερώτημα για τη νηστεία των παιδιών δίδοντας αδίστακτα καταφατική απάντηση: Ναι, πρέπει να νηστεύουν τα παιδιά. Και να, γιατί:

«Νὰ εἶναι πιὸ ἁπλὰ τὰ φαγητά μας. Νὰ μὴν ἀσχολούμαστε τόσο πολὺ μ’ αὐτά» (Γέρων Πορφύριος)

  «Παχεία γαστὴρ λεπτὸν οὐ τίκτει νόον»

(Γέρντας Πορφύριος) 

Δέν γίνεστε ἅγιοι κυνηγώντας τὸ κακό. Ἄστε τὸ κακό. Νὰ κοιτάζετε πρὸς τὸν Χριστὸ κι αὐτὸ θὰ σᾶς σώσει. Ἐκεῖνο ποὺ κάνει ἅγιο τὸν ἄνθρωπο εἶναι ἡἀγάπη, ἡ λατρεία πρὸς τὸν Χριστό, ἡὁποία δὲν μπορεῖ νὰ ἐκφραστεῖ, δὲν μπορεῖ, δὲν μπορεῖ… Καὶ προσπαθεῖ ὁἄνθρωπος νὰ κάνει ἀσκήσεις,νὰ κάνει τέτοια πράγματα καὶ νὰ καταπονεῖ τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

 Κανεὶς ἀσκητὴς δὲν ἅγιασε χωρὶς ἀσκήσεις. Κανεὶς δὲν μπόρεσε ν’ ἀνέλθει στὴν πνευματικότητα χωρὶς ν’ ἀσκηθεῖ. Πρέπει νὰ γίνονται ἀσκήσεις. Ἄσκηση εἶναι οἱ μετάνοιες, οἱ ἀγρυπνίες κ.λπ.,ἀλλὰ ὄχι μὲ βία. Ὅλα νὰ γίνονται μὲ χαρά.

Δὲν εἶναι οἱ μετάνοιες ποὺ θὰ κάνουμε, δὲν εἶναι οἱ προσευχές, εἶναι τὸ δόσιμο, ὁ ἔρωτας γιὰ τὸν Χριστό, γιὰ τὰ πνευματικά.Ὑπάρχουν πολλοὶ ποὺ τὰ κάνουνε αὐτὰ ὄχι γιὰ τὸν Θεὸ ἀλλὰ γιὰ ἄσκηση, γιὰ ὠφέλεια σωματική.Ὅμως οἱ πνευματικοὶ ἄνθρωποι τὸ κάνουνε γιὰ ψυχικὴ ὠφέλεια, γιὰ τὸν Θεό. Ἀλλὰ καὶ τὸ σῶμα ὠφελεῖται πολύ, δὲν ἀρρωσταίνει. Πολλὰ καλὰ ἔρχονται.

Μέσα στὴν ἄσκηση, τὶς μετάνοιες, τὶς ἀγρυπνίες καὶ τὶς ἄλλες κακουχίες εἶναι καὶ ἡ νηστεία.«Παχεία γαστὴρ λεπτὸν οὐ τίκτει νόον». Ἐγὼ τὸ γνωρίζω αὐτὸ ἀπ’ τοὺς Πατέρες. Ὅλα τὰ πατερικὰ βιβλία μιλοῦν γιὰ τὴ νηστεία. Οἱ Πατέρες τονίζουν νὰ μὴν τρῶμε δυσκολοχώνευτα φαγητὰ ἢ λιπαρὰ καὶ παχιά, γιατὶ κάνουν κακὸ στὸ σῶμα ἀλλὰ καὶ στὴν ψυχή. Λένε ὅτι τὸ προβατάκι τρώει τὰ χορταράκια τῆς γῆς κι εἶναι τόσο ἥσυχο. Εἴδατε ποὺ λένε, «σὰν τὸ πρόβατο». Ἐνῷ ὁ σκύλος ἢ ἡ γάτα κι ὅλ’ αὐτὰ τὰ σαρκοφάγα εἶναι ὅλα τους ἄγρια ζῶα. Τὸ κρέας κάνει κακὸ στὸν ἄνθρωπο. Κάνουν καλὸ τὰ χόρτα, τὰ φροῦτα κ.λπ. Γι’ αὐτὸ οἱ Πατέρες μιλοῦν γιὰ νηστεία καὶ κατακρίνουν τὴν πολυφαγία καὶ τὴν ἡδονὴ ποὺ αἰσθάνεται κανεὶς μὲ τὰ φαγητὰ τὰ πλούσια. Νὰ εἶναι πιὸ ἁπλὰ τὰ φαγητά μας. Νὰ μὴν ἀσχολούμαστε τόσο πολὺ μ’ αὐτά. 

Δὲν εἶναι τὸ φαγητό, δὲν εἶναι οἱ καλὲς συνθῆκες διαβίωσης, ποὺ ἐξασφαλίζουν τὴν καλὴ ὑγεία. Εἶναι ἡ ἁγία ζωή, ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. Ξέρω γιὰ ἀσκητὲς ποὺ νηστεύανε πολὺ καὶ δὲν εἴχανε καμιὰ ἀρρώστια. Δὲν κινδυνεύει νὰ πάθει κανεὶς τίποτε ἀπ’ τὴ νηστεία. Κανεὶς δὲν ἔχει ἀρρωστήσει ἀπ’ τὴ νηστεία. Πιὸ πολὺ ἀρρωσταίνουν ἐκεῖνοι ποὺ τρῶνε κρέατα κι αὐγὰ καὶ γάλατα, παρὰ ἐκεῖνοι ποὺ εἶναι λιτοδίαιτοι. Εἶναι παρατηρημένο αὐτό. Νὰ τὸ πάρουμε καὶ ἀπὸ τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη΄ τώρα τὸ συνιστᾶ αὐτὸ τὸ πράγμα. Οἱ νηστευτὲς νηστεύουν καὶ δὲν παθαίνουν τίποτε΄ ὄχι ἁπλῶς δὲν παθαίνουν, ἀλλὰ θεραπεύονται ἀπὸ ἀρρώστιες.

Γιὰ νὰ τὰ κάνετε ὅμως αὐτά, πρέπει νὰ ἔχετε πίστη. Ἀλλιῶς σᾶς πιάνει λιγούρα. Ἡ νηστεία εἶναι καὶ ζήτημα πίστεως. Ὅταν ἔχετε τὸν ἔρωτα στὸ θεῖον, μπορεῖτε νὰ νηστεύετε μὲ εὐχαρίστηση κι ὅλα εἶναι εὔκολα΄ ἀλλιῶς σᾶς φαίνονται ὅλα βουνό. Ὅποιοι ἔδωσαν τὴν καρδιά τους στὸν Χριστὸ καὶ μὲ θερμὴ ἀγάπη ἔλεγαν τὴν εὐχὴ, κυριάρχησαν καὶ νίκησαν τὴ λαιμαργία καὶ τὴν ἔλλειψη ἐγκράτειας.

Ὑπάρχουν σήμερα πολλοὶ ἄνθρωποι, ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ νηστέψουν μιὰ μέρα καὶ τώρα ζοῦν μὲ χορτοφαγία, ὄχι γιὰ λόγους θρησκευτικούς, ἁπλῶς γιατὶ πίστεψαν ὅτι αὐτὸ θὰ κάνει καλὸ στὴν ὑγεία τους. Ἀλλὰ πρέπει νὰ τὸ πιστέψεις, ὅτι δὲν πρόκειται νὰ πάθεις τίποτε, ποὺ δὲν τρώεις κρέας. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βέβαια εἶναι ἀσθενής, δὲν εἶναι ἁμαρτία νὰ φάει πρὸς στήριξιν τοῦ ὀργανισμοῦ καὶ φαγητὰ μὴ νηστήσιμα.

Τὸ ἁλάτι χρειάζεται στὸν ὀργανισμὸ τοῦ ἀνθρώπου. Ὑπάρχει μιὰ φήμη ὅτι τὸ ἁλάτι κάνει κακό. Δὲν εἶναι σωστὸ αὐτό. Εἶναι στοιχεῖο ποὺ χρειάζεται. Καὶ εἶναι ὁρισμένοι μάλιστα ποὺ τὸ ἔχουν πολὺ ἀνάγκη.

(Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Βίος καὶ Λόγοι»,ἐκδ. Ἱερᾶς Μόνης Χρυσοπηγῆς, Χανιὰ 2003.)
πηγή

Επιβάλλεται ιδιαίτερη νηστεία προ της Θ. Κοινωνίας ;(π. Βασίλειος Βολουδάκης)

Του π.Βασίλειου Βολουδάκη
Από το βιβλίο: “ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΟΜΙΟΝ”

  Τὰ τελευταῖα τριάντα χρόνια ἔγινε μιὰ εὐλογημένη στροφὴ τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὶς πηγὲς τῆς Ὀρθοδόξου εὐλαβείας καὶ πίστεως. Μιὰ στροφὴ στοὺς ἁγίους Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ στὴν Θεοφώτιστη Θεολογία τους. Ἡ στροφὴ αὐτὴ ἔδειξε τὰ εὐεργετικά της ἀποτελέσματα, διότι βοηθάει τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ πλάνες καὶ παραχαράξεις τῆς πίστεως, νὰ κατηχηθοῦν οὐσιαστικὰ καὶ βαθειὰ καὶ νὰ γνωρίσουν τὴν πνευματικὴ ζωὴ ὡς τὸν μοναδικὸ τρόπο γιὰ τὴν ἀπόκτησι τῆς ψυχικῆς ἀρτιότητος, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ ἀπαραίτητη προϋπόθεσι γιὰ τὴν ἕνωσι τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεάνθρωπο Χριστό, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ Ἀρχὴ ἀλλὰ καὶ ἡ Ὑπόστασι τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καὶ γι' αὐτὸ Πηγὴ τῆς Ζωῆς, τῆς Χαρᾶς καὶ τῆς Εὐφροσύνης του.
    Ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ εὐεργετικὰ ἀποτελέσματα τῆς στροφῆς τοῦ λαοῦ μας πρὸς τὴν ἁγιοπατερικὴ Παράδοσι εἶναι καὶ ἡ ἐνημέρωσι τῶν πιστῶν χριστιανῶν ὡς πρὸς τὸ σκοπὸ τῆς Θ. Μεταλήψεως καὶ ἡ χειραγώγησί τους στὴ συχνὴ Θ. Κοινωνία, ἐν ἀντιθέσει μὲ τὸ πρόσφατο παρελθόν, κατὰ τὸ ὁποῖο οἱ πιστοὶ ἐδιδάσκοντο ἐσφαλμένα καὶ ἀντορθόδοξα ὅτι πρέπει νὰ κοινωνοῦν δύο ἢ τρεῖς φορὲς τὸ χρόνο.
        Ἡ σωτηριώδης ὅμως πρακτικὴ τῆς συχνῆς Θ. Κοινωνίας ἔφερε στὸ προσκήνιο καὶ ἕνα ἐρώτημα ποὺ παλαιότερα δὲν ὑπῆρχε λόγος νὰ τεθῆ. Πρόκειται γιὰ τὸ ἐρώτημα: Ὑπάρχει ἰδιαίτερη νηστεία πρὸ τῆς Θ. Κοινωνίας;

Νηστεία και Οστεοπόρωση (του π. Βασιλείου Βολουδάκη )

  (από το βιβλίο : ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΟΜΙΟΝ του π. Βασιλείου Βολουδάκη , εκδόσεις ΥΠΑΚΟΗ )

Νηστεία και Οστεοπόρωση

Αφιερώνουμε ξεχωριστή Ενότητα, για να εξετάσουμε την πάθηση αυτή, που παρουσιάζεται συνήθως ως ιδιαιτέρως α­συμβίβαστη με τη νηστεία, παρ' ότι δεν ανήκει στις ασθένειες, που απειλούν ά­μεσα τη ζωή του ανθρώπου.

Πρόκειται για πάθηση, που μειώνει την ποσότητα της οστικής μάζης, καθιστώντας τα οστά εύθραυστα, και προσβάλλει κατ' εξοχήν τις γυναίκες, χωρίς να ε­ξαιρούνται, σε χαμηλά βεβαίως ποσοστά, και oι άνδρες μεγάλης ηλικίας.

Αυτό το επαλήθευσα κατά την εξομολόγηση, οπού oι μεσήλικες γυναίκες σε ποσοστό περίπου 80% επικαλούνται την οστεοπόρωση, για να καταλύουν τις νηστείες.

Το επαναλαμβανόμενο, και κατά τα τελευταία έτη αυξανόμενο αυτό φαινό­μενο, με προβλημάτισε έντονα και αφού έκαμα τις παρατηρήσεις μου σε συνδυα­σμό με την ψυχολογία των πασχουσών γυναικών, κατέφυγα και σε ιατρικά βι­βλία και σε ιατρούς, για να συζητήσω το θέμα και να αντλήσω πληροφορίες. Ό­πως διεπίστωσα, η Ιατρική επιστήμη, πα­ρά τις μακροχρόνιες έρευνες της, δεν έ­χει βρει ακόμη την βαθύτερη αιτία της οστεοπορώσεως των γυναικών, ενώ αντί­θετα για τους άνδρες έχει παρατηρηθεί ότι η οστεοπόρωσή τους είναι συνήθως «γνωστής αιτιολογίας (δευτεροπαθής)» και οφείλεται σέ κάποια άλλη πάθηση η θεραπευτική αγωγή, «πού σε σειρά συ­χνότητας είναι: θεραπεία με κορτικοστεροειδή, υπογοναδισμός, σκελετικές με­ταστάσεις, πολλαπλούν μυέλωμα, εγχει­ρήσεις στομάχου»* κ. ά.

Για τη γυναικεία οστεοπόρωση έχει βεβαίως επισημανθεί (όπως γράφει ό Επίκουρος καθηγητής της Μαιευτικής — Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γ. Κρεατσάς) «ότι τα οιστρο­γόνα είναι καθοριστικός παράγοντας για τη διατήρηση της οστικής μάζας στη γυναίκα. Η εμμηνόπαυση και κατά συ­νέπεια η ανεπαρκής έκκριση οιστρογόνων από την ωοθήκη είναι η αιτία της μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης»**, αλλά η επισήμανση αυτή δεν μας είναι αρκετή, διότι δεν δίνει απάντηση στο ερώτημα: Γιατί οι παλαιότερες γυναίκες δεν είχαν σε τόσο υψηλά ποσοστά οστεοπόρωση εν σχέσει με τις σημερινές, εφ' όσον η εμμηνόπαυση των γυναικών υπήρχε πάν­τοτε και δεν είναι φαινόμενο μόνο τής σημερινής εποχής;

Εκεί όμως που η ιατρική δεν μπο­ρεί να εισχώρηση (γιατί ή ιατρική εξετάζει μόνο σωματικές παθολογικές εκ­δηλώσεις, δεν έχει τη δυνατότητα να α­νίχνευση τι κρύβεται και τί ενεργεί πί­σω από τή σάρκα, τα νεύρα και τα οστά) εισχωρεί ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γρα­φή, η οποία μας αποκαλύπτει την πηγή, δηλαδή την ψυχολογική προέλευση της οστεοπορώσεως και των γυναικών και των ανδρών, με τα εξής επιγραμματικά λόγια:

α. «Σης δέ οστέων καρδία αισθητική» ^{(Παροιμ. 14,30)}

β. «Ανδρός λυπηρού ξηραίνεται οστά»^{(Παροιμ. 17,22)}

Δηλαδή: Στις γυναίκες, ψυχολογι­κή αιτία της παθήσεως είναι ο υπερβολικός συναισθηματισμός (που ιδιαίτερα δοκι­μάζεται με την εμμηνόπαυση), ο οποίος σαν τον σκώρο κατατρώγει τα οστά τους. Στους δε άνδρες, αιτία είναι ή υπερβολική θλίψη ή κατάθλιψη. Βεβαίως αυτή η διαίρεση δεν είναι στεγανή, διότι ζούμε σε εποχή όπου όλα «αναμιξ γέγονε». Πάντως κατά κανόνα ισχύει αυτός ο διαχωρισμός, δίνοντας συγχρόνως άπάντη­σι και στο ερώτημα πού θέσαμε προη­γουμένως: "Γιατί οι γυναίκες της επο­χής μας πάσχουν περισσότερο σήμερα από οστεοπόρωση;". Και ή απάντηση εί­ναι αυτονόητη: Διότι στις μέρες μας επλεόνασε «το χαύνον του θήλεος», ο άκρα­τος συναισθηματισμός. Λείπουν οι ψυ­χωμένες και ανδρείες γυναίκες. Στην ε­ποχή μας, που σπανίζουν ακόμη και oι ανδρείοι άνδρες(!), έπαυσε πλέον και να τίθεται το ερώτημα της Αγίας Γραφής: «Γυναίκα ανδρείαν τις ευρήσει; Τιμιωτέρα έστι λίθων πολυτελών ή τοιαύτη».^{(Παροιμ. 31, 10-11)}

