Прејди на содржината

Алфа Жерав

Од Википедија — слободната енциклопедија
Алфа Жерав
Местоположба на α Жерав (заокружено)
Податоци од набљудување
Епоха J2000      Рамноденица J2000
Соѕвездие Жерав
Изговор /ælˈnɛər/[1]
Ректасцензија 22ч 08м &1000000000139847300000013,98473с[2]
Деклинација −46° 57′ &1000000000039507800000039,5078″[2]
Прив. величина (V) +1.74[3]
Особености
Спектрален тип B6 V[4]
U−B Боен показател −0.47[3]
B−V Боен показател −0.13[3]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)+11.8[5] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: +126.69[2] млс/г
Дек.: −147.47[2] млс/г
Паралакса (π)32.29 ± 0.21[2] млс
Оддалеченост101,0 ± 0,7 сг
(31,0 ± 0,2 пс)
Апсолутна величина (MV)−0,721 ± 0,031[6]
Податоци
Маса3.82[7] M
Полупречник3,7[8][б 1] R
Површ. грав. (log g)3,76 ± 0,11[9]
Сјајност520[10] L
Температура14.245 ± 484[7] K
Вртежна брзина (v sin i)215[7][11] км/с
Други ознаки
Al Na'ir, α Gru, CD−47°14063, FK5 829, GJ 848.2, HD 209952, HIP 109268, HR 8425, SAO 230992[12]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Алфа Жерав — најсветлата ѕвезда во јужното соѕвездие Жерав. Официјално е именуванa како Алнаir[1]; Алфа Жерав е Бајерова ознака на ѕвездата, која е латинизирана од α Gruis и скратено α Gru. Со светлинска величина од 1,74, таа е една од најсветлите ѕвезди на небото и една од педесет и осумте ѕвезди избрани за небесна навигација. Алфа Жерав е единечна ѕвезда од главната низа од типот В која се наоѓа на растојание од 31 парсеци.

Номенклатура

[уреди | уреди извор]

Алфа Жерав (латинизирано во Alpha Gruis) е Бајерова ознака на ѕвездата. (Нејзиното прво прикажување во небесен атлас било во Уранометрија на Јохан Бајер од 1603 година[13].)

Го носела традиционалното име Алнаир или ел-Наир (во списоците на ѕвезди што ги користат навигаторите[14]), кое доаѓа од арапскиот ел-најир „светлиот“, самиот изведен од неговото арапско име, al-nayyir min dhanab al-ḥūt (al-janūbiyy), „светлиот од опашката на (јужната) риба“.[15] Збунувачки, Алнаир исто така било дадено како правилно име за Зета Кентаур во астрономски ефемериди во средината на 20 век.[16] Во 2016 година, Меѓународниот астрономски сојуз организирал Работна група за имиња на ѕвезди (РГИЅ)[17] за да ги каталогизира и стандардизира соодветните имиња за ѕвездите. РГИЅ го одобрила името Алнаир за оваа ѕвезда на 21 август 2016 година и денеска името на ѕвездата е внесено во Каталогот на имиња на ѕвезди на МАС.[18]

Заедно со Бета Жераф, Делта Жераф, Тета Жераф, Јота Жераф и Ламбда Жераф, Алфа Жераф припаѓала на Јужна Риба во традиционалната арапска астрономија.[19]

На кинески, што значи Кран, се однесува на астеризам кој се состои од Алфа Жераф, Бета Жераф, Делта Жераф, Епсилон Жераф, Зета Жераф, Ета Жераф, Јота Жераф, Тета Жераф, Мu 1 Жераф и Делта Тукан.[20] Следствено, самата Алфа Жераф е позната како 鶴一[21]. Од кинеското име се појавило друго англиско име, Ke.[22]

Својства

[уреди | уреди извор]

Алфа Жераф има ѕвездена класификација на В6 V, иако некои извори му даваат класификација на B7 IV. Првата класификација покажува дека ова е ѕвезда од типот В на главната низа ѕвезди кои генерираат енергија преку термојадреното соединување на водород во јадрото. Меѓутоа, класата на осветленост од 'IV' би сугерирала дека ова е подџиновска ѕвезда; што значи дека снабдувањето со водород во нејзиното јадро се исцрпува и ѕвездата го започнала процесот на развој далеку од главната низа. Нема познати придружници.[23]

