Eğitimde Medya ve Medya Manipülasyonu Üzerine Bir İnceleme: Etkileri, Sonuçları ve Koruyucu Önlemler A Study on Media and Media Manipulation in Education: Effects, Consequences, and Preventive Measures, 2023
Öz
Medya ve medya sektörünün önemi giderek artmaktadır. Bu önem medyanın etki gücünü sınırsızca a... more Öz
Medya ve medya sektörünün önemi giderek artmaktadır. Bu önem medyanın etki gücünü sınırsızca arttırmasıyla toplumların günlük yaşamının temel belirleyicisi olmasına neden olmaktadır. Medyanın toplum üzerindeki etkisi artık oldukça iyi bilinen bir gerçeklik halini almıştır. Bu gerçeklik bilin- mesine rağmen toplumun tüm katmanları çoğu zaman bu duruma kayıtsız kalabilmektedir. Bu durum medyanın istediği alanda farklı nedenlerden do- layı toplumları yönlendirici içerikler üretmesine ve bunu etkili biçimde kul- lanmasına imkân tanımıştır. Böylece hemen hemen tüm toplumsal kurum ve alanlar medyanın etki gücüne maruz kalmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada eğitimde medya, medya kullanımı ve bu süreç içerinde ortaya çıkan medya manipülasyonuna ilişkin bir inceleme yapılarak paydaşlar üzerindeki etkileri ve sonuçları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında öğrenciler, öğretmenler ve veliler de bir şekilde medyanın etkisi altında kalmaktadırlar. Söz konusu etki sadece bireylerle kalmayıp bireyin tercihlerini de etkilemekte ve bireyin karar mekanizmalarını ele geçirilebilmektedir. Okul seçimleri, iyi okul algısı medya tarafından şekillendirilebildiği gibi medya bireylerin eğitime dair birçok tercihini etkileyebilmektedir. Medyanın işlevsel kullanımı için toplumların medya okuryazarlığı ve bilinçli içerik seçimi gibi yeterliklerinin önemi giderek artmaya başlamıştır. Bu önem bağlamında bireylere medya okuryazarlığı eğitimi verilmesi, medya kullanımının olumsuz sonuçlarına yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır. Bununla birlikte medyanın manipülatif süreçlerinin farkına vararak tedbirler alabilecek uzman kadrolarla donatılmış kurumların tahsis edilmesi üst düzeyde toplumsal bir ihtiyaç haline gelmiştir. Gelecekte toplumsal sorunların oluşmaması için yeni nesillere ve toplumlara objektif bilgi değerlendirme ve etik değerlere uygun davranma gibi bazı becerilerin eğitim-öğretim faaliyetleriyle kazandırılması gerekmektedir. Araştırmadan elde edilen tüm bu veriler ışığında konu alanına dönük bir dizi koruyucu önlemlere ilişkin öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Eğitim, medya, sosyal medya, manipülasyon, yönlendirme.
Abstract
The importance of media and the media industry is steadily increasing. This significance is attributed to the unlimited power of media, making it the primary determinant of daily life for societies. The influence of media on society has become a well-known reality. Despite this awareness, all layers of society often remain indifferent to this situation. This allows media to produce influential content in the desired areas and effectively utilize it. As a result, almost all social institutions and fields are exposed to the power of media. Therefore, this research aims to examine media in education, media usage, and the resulting media manipulation, and to identify the effects and con- sequences on stakeholders. When considering the results obtained without research, it can be observed that students, teachers, and parents are somehow influenced by the media. This influence not only affects individuals but also influences their choices and can take control of their decision-making mechanisms. School choices and the perception of a good school can be shaped by the media, and media can influence many of an individual's educational preferences. The importance of society's media literacy and conscious content selection has begun to increase for the functional use of media. In this context, it is crucial to provide media literacy education to individuals and take necessary precautions against the negative consequences of media usage. Additionally, the establishment of institutions equipped with expert staff who are aware of the manipulative processes of media has become a high-level societal necessity. In order to prevent the emergence of social problems in the future, it is necessary to provide education activities that enable the new generations and societies to acquire skills such as objective information evaluation and adherence to ethical values. Based on all the data obtained from the research, a series of protective measures and recommendations are presented in relation to the subject matter.
