Օնեգա լիճ
 | ||
| Կոորդինատներ | ||
| Երկիր |  Ռուսաստան
| |
| Վարչատարածքային բաժանում | Կարելիայի Հանրապետություն | |
| Հայելու բացարձակ բարձրությունը | 33 մ | |
| Ավազանի մակերեսը | 9720 կմ² | |
| Ծավալը | 295 կմ³ | |
| Ջրափնյա գծի երկարությունը | 1542 կմ | |
| Ամենամեծ խորությունը | 127 մ | |
| Միջին խորությունը | 30 մ | |
| Պարզությունը | 1,5—8,0 մ | |
| Ջրահավաքի մակերեսը | 62 800 կմ² | |
| Թափվող գետերը | Վիտեգրա, Սունա, Անդոմա, Վոդլա, Շույա | |
| Սկիզբ առնող գետերը | Սվիր | |
 Վիքիպահեստում
| ||
Օնեգա լիճ (Օնեգո, վեպս.՝ Änine, կարել.՝ Oniegu, ֆիններեն՝ Ääninen, Äänisjärvi), լիճ Ռուսաստանի Դաշնության Եվրոպական հատվածի հյուսիս-արևմուտքում, մեծությամբ երկրորդ քաղցրահամ ջրամբարն է Եվրոպայում Լադոգա լճից հետո[1]։
Տեղակայված է Կարելիայի Հանրապետության, Լենինգրադի և Վոլգոգրադի մարզերում։ Պատկանում է Ատլանտյան օվկիանոսի Բալթիկ ծովի ջրավազանին։
Ընդհանուր տեղեկություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լճի շուրջ 80 %-ը տեղակայված է Կարելիայի Հանրապետությունում, 20 %-ը՝ Լենինգրադի և Վոլոգդայի մարզերում։
Լճի մակերեսը առանց կղզիների կազմում է 9 690 կմ², իսկ կղզիներով՝ 9 720 կմ², ջրավազանի ծավալը 285 կմ³ է, երկարությունը հարավից հյուսիս՝ 245 կմ, առավելագույն լայնությունը՝ 91,6 կմ է։ Միջին խորությունը 30 մ է, իսկ առավելագույնը՝ 127մ[2]։
Լճի գոգահովիտը տեղակայված է խոշոր երկրաբանական կառուցվածքների եզրերին՝ լճի հյուսիսում Բալթյան պատնեշի, Ռուսական պլատֆորմայի և հարավային մասում։
Օնեգա լճի ափերին տեղակայված են Պետրոզավոդսկ, Կոնդոպոգա և Մեդվեժեգորսկ քաղաքները։ Օնեգա լիճ են թափվում շուրջ 50 գետեր, իսկ սկիզբ է առնում միայն մեկը՝ Սվիրը։
Անվան ստուգաբանություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վաղ ռուսական գրավոր արձանագրություններում այն հիշատակվում է որպես Օնեգո։ Անվան ծագումնաբանությունը հայտնի չէ։ Շատ հավանական է լճի անվան վաղ, ֆիննական ծագումը[3]։
Գոյություն ունեն լճի անվան ծագումնաբանության մի քանի վարկածներ.
- Ակադեմիկոս Անդրեյ Շյոգրենի կարծիքով լճի անունը եկել է ֆիններեն ääni բառից, ինչը թարգմանաբար նշանակում է ձայն, այստեղից էլ «հնչեղ (աղմկոտ) լիճ»։
- Ալեքսանդր Պոգոդինը այդ տեղանվան ծագումնաբանությունը վերծանում է սաամական լեզվից եկած agne բառից, որը նշանակում է «ավազ» + jegge՝ «ցածրադիր հարթավայր»[3]։
- Պրոֆեսոր, բանասիրական գիտությունների դոկտոր Ի. Ի. Մուլլոնենը կարծում է, որ լճի անվան ծագումը կարող էր գալ սաամական լեզվի äne և մերձբալթյան-ֆիննական änine/äniz բառերից, ինչը նշանակում է «մեծ, նշանակալից»[3]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Карелия: энциклопедия: в 3 т. / Гл. ред. А. Ф. Титов. — Т. 2: К — П. — Петрозаводск: ПетроПресс, 2009. — С. 324—326. — 464 с. — ISBN 978-5-8430-0125-4 (т. 2)
- ↑ Онежское озеро. География. Современная иллюстрированная энциклопедия — М.: Росмэн. Под редакцией проф. А. П. Горкина. 2006.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Поспелов Е. М. Географические названия мира: Топонимический словарь. — 2-е изд. — М.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2001. — ISBN 5-17-002938-1
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օնեգա լիճ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
