Books by Radosław Zyzik
Publikacja powstała w wyniku realizacji projektu badawczego nr 2015/17/D/HS5/00453 finansowanego ... more Publikacja powstała w wyniku realizacji projektu badawczego nr 2015/17/D/HS5/00453 finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki Recenzenci Dr hab. Stanisław Mazur, prof. UEK Dr hab. Karol Olejniczak, prof. Uniwersytetu SWPS Redakcja Anna Zaremba Projekt okładki i stron tytułowych PHOTO DESIGN-Lesław Sławiński Ilustracja na okładce Raman Oza, Pixabay.com Opracowanie typograficzne i łamanie Dariusz Piskulak ISBN 978-83-7614-433-7 Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie ul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków tel.
Od 2015 roku mamy do czynienia z intensyfikacją debaty oraz sporów dotyczących podstawowych zasad... more Od 2015 roku mamy do czynienia z intensyfikacją debaty oraz sporów dotyczących podstawowych zasad ustrojowych, na których opiera się system prawno-polityczny III Rzeczypospolitej. Podstawową przyczyną takiego stanu jest radykalna zmiana polityczna, związana z przejęciem przez Prawo i Sprawiedliwość władzy w wyniku wygranych wyborów prezydenckich i parlamentarnych oraz wprowadzaniem przez tę partię poważnych i często kontrowersyjnych reform w wielu dziedzinach życia społecznego i politycznego.
Autorzy niniejszej pracy postawili sobie za główny cel badawczy diagnozę obecnego rozumienia podstawowych zasad ustrojowych oraz stanu debaty prowadzonej przez polityków, media oraz społeczeństwo. Na podstawie przeprowadzonych analiz autorzy udowodniają, że poglądy dotyczące zasad ustrojowych są silnie zróżnicowane, a występujące różnice można ostatecznie sprowadzić do podziału o charakterze dychotomicznym (zwolennicy PiS vs. przeciwnicy PiS) we wszystkich omawianych zakresach. Jest to z pewnością istotna przeszkoda w prowadzeniu dialogu, uzyskiwaniu kompromisów i porozumień, a taki stan rzeczy sprzyja dalszemu pogłębianiu wspomnianego podziału.
Wstęp RozdziałI. Preliminaria 1. Neuronauka poznawcza 2. Neuroprawo. Pola zastosowań 2.1. Neuropr... more Wstęp RozdziałI. Preliminaria 1. Neuronauka poznawcza 2. Neuroprawo. Pola zastosowań 2.1. Neuroprawo a życie wewnętrzne człowieka 2.2. Neuroprawo a problematyka zachowań 2.3. Strategia top-down i bottom-up 2.4. Niedopracowany projekt badawczy? 3. Pytania metateoretyczne 3.1. Pomiędzy naturalizmem i antynaturalizmem 3.2. Błąd mereologiczny 3.3. Prawo z perspektywy interdyscyplinarnej 4. Podsumowanie RozdziałII. Rekonstrukcjaobrazuczłowiekawprawie cywilnym 1. Osoba fizyczna a człowiek 2. Model podejmowania decyzji, czyli teoria oświadczeń woli 3. Wady oświadczenia woli 3.1. Brak świadomości lub swobody 3.2. Pozorność 3.3. Błąd i podstęp 3.4. Groźba 3.5. Podsumowanie 4. W poszukiwaniu podstaw teorii oświadczenia woli 4.1. Teoria woli 4.2. Teoria oświadczenia i zobowiązania 4.3. Teoria oświadczeń woli-ewolucja poglądów doktryny 4.4. Metody wykładni a teorie oświadczeń woli 5. Teoria działania Rudolfa von Iheringa 6. Psychologiczne podstawy teorii działania 7. Podsumowanie RozdziałIII. Człowiekzperspektywyneuronauki poznawczej 1. Wprowadzenie 2. Trylogia psychiczna 2.1. Poznanie 2.2. Emocje 2.3. Motywacja 3. Model(e) podejmowania decyzji 4. Podsumowanie RozdziałIV. Kunowejteoriioświadczeńwoli 1. Wprowadzenie 2. Model konsumenta. Analiza pojęciowa 2.1. Konsument oświecony. Analiza dogmatycznoprawna 2.2. Zachowania konsumenckie. Analiza psychologiczna 3. Perspektywy wypracowania nowej teorii oświadczeń woli 4.