Keywords: Education, media, social media, manipulation, redirection.
Uploads
Papers by yavuz bolat
alanında yapılmış lisansüstü tezlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesidir.
Yöntem: Bu araştırma sistematik inceleme üzerine kurulu bir eğitim bilim çalışmasıdır.
Bulgular: Araştırmada elde edilen veriler göz önüne alındığında; bu konuda kadın araştırmacıların erkek
araştırmacılara göre çok daha fazla çalışma yaptığı, bu alana dair belirlenen aralıklarda yapılan lisansüstü tezler içerisinden yüksek lisans tezlerinin 8 kat kadar fazla yapıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmada incelenen konu alanında doçent ve profesör unvanlı danışmanların daha çok tez yazım sürecine katkı sağladığı görülmüştür. İncelenen yıllar içerisinde en çok tezin 2019 yılında yapıldığı, 2022 yılında ise yalnızca bir tez
üretildiği tespit edilmiştir. Bu alanda yapılan lisansüstü tezlerde daha çok nicel araştırmaların tercih edildiği ve
araştırmalarda en fazla tarama modelinin kullanıldığı belirlenmiştir. Tezlerin çeşitli ve birbiriyle ilişkili
araştırma konularını içerdikleri ve tezlerde bu konulara ilişkin çocuk, öğretmen, ebeveyn, okul öncesi eğitim
kurumları gibi veri kaynaklarından bilgi elde edildiği dikkat çekmiştir. İlaveten araştırmanın verileri toplanırken ölçeklerin, veriler analiz edilirken ise istatiksel veri analiz yöntemlerinin tercih edildiği ulaşılan diğer sonuçlar
arasındadır.
Özgünlük: Literatürde asıl bilgi üretim kaynağı olan lisansüstü tezlerin incelenme ve değerlendirilmesine
ilişkin birçok araştırma olmasına rağmen, bu konuda okul öncesi dönemde sosyal beceri alanında yapılmış
çalışmalarla hiç karşılaşılmamış olması bu araştırmanın önemini açıklamaktadır. Bu araştırma okul öncesi dönemde sosyal beceri alanının önemine dikkat çekmesi ve sosyal beceri alanının araştırmacıların elde ettiği sonuçlara bütüncül bir bakış açısı getirmesi bakımından özgün bulunmaktadır.
sürecine çeşitli teknolojiler ve teknolojik araçlar entegre edilerek eğitimin kalitesi ve verimi artırılmaya çalışılmaktadır ve bu teknolojik araçlardan biri de üç boyutlu materyallerdir. Üç boyutlu materyallerin eğitimde hangi alanlarda kullanıldığı ve eğitime olan etkisini inceleyen bilimsel çalışmaların mevcut durumlarını belirlemek amacı ile 2012 ile 2021 yılları arasında yapılmış bilimsel raporlar incelenmiştir. İlgili yıllar kapsamında yapılmış olan bilimsel raporları sistematik olarak incelemek amacı için doküman incelemesi yöntemi tercih edilmiştir. Gerçekleştirilen sistematik inceleme sonucunda bilimsel raporların %60’nın kadın araştırmacılar tarafından hazırlandığı ve %95’nin Türkçe dilinde raporlandığı görülmektedir. Bilimsel raporların büyük bir çoğunluğunun Eğitim Bilimleri Enstitüsü ve İlköğretim Anabilim dalı bünyesinde ve danışman unvanları içerisinde ise en fazla profesör unvanlı danışmanlar tarafından yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen bilimsel raporların %80’nin yüksek lisans tez türünde olduğu, %40 ile en fazla tercih edilen araştırma türünün nicel araştırma türü olduğu, araştırma modelleri incelendiğinde de %44 ile en fazla deneysel araştırma modelinin kullanıldığının, araştırma evrenlerinin %30’nun ortaokul olduğu görülmektedir. İncelenen bilimsel raporlarda örnekleme tercihi olarak %64’ünde amaçlı örnekleme yönteminin, %27’sinde ise seçkisiz örnekleme yönteminin tercih edildiği, veri kaynakları olarak %68 ile öğrencilerin ilk sırada olduğu, veri toplama araçlarından ise en fazla tercih edilenin görüşme formu (yarı yapılandırılmış-yapılandırılmamış) olduğu ve veri analiz yöntemlerinden en fazla istatiksel analiz yöntemlerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
