پرش به محتوا

سوانته آرنیوس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: تغییر ردهٔ تغییرمسیرداده‌شدهٔ دانشمندان شیمی‌فیزیک به شیمی‌فیزیک‌دانان
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: پدیدمی‌آورند⟸پدید می‌آورند
(۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نوبل}}
{{جدول اطلاعات دانشمند
{{جدول اطلاعات دانشمند
|نام = سوانت آرنیوس
|نام = سوانته آرنیوس
|تصویر = Arrhenius2.jpg
|تصویر = Arrhenius2.jpg
|عرض تصویر =
|عرض تصویر =
|زیرنویس =
|زیرنویس = سوانته آرنیوس حوالی ۱۹۱۰
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۸۵۹|۲|۱۹}}
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۸۵۹|۲|۱۹}}
|زادگاه = [[قلعه ویک]]، [[سوئد]]
|زادگاه = [[قلعه ویک]]، [[سوئد]]، [[اتحاد سوئد و نروژ]]
|تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۹۲۷|۱۰|۲|۱۸۵۹|۲|۱۹}}
|تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۹۲۷|۱۰|۲|۱۸۵۹|۲|۱۹}}
|محل مرگ = [[استکهلم]]
|محل مرگ = [[استکهلم]]، سوئد
|محل زندگی =
|محل زندگی =
|شهروند =
|شهروند =
|ملیت = {{SWE}}
|ملیت = {{SWE}}
|تبار =
|تبار =
|رشته فعالیت = [[شیمی]]، [[فیزیک]]
|رشته فعالیت = [[فیزیک]]{{سخ}}[[شیمی]]
|محل کار = [[دانشگاه صنعتی کی تی اچ]]
|محل کار = [[مؤسسه سلطنتی فناوری کی‌تی‌اچ]]
|فارغ‌التحصیل = [[دانشگاه اوپسالا]]{{سخ}}[[دانشگاه استکهلم]]
|فارغ‌التحصیل = [[دانشگاه اوپسالا]]{{سخ}}[[دانشگاه استکهلم]]
|بنیادگذار =
|بنیادگذار =
|استاد راهنما =
|استاد راهنما = [[پر تئودر کلیو]]{{سخ}}[[اریک ادلوند]]
|دانشجویان دکتری وی=
| دانشجویان دکتری = [[اسکار کلاین]]
|دلیل شهرت = به منظور فرضیه تفکیک الکترولیتی
|دلیل شهرت = [[معادله آرنیوس]]{{سخ}}[[تفکیک (شیمی)]]{{سخ}}[[واکنش اسید و باز]]{{سخ}}به منظور فرضیه تفکیک الکترولیتی


|تأثیرات =
|تأثیرات =
|جوایز = [[پرونده:Nobel prize medal.svg|22px]][[جایزه نوبل شیمی]] ([[۱۹۰۳ (میلادی)|۱۹۰۳]]){{سخ}}[[مدال فرانکلین]] (۱۹۲۰)
|جوایز = [[مدال دیوی]] (۱۹۰۲){{سخ}}[[پرونده:Nobel prize medal.svg|22px]][[جایزه نوبل شیمی]] ([[۱۹۰۳ (میلادی)|۱۹۰۳]]){{سخ}}[[همکار انجمن سلطنتی]] (۱۹۱۰){{سخ}}[[مدال فرانکلین]] (۱۹۲۰)
|دین =
|پانویس =
|پانویس = دکترسیدمحمدعرفان طباطبایی
|امضا =
|امضا =
}}
}}


'''سوانت آرنیوس''' ({{lang-sv|Svante Arrhenius}} {{رچ}}زاده ۱۹ فوریه ۱۸۵۹ – درگذشته ۲ اکتبر ۱۹۲۷) [[شیمی‌دان]] اهل [[سوئد]] که برندهٔ [[جایزهٔ نوبل شیمی]] در سال ۱۹۰۳ شد.
'''سوانته آرنیوس''' ({{lang-sv|Svante Arrhenius}} {{رچ}}زاده ۱۹ فوریه ۱۸۵۹ – درگذشته ۲ اکتبر ۱۹۲۷) [[شیمی‌دان]] [[سوئد]]ی بود که برندهٔ اولین [[جایزه نوبل شیمی|جایزهٔ نوبل شیمی]] در سال ۱۹۰۳ و در سال ۱۹۰۵ مدیر [[مؤسسه نوبل نروژ|مؤسسه نوبل]] شد. او همچنین اولین کسی بود که با استفاده از اصول اساسی [[شیمی‌فیزیک]] میزان افزایش [[کربن دی‌اکسید]] اتمسفر مربوط به افزایش دمای سطح زمین را تخمین زد. همچنین آرنیوس نخستین فردی بود که اسید و بازها را طبق یک مبنای علمی توصیف کرد. درواقع او قدرت اسید و باز را بر اساس میزان رسانایی الکتریکی‌شان بیان کرد.


نام او به خاطر پژوهش‌های علمی که سهم بسزایی در علوم دارند با [[معادله آرنیوس]]، [[واکنش اسید و باز#نظریهٔ آرنیوس|نظریهٔ آرنیوس]]، [[دهانه‌های ماه]] آرنیوس، دهانه‌های مریخ آرنیوس و آزمایشگاه آرنیوس در [[دانشگاه استکهلم]] به خاطر سپرده شده‌اند.
آرنیوس معتقد بود که [[اسید]]ها و [[باز (شیمی)|باز]]ها هنگام حل شدن در آب، به‌طور جزیی یا کامل تفکیک می‌شوند و ذره‌های بارداری به نام [[یون]]، پدیدمی‌آورند. این ایدهٔ آرنیوس، در زمان خود، یک ایدهٔ انقلابی بود. به طوری که اغلب شیمیدان‌ها بر این باور بودند که [[مولکول]]ها نمی‌توانند به یون‌های مثبت و منفی، شکسته شوند. به همین دلیل، با دادن کرسی استادی به وی، مخالفت کردند؛ اما شیمیدان‌های جوان در پژوهش‌های خود، به نتایجی دست یافتند که با نظریه آرنیوس، همخوانی داشت. این روند، ادامه یافت تا اینکه در سال ۱۹۰۳ میلادی، جایزهٔ نوبل شیمی به وی، اهدا شد.


== اسیدها و بازها ==
سوانت آرنیوس شیمیدان سوئدی طی پژوهش‌هایی که در دههٔ ۱۸۹۰ روی رسانایی الکتریکی و [[برقکافت]] ترکیب‌های محلول در آب انجام می‌داد، به نظریه‌ای برای اسیدها و بازها دست یافت. او اسید را ماده‌ای تعریف کرد که در آب حل می‌شود و یون هیدروژن ((H+)aq) یا [[پروتون]] پدیدمی‌آورد. از نگاه او گاز [[هیدروژن کلرید]] ((HCl)g) چنین ماده‌ای است؛ زیرا به هنگام حل شدن در آب، یون‌های [[هیدروژن]] ((H+)aq) و کلرید ((Cl-)aq) پدیدمی‌آورد. محلول آبی حاصل که این یون‌ها را دارد، [[هیدروکلریک اسید]] نامیده می‌شود (شکل ۲، الف). مطابق نظریهٔ آرنیوس، باز، ماده‌ای است که به هنگام حل شدن در آب یون هیدروکسید ((OH -)aq) پدیدمی‌آورد. برای مثال، از دید آرنیوس NaOH یک باز است؛ زیرا بر اثر حل شدن این ترکیب یونی در آب، یونهای سازندهٔ آن از هم جدا می‌شود و یونهای هیدروکسید را در آب آزاد می‌کند.
آرنیوس معتقد بود که [[اسید]]ها و [[باز (شیمی)|بازها]] هنگام حل شدن در آب، به‌طور جزئی یا کامل تفکیک می‌شوند و ذره‌های بارداری به نام [[یون]]، پدید می‌آورند. این ایدهٔ آرنیوس، در زمان خود، یک ایدهٔ انقلابی بود. به‌طوری که اغلب شیمیدان‌ها بر این باور بودند که [[مولکول]]ها نمی‌توانند به یون‌های مثبت و منفی، شکