Osmanlı Devleti'nin ilmiye teşkilâtı, şimdiye kadar muhtelif cihetlerden tedkîk mevzûu edilmi... more Osmanlı Devleti'nin ilmiye teşkilâtı, şimdiye kadar muhtelif cihetlerden tedkîk mevzûu edilmiş ve konuyla ilgili olarak çeşitli yayınlar yapılmış bulunmasına bu hususta bazen ilmî kriterleri aşarak subjektif duyguların da işe karışması yüzünden lehte ve aleyhte birtakım görüşler ileri sürülmesine rağmen, altı yüzyılı mütecâviz târihî geçmişi bulunan böyle bir teşkilatın, hala incelenmeyi ve araştırılmayı bekleyen pek çok karanlık veya yeterince aydınlanmamış yönü bulunmaktadır. Binaenaleyh, bu tür meselelerin tamamını böyle bir yazıda ele almak mümkün olmadığı için, burada daha ziyâde tek bir konu üzerinde durmak istiyoruz: Bilhassa XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren gittikçe artan bir şekilde ortaya çıkan pâyeler ve bu çıkışın arkasında yatan siyâsî, sosyal ve kültürel âmiller.
philosophy or'understanding of government in the direction of "centralism"ı. As ama... more philosophy or'understanding of government in the direction of "centralism"ı. As amatter of fact, it is possible to see the most evident manifestation of this trend in the famous qdnun-ndme (code oflaws) of the Conqueror3. The Conqueror was in a strong position while he was us ing the experience and tradition in question to form the desired philosophy of government. He gained a great deal of influence throughout the Islamic word by succeeding what previous Muslim rulers had failed to achieve, "'\riz.,the conquest of İstanbuL. AIso he was very skillful in exploiting his success. On the other hand, as he took possession of the capital of the Eastern Roman Empire, he was himself as the legitimate successor of this empire and as the protector of Orthodox
Fetihten once Istanbul ancak olu bir sehirdi. Fâtih Mehmed onu, tekrar siyâsi ve iktisadi bir imp... more Fetihten once Istanbul ancak olu bir sehirdi. Fâtih Mehmed onu, tekrar siyâsi ve iktisadi bir imparatorluk merkezi yapmak icin buyuk bir enerjiyle calisti; bunun neticesinde, sehrin yeniden insaasinda oldugu kadar hizla iskân edilmesinde de hayli mesafe katetti. Cok sayida kaynaktan elde ettigi guclu delillere dayanan A. M. Schneidere, Istanbul'un, 1204'te Latinler tarafindan isgalinden sonra nasil uzun bir gerileme donemine girdigini, isgal suresince nasil bir koy durumuna geldigini, baglarin ve tarlalarin sehir surlari icindeki genis bir sahaya nasil yayildigini gosterir. Osmanlilar tarafindan zaptindan once sehrin nufusu, azami 50.000 olarak tahmin edilmekteydi. 1454'te Patrik yapilan Scholarios,Istanbul'u o zaman «buyuk bir kismi bos, yoksullukla perisan olmus harabe bir sehir» olarak tasvir eder.
Tarih lisans programlarında okuyan öğrencilerin, Türk tarihinin öncülerini tanıması yanında tarih... more Tarih lisans programlarında okuyan öğrencilerin, Türk tarihinin öncülerini tanıması yanında tarih meraklılarına genel bir tarihçilik kültürü sunmasını amaçladığımız Türk Tarihçileri kitabımız, okurlardan büyük bir teveccüh gördü. Bunun üzerine camiadan gelen istek ve teklifler üzerine bu kez de yaşayan “usta” Türk tarihçilerini incelemeye karar verdik. Türk Tarihçileri kitabına konu olanların hepsinin müteveffa olması bu çalışmada, “yaşayan ustalara” odaklanmamızı sağladı. Kültürümüzde her ne kadar “kişi öldükten sonra kıymetlenir” gibi bir anlayış yaygınsa da bu çalışmada, yaşayan tarihçilerden saygıyı fazlasıyla hakettiğini düşündüklerimizi, akademik anlamda incelemeye çalıştık. Son elli yılda ülkemiz tarihçiliğini eserleri, kavram-tezleri, yayın ve araştırmalarıyla etkilediğini düşündüğümüz 33 ustanın eserlerini çözümlemek Türk Tarihçiliğinin bugünkü “büyük fotoğrafını” anlamamız yanında Türkiye’de zayıf kaldığını düşündüğümüz “tarihçilik kültürü”nün zenginleşmesine de bir katkı ...
XV ve XVI. asırlar, bizce, hem Batı hem de Doğu Türklüğünün istikbâli açısından son derece önemli... more XV ve XVI. asırlar, bizce, hem Batı hem de Doğu Türklüğünün istikbâli açısından son derece önemli bir dönüm noktası olarak dikkati çekiyor. Doğu Türklüğünün umûmî durumuna baktığımızda, XV. asrın başlarında şöyle bir tablo ile karşılaşırız: 1370 yılında Çağatay Ulusu hâkimiyetine son veren Emir Timur, 30 küsur yıl içerisinde (1370-1404), doğuda Çin sınırlarına, batıda Karadeniz’in kuzeyine ve geçici de olsa Akdeniz’e, kuzeyde Kazak bozkırlarına, güneyde ise İndus’a kadar uzanan geniş bir imparatorluk kurmağa muvaffak olmuştu. 1402’de Ankara yakınlarındaki Çubuk ovasında Osmanlı pâdişâhı Yıldırım Bâyezid’in (1389-1402) ordusunu mağlup etmek sûretiyle, İstanbul’un Anadolu Türklüğü tarafından fethedilmesini yarım yüz yıl geciktiren; Karadeniz’in kuzeyindeki Altınordu Hanlığı’nı dağıtarak sonunda Rusların daha rahat bir nefes almasına ve gitgide güçlenerek Türk dünyâsını tehdit eder hâle gelmesine zemin hazırlayan, dolayısıyla belki de bilmeden netîceleri sonraki asırlarda ortaya çıkaca...
Osmanlı Devleti'nin ilmiye teşkilâtı, şimdiye kadar muhtelif cihetlerden tedkîk mevzûu edilmi... more Osmanlı Devleti'nin ilmiye teşkilâtı, şimdiye kadar muhtelif cihetlerden tedkîk mevzûu edilmiş ve konuyla ilgili olarak çeşitli yayınlar yapılmış bulunmasına bu hususta bazen ilmî kriterleri aşarak subjektif duyguların da işe karışması yüzünden lehte ve aleyhte birtakım görüşler ileri sürülmesine rağmen, altı yüzyılı mütecâviz târihî geçmişi bulunan böyle bir teşkilatın, hala incelenmeyi ve araştırılmayı bekleyen pek çok karanlık veya yeterince aydınlanmamış yönü bulunmaktadır. Binaenaleyh, bu tür meselelerin tamamını böyle bir yazıda ele almak mümkün olmadığı için, burada daha ziyâde tek bir konu üzerinde durmak istiyoruz: Bilhassa XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren gittikçe artan bir şekilde ortaya çıkan pâyeler ve bu çıkışın arkasında yatan siyâsî, sosyal ve kültürel âmiller.
philosophy or'understanding of government in the direction of "centralism"ı. As ama... more philosophy or'understanding of government in the direction of "centralism"ı. As amatter of fact, it is possible to see the most evident manifestation of this trend in the famous qdnun-ndme (code oflaws) of the Conqueror3. The Conqueror was in a strong position while he was us ing the experience and tradition in question to form the desired philosophy of government. He gained a great deal of influence throughout the Islamic word by succeeding what previous Muslim rulers had failed to achieve, "'\riz.,the conquest of İstanbuL. AIso he was very skillful in exploiting his success. On the other hand, as he took possession of the capital of the Eastern Roman Empire, he was himself as the legitimate successor of this empire and as the protector of Orthodox
Fetihten once Istanbul ancak olu bir sehirdi. Fâtih Mehmed onu, tekrar siyâsi ve iktisadi bir imp... more Fetihten once Istanbul ancak olu bir sehirdi. Fâtih Mehmed onu, tekrar siyâsi ve iktisadi bir imparatorluk merkezi yapmak icin buyuk bir enerjiyle calisti; bunun neticesinde, sehrin yeniden insaasinda oldugu kadar hizla iskân edilmesinde de hayli mesafe katetti. Cok sayida kaynaktan elde ettigi guclu delillere dayanan A. M. Schneidere, Istanbul'un, 1204'te Latinler tarafindan isgalinden sonra nasil uzun bir gerileme donemine girdigini, isgal suresince nasil bir koy durumuna geldigini, baglarin ve tarlalarin sehir surlari icindeki genis bir sahaya nasil yayildigini gosterir. Osmanlilar tarafindan zaptindan once sehrin nufusu, azami 50.000 olarak tahmin edilmekteydi. 1454'te Patrik yapilan Scholarios,Istanbul'u o zaman «buyuk bir kismi bos, yoksullukla perisan olmus harabe bir sehir» olarak tasvir eder.
Tarih lisans programlarında okuyan öğrencilerin, Türk tarihinin öncülerini tanıması yanında tarih... more Tarih lisans programlarında okuyan öğrencilerin, Türk tarihinin öncülerini tanıması yanında tarih meraklılarına genel bir tarihçilik kültürü sunmasını amaçladığımız Türk Tarihçileri kitabımız, okurlardan büyük bir teveccüh gördü. Bunun üzerine camiadan gelen istek ve teklifler üzerine bu kez de yaşayan “usta” Türk tarihçilerini incelemeye karar verdik. Türk Tarihçileri kitabına konu olanların hepsinin müteveffa olması bu çalışmada, “yaşayan ustalara” odaklanmamızı sağladı. Kültürümüzde her ne kadar “kişi öldükten sonra kıymetlenir” gibi bir anlayış yaygınsa da bu çalışmada, yaşayan tarihçilerden saygıyı fazlasıyla hakettiğini düşündüklerimizi, akademik anlamda incelemeye çalıştık. Son elli yılda ülkemiz tarihçiliğini eserleri, kavram-tezleri, yayın ve araştırmalarıyla etkilediğini düşündüğümüz 33 ustanın eserlerini çözümlemek Türk Tarihçiliğinin bugünkü “büyük fotoğrafını” anlamamız yanında Türkiye’de zayıf kaldığını düşündüğümüz “tarihçilik kültürü”nün zenginleşmesine de bir katkı ...
XV ve XVI. asırlar, bizce, hem Batı hem de Doğu Türklüğünün istikbâli açısından son derece önemli... more XV ve XVI. asırlar, bizce, hem Batı hem de Doğu Türklüğünün istikbâli açısından son derece önemli bir dönüm noktası olarak dikkati çekiyor. Doğu Türklüğünün umûmî durumuna baktığımızda, XV. asrın başlarında şöyle bir tablo ile karşılaşırız: 1370 yılında Çağatay Ulusu hâkimiyetine son veren Emir Timur, 30 küsur yıl içerisinde (1370-1404), doğuda Çin sınırlarına, batıda Karadeniz’in kuzeyine ve geçici de olsa Akdeniz’e, kuzeyde Kazak bozkırlarına, güneyde ise İndus’a kadar uzanan geniş bir imparatorluk kurmağa muvaffak olmuştu. 1402’de Ankara yakınlarındaki Çubuk ovasında Osmanlı pâdişâhı Yıldırım Bâyezid’in (1389-1402) ordusunu mağlup etmek sûretiyle, İstanbul’un Anadolu Türklüğü tarafından fethedilmesini yarım yüz yıl geciktiren; Karadeniz’in kuzeyindeki Altınordu Hanlığı’nı dağıtarak sonunda Rusların daha rahat bir nefes almasına ve gitgide güçlenerek Türk dünyâsını tehdit eder hâle gelmesine zemin hazırlayan, dolayısıyla belki de bilmeden netîceleri sonraki asırlarda ortaya çıkaca...
Uploads
Papers by Fahri Unan