köşesinde kendini gösteren yeni ve etkileyici teknolojik dönüşümlerle birlikte ilerlemektedir. Bu
teknolojilerden birisi olan metaverse teknolojisinin eğitim alanında da çeşitli uygulamaları
görülmektedir. Öteki evren anlamına gelen metaverse teknolojisi, sanal ve gerçek hayat arasındaki
ayrımları silikleştirerek günümüzde interneti aşan bir konumda bulunmaktadır. Her geçen gün
popülerleşen ve eğitim dâhil pek çok alanda kullanımına rastlanan metaverse kavramı henüz
herkesçe tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Bu sebeple metaverse ile ilgili yapılacak olan
araştırmalar, bu teknolojinin ne olduğu ve ne işe yaradığına açıklık getirmekle beraber literatüre de
önemli bir katkı sağlamış olacaktır. Araştırma, ortaokul 5. ve 6. sınıflarda öğretimi yapılan Bilişim
Teknolojileri ve Yazılım (BTY) dersine ait öğretim programlarının içerisinde yer alan kazanımların,
metaverse teknolojisinin bileşenleri olan; sanal ve gerçek hayatın sentezi olma, internet üzerinden
erişilebilir olma, iş birliği sağlama ve kesintisiz kullanıma uygun kapasitede olma bileşenlerine
uygunluğu bağlamında değerlendirilmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma
türlerinden doküman analizi yöntemi ile 5. sınıflara yönelik 75, 6. sınıflara yönelik 77 olmak üzere
toplam 152 kazanım irdelenmiştir. Her bir kazanım metaverse teknolojisinin dört bileşeni
kapsamında ele alınmış ve uygunluk durumları tablolaştırılarak bulgular bölümünde
sunulmuştur. Verilerin analizi neticesinde BTY dersi 5. sınıf kazanımlarının çoğunluğunun
metaverse teknolojisine uygun olmadığı, 6. sınıf kazanımlarının ise uygun olduğu sonuçlarına
ulaşılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ortaokul 5. ve 6. sınıf BTY dersi öğretim programlarının
metaverse bileşenleri kapsamında yeniden ele alınması, öğretmenlere eğitim alanında etkisi
giderek artan metaverse teknolojisini derslerinde daha aktif kullanmalarına yönelik hizmet içi
eğitimler verilmesi gibi çeşitli önerilerde bulunulmuştur
Medya ve medya sektörünün önemi giderek artmaktadır. Bu önem medyanın etki gücünü sınırsızca arttırmasıyla toplumların günlük yaşamının temel belirleyicisi olmasına neden olmaktadır. Medyanın toplum üzerindeki etkisi artık oldukça iyi bilinen bir gerçeklik halini almıştır. Bu gerçeklik bilin- mesine rağmen toplumun tüm katmanları çoğu zaman bu duruma kayıtsız kalabilmektedir. Bu durum medyanın istediği alanda farklı nedenlerden do- layı toplumları yönlendirici içerikler üretmesine ve bunu etkili biçimde kul- lanmasına imkân tanımıştır. Böylece hemen hemen tüm toplumsal kurum ve alanlar medyanın etki gücüne maruz kalmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada eğitimde medya, medya kullanımı ve bu süreç içerinde ortaya çıkan medya manipülasyonuna ilişkin bir inceleme yapılarak paydaşlar üzerindeki etkileri ve sonuçları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında öğrenciler, öğretmenler ve veliler de bir şekilde medyanın etkisi altında kalmaktadırlar. Söz konusu etki sadece bireylerle kalmayıp bireyin tercihlerini de etkilemekte ve bireyin karar mekanizmalarını ele