Измерениот аголен пречник на оваа ѕвезда, по корекција за затемнување на екстремитетите, е 1.112 ± 0.08 mas.[8] На растојание измерено со паралакса од 101 светлосни години од Земјата, ова дава физичка големина од 3.7 пати поголема од Сончевиот полупречник. [б 1] Брзо се врти, со проектирана брзина на вртење од околу 215км/сек. обезбедувајќи долна граница за брзината на азимутален вртеж долж екваторот.[11] Оваа ѕвезда има околу четири пати поголема маса од Сонцето и зрачи приближно 520 пати поголема сјајност на Сонцето.[10]

Делотворната температура на надворешната обвивка на Алфа Жераф е 13.920 К,[24] давајќи му синобела нијанса карактеристична за ѕвездите од типот В.[25] Изобилството на други елементи освен водород и хелиум, што астрономите го нарекуваат металичност, е околу 74% од изобилството на Сонцето.[26]

Врз основа на проценетата возраст и движењето, таа е член на движечката група AB Дорадо кои делат заедничко движење низ просторот.[6] Оваа група има старост од околу 70 милиони години,[27] што е во согласност со проценетата возраст на α Жераф од 100 милиони години[28] (дозволувајќи маргина на грешка). Компонентите на вселенската брзина на оваа ѕвезда во галактичкиот координатен систем се [ U, V, W ] = [–7.0 ± 1.1, –25.6 ± 0.7, –15.5 ± 1.4] km/s.

