Condado de Anjou
| Localización | |||
|---|---|---|---|
| Datos históricos | |||
| Creación | 930 (Gregoriano)  | ||
| Disolución | 1360 (Gregoriano) | ||
| Sucedido por | Duchy of Anjou (en)  | ||
O Condado de Anjou, máis tarde Ducado de Anjou, era unha xurisdición feudal de Francia fundada no século IX con capital en Angers, que incluía a rexión de Anjou. Foi convertido en ducado en 1360 e incorporouse finalmente á coroa francesa en 1483.
Historia
[editar | editar a fonte]As orixes
[editar | editar a fonte]En 845, Carlos o Calvo designou para o posto de Forestier royal da rexión ao leste de Angers un señor de segunda fila chamado Tortulf, que gobernou ata despois do 851, cando o sucedeu o seu fillo Tertul, un xefe militar, que destacou nas loitas contra o rei bretón Erispoé e no 852 contra os nórdicos, polo que recibiu máis posesións en Château Landon (Gâtinais e o Orleanesado. Tertul morreu no 877 e sucedeuno o seu fillo Ingelger, que, pola súa nai Petronila, estaba relacionado con Hugo, o abade duque de Neustria, e personaxe principal do reino. Recibiu o Vizcondado de Orleáns e logo a prefectura militar de Tours. Ingelger tamén emparentou cos señores de Buzancais e a súa muller aportoulle como dote algunhas terras (Chatillon sur Indre e unha parte do territorio de Amboise). En 879, o rei concedeulle a parte oriental de Anjou ao leste de Mayenna (o oeste pertencíalle ao conde Lambert de Nantes, pero foi conquistada polos bretóns). Morreu no 888 e sucedeuno o seu fillo Fulque I o Roxo.
En 898, o rei deulle a Fulque o vizcondado de Angers (onde sucedeu a Hardrad) e a parte occidental de Anjou. A súa muller era Roscilla, filla de Garnier, señor de Loches. Recibiu o título de Conde de Anjou en 929, título que van levar os seus sucesores desde entón. En liña directa, esta primeira dinastía extinguiuse en 1060 e o condado pasou a Godofredo III o Barbudo, conde de Gâtinais, fillo de Ermengarda, irmá do último conde, que inaugurou a dinastía chamada Plantagenet. Con Henrique, fillo de Godofredo V de Anjou, esta dinastía chegou ao trono de Inglaterra en 1154.
O paso á coroa real e á dinastía Capeto de Anjou-Sicilia
[editar | editar a fonte]Confiscado polo rei Filipe Augusto de Francia, pertenceu á coroa ata 1237, cando o rei Lois IX de Francia llo regalou por matrimonio ao seu irmán Carlos I de Anjou, conde da Provenza, que conquistou o Reino de Sicilia. En 1282, a rebelión de Sicilia en favor de Pedro o Grande, rei de Cataluña-Aragón, coñecido como Vésperas sicilianas, quitoulle a illa e inmediatamente Calabria. As loitas entre os Anjou e os cataláns duraron 21 anos. Carlos II de Anjou, fillo de Carlos I, axustou a paz tres veces cos cataláns, pero só a derradeira, en 1303, foi definitiva. En 1290, Carlos II cedeu os condados de Anjou e Maine á súa filla Margarida de Anjou como dote do seu casamento con Carlos I de Valois (Carlos III de Anjou); A este sucedeuno (en 1325 ) o seu fillo Filipe que, en 1328, chegou ao trono de Francia (Filipe VI ) e incorporou no os dous condados.
En 1331, o condado de Anjou foi cedido a Xoán, segundo fillo de Filipe VI de Francia, que en 1350 subiu ao trono de Francia (Xoán II de Francia), e en 1351 cedeullo ao seu segundo fillo, Lois I de Anjou. En 1360, o condado foi convertido nun ducado. Lois foi adoptado pola raíña Xoana I de Nápoles, que o designou herdeiro, pero antes de chegar ao país o trono foi ocupado polo anterior adoptado e herdeiro Carlos de Durazzo (Carlos III de Nápoles), e morreu o 30 de setembro de 1384. Sucedeuno o seu fillo, Lois II, que en 1387 ocupou o condado da Provenza xunto aos partidarios de Carlos de Durazzo, e en 1389, falecido Carlos, foi coroado rei de Nápoles, aínda que despois de dez anos foi expulsado polos señores do reino. En 1400, Lois II casou con Violante de Aragón; En 1410, regresou a Nápoles e derrotou ao rei Ladislau de Durazzo sen poder recuperar o trono. Morreu o 29 de abril de 1417 e sucedeuno o seu fillo Lois III de Anjou, que faleceu en 1434 e sucedeuno o seu irmán Renato de Anjou, que loitou con Afonso de Aragón pola posesión de Nápoles, ata 1442, cando Afonso se impuxo. Afonso, rei de Trinacria (Sicilia) e Sicilia (Nápoles), tomou o título de rei das dúas Sicilias. Renato estableceu a súa residencia en Saumur, Anjou, e logo en Aix-en Preovence. Á súa morte, en 1480, e mortos o seu fillo Xoán en 1471 e o seu neto Nicolao en 1473, un sobriño de Renato, Carlos (fillo de Carlos de Maine, irmán de Renato) foi proclamado rei nominal de Nápoles, duque de Anjou e Maine, e conde da Provenza, pero morreu en 1481 e a herdanza correspondeu ao rei Lois XI de Francia e as posesións francesas, así como os supostos dereitos sobre Nápoles tras a morte de Violante, filla de Renato, en 1483, ficaron permanentemente incorporada á coroa (foi doada, con todo, en apanaxe).
Lista dos condes de Anjou, despois duques de Anjou
[editar | editar a fonte]Condes de Anjou non hereditarios
[editar | editar a fonte]- ...
- San Licinio (Licinius) (sobre 587 - 592).
- ...
- Torquato, conde sobre 790.
- Tertulfo, conde sobre 820.
- Odón de Orleáns (morto o 834).
- Lamberto II de Nantes, conde de Nantes e de Angers (morto o 852).
Condes de Anjou hereditarios
[editar | editar a fonte]- Roberto o Forte, conde de Anjou e de Tours, marquès de Neustria
- Odón I de Francia, rei dos Francos, fillo.
- 930 - 942: Fulque I o Roxo (morto sobre 942), fillo de Ingelger (sobre 840 - 886), vizconde de Angers en 880.
- 942- 958: Fulque II o Bo, fillo do anterior (morto o 11 de novembro de 958).
- 958- 987: Godofredo I Grisegonelle, fillo do anterior (morto o 987).
- 987- 1040: Fulque III Nerra, fillo do anterior (morto o 1040).
- 1040- 1060: Godofredo II Martel, fillo do anterior (morto o 1060).
- 1060- 1068: Godofredo III o Barbudo, neto de Fulque III por Ermengarda de Anjou (morta despois de 1096).
- 1068- 1109: Fulque IV o Tiburón, irmán do precedente (1043 - 1109).
- Godofredo IV de Anjou, fillo do precedente (morto o 1106).
- 1109- 1129: Fulque V de Anjou o Novo, rei de Xerusalén, fillo pequeno de Fulque IV (1095 - 1143).
- 1129- 1151: Godofredo V o Belo ou Plantagenet, fillo do precedente (1113 - 1151).
- 1151- 1189: Henrique, rei de Inglaterra, fillo do anterior (1133 - 1189).
- 1156 - 1158: Godofredo VI de Anjou, irmán do anterior (1134 - 1158).
- 1169 - 1183: Henrique II o Novo (1155 - 1183, fillo de Henrique II de Inglaterra.
- 1189 - 1199: Ricardo I Corazón de León rei de Inglaterra, irmán do anterior (1157 - 1199).
- 1199- 1204: Xoán I de Inglaterra coñecido como Xoán sen Terra, irmán do anterior (1167 - 1219).
- 1199- 1203: Artur da Bretaña, neto de Henrique II.
- Capetos directos
- 1219 - 1232: Xoán Tristán, fillo de Lois VIII o León, rei de Francia.
- 1246 - 1285: Carlos I (1226 - 1285), tamén conde da Provenza e rei de Sicilia, e despois de Nápoles, fillo de Lois VIII o León de Francia e de rama de Castela e de Inglaterra.
- 1285- 1290: Carlos II (1254 - 1309), rei de Nápoles, fillo do anterior. En 1290 deu en dote o condado de Anjou á súa filla Margarida, que casou con Carlos de Valois.
- 1290- 1299: Margarida (1273 - 1299), filla do anterior, casada co seguinte.
- 1290 - 1325: Carlos III (1270 - 1325), fillo de Filipe III, rei de Francia.
- 1325- 1328: Filipe (1293 - 1350), fillo do anterior. Converteuse en rei de Francia como Filipe VI en 1328 e uniu Anjou aos dominios da coroa.
- 1332-1350 : Xoán II (1319-1364), fillo do anterior, converteuse en rei de Francia á morte do seu pai.
Duques de Anjou
[editar | editar a fonte]En 1360, Anjou erixiuse en ducado.
- 1360 - 1384: Lois I (1339 - 1384), rei titular de Sicilia e de Xerusalén, conde da Provenza, fillo de Xoán II, rei de Francia, e neto de Filipe VI de Francia ou Filipe VI de Valois.
- 1384 - 1417: Lois II (1377 - 1417), fillo do anterior, rei titular de Sicilia e de Xerusalén, conde da Provenza.
- 1417- 1434: Lois III (1403 - 1434), fillo do precedente, rei titular de Sicilia e de Xerusalén, conde da Provenza
- 1434- 1480: Renato I (1409 - 1480), irmán do precedente, rei de Nápoles, duque de Bar, conde da Provenza, rei titular de Sicilia, de Xerusalén e de Aragón, duque de Lorena.
- 1480- 1481: Carlos IV (1436 - 1481), fillo de Carlos, conde do Maine, e neto de Lois II, rei titular de Sicilia e de Xerusalén, conde da Provenza.
Duques de Anjou (feudo atribuído)
[editar | editar a fonte]Á morte de Carlos IV, o ducado de Anjou foi oficialmente agregado á coroa. o condado foi atribuído en apanaxe a diversos príncipes (apanaxistas) da casa de Valois e de Borbón que portaron o título sen orixinaren dinastías.
- Henrique de Francia (1551 - 1589), futuro rei Henrique III.
- Francisco de Francia (1555-1584), fillo de Henrique II, antes duque de Alençon.
- Gastón de Francia (1608-1660), fillo de Henrique IV, futuro duque de Orleáns.
- Filipe de Francia (1640-1701), fillo de Lois XIII. Despois duque de Orleáns, tronco da actual casa de Orleáns. Carlos Filipe de Orleáns porta hoxe o título de cortesía de «duque de Anjou».
- Filipe Francisco de Francia (1668-1671), fillo de Lois XIV.
- Lois Francisco de Francia (1672-1672), fillo de Lois XIV.
- Filipe de Francia, neto de Lois XIV, futuro rei Filipe V España tronco da casa de Borbón actual, retomou o título.
- Lois de Francia, despois Lois XV.
- Filipe de Francia (1730-1733), fillo de Lois XV.
- Lois de Francia (1775-1824), irmán de Lois XVI, futuro Lois XVIII.
Título de cortesía
[editar | editar a fonte]- Casa de Borbón de España
O título de «duque de Anjou» pórtao desde principios do século XX a rama dos Borbóns xurdida de Filipe V, que se volveu o representante máis vello da casa dos Capetos e por tanto herdeiro lexitimista da coroa francesa, despois da morte en 1883 do conde de Chambord, derradeiro herdeiro de Lois XV de Francia.
Descendentes de Filipe V, duque de Anjou antes de converterse en rei de España, esta rama dos Borbons, que non tiña o ducado de Anjou conservou o seu brasón no escudo de España. A rama vella retomou as armas de Francia.
- 1918-1931 : Xaime de Borbón (1870-1931), «duque de Madrid», o máis vello dos descendentes de Filipe de Francia (1683-1746), duque de Anjou que se converteu en Filipe V, rei de España.
- 1931-1936 : Afonso Carlos de Borbón (1849-1936), «duque de San Jaime» (1931), tío do anterior; proclamado «duque de Anjou» polos seus partidarios franceses, se ben semella que non usou o título.
- 1946-1975 : Xaime Henrique de Borbón (1908-1975), «duque de Anjou, de Segovia e de Toledo»[2] (1935) curmán do anterior.
- 1975-1989: Afonso de Borbón e Dampierre, duque de Anjou e de Cádiz[3] (1972), fillo do anterior.
- 1989 - Lois de Borbón (1974), «duque de Anjou»[4] (1984), fillo do anterior, xefe da casa dos Capetos.
O título de «duque de Anjou» foi reclamado tamén desde 2004 por un membro da casa de Orleáns, xurdida de Filipe, duque de Orleáns, segundo fillo do rei Lois XIII. Esta rama converteuse en pretendente orleanista da coroa de Francia, despois da morte en 1883 do conde de Chambord.
- 2004- Carlos Filipe de Orleáns (1973), «duque de Anjou»,[5][6] fillo de Miguel de Orleáns (1941), «conde de Évreux», e sobriño de Henrique de Orleáns, conde de París[7].
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Titles of the counts and dukes of Anjou
- ↑ Bottin mondain 1973, V° Ajou, Ségovie et Tolède (duque de ), pàg. 459.
- ↑ Bottin mondain 1980, V° Ajou, Ségovie et Tolède (duque de ), pàg. 358.
- ↑ Bottin mondain 2004, 2008, V° "Bourbon (Maison royale de)".
- ↑ Títol esmentat per Jacques Leclercq, a Droites conservatrices, nationales et ultras : dictionnaire 2005-2010, Paris : L'Harmattan, 2010, pàg. 20.
- ↑ o títol no figura pas al Bottin mondain 2009, V° Famille de Orléans on en canvi apareix un príncep Carlos-Lois de Orleáns titulat «duque de Chartres».
- ↑ «Nueva polémica entre los Orleans y los Borbones» a nueva-polemica-entre-los-orleans-y-los-borbones, ABC, 10/12/2004.