geçirilebilmektedir. Okul seçimleri, iyi okul algısı medya tarafından şekillendirilebildiği gibi medya bireylerin eğitime dair birçok tercihini etkileyebilmektedir. Medyanın işlevsel kullanımı için toplumların medya okuryazarlığı ve bilinçli içerik seçimi gibi yeterliklerinin önemi giderek artmaya başlamıştır. Bu önem bağlamında bireylere medya okuryazarlığı eğitimi verilmesi, medya kullanımının olumsuz sonuçlarına yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır. Bununla birlikte medyanın manipülatif süreçlerinin farkına vararak tedbirler alabilecek uzman kadrolarla donatılmış kurumların tahsis edilmesi üst düzeyde toplumsal bir ihtiyaç haline gelmiştir. Gelecekte toplumsal sorunların oluşmaması için yeni nesillere ve toplumlara objektif bilgi değerlendirme ve etik değerlere uygun davranma gibi bazı becerilerin eğitim-öğretim faaliyetleriyle kazandırılması gerekmektedir. Araştırmadan elde edilen tüm bu veriler ışığında konu alanına dönük bir dizi koruyucu önlemlere ilişkin öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Eğitim, medya, sosyal medya, manipülasyon, yönlendirme.
Abstract
The importance of media and the media industry is steadily increasing. This significance is attributed to the unlimited power of media, making it the primary determinant of daily life for societies. The influence of media on society has become a well-known reality. Despite this awareness, all layers of society often remain indifferent to this situation. This allows media to produce influential content in the desired areas and effectively utilize it. As a result, almost all social institutions and fields are exposed to the power of media. Therefore, this research aims to examine media in education, media usage, and the resulting media manipulation, and to identify the effects and con- sequences on stakeholders. When considering the results obtained without research, it can be observed that students, teachers, and parents are somehow influenced by the media. This influence not only affects individuals but also influences their choices and can take control of their decision-making mechanisms. School choices and the perception of a good school can be shaped by the media, and media can influence many of an individual's educational preferences. The importance of society's media literacy and conscious content selection has begun to increase for the functional use of media. In this context, it is crucial to provide media literacy education to individuals and take necessary precautions against the negative consequences of media usage. Additionally, the establishment of institutions equipped with expert staff who are aware of the manipulative processes of media has become a high-level societal necessity. In order to prevent the emergence of social problems in the future, it is necessary to provide education activities that enable the new generations and societies to acquire skills such as objective information evaluation and adherence to ethical values. Based on all the data obtained from the research, a series of protective measures and recommendations are presented in relation to the subject matter.
Keywords: Education, media, social media, manipulation, redirection.
alanında yapılmış lisansüstü tezlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesidir.
Yöntem: Bu araştırma sistematik inceleme üzerine kurulu bir eğitim bilim çalışmasıdır.