Reports and Policy Papers by Radosław Zyzik
Wobec sukcesywnego bogacenia się polskiego społeczeństwa
w ostatnich dekadach i jednoczesnego wzr... more Wobec sukcesywnego bogacenia się polskiego społeczeństwa
w ostatnich dekadach i jednoczesnego wzrostu nierówności dochodowych, podtrzymanie dalszego rozwoju gospodarczego wymaga nie
tylko inwestycji w kapitał ludzki, ale także w kapitał społeczny. Ten
drugi od lat uchodzi w Polsce za niewystarczający, o czym świadczyć
ma niski w porównaniu z wieloma krajami regionu i całej Europy poziom zaufania Polaków do innych.
• W naszym badaniu definicja kapitału społecznego przekracza ramy
ograniczonej perspektywy uogólnionego zaufania. W jego analizie
uwzględniliśmy także zaufanie do bliskich, znajomych, przyjaciół
i sąsiadów, zaufanie do instytucji, sieci społeczne oraz normy wynikające z przepisów i kultury społeczeństwa. Chociaż nasza analiza
potwierdziła wniosek dotyczący uogólnionego zaufania, który płynie
z innych badań – ponad połowa (53 proc.) Polaków nie zgadza się
ze stwierdzeniem, że większości ludzi można ufać – nie oznacza to,
że ponad połowa społeczeństwa charakteryzuje się niskim poziomem kapitału społecznego.
Z przeprowadzonych przez PIE pogłębionych wywiadów wynika, że uchodźcy w Polsce są zmuszeni do ko... more Z przeprowadzonych przez PIE pogłębionych wywiadów wynika, że uchodźcy w Polsce są zmuszeni do konfrontacji z różnorodnymi wyzwaniami na rynku pracy, często wymagającymi od nich elastyczności, odporności i adaptacji w nowym środowisku. Jednym z tych wyzwań jest właśnie dyskryminacja ze względu na narodowość. Przejawia się ona w formie niewłaściwego wynagradzania lub jego braku, wykorzystywania słabszej pozycji na rynku pracy, nierównego
traktowania i obciążenia pracą aż po występowanie krzywdzących stereotypów. Uchodźcy napotykają też na trudności związane z akceptacją ich kwalifikacji i często pracują poniżej swoich umiejętności lub w szarej strefie.
Badanie eksperymentalne PIE sugeruje jednak, że w branżach niewymagających specjalistycznych kwalifikacji pracodawcy rzadziej odpowiadają na zgłoszenia do pracy nadesłane przez Ukrainki niż Polki. Kandydatki z Ukrainy otrzymywały niemal 30 proc. mniej odpowiedzi niż Polki o podobnych kwalifikacjach, co stanowi sygnał potencjalnego nierównego traktowania.
▶ Badanie eksperymentalne przeprowadzone przez PIE na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków, ... more ▶ Badanie eksperymentalne przeprowadzone przez PIE na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków, którzy czytali trzy teksty (o tematyce gospodarczej, o tematyce nieekonomicznej oraz fragment umowy pożyczkowej) pokazało, że średnia deklarowana samoocena poziomu zrozumienia tekstów przez respondentów wyniosła około 6,5/10 pkt. (65 proc.) dla każdego z tekstów.
▶ Osoby badane odpowiadały poprawnie na mniej niż 50 proc. pytań badających zrozumienie każdego z tekstów ułożonych na wzór testów PISA (a w przypadku umowy pożyczkowej na mniej niż 40 proc. pytań).
