Nacionalismo croata
O nacionalismo croata é a ideoloxía nacionalista que defende a nacionalidade e promove a unidade cultural dos croatas.[1] O nacionalismo croata moderno xurdiu por primeira vez no século XIX despois do aumento da presión para a maxiarización, e comezou a crecer especialmente despois das leis de abril que ignoraban a autonomía croata no Reino Húngaro.[2][3] Baseouse en dúas ideas principais: un dereito de estado histórico baseado nunha continuidade co estado medieval croata e unha identidade asociada aos eslavos.[2] Este período comezou co movemento ilirio, que creou a organización Matica hrvatska[2] e promoveu a lingua "iliria". O ilirismo xerou dous movementos políticos: o Partido dos Dereitos que leva o nome do concepto de dereito estatal (pravaštvo), liderado por Ante Starčević, e o iugoslavismo baixo Josip Juraj Strossmayer, ambos limitados á intelectualidade.[4]
A defensa a prol do iugoslavismo como medio para lograr a unificación das terras croatas, en oposición á súa división baixo Austria-Hungría, comezou con Strossmayer defendendo que isto fose realizable dentro dunha monarquía iugoslava federalizada.[4]
Despois da fundación de Iugoslavia en 1918, estabeleceuse un estado altamente centralizado na Constitución do Día de San Vito de 1921 de acordo cos desexos nacionalistas serbios de garantir a unidade dos serbios, o que causou resentimento entre os croatas e outros pobos de Iugoslavia. O croata dálmata e o principal líder iugoslavista da época durante a primeira guerra mundial, Ante Trumbić, denunciou a Constitución do Día de San Vito por estabelecer unha hexemonía serbia en Iugoslavia contraria aos intereses dos croatas e doutros pobos en Iugoslavia. [5] Os nacionalistas croatas opuxéronse ao estado centralizado con nacionalistas moderados que demandaban unha Croacia autónoma dentro de Iugoslavia.[5] O nacionalismo croata converteuse nun movemento de masas no Reino de Iugoslavia a través do Partido Campesiño Croata de Stjepan Radić.[4] A demanda dos nacionalistas croatas moderados dunha Croacia autónoma dentro de Iugoslavia foi aceptada polo goberno iugoslavo no acordo Cvetković – Maček de 1939.[4] O acordo anoxou aos nacionalistas serbios que se opuxeron a el por debilitar a unidade dos serbios en Iugoslavia, afirmando a súa importancia para Iugoslavia co lema "Serbia forte, Iugoslavia forte".[6] O acordo tamén enfadou aos bosníacos (entón coñecidos como musulmáns iugoslavos), incluída a Organización Iugoslava Musulmá (JMO) que denunciou a partición de Bosnia e Hercegovina.[7]
Un violento nacionalismo croata sectario desenvolveuse antes da segunda guerra mundial dentro do movemento Ustaše de Ante Pavelić, que á súa vez colaborou coa Alemaña nazi e a Italia fascista no Estado Independente de Croacia durante a segunda guerra mundial.[4] O nacionalismo croata quedou en gran parte latente, agás na primavera croata, até a ruptura de Iugoslavia e a guerra de independencia croata.[4] Na súa forma máis extrema, o nacionalismo croata personifícase polo desexo de estabelecer un estado croata maior, a idealización do campesiño e dos valores patriarcais, así como o sentimento antiserbio.[8]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Motyl 2001, p. 103-104.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Motyl 2001, p. 104.
- ↑ "Nationalism in Hungary, 1848-1867".
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Motyl 2001, p. 105.
- ↑ Spencer Tucker. Encyclopedia of World War I: A Political, Social, and Military History. Santa Barbara, California, USA: ABC-CLIO, 2005. Pp. 1189.
- ↑ Motyl 2001, p. 471.
- ↑ Motyl 2001, p. 57.
- ↑ Blamires 2006, p. 155.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Arbanas, Martin (2016). Hrvatski nacionalizam i revolucija godine 1848. University of Pula. Faculty of Philosophy.
- Bayram, Mürsel (2015). Hırvat Milliyetçiliğinde Dil Unsurunun Rolü, The Role of Language in Croatian Nationalism (PDF). Review of International Law and Politics. ISSN 1305-5208. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 2016-04-09. Consultado o 2016-03-29.
- Blamires, Cyprian P. (2006). World Fascism: A Historical Encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. ISBN 1-57607-940-6.
- Krestić, Vasilije Đ. (2014). "Croatian pretensions to Bosnia and Herzegovina since 1848". Balcanica 45: 267–294.
- MacDonald, David Bruce (2002). Balkan holocausts?: Serbian and Croatian victim-centred propaganda and the war in Yugoslavia. Manchester: Manchester University Press. ISBN 0-7190-6466-X.
- Motyl, Alexander J. (2001). Encyclopedia of Nationalism, Volume II. Academic Press. ISBN 0-12-227230-7. Consultado o 2013-02-03.
- Nizich, Ivana (1992). War Crimes in Bosnia-Herzegovina. Manchester: Helsinki Watch. ISBN 1-56432-083-9.
- Ramet, Sabrina P. (1999). The Radical Right in Central and Eastern Europe Since 1989. The Pennsylvania University Press. ISBN 0-271-01810-0.
- Uzelac, Gordana (2006). The Development of the Croatian Nation: An Historical and Sociological Analysis. Lewiston, NY: Edwin Mellen Press.