Լունա 18

Լունա 18
Կազմակերպություն	Լավոչկինի անվ. բյուրո
Այլ нանվանումներ	Ե-8-5 համար 407
COSPAR ID	[1] 1971-073A
NSSDCA ID	1971-073A
SCN	05448
Գործարկման ամսաթիվ	1971 սեպտեմբերի 2, 13:40:40 UTC
Գործարկման վայր	Բայկոնուր
Գործարկման հրթիռ	Պրոտոն-Կ
Աշխատանքի ավարտ	1971 սեպտեմբերի 11
Զանգված	5725 կգ
Կայք	laspace.ru/rus/luna18.html

Լունա-18, կամ Ե-8-5 համար 407 (ռուս.՝ Луна 18), Սովետական Միության տիեզերքի հետազոտության ծրագրի շրջանակներում իրականացվող Լունա ծրագրի հերթական առաքելությունը, որով նախատեսվում էր Երկիր վերադարձնել Լուսնի գրունտի նմուշ^[2]։ Արձակվել է 1971 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Բայկոնուր տիեզերակայանից, Պրոտոն-Կ կրող հրթիռով։ Առաքելության ընթացքում իջեցվող սարքը բախվեց Լուսնի մակերևույթին Առատության ծովում և կորսվեց։ Սա խորհրդային նմանատիպ յոթերորդ առաքելությունն էր, մինչ այդ պահը հաջովել էր միայն Լունա 16-ը։

Կայանի կառուցվածք

Լունա 16-ը նախագծվել է Լավոչկինի անվ. բյուրոում, կառուցվածքի նշանակումն էր՝ Ե-8-5։ Այն բաղկացած էր երեք մասերից՝ վայրէջքի հարթակից, վերադարձվող սարքից, և փրկվող սարքից (այսպես էր անվանվում Երկիր վերադարձող գնդաձև սարքը)։

Կայանի վրա տեղադրված սարքավորումներով նախատեսվում էր կատարել է մերձլուսնային տարածության, Լուսնի գրավիտացիոն դաշտի, Լուսնի մակերևույթի կազմության քիմիական վերլուծության հետազոտություններ։ Կայանի վրա տեղադրված տեսախցիկներով նաև կատարել Լուսնի նկարահանումներ։

Թռիչք

«Լունա 16» կայանը արձակվեց 1971 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Բայկոնուր տիեզերակայանից, Պրոտոն-Կ կրող հրթիռով։ Այն հաջողությամբ դուրս եկավ Երկրի ուղեծիր։ Կատարված ուղեծրի կարգաբերումից հետո կայանը շարունակեց թռիչքը դեպի Լուսին և առանց խնդիրների դուրս եկավ ուղեծիր սեպտեմբերի 7-ին։ Ուղեծրում կայանը հաջողությամբ ավարտեց Լուսնի գրավիտացիոն դաշտի հետազոտությունների փաթեթը։ Սեպտեմբերի 11-ին կատարելով այդ օրերի ընթացքում 54 Լուսնի ուղեծրապտույտ և 85 տվյալների հաղորման սեսսիա կայանը սկսեց վայրէջքի գործընթացը։

Կայանի հետ կապն ընդհատվեց 07:48 UT, երբ այն գտնվում էր վայրէջքի վայրին մոտ։ Կործանման կոորդինատներն են՝ 3°34' հյուսիսային լայնություն և 56°30' արևելյան երկայնություն, Առատության ծովի եզրին մոտ։ Հետագայում պաշտոնական հայտարարությունում ասվում էր, որ լեռնային պայմաններում վայրէջքը անհաջող է անցել։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 «Luna 18». NASA Space Science Data Coordinated Archive. 2014 թ․ օգոստոսի 26. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Siddiqi, Asif (2018). Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016 (PDF) (second ed.). NASA History Program Office.

Արտաքին հղումներ

NASA NSSDC Master Catalog

[NSSDC-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 «Luna 18». NASA Space Science Data Coordinated Archive. 2014 թ․ օգոստոսի 26. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.

[asif-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Siddiqi, Asif (2018). Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016 (PDF) (second ed.). NASA History Program Office.

[1]

[2]