  1. 1,0 1,1 0.001112 лачни секунди*30.97 pc = 0.034686 АЕ (пречник). Треба да се помножи со 107,5 за да се претвори од АЕ во R.
  1. 1,0 1,1 Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd rev.. изд.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 van Leeuwen, F. (November 2007). „Validation of the new Hipparcos reduction“. Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653–664. arXiv:0708.1752. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357. S2CID 18759600.
  3. 3,0 3,1 3,2 Hoffleit, D.; Warren, W. H. Jr. „HR 8425, database entry“. The Bright Star Catalogue (5th Revised (Preliminary). изд.). CDS. Посетено на 5 September 2015.
  4. Gray, R. O.; и др. (July 2006). „Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: spectroscopy of stars earlier than M0 within 40 pc-The Southern Sample“. The Astronomical Journal. 132 (1): 161–170. arXiv:astro-ph/0603770. Bibcode:2006AJ....132..161G. doi:10.1086/504637. S2CID 119476992.
  5. Wilson, Ralph Elmer (1953). „General catalogue of stellar radial velocities“. Washington: 0. Bibcode:1953GCRV..C......0W.
  6. 6,0 6,1 Bell, Cameron P. M.; Mamajek, Eric E.; Naylor, Tim (2015). „A self-consistent, absolute isochronal age scale for young moving groups in the solar neighbourhood“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 454 (1): 593. arXiv:1508.05955. Bibcode:2015MNRAS.454..593B. doi:10.1093/mnras/stv1981.
  7. 7,0 7,1 7,2 David, Trevor J.; Hillenbrand, Lynne A. (2015). „The Ages of Early-type Stars: Strömgren Photometric Methods Calibrated, Validated, Tested, and Applied to Hosts and Prospective Hosts of Directly Imaged Exoplanets“. The Astrophysical Journal. 804 (2): 146. arXiv:1501.03154. Bibcode:2015ApJ...804..146D. doi:10.1088/0004-637X/804/2/146.
  8. 8,0 8,1 Rains, Adam D.; Ireland, Michael J.; White, Timothy R.; Casagrande, Luca; Karovicova, I. (2020-04-01). „Precision angular diameters for 16 southern stars with VLTI/PIONIER“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 493 (2): 2377–2394. arXiv:2004.02343. Bibcode:2020MNRAS.493.2377R. doi:10.1093/mnras/staa282. ISSN 0035-8711.
  9. Fitzpatrick, Edward L.; Massa, Derck (November 1999). „Determining the Physical Properties of the B Stars. I. Methodology and First Results“. The Astrophysical Journal. 525 (2): 1011–1023. arXiv:astro-ph/9906257. Bibcode:1999ApJ...525.1011F. doi:10.1086/307944. S2CID 11704765.
  10. 10,0 10,1 McCarthy, K.; White, R. J. (June 2012). „The Sizes of the Nearest Young Stars“. The Astronomical Journal. 143 (6): 134. arXiv:1201.6600. Bibcode:2012AJ....143..134M. doi:10.1088/0004-6256/143/6/134. S2CID 118538522.
  11. 11,0 11,1 Dachs, J.; и др. (March 1981). „Photoelectric scanner measurements of Balmer emission line profiles for southern Be stars. II - A survey for variations“. Astronomy and Astrophysics Supplement Series. 43: 427–453. Bibcode:1981A&AS...43..427D.
  12. „LTT 8869 -- High proper-motion Star“. SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Посетено на 2011-12-24.
  13. Scalzi, John (2008). Rough Guide to the Universe. Penguin. стр. 306. ISBN 978-1-4053-8370-7.
  14. Bowditch, LL.D., Nathaniel (2002) [1802]. „15: Navigational Astronomy“ (PDF). The American Practical Navigator: An Epitome of Navigation. Bethesda, MD: National Imagery and Mapping Agency. стр. 248. ISBN 978-0-939837-54-0. Посетено на 2016-09-20.
  15. Kunitzsch, P.; Smart, T. (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd. изд.). Cambridge, MA: Sky Publishing. стр. 39. ISBN 978-1-931559-44-7.
  16. Kunitzsch, P. (1959). Arabische Sternnamen in Europa. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. стр. 128.
  17. „IAU Working Group on Star Names (WGSN)“. International Astronomical Union. Посетено на 22 May 2016.
  18. „IAU Catalog of Star Names“. Посетено на 28 July 2016.
  19. Allen, Richard H. (1963). Star Names: Their Lore and Meaning (reprint. изд.). New York, NY: Dover Publications Inc. стр. 237. ISBN 978-0-486-21079-7.
  20. 陳久金 (2005). 中國星座神話 (кинески). 五南圖書出版股份有限公司. ISBN 978-986-7332-25-7.
  21. „香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表“ (кинески). Hong Kong Space Museum. Архивирано од изворникот на 2008-10-25. Посетено на 2019-01-15.
  22. Richard Hinckley Allen. „Star Names — Their Lore and Meaning: Grus“. Посетено на 2019-01-15.
  23. Eggleton, P. P.; Tokovinin, A. A. (September 2008). „A catalogue of multiplicity among bright stellar systems“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 389 (2): 869–879. arXiv:0806.2878. Bibcode:2008MNRAS.389..869E. doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13596.x. S2CID 14878976.
  24. Zorec, J.; и др. (July 2009). „Fundamental parameters of B supergiants from the BCD system. I. Calibration of the (λ_1, D) parameters into Teff“. Astronomy and Astrophysics. 501 (1): 297–320. arXiv:0903.5134. Bibcode:2009A&A...501..297Z. doi:10.1051/0004-6361/200811147. S2CID 14969137.
  25. „The Colour of Stars“. Australia Telescope, Outreach and Education. Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation. December 21, 2004. Архивирано од изворникот на March 18, 2012. Посетено на 2012-01-16.
  26. Niemczura, E. (June 2003). „Metallicities of the SPB stars from the IUE ultraviolet spectra“. Astronomy and Astrophysics. 404 (2): 689–700. Bibcode:2003A&A...404..689N. doi:10.1051/0004-6361:20030546.. The fractional abundance relative to the Sun is given by:
    10−0.13 = 0.74, or 74%.
  27. Zuckerman, B.; и др. (May 2011). „The Tucana/Horologium, Columba, AB Doradus, and Argus Associations: New Members and Dusty Debris Disks“. The Astrophysical Journal. 732 (2): 61. arXiv:1104.0284. Bibcode:2011ApJ...732...61Z. doi:10.1088/0004-637X/732/2/61. S2CID 62797470.
  28. Su, K. Y. L.; и др. (December 2006). „Debris Disk Evolution around A Stars“. The Astrophysical Journal. 653 (1): 675–689. arXiv:astro-ph/0608563. Bibcode:2006ApJ...653..675S. doi:10.1086/508649. S2CID 14116473.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]