Ukrainian refugees are currently in Poland (based on the number of PESELs issued) 79.8% of refuge... more Ukrainian refugees are currently in Poland (based on the number of PESELs issued) 79.8% of refugees from Ukraine in Poland believe that Polish society has a positive attitude towards them, according to a survey commissioned by the Centre for Economic Strategy in Ukraine Key numbers 20% of respondents say they did not get involved in any form of assistance for refugees from Ukraine in 2022 36% of Poles do not want to donate money to help refugees from Ukraine 44% of Poles ceased to engage in assistance for refugees from Ukraine between spring and autumn 2022 from 84% to 50% decrease in the percentage of Poles who believe that Ukrainian refugees are people who require assistance between spring and autumn 2022 6 Key findings Key findings • However, certain changes in attitudes to refugees in 2022 can be seen: a lower percentage of respondents believe that the refugees will create value added on the Polish labour market, that foreigners enrich Polish culture, or ensuring safety and shelter for refugees should be a priority for the authorities. At the same time, the percentage of people who believe that refugees should receive social benefits such as the 500+ child benefit has increased. The percentage of people who encounter unfavourable opinions about Ukrainians has also increased. • Fatigue with helping and the topic of the war and refugees is a wellknown phenomenon in the literature. Some increases in anti-Ukrainian behaviour-which are still relatively rare in Polish society-are therefore unsurprising. Monitoring the development of these attitudes and preventing them using various tools will be crucial for conducting an effective refugee policy.
Kluczowe liczby Kluczowe liczby 1 mln uchodźców z Ukrainy obecnie przebywa w Polsce (według liczb... more Kluczowe liczby Kluczowe liczby 1 mln uchodźców z Ukrainy obecnie przebywa w Polsce (według liczby nadanych numerów PESEL) 79,8 proc. uchodźców z Ukrainy, którzy trafili do Polski, uważa, że polskie społeczeństwo jest do nich pozytywnie nastawionetak wynika z badania zleconego przez ukraińskie Centrum Strategii Gospodarczej 67,5 proc. Polaków spotkało się z nieprzychylnymi opiniami na temat ukraińskich uchodźców, najczęściej słyszą je wśród swoich znajomych lub sąsiadów 67 proc. Polaków nie zgadza się ze stwierdzeniem, że napływ do Polski uchodźców z Ukrainy utrudnił Polakom korzystanie z usług publicznych, takich jak ochrona zdrowia 74 proc. uchodźców z Ukrainy przebywających w Polsce planuje powrót do Ukrainy-tak wynika z badania zleconego przez ukraińskie Centrum Strategii Gospodarczej 24,3 proc. uchodźców z Ukrainy, którzy trafili do Polski, uważa, że stosunek polskiego społeczeństwa do nich pogorszył się od momentu ich przybycia do Polski-tak wynika z badania zleconego przez ukraińskie Centrum Strategii Gospodarczej 68 proc. Polaków nie wiąże pogorszenia swojej sytuacji ekonomicznej z pojawieniem się w Polsce ukraińskich uchodźców 41 proc. Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że ukraińscy uchodźcy często bywają roszczeniowi i oczekują zbyt wiele, przeciwnego zdania jest 44 proc. Polaków Kluczowe liczby 20 proc. respondentów twierdzi, że nie angażowało się w żadną formę pomocy uchodźcom z Ukrainy w 2022 r. 36 proc. Polaków nie chce przekazywać pieniędzy na rzecz pomocy uchodźcom z Ukrainy 44 proc. Polaków przestało angażować się w działania pomocowe na rzecz uchodźców z Ukrainy od wiosny do jesieni 2022 r. z 84 proc. do 50 proc. między wiosną a jesienią 2022 r. zmalał odsetek Polaków uważających, że ukraińscy uchodźcy to osoby potrzebujące pomocy Kluczowe wnioski • Kluczowym warunkiem udanej polityki integracyjnej migrantów i uchodźców w państwie jest akceptacja ze strony społeczeństwa przyjmującego. Istnieje szereg narzędzi służących temu celowi, które powinny być jak najszerzej i jak najszybciej wdrożone w Polsce w związku z pojawieniem się uchodźców z Ukrainy.