Καλό είναι, λοιπόν, να στρέψουμε την προσοχή μας και oι άνδρες και οι γυ­ναίκες, στις αληθινές αιτίες της οστεο­πορώσεως και όχι να αναζητούμε τη θε­ραπεία μας στα κρέατα και στα γαλακτε­ρά. Διότι είδαμε σε προηγούμενη ενότη­τα ότι οι καταχρήσεις στο κρέας έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια ασβεστίου, αυτού δηλαδή του τόσο βασικού στοιχεί­ου για την καλή σύσταση των οστών. Όσο για τα γαλακτερά τρόφιμα, που μπο­ρεί κανείς να καταναλώσει κατά τη δια­τροφή του, πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν έχουν συσσωρευμένες τις απαιτούμενες ποσότητες ασβεστίου, για να θεραπεύ­σουν την ήδη εγκατεστημένη οστεοπόρωση, άλλα πρέπει να χρησιμοποιηθούν «φάρμακα ικανά όχι μόνο να σταματούν την οστική απώλεια άλλα και να επανα­κτούν, έστω και μερικώς την οστική μάζ­α πού έχει ήδη χαθεί», όπως αποφαίνε­ται το Ινστιτούτο Ιατρικής Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Σιένα Ιταλίας.*** Το ίδιο ισχύει και για την επαπειλούμενη οστεοπόρωση, η οποία δεν αναχαιτίζε­ται με τις μηδαμινές ποσότητες ασβεστί­ου, πού λαμβάνονται με τις καθημερινές τροφές, άλλά με ειδική χορήγηση ασβε­στίου.

Βεβαίως τα γνήσια γαλακτοκομικά προϊόντα ωφελούν τον ανθρώπινο οργανισμό άλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπο­ρούμε να ισχυρισθούμε, πώς βλάπτεται κανείς, αν τα διακόψει κατά τα διαστήμα­τα των νηστειών της Εκκλησίας, διότι με τη χρήση και άλλων θρεπτικών τροφών πλουτίζεται ο οργανισμός με νέα συστατικά και βιταμίνες, υποβοηθείται ό καθαρισμός του αίματος και επιτυγχά­νεται η ανανέωση όλων των βιολογικών λειτουργιών του ανθρώπου.

 

 

 

*Μελέτη με τίτλο «Ανδρική Οστεοπόρωση» του Ενδοκρινολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός. Περιοδικόν «ΟΣΤΟΎΝ»(1993) 4, σελ. 70

**Μελέτη με τίτλο «Οιστρογονική ανεπάρκεια – Εμμηνόπασαυση και οστά » «ΟΣΤΟΎΝ»(1993) τ.3 τεύχος 2-3 1992 σελ. 47

***Μελέτη των g. gennari, d. Augusdeli, A. Camporeale, S. Ganelli με τίτλο «Η θεραπεία της ήδη εγκατεστημένης οστεοπορώσεως», , ΟΣΤΟΥΝ ο.α. σελ. 78.

Καθαρή καρδία ή νηστεία τροφών ; (π. Βασιλείου Βολουδάκη)

Καθαρή καρδία ή νηστεία τροφών ;

Αυτός ό λογισμός παρουσιάζεται με τρόπο έντεχνο και ύπουλο και γι` αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και άμεση άντιμετώπισι.

Τι ζητάει, λοιπόν, από μας ο Θεός; Καθαρή καρδιά ή νηστεία τροφών; Η απάντησι της Εκκλησίας μας είναι απλή και ξεκάθαρη: Ο Θεός μας ζητάει και τα δύο. Και καρδιά καθαρή και νηστεία τροφών. Γιατί μια από τις βασικές προϋπο­θέσεις για την απόκτησι καθαρής καρδί­ας άλλα και για τη διατήρησι της καθα­ρότητας της είναι και η νηστεία των τρο­φών. Και να, γιατί:

Ο άνθρωπος αποτελείται από σώμα και ψυχή. Ούτε μόνο άυλος είναι, ούτε μόνο σωματικός. Είναι μία ψυχοσωματι­κή ενότητα και κατά συνέπεια, το σώμα επηρεάζει την ψυχή και η ψυχή το σώ­μα. Όσο το σώμα τρέφεται αυθαίρετα και απολαμβάνει αυθαίρετα, αδιαφορώντας για τις οδηγίες, που έδωσε ο Θεός για την καλή λειτουργία του, τόσο η ψυχή αποδυναμώνεται, γίνεται εγωιστική, απάνθρωπη, καχεκτική, κομπλεξική, απρόθυμη για το καλό, βρωμίζεται, αναστατώνεται και υποφέρει. Αυτό επιβεβαιώνεται καθημερινά στην πράξι. Μας το έχει άλλωστε εξηγήσει πολύ καθαρά και ο Απόστολος Παύλος, λέγοντας: «Ει ο έξω άνθρωπος ( = το σώμα) φθείρεται (=αδυνατίζει με την νηστεία και την άσκησι) ό έσωθεν (=ή ψυχή) άνακαινούται ημέρα και ήμερα»(Β΄κορ. 4.16). Συμπέρασμα: Για να καθαρισθή η καρδιά μας και να κυβερνάη η ψυχή μας με τις οδηγίες του Θεού όλον τον εαυτό μας, απαραίτητη προϋπόθεσι είναι και η σωματική νηστεία των τροφών. Άλλα και για να διατηρήται η  καρδιά μας καθαρή δεν πρέπει ποτέ να διακόψουμε τη νηστεία των τρο­φών.

Εξίσου απαραίτητη είναι βεβαίως και η νηστεία της ψυχής, «η ιών κακών αλλοτρίωσις, εγκράτεια γλώσσης, θυμού α­ποχή, επιθυμιών χωρισμός, καταλαλιάς, ψεύ­δους και επιορκίας», αλλά γι` αυτήν τη νηστεία δεν είναι ανάγκη να ειπούμε πολλά, διότι, τουλάχιστον οι πιστοί, δεν τολμούν να την αρνηθούν και να την πολεμήσουν.

(από το βιβλίο : ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΟΜΙΟΝ του π. Βασιλείου Βολουδάκη , εκδόσεις ΥΠΑΚΟΗ)

Γιατί να μη τρώμε κρέας στις νηστείες ; (π.Επιφανίου Θεοδωροπούλου)

κ

 Πάτερ, γιατί να μη τρώμε κρέας στις νηστείες ;

(από το βιβλίο του Αρχιμ. Ιεροθέου Αργύρη : ΜΑΘΗΤΕΙΑ CΤΙC ΠΗΓΕC του π. ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ , εκδόσεις ΥΠΑΚΟΗ)

Κάποτε εις το Μοναστήρι της Κεχαριτωμένης Θεοτόκου, κατά την ημέρα επισήμου εορτής ευρισκόμεθα εις την επίσημο τράπεζα, τόσο oι Πατέρες και αδελφοί, όσο και αρκετοί λαϊκοί. Ανάμεσα εις τους λαϊκούς υπήρχε και κά­ποιο παιδί, από όσο ενθυμούμαι, του δημοτικού σχολείου.

-   Γέροντα, θα ήθελα κάνω μία ερώτηση, είπε ο μικρός μαθητής.

-   Να σε ακούσω παιδί μου, απεκρίθη ο Γέροντας, χωρίς να περιφρόνηση την ηλικία του.

Ή Εκκλησία εκανόνισε κατά τη νηστεία να τρώμε μερι­κά φαγητά και μερικά άλλα όχι. Γιατί, λοιπόν, τα ερρύθμισε κατ' αυτόν τον τρόπο; Γιατί δεν έβαλε τo αντίθετο ακριβώς πρόγραμμα και, όταν νηστεύουμε, να τρώμε κρέας;

Περι νηστείας (π. Βασίλειος Βολουδάκης)

Η νηστεία είναι για όλους τους ανθρώπους.

Για όλες τις ηλικίες.

Για τα παιδιά, τους νέους, τους άνδρες, τις γυναίκες, τους γέροντες.

Η νηστεία ανακουφίζει τους εργαζόμενους και τους οδοιπόρους

Αυτό σαλπίζει το Άγιο Πνεύμα με το στό­μα του Μ. Βασιλείου.

«Γυναιξί δε ώσπερ ιό άναπνεϊν, ούτω και ιό νηστεύειν οικείον εστί  και κατά φύσιν.

