Кралство Финска (1918)

Кралство Финска Suomen kuningaskunta  (фински) Konungariket Finland  (шведски)
Знаме Coat of arms
Химна:  Maamme  (фински) Vårt land  (шведски) (македонски: "Наша земја")
Местоположба на Кралство Финска (1918)
Главен град		Хелсинки
Уредување		Монархија
Законодавство		Парламент
Валута		Финска марка

Кралство Финска (фински: Suomen kuningaskunta; шведски: Konungariket Finland) — неуспешен обид да се воспостави монархија во Финска како последица на Финската декларација за независност од Русија во декември 1917 година и Финската граѓанска војна од јануари-мај 1918 година. Победничките Белци во Парламентот на Финска го започнале процесот на претворање на Финска во кралство и создавање монархија. Иако земјата легално била кралство повеќе од една година, на чело на неа стоел регент; новоизбраниот крал Фредерик Чарлс никогаш не владеел ниту дошол во Финска по поразот на Германија во Првата светска војна, а републиканските победи на следните избори резултирале со тоа земјата да стане република.

За време на Финската граѓанска војна од 1918 година, финските црвени во пријателски односи со Советска Русија се бореле со финските бели кои се здружиле со Германското Царство. Директната помош од германската дивизија на Балтичкото Море им помогнало на Белите кои победиле во војната. Привремената влада формирана по прогласувањето на независноста на Големото Војводство Финска силно се наклонила кон финската десница и вклучила голем број монархисти. Парламентот подготвил план за создавање на финска монархија врз основа на правната теорија дека шведскиот устав од 1772 година сè уште е на сила, но имало продолжено меѓусебно владеење без монарх на престолот. Принцот Фредерик Чарлс од Хесен бил избран на престолот на Финска на 9 октомври 1918 година од финскиот парламент, но тој никогаш не ја зазедел позицијата ниту отпатувал во Финска. Набргу по изборите, финските водачи, како и населението, со задоцнување ја сфатиле тешката ситуација во која се наоѓале нивните германски сојузници, а мудроста да се избере германски принц за нивниот нов водач била доведена во прашање. Германија станала република, го симнала кајзер Вилхелм II од престолот и потпишала примирје со сојузниците во ноември. Победничките западни сили ја информирале финската влада дека независноста на Финска ќе биде признаена само ако таа се откаже од сојузот со Германија. Како резултат на тоа, во декември 1918 година Фредерик Чарлс се откажал од престолот и дивизијата на Балтичкото Море се повлекла од Финска. На изборите во март 1919 година, кога финската левица и социјалистите можеле да гласаат, републиканците извојувале огромна победа. Статусот на Финска како република бил потврден во финскиот устав од 1919 година.

Историја

Принцот Фридрих Чарлс од Хесен, новоизбраниот крал на Финска

Финска прогласила независност од Руската Империја, во тоа време вмешана во Руската граѓанска војна, на 6 декември 1917 година. Во времето на прогласувањето на независноста, монархистите биле малцинство во финскиот парламент, а Финска била прогласена за република. Следувало граѓанска војна, а потоа, додека прорепубликанската Социјалдемократска партија била исклучена од Парламентот и пред да биде усвоен новиот устав, Фридрих бил избран на престолот на Финска на 9 октомври 1918 година.

Литванија веќе превзела сличен чекор во јули 1918 година, избирајќи го Вилхелм Карл, војвода од Урах и гроф од Виртемберг, за крал на Литванија, како Миндаугас II. Во Латвија и Естонија, „Генерално покраинско собрание“ составено од балтичко-германски аристократи го повикале германскиот император Вилхелм II да ги признае балтичките провинции како заедничка монархија и германски протекторат. Адолф Фридрих, војводата од Мекленбург-Шверин, бил номиниран за војвода на „Обединетото Балтичко Војводство“ од Германците.

За време на независноста, Финска, како и балтичките провинции, имала блиски врски со Германското Царство. Германија била единствената меѓународна сила која ги поддржала подготовките за независност, со обука на доброволци како фински трупи Џегер. Германија исто така интервенирала во Финската граѓанска војна, и покрај сопствената несигурна ситуација. Позицијата на Финска во однос на Германија веќе се развивала кон позицијата на протекторат до пролетта 1918 година, а изборот на принцот Фридрих, зет на Вилхелм II, се сметало за потврда на блиските односи меѓу двете нации. Силно прогерманскиот премиер Јухо Кусти Паасикиви и неговата влада му ја понудија круната на принцот Фридрих во октомври 1918 година.

Усвојувањето на новиот монархистички устав било одложено бидејќи не го добило потребното квалификувано мнозинство. Легитимноста на кралските избори се засновала на Инструментот за влада од 1772 година, усвоен под шведскиот крал Густав III, кога Финска била дел од Кралството Шведска. Истиот уставен документ служел и како основа за владеењето на руските императори, како големите војводи на Финска, во текот на 19 век.

До 9 ноември 1918 година, германскиот император Вилхелм II абдицирал и Германија била прогласена за република. Два дена подоцна, на 11 ноември 1918 година, било потпишано примирјето меѓу воинствените земји од Првата светска војна. Малку е познато за ставот на сојузничките сили во врска со можноста за крал на Финска да биде Германец. Сепак, предупредувањата добиени од Запад ја убедило финската влада на премиерот Лаури Ингман - и самиот монархист - да побара од принцот Фридрих Чарлс да се откаже од круната, која сè уште не дошол да ја носи во Финска.

Новоизбраниот крал Фридрих Чарлс се откажал од престолот на 14 декември 1918 година. Манерхајм, водачот на Белците за време на Граѓанската војна во Финска, бил назначен за регент. Републиканските партии освоиле три четвртини од местата во парламентот на изборите во 1919 година и Финска усвоила републикански устав. Во јули 1919 година, првиот претседател на Финска, Каарло Јухо Шталберг го заменил Манерхајм како прв претседател на Републиката.