W raporcie staramy się możliwie kompleksowo ująć zagadnienie aktywizacji zawodowej kobiet po prze... more W raporcie staramy się możliwie kompleksowo ująć zagadnienie aktywizacji zawodowej kobiet po przerwie związanej z narodzinami dziecka. W celu uzyskania jak najgłębszego obrazu analizowanego zjawiska do opracowania raportu wykorzystaliśmy dane z trzech różnych źródeł: (1) badania ankietowego (CAWI) wśród matek małych dzieci; (2) badania eksperymentalnego polegającego na wysyłce CV i rejestrowaniu liczby uzyskanych odpowiedzi; (3) zogniskowanych wywiadów grupowych przeprowadzonych z kobietami, które miały przerwę zawodową po narodzinach dziecka.
Macierzyństwo trwale zmniejsza aktywność zawodową kobiet. Po narodzinach dziecka zdecydowana więk... more Macierzyństwo trwale zmniejsza aktywność zawodową kobiet. Po narodzinach dziecka zdecydowana większość kobiet ma co najmniej roczną przerwę w wykonywaniu pracy. Część kobiet nie wraca jednak do pracy w ciągu kilku kolejnych lat lub trwale dezaktywizuje się zawodowo. Początkowo kobiety te nie podejmują pracy, ponieważ opiekują się dziećmi. Ale niektóre matki nie decydują się na powrót do pracy zawodowej również wtedy, gdy dzieci nie potrzebują już ich wyłącznej opieki. Jednocześnie kobiety, które po dłuższej przerwie chciałyby wrócić do pracy, doświadczają trudności w znalezieniu zatrudnienia .
Kryzysy finansowy i pandemiczny oraz ingerujące w gospodarkę narzędzia przeciwdziałania skutkom z... more Kryzysy finansowy i pandemiczny oraz ingerujące w gospodarkę narzędzia przeciwdziałania skutkom zmian klimatu to triada odpowiadająca za wzrost roli państwa w gospodarce w XXI wieku. Dodatkowym wyzwaniem jest agresja Rosji na Ukrainę zapoczątkowana aneksją Krymu w 2014 r., a następnie eskalacja działań wojennych w lutym 2022 r. Fundamentalnie wolnorynkowa koncepcja neoliberalizmu przestaje dominować w retoryce i działaniach państwa. Nie mamy jednak do czynienia z powrotem do rozwiązań typowych dla keynesizmu czy marksizmu. Do opisu zmieniającego się współcześnie paradygmatu roli państwa w gospodarce potrzebna będzie nowa perspektywa teoretyczna.
Spis treści Kluczowe liczby Kluczowe wnioski Oznaczenia użyte w raporcie Wprowadzenie Kluczowe li... more Spis treści Kluczowe liczby Kluczowe wnioski Oznaczenia użyte w raporcie Wprowadzenie Kluczowe liczby Mikro Małe Średnie Duże 2-9 osób 10-49 osób 50-249 osób 250 osób i więcej Wykazywana awersja do ryzyka w sytuacjach wyboru między mniej i bardziej ryzykowną decyzją 82 78 80 70 Deklarowana awersja do ryzyka Suma odpowiedzi "zdecydowanie unikam ryzyka" i "raczej unikam ryzyka" 44 41 43 36 1. Tło makroekonomiczne: struktura, rozwój i inwestycje polskich przedsiębiorstw
Key numbers 1.207 million refugees are currently staying in Poland, according to administrative d... more Key numbers 1.207 million refugees are currently staying in Poland, according to administrative data from the PESEL system (as of 2.07.2022), 94.1% of the refugees are women and children 8% of Poles spent over PLN 1000 (EUR 214) on refugees during the period analysed 7% of Poles hosted refugees at their apartments or houses PLN 9-10 billion (EUR 1.93-2.14 billion, 0.34-0.38% of Poland's GDP)-estimated value of Poles' private spending in connection with helping refugees from Ukraine during the period analysed 77% of adult Poles have gotten involved in helping refugees from Ukraine since the Russian invasion 35% of Poles got involved in formal and organisational assistance for refugees and various forms of volunteering PLN 15.9 billion (EUR 3.41 billion, 0.61% of Poland's GDP)-estimated value of total annual spending by the public authorities on helping refugees Key findings • Most of Polish society (77%) has gotten involved in helping refugees from Ukraine. This help has taken a variety of forms: from financial and material support, to various types of voluntary work, and to inviting people deprived of homes into one's own house or flat. • The scale of Poles' engagement was largest at the start of the war, when 70% of adults were involved in helping refugees. This was largely driven