Baiboly ôrtôdôksa

Ny Baiboly ôrtôdôksa dia Baiboly kristiana izay ampiasain' ireo fiangonana ôrtôdôksa. Raha ny marina dia samy manana ny Baiboliny ny antokom-piangonana ôrtôdôksa samihafa. Ahitana boky deoterôkanônika sahala amin' ny ao amin' ny Baiboly katôlika ny Baiboly ôrtôdôksa. Ny isan' ny boky ao amin' ireo Baiboly ireo dia miovaova arakaraka ny toerana nipoiran' ilay fiangonana satria samy manana ny lisitry ny boky ataony hoe avy amin' ny tsindrimandrin' Andriamanitra izy ireo. Amin' ny ankapobeny ny Testamenta Taloha dia mifototra amin' ny Baiboly jiosy nadika amin' ny teny grika atao hoe Septoaginta (na Septanta). Ny Testamenta Vaovao kosa dia mitovy amin’ ny an' ny fivavahana katôlika sy prôtestanta ihany, afa-tsy amin' ny sampan' ny Fiangonana ôrtôdôksa sasany.

Ny boky ao amin' ny Testamenta Taloha

Ny Testamenta Taloha ao amin' ny Baiboly ôrtôdôksa dia ahitana boky prôtôkanônika sy boky deoterôkanônika ary mety hahitana boky hafa tsy kanônika koa aza. Ny isan' ny boky deoterôkanônika ao amin' ny Baiboly ôrtôdôksa dia tsy mitovy amin' ny an' ny Baiboly katôlika.

Ny boky prôtôkanônika

Ireo boky prôtôkanônika ireo dia iraisany amin' ny Prôtestanta sy ny Katôlika ary ny Jiosy, ka ireto avy izy ireo:

Jenezy, Eksaody, Levitika, Nomery, Deoterônômy, Jôsoa, Mpitsara, Rota, Samoela voalohany, Samoela faharoa, Mpanjaka voalohany, Mpanjaka faharoa, Tantara voalohany, Tantara faharoa, Esdrasa, Nehemià, Estera, Jôba, Salamo, Ohabolana, Mpitoriteny (na Kôheleta), Tononkiran' i Salômôna, Isaia, Jeremià, Fitomaniana, Ezekiela, Daniela, Hôsea, Jôela, Amôsa, Ôbadia, Jônà, Mikà, Nahoma, Habakoka, Zefania, Hagay, Zakaria, Malaky.

Ny soratra deoterôkanônika sy boky hafa

Tsy mitovy ny isan' ny boky fanampiny ao amin’ ny Baibolin' ny mpino ôrtôdôksa arakaraka ny faritra eto ambonin’ ny tany misy ilay fiangonana (Ôrtôdôksa tandrefana sy Ôrtôdôksa tatsinanana sy Ôrtôdôksa siriaka ary Ôrtôdôksa teoahedo).

Ny boky iraisany amin' ny Katôlika rômana

Amin' ireo boky ireo, ny Tôbia, ny Jodita, ny Makabeo voalohany sy faharoa, ny Fahendren' i Salômôna, ny Sirasida (Ekleziasta), ny Baroka, ny tovan' ny Bokin' i Estera ary tovan' ny Bokin' i Daniely dia deoterôkanônika iraisan’ ny Baiboly ôrtôdôksa amin’ ny Baiboly katôlika. Ireo boky ireo dia ataon’ ny Prôtestanta hoe "apôkrifa".

Boky fanampiny ao amin' ny Baiboly ôrtôdôksa tatsinanana

Ny Baibolin' ny Ôrtôdôksa tatsinanana dia ahitana ireto boky sy soratra fanampiny ireto:

• 1 Esdrasa/3 Esdrasa
• 2 Esdrasa/4 Esdrasa (izay hita any amin’ ny fanampiny ao amin’ ny Baiboly slavônika)
• Vavak' i Manase
• 3 Makabeo
• 4 Makabeo (izay hita ao amin' ny Septoaginta)
• Salamo faha-151 (izay hita ao amin' ny Septoaginta)
• Bokin' Antsa

Boky fanampiny ao amin' ny Baiboly ôrtôdôksa siriaka

Anisan' ny Fiangonana ôrtôdôksa tatsinanana ny Fiangonana ôrtôdôksa siriaka nefa ny Testamenta Taloha ao amin' ny Baiboliny dia ahitana ireto boky sy soratra fanampiny ireto:

• 2 Baroka miaraka amin' ny Taratasin' i Baroka (ity farany no kanônika).
• Salamo faha-152 hatramin' ny faha-155 (tsy kanônika)

Boky fanampiny ao amin' ny Baiboly ôrtôdôksa teoahedo

Isan' ny Fiangonanana ôrtôdôksa tatsinanana ny Fiangonana ôrtôdôksa teoahedo etiôpiana dia namaritra ny lisitry ny boky kanônikany. Maromaro ihany ny boky fanampiny ao amin' ny Baiboly ôrtôdôksa etiôpiana teoahedo izay ahitana ny boky deoterôkanônika rehetra. Ireto ny ao amin' ny Testamenta Taloha:

• 4 Baroka (na Paralipômenan' i Jeremia)
• 1 Enôka
• Jobily
• 1 Mekabiana
• 2 Mekabiana
• 3 Mekabiana
• Fiakaran' i Isaia

Ireo Bokin' ny Mekabiana ireo dia tsy mitovy amin’ ny Bokin' ny Makabeo.

Ny boky rehetra sady tsy prôtôkanônika no tsy deoterôkanônika ao amin' ny Baiboly katôlika dia sokajîn' ny Prôtestanta ho boky pseodepigrafika.

Ny boky ao amin' ny Testamenta Vaovao

Boky iraisany amin' ny fiangonana kristiana rehetra

Iraisan’ireo fiangonana ôrtôdôksa amin’ ny fiangonana kristiana hafa ny boky kanônika ao amin’ ny Testamenta Vaovao. Ireto avy izy ireo: Matio, Marka, Lioka, Joany, Asan’ ny Apôstôly, Rômana, Kôrintiana voalohany, Kôrintiana faharoa, Galatiana, Efesiana, Filipiana, Kôlôsiana, Tesalôniana voalohany, Tesalôniana faharoa, Timôty voalohany, Timôty faharoa, Titosy, Filemôna, Hebreo, Jakôba, Petera voalohany, Petera faharoa, Joany voalohany, Joany faharoa, Joany fahatelo, Joda, Apôkalipsan' i Joany.

Boky hafa fanampiny

Ny Fiangonana ôrtôdôksa teoahedo etiôpiana dia manampy boky hafa ao amin' ny Testamenta Vaovao izay tsy eken' ny fiangonana hafa ho bokim-pivavahana. Anisan' izany ny Epistilin' ny Apôstôly.

Jereo koa

• Baiboly prôtestanta
• Baiboly katôlika
• Apôkrifan' ny Baiboly
• Baiboly
• Kanôna
• Kristianisma ôrtôdôksa