Bulgular: Araştırmada elde edilen veriler göz önüne alındığında; bu konuda kadın araştırmacıların erkek
araştırmacılara göre çok daha fazla çalışma yaptığı, bu alana dair belirlenen aralıklarda yapılan lisansüstü tezler içerisinden yüksek lisans tezlerinin 8 kat kadar fazla yapıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmada incelenen konu alanında doçent ve profesör unvanlı danışmanların daha çok tez yazım sürecine katkı sağladığı görülmüştür. İncelenen yıllar içerisinde en çok tezin 2019 yılında yapıldığı, 2022 yılında ise yalnızca bir tez
üretildiği tespit edilmiştir. Bu alanda yapılan lisansüstü tezlerde daha çok nicel araştırmaların tercih edildiği ve
araştırmalarda en fazla tarama modelinin kullanıldığı belirlenmiştir. Tezlerin çeşitli ve birbiriyle ilişkili
araştırma konularını içerdikleri ve tezlerde bu konulara ilişkin çocuk, öğretmen, ebeveyn, okul öncesi eğitim
kurumları gibi veri kaynaklarından bilgi elde edildiği dikkat çekmiştir. İlaveten araştırmanın verileri toplanırken ölçeklerin, veriler analiz edilirken ise istatiksel veri analiz yöntemlerinin tercih edildiği ulaşılan diğer sonuçlar
arasındadır.
Özgünlük: Literatürde asıl bilgi üretim kaynağı olan lisansüstü tezlerin incelenme ve değerlendirilmesine
ilişkin birçok araştırma olmasına rağmen, bu konuda okul öncesi dönemde sosyal beceri alanında yapılmış
çalışmalarla hiç karşılaşılmamış olması bu araştırmanın önemini açıklamaktadır. Bu araştırma okul öncesi dönemde sosyal beceri alanının önemine dikkat çekmesi ve sosyal beceri alanının araştırmacıların elde ettiği sonuçlara bütüncül bir bakış açısı getirmesi bakımından özgün bulunmaktadır.
sürecine çeşitli teknolojiler ve teknolojik araçlar entegre edilerek eğitimin kalitesi ve verimi artırılmaya çalışılmaktadır ve bu teknolojik araçlardan biri de üç boyutlu materyallerdir. Üç boyutlu materyallerin eğitimde hangi alanlarda kullanıldığı ve eğitime olan etkisini inceleyen bilimsel çalışmaların mevcut durumlarını belirlemek amacı ile 2012 ile 2021 yılları arasında yapılmış bilimsel raporlar incelenmiştir. İlgili yıllar kapsamında yapılmış olan bilimsel raporları sistematik olarak incelemek amacı için doküman incelemesi yöntemi tercih edilmiştir. Gerçekleştirilen sistematik inceleme sonucunda bilimsel raporların %60’nın kadın araştırmacılar tarafından hazırlandığı ve %95’nin Türkçe dilinde raporlandığı görülmektedir. Bilimsel raporların büyük bir çoğunluğunun Eğitim Bilimleri Enstitüsü ve İlköğretim Anabilim dalı bünyesinde ve danışman unvanları içerisinde ise en fazla profesör unvanlı danışmanlar tarafından yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen bilimsel raporların %80’nin yüksek lisans tez türünde olduğu, %40 ile en fazla tercih edilen araştırma türünün nicel araştırma türü olduğu, araştırma modelleri incelendiğinde de %44 ile en fazla deneysel araştırma modelinin kullanıldığının, araştırma evrenlerinin %30’nun ortaokul olduğu görülmektedir. İncelenen bilimsel raporlarda örnekleme tercihi olarak %64’ünde amaçlı örnekleme yönteminin, %27’sinde ise seçkisiz örnekleme yönteminin tercih edildiği, veri kaynakları olarak %68 ile öğrencilerin ilk sırada olduğu, veri toplama araçlarından ise en fazla tercih edilenin görüşme formu (yarı yapılandırılmış-yapılandırılmamış) olduğu ve veri analiz yöntemlerinden en fazla istatiksel analiz yöntemlerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
köşesinde kendini gösteren yeni ve etkileyici teknolojik dönüşümlerle birlikte ilerlemektedir. Bu
teknolojilerden birisi olan metaverse teknolojisinin eğitim alanında da çeşitli uygulamaları
görülmektedir. Öteki evren anlamına gelen metaverse teknolojisi, sanal ve gerçek hayat arasındaki
ayrımları silikleştirerek günümüzde interneti aşan bir konumda bulunmaktadır. Her geçen gün