by a desire to help and constituted a spontaneous reaction (often an emotional one) to refugees' suffering and the growing number arriving in Poland to escape the war. At the same time, half of Poles were engaged in helping refugees consistently-both at the start of the war and in subsequent weeks. • The amount Poles spent on helping refugees over the first three months of the war was higher than the amount they donated to charity in 2021 as a whole. • Poles have spent at least PLN 5.5 billion (EUR 1.18 billion) on helping refugees. According to estimates, the most likely actual value of Polish citizens' financial assistance for refugees from Ukraine is PLN 9-10 billion (EUR 1.93-2.14 billion). This estimate takes into account the value of funds transferred to refugees in the form of direct transfers or through public fundraising. It also includes the value of goods and items purchased for the benefit of refugees, the accommodation and food they were offered, and other forms of support. The estimate is based on respondents' declarations concerning the value of the resources they devoted to helping refugees in various ways. • Personal income is clearly linked to the level of engagement: the higher someone's revenue, the more involved they were in helping refugees. Among the people with the highest monthly income (above PLN 5000 net, EUR 1070), the percentage of people who helped refugees the most in relative terms was three times higher than among the people with the lowest income (below PLN 2000-EUR 428). Yet even among people earning less than PLN 2000 net (EUR 428), support was widespread-just 26% of people in this group did not help in any way. This may reflect how Polish society stepped in to help Ukrainians en masse.
Polski Instytut Ekonomiczny, 2022
Policy Paper 2, 2021
→ Wyniki badania PIE przeprowadzonego w drugiej połowie lutego 2021 r. umożliwiły określenie stru... more → Wyniki badania PIE przeprowadzonego w drugiej połowie lutego 2021 r. umożliwiły określenie struktury oraz skali postaw wobec szczepień przeciwko COVID-19. Z badania wynika, że do 22.02.2021 zaszczepiło się 7 proc. populacji, a kolejne 28 proc. zarejestrowało się na szczepienie, 10 proc. jeszcze się nie zarejestrowało, ale chce się zaszczepić, pozostałe 37 proc. stanowią osoby niezdecydowane. Kluczowe wnioski → Przekonani do szczepień to najczęściej osoby starsze, mężczyźni i mieszkańcy większych miast. Przeciwników jest najwięcej w najmłodszych grupach wiekowych, wśród kobiet i mieszkańców mniejszych miejscowości. → Skłonność do szczepień jest wyraźnie wyższa wśród osób, które w swoim otoczeniu zetknęły się z chorobą COVID-19, zwłaszcza jeśli zarażeni znajomi lub krewni wymagali hospitalizacji. Przekonanie do szczepień przeciwko ↘ Rysunek 1. Struktura zachowań i postaw wobec szczepień przeciwko COVID-19 Źródło: opracowanie własne PIE. Zaszczepieni Zarejestrowani na szczepienie proc 28 proc Przekonani do szczepienia przeciwko COVID-19 Niezdecydowani Przeciwni 10 proc 37 proc 18 proc
Uploads
Books by Radosław Zyzik
Autorzy niniejszej pracy postawili sobie za główny cel badawczy diagnozę obecnego rozumienia podstawowych zasad ustrojowych oraz stanu debaty prowadzonej przez polityków, media oraz społeczeństwo. Na podstawie przeprowadzonych analiz autorzy udowodniają, że poglądy dotyczące zasad ustrojowych są silnie zróżnicowane, a występujące różnice można ostatecznie sprowadzić do podziału o charakterze dychotomicznym (zwolennicy PiS vs. przeciwnicy PiS) we wszystkich omawianych zakresach. Jest to z pewnością istotna przeszkoda w prowadzeniu dialogu, uzyskiwaniu kompromisów i porozumień, a taki stan rzeczy sprzyja dalszemu pogłębianiu wspomnianego podziału.
Reports and Policy Papers by Radosław Zyzik
w ostatnich dekadach i jednoczesnego wzrostu nierówności dochodowych, podtrzymanie dalszego rozwoju gospodarczego wymaga nie
tylko inwestycji w kapitał ludzki, ale także w kapitał społeczny. Ten
drugi od lat uchodzi w Polsce za niewystarczający, o czym świadczyć
ma niski w porównaniu z wieloma krajami regionu i całej Europy poziom zaufania Polaków do innych.
• W naszym badaniu definicja kapitału społecznego przekracza ramy
ograniczonej perspektywy uogólnionego zaufania. W jego analizie
uwzględniliśmy także zaufanie do bliskich, znajomych, przyjaciół
i sąsiadów, zaufanie do instytucji, sieci społeczne oraz normy wynikające z przepisów i kultury społeczeństwa. Chociaż nasza analiza
potwierdziła wniosek dotyczący uogólnionego zaufania, który płynie
z innych badań – ponad połowa (53 proc.) Polaków nie zgadza się
ze stwierdzeniem, że większości ludzi można ufać – nie oznacza to,
że ponad połowa społeczeństwa charakteryzuje się niskim poziomem kapitału społecznego.
traktowania i obciążenia pracą aż po występowanie krzywdzących stereotypów. Uchodźcy napotykają też na trudności związane z akceptacją ich kwalifikacji i często pracują poniżej swoich umiejętności lub w szarej strefie.
Badanie eksperymentalne PIE sugeruje jednak, że w branżach niewymagających specjalistycznych kwalifikacji pracodawcy rzadziej odpowiadają na zgłoszenia do pracy nadesłane przez Ukrainki niż Polki. Kandydatki z Ukrainy otrzymywały niemal 30 proc. mniej odpowiedzi niż Polki o podobnych kwalifikacjach, co stanowi sygnał potencjalnego nierównego traktowania.
▶ Osoby badane odpowiadały poprawnie na mniej niż 50 proc. pytań badających zrozumienie każdego z tekstów ułożonych na wzór testów PISA (a w przypadku umowy pożyczkowej na mniej niż 40 proc. pytań).
Autorzy niniejszej pracy postawili sobie za główny cel badawczy diagnozę obecnego rozumienia podstawowych zasad ustrojowych oraz stanu debaty prowadzonej przez polityków, media oraz społeczeństwo. Na podstawie przeprowadzonych analiz autorzy udowodniają, że poglądy dotyczące zasad ustrojowych są silnie zróżnicowane, a występujące różnice można ostatecznie sprowadzić do podziału o charakterze dychotomicznym (zwolennicy PiS vs. przeciwnicy PiS) we wszystkich omawianych zakresach. Jest to z pewnością istotna przeszkoda w prowadzeniu dialogu, uzyskiwaniu kompromisów i porozumień, a taki stan rzeczy sprzyja dalszemu pogłębianiu wspomnianego podziału.
w ostatnich dekadach i jednoczesnego wzrostu nierówności dochodowych, podtrzymanie dalszego rozwoju gospodarczego wymaga nie
tylko inwestycji w kapitał ludzki, ale także w kapitał społeczny. Ten
drugi od lat uchodzi w Polsce za niewystarczający, o czym świadczyć
ma niski w porównaniu z wieloma krajami regionu i całej Europy poziom zaufania Polaków do innych.
• W naszym badaniu definicja kapitału społecznego przekracza ramy
ograniczonej perspektywy uogólnionego zaufania. W jego analizie
uwzględniliśmy także zaufanie do bliskich, znajomych, przyjaciół
i sąsiadów, zaufanie do instytucji, sieci społeczne oraz normy wynikające z przepisów i kultury społeczeństwa. Chociaż nasza analiza
potwierdziła wniosek dotyczący uogólnionego zaufania, który płynie
z innych badań – ponad połowa (53 proc.) Polaków nie zgadza się
ze stwierdzeniem, że większości ludzi można ufać – nie oznacza to,
że ponad połowa społeczeństwa charakteryzuje się niskim poziomem kapitału społecznego.
traktowania i obciążenia pracą aż po występowanie krzywdzących stereotypów. Uchodźcy napotykają też na trudności związane z akceptacją ich kwalifikacji i często pracują poniżej swoich umiejętności lub w szarej strefie.
Badanie eksperymentalne PIE sugeruje jednak, że w branżach niewymagających specjalistycznych kwalifikacji pracodawcy rzadziej odpowiadają na zgłoszenia do pracy nadesłane przez Ukrainki niż Polki. Kandydatki z Ukrainy otrzymywały niemal 30 proc. mniej odpowiedzi niż Polki o podobnych kwalifikacjach, co stanowi sygnał potencjalnego nierównego traktowania.
▶ Osoby badane odpowiadały poprawnie na mniej niż 50 proc. pytań badających zrozumienie każdego z tekstów ułożonych na wzór testów PISA (a w przypadku umowy pożyczkowej na mniej niż 40 proc. pytań).
Hindsight bias is one of the cognitive biases, which are biases that people make systematically and predictably. The essence of this bias is inability to correctly evaluate the probability of past events. Our tendency to overestimate it can lead to disturbing consequences in legal proceedings where such activities are on the agenda. In our analysis we will focus on assessing how the hindsight bias affects the way in which judges determine guilt in civil proceedings. Moreover, we will try to identify the consequences of moral, economic and legal aspects of theoretical analyzed cognitive error.
Zasada „istnieje tylko to, co widzisz” mówi o tym, że bardzo często nieświadomie mylimy spójność z prawdą. Podejmując decyzje w warunkach niepewności nasze umysły konstruują najbardziej spójny obraz świata z niekompletnego zbioru posiadanych informacji. Taki obraz świata, również nieświadomie, uznajemy za prawdziwy. Systemy prawne zawierają zespół przepisów i wskazówek, mówiących nam o tym, jak w najbardziej efektywny sposób możemy ustalić fakty. W artykule zanalizujemy dwie zasady systemu prawnego, czyli zasadę prawdy materialnej i formalnej. Przyjrzymy się bliżej dyskusji pomiędzy zwolennikami każdej z nich, z perspektywy badań psychologicznych nad zjawiskiem „istnieje tylko to, co widzisz” i spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy systemy prawne faktycznie poszukują prawdy, czy raczej zadowalają się spójnością materiałów dowodowych."
Teoria normy Millera i Kahnemana mówi o tym, że normy określające warunki normalności konstruujemy w czasie rzeczywistym. Nie wykorzystujemy posiadanych kryteriów normalności do oceny konkretnych sytuacji, zdarzeń i osób. W związku z tym, bardzo często jesteśmy niezdolni do wydania takiej samej decyzji w przypadku, gdy ten sam przypadek oceniamy w izolacji od innych (SE) i w sytuacji, gdy traktujemy go jako jeden z wielu (JE). Ta cecha naszych procesów decyzyjnych może mieć znaczenie dla sposobów, w jaki sędziowie orzekają wysokość nawiązki. Stanowi ona wyzwanie dla dyrektyw sądowego wymiaru kary, ponieważ stoi z nimi w sprzeczności. Brak zdolności do wydania identycznych JE i SE wymaga by owa okoliczność była wzięta pod uwagę, jako istotnie wpływająca na proces decyzyjny sędziego."
during the course of decision making.
Czwarta seria wykładów popularnonaukowych "Granice Nauki", zatytułowana "De Rvolutionibus" odbyła się po raz pierwszy w księgarnio-kawiarni De Revolutionibus Books&Cafe przy ul. Brackiej 14 w Krakowie.
pt. „Metody empiryczne w badaniach nad prawem, administracją i polityką”
miejsce: Akademia Ignatianum w Krakowie, ul. Kopernika 26
data: 15 września 2017 r.
cel konferencji: wzajemna wymiana wiedzy i doświadczeń przez badaczy wykorzystujących metody empiryczne w badaniu sfery publicznej (szczególnie w dziedzinach: prawa, administracji i polityki)
zgłoszenia udziału przyjmowane do: 15 sierpnia 2017 r. (szczegóły organizacyjne oraz formularz zgłoszeniowy w załączeniu)
koszt udziału w konferencji: 100 zł
organizator: Instytut Nauk o Polityce i Administracji Akademii Ignatianum w Krakowie
kontakt: dr Mateusz Pękala – [email protected]
dr Radosław Zyzuk – [email protected]
Serdecznie zapraszamy!