Οι παίδες, ώσπερ ιών φυτών τα ευθαλή τω της νηστείας ύδατι καταρδευέσθωσαν.

Τοις πρεσβύτεροις κούφον ποιεί τον πόνον ή εκ παλαιού προς αυτήν οικείωσηις,  πόνοι γαρ εκ μακράς συνήθειας μελετηθέντες, αλυπότερον προσπίπτουσι τοις γεγυμνασμένοις.

Τοις οδοιπόροις ευσταλής εστί συνέμπορος η νηστεία. Ώσπερ γαρ η τρυφή αχθοφορεϊν αυτούς αναγκάζει, τας απολαύσεις περικομίζοντας, ούιω κούφους ( = άνάλαφρους) και ευζώνους (=ευκίνητους) η νηστεία παρασκευάζει.  (Περί Νηστείας, Λόγος Β.')

Είναι αναγκαία η τήρησι των νηστειών ;

Είναι αναγκαιοτάτη, έκτος αν ό πι­στός εμποδίζεται από βαρεία σωματική ασθένεια  και έχη άδεια του Πνευματικού του.

Χωρίς τη νηστεία είναι αδύνατον στον άνθρωπο να μένη ενωμένος με τον Χριστό και την Εκκλησία Του. Ή νη­στεία είναι πρωτίστως υπακοή στον Χρι­στό, εκκοπή του ιδίου θελήματος, δηλαδή αληθής ταπείνωσι, και, δευτερευόν­τως, κακοπάθεια και άσκησι σώματος και ψυχής.

Ό ΞΘ' Κανών των Αγίων Αποστό­λων ορίζει για τή νηστεία σαφώς: «Εϊ τις Επίσκοπος, ή Πρεσβύτερος, ή Διάκονος, ή Υποδιάκονος, ή Αναγνώστης, ή Ψάλτης, την Αγίαν Τεσσαρακοστήν ου νηστεύει, η Τετράδα, η Παρασκευήν καθαιρείοθω. Εκτός ει μη δι` ασθένειαν σωματικήν έμποδίζοιτο. Εάν δε Λαϊκός ή, άφοριζέσθω». Δη­λαδή, όσοι κληρικοί δεν νηστεύουν, χω­ρίς να έχουν σοβαρούς λόγους υγείας, πρέπει να καθαιρούνται από την Ιεροσύνη, οι δε μη νηστεύοντες λαϊκοί πρέ­πει να αφορίζωνται.

Οι συνέπειες του ανωτέρω Ιερού Κα­νόνος είναι άμεσες και αν ακόμη δεν επιβληθούν επισήμως στους παραβάτες οι προβλεπόμενες ποινές, λόγω αγνοίας ή ολιγωρίας τής Εκκλησιαστικής Αρ­χής. Μάλιστα στην περίπτωσι αυτή οι επιπτώσεις είναι οδυνηρότερες, διότι τότε αναλαμβάνει απ’ ευθείας ο Θεός την ποιμαντική αντιμετώπισι των εμπαιζόντων τα θεία κληρικών και των αδιαφόρων λαϊκών, όπως μας προειδοποιεί ο Άγι­ος Απόστολος Παύλος «Δει περισσοτέρως ημάς προσέχειν τοις ακουσθείσι, μη ποτέ  παραρρυώμεν. Ει γαρ ο δι' αγγέλων λαληθείς  λόγος έγένειο βέβαιος, και πάσα παράδοσις και παρακοή έλαβεν ένδικον μισθαποδοσίαν , πώς ημείς εκφευξόμεθα τηλικαύτης αμελήσαντες σωτηρίας;»(Εβρ.2,2).

Πρέπει όλοι μας να κατανοήσουμε ότι δεν αποτελούμε μέλη της Εκκλησί­ας μόνο με το να αυτοπροσδιοριζόμαστε ως πιστοί, δίνοντας διαπιστευτήρια στους εαυτούς μας ή με το να εξασφαλίζουμε την συγκατάθεση παραβατών κληρικών, αλλά με το να υπακούωμε «εν παντί» στις οδηγίες του Αγίου Πνεύματος, τις όποι­ες έχει καταγράψει επακριβώς η Αγία μας Εκκλησία δια των Θεοφόρων Αγίων Πατέρων μας .