popülerleşen ve eğitim dâhil pek çok alanda kullanımına rastlanan metaverse kavramı henüz
herkesçe tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Bu sebeple metaverse ile ilgili yapılacak olan
araştırmalar, bu teknolojinin ne olduğu ve ne işe yaradığına açıklık getirmekle beraber literatüre de
önemli bir katkı sağlamış olacaktır. Araştırma, ortaokul 5. ve 6. sınıflarda öğretimi yapılan Bilişim
Teknolojileri ve Yazılım (BTY) dersine ait öğretim programlarının içerisinde yer alan kazanımların,
metaverse teknolojisinin bileşenleri olan; sanal ve gerçek hayatın sentezi olma, internet üzerinden
erişilebilir olma, iş birliği sağlama ve kesintisiz kullanıma uygun kapasitede olma bileşenlerine
uygunluğu bağlamında değerlendirilmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma
türlerinden doküman analizi yöntemi ile 5. sınıflara yönelik 75, 6. sınıflara yönelik 77 olmak üzere
toplam 152 kazanım irdelenmiştir. Her bir kazanım metaverse teknolojisinin dört bileşeni
kapsamında ele alınmış ve uygunluk durumları tablolaştırılarak bulgular bölümünde
sunulmuştur. Verilerin analizi neticesinde BTY dersi 5. sınıf kazanımlarının çoğunluğunun
metaverse teknolojisine uygun olmadığı, 6. sınıf kazanımlarının ise uygun olduğu sonuçlarına
ulaşılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ortaokul 5. ve 6. sınıf BTY dersi öğretim programlarının
metaverse bileşenleri kapsamında yeniden ele alınması, öğretmenlere eğitim alanında etkisi
giderek artan metaverse teknolojisini derslerinde daha aktif kullanmalarına yönelik hizmet içi
eğitimler verilmesi gibi çeşitli önerilerde bulunulmuştur
Medya ve medya sektörünün önemi giderek artmaktadır. Bu önem medyanın etki gücünü sınırsızca arttırmasıyla toplumların günlük yaşamının temel belirleyicisi olmasına neden olmaktadır. Medyanın toplum üzerindeki etkisi artık oldukça iyi bilinen bir gerçeklik halini almıştır. Bu gerçeklik bilin- mesine rağmen toplumun tüm katmanları çoğu zaman bu duruma kayıtsız kalabilmektedir. Bu durum medyanın istediği alanda farklı nedenlerden do- layı toplumları yönlendirici içerikler üretmesine ve bunu etkili biçimde kul- lanmasına imkân tanımıştır. Böylece hemen hemen tüm toplumsal kurum ve alanlar medyanın etki gücüne maruz kalmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada eğitimde medya, medya kullanımı ve bu süreç içerinde ortaya çıkan medya manipülasyonuna ilişkin bir inceleme yapılarak paydaşlar üzerindeki etkileri ve sonuçları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında öğrenciler, öğretmenler ve veliler de bir şekilde medyanın etkisi altında kalmaktadırlar. Söz konusu etki sadece bireylerle kalmayıp bireyin tercihlerini de etkilemekte ve bireyin karar mekanizmalarını ele geçirilebilmektedir. Okul seçimleri, iyi okul algısı medya tarafından şekillendirilebildiği gibi medya bireylerin eğitime dair birçok tercihini etkileyebilmektedir. Medyanın işlevsel kullanımı için toplumların medya okuryazarlığı ve bilinçli içerik seçimi gibi yeterliklerinin önemi giderek artmaya başlamıştır. Bu önem bağlamında bireylere medya okuryazarlığı eğitimi verilmesi, medya kullanımının olumsuz sonuçlarına yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır. Bununla birlikte medyanın manipülatif süreçlerinin farkına vararak tedbirler alabilecek uzman kadrolarla donatılmış kurumların tahsis edilmesi üst düzeyde toplumsal bir ihtiyaç haline gelmiştir. Gelecekte toplumsal sorunların oluşmaması için yeni nesillere ve toplumlara objektif bilgi değerlendirme ve etik değerlere uygun davranma gibi bazı becerilerin eğitim-öğretim faaliyetleriyle kazandırılması gerekmektedir. Araştırmadan elde edilen tüm bu veriler ışığında konu alanına dönük bir dizi koruyucu önlemlere ilişkin öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Eğitim, medya, sosyal medya, manipülasyon, yönlendirme.
Abstract
The importance of media and the media industry is steadily increasing. This significance is attributed to the unlimited power of media, making it the primary determinant of daily life for societies. The influence of media on society has become a well-known reality. Despite this awareness, all layers of society often remain indifferent to this situation. This allows media to produce influential content in the desired areas and effectively utilize it. As a result, almost all social institutions and fields are exposed to the power of media. Therefore, this research aims to examine media in education, media usage, and the resulting media manipulation, and to identify the effects and con- sequences on stakeholders. When considering the results obtained without research, it can be observed that students, teachers, and parents are somehow influenced by the media. This influence not only affects individuals but also influences their choices and can take control of their decision-making mechanisms. School choices and the perception of a good school can be shaped by the media, and media can influence many of an individual's educational preferences. The importance of society's media literacy and conscious content selection has begun to increase for the functional use of media. In this context, it is crucial to provide media literacy education to individuals and take necessary precautions against the negative consequences of media usage. Additionally, the establishment of institutions equipped with expert staff who are aware of the manipulative processes of media has become a high-level societal necessity. In order to prevent the emergence of social problems in the future, it is necessary to provide education activities that enable the new generations and societies to acquire skills such as objective information evaluation and adherence to ethical values. Based on all the data obtained from the research, a series of protective measures and recommendations are presented in relation to the subject matter.
Keywords: Education, media, social media, manipulation, redirection.
Kapsayıcı Eğitimin Temel Unsurları
Kapsayıcı Eğitim Türleri
Kapsayıcı Eğitim Programının Özellikleri
Kapsayıcı Eğitimde Program Geliştirme
becerileri kavramı geçen zaman içerisinde farklı alanları içeren oldukça fazla
çalışmaya konu olmakla birlikte sanat, spor ve teknolojik alanlarla yeni araştırmalara zemin hazırlamıştır. Bilgi üretiminin yanında tüketiminin de hızla arttığı,
teknolojinin günlük yaşamı hızla dizayn ettiği bir çağın değiştirdiği ve geliştirdiği
bir yaşam alanında bireylerin sahip olması gereken beceri, yetenek, yetkinlik ve
yeterlikler gün geçtikçe çeşitlenirken bunların sayısı bir o kadar da artmaktadır.
Bu baş döndürücü süreç yaşam becerilerini toplumsal, sosyal ve mesleki hayatta
öne çıkarmaktadır. Yaşam becerilerinin öneminin farkındalığının oluşturulması
çalışmaları da artan sayıda çalışmaya konu olurken bireyin bağımsız bir yetişkin
yaşamına sahip olması için, uygun yaşam becerilerine sahip olması gerekliliği
eğitim sistemleri tarafından fark edilmeye başlanmıştır. Bu farkındalıkla toplumlar eğitim sistemleri içerisinde farklı kademelerde yaşam becerilerini öğretim faaliyetleri yardımıyla toplumun fertleri nezdinde geliştirmeye çalışmaktadırlar.
Bu kitap sağlıklı bir bireyde yer alması gereken yaşam becerileri üzerine
odaklanmaktadır. Yaşam becerilerinin kavramsal boyutlandırmasıyla başlayan
bu bilimsel kitapta; problem çözme becerileri, yaratıcı düşünme becerileri, eleştirel
düşünme becerileri, karar verme becerileri, öz farkındalık becerileri, duygularla
ve stresle başa çıkma becerileri, iletişim becerileri, empati kurma becerileri, dijital
yaşam becerileri ile 21. yüzyıl yaşam becerilerine yer verilmektedir. İlgili yaşam
becerileri kavram, beceri, gelişim ve örnek uygulamalar bağlamında okuyuculara sunulmaktadır. Eğiticiler, okul liderleri, farklı branşlardan öğretmenler ve
öğretmen adayları, çocuk gelişim uzmanları, psikolojik danışmanlar, lisansüstü
öğrenime devam edenler, kişisel gelişime önem verenler, aileler, sporcular, sanatçılar, çeşitli meslek kollarında çalışan bireyler ve bu konuyu önemli bulan
okuyucular gibi toplumun her kesiminde yer alan bireyler için yaşam becerileri
eğitimi konusunda faydalı olacağına inandığımız bu kitapta alanında uzman on
iki bilim insanın emeği bulunmaktadır. Eserin oluşturulmasında emeği geçen ve
bölüm yazarlığı yapan akademisyen arkadaşlarıma teşekkürlerimi sunuyorum.
Editör
Doç. Dr. Yavuz BOLAT
ORCID No: 0000-0002-2398-9208
Ağustos 2021
araştırmalarda sıkça karşımıza çıkmaktadır. Bu kavram; eğitim programı okuryazarlığı, program okuryazarlığı vb. gibi farklı yaklaşımlarla açıklanmaya çalışılmış ve bu konuyla ilgili çok sayıda çalışma literatürde yerini almıştır. Yapılan bu
çalışmalara rağmen konunun tam olarak açıklanamamış olması eğitim programı
okuryazarlığı kavramının ayrıntılı olarak açıklanmasını zorunlu kılmıştır.
Gelişen ve değişen eğitim-öğretim süreçleri öğretmen yeterliklerini artırmış
ve zenginleştirmiştir. Bu gelişim ve değişime rağmen eğitimde program geliştirme ve geliştirilen eğitim programının dilini anlama halen önemli bir öğretmen
yeterliği olmakla birlikte gün geçtikçe de önemini artırmaktadır. Bu durum eğitim programı okuryazarlığı kavramının açıklanması, anlaşılması ve eğitimciler
tarafından yeniden keşfedilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda kitabımız
öğretmen yeterlikleri için önemli bir noktayı oluşturan eğitim programı ve eğitim
programı okuryazarlığı üzerine odaklanmaktadır.
Eğitim programı okuryazarlığı kavramını açıklama, anlama ve keşfetme
üzerine temellendirilen bu bilimsel kitapta; Eğitim Programı Okuryazarlığını
Açıklama, Keşfetme ve Anlama, Eğitim Programı Okuryazarlığı Yolunda Teori ve
Uygulamayı Birleştirme: Programa Bağlılık ve Programı Uyarlama Dengesi, Etken
Öğretmenliğin İnşasında Temel Bir Yeterlik Olarak Eğitim Programı Okuryazarlığı,
Eğitim Programı Okuryazarı Olarak Öğretim Programlarını Anlamak: Paradigma
Değişimi, Eğitim Programının Psikolojisi, Eğitimde Program Geliştirme Modellerini
Kavrama, Eğitim Programı Liderliği, Eğitim Programı Temelinde İçerik Oluşturma,
Eğitim Programına Uygun Öğretim Ortamlarını Oluşturma, Eğitim Programlarında Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları, Eğitim Programlarında Beden Eğitimi ve
Spor, Özel Eğitimde Eğitim Programı Okuryazarlığı, 21. Yüzyıl Becerileri ve 21. Yüzyıl Becerilerinin Eğitim Programlarına Yansımaları, Eğitim Programı Okuryazarlığı
Üzerine Araştırmalar konularına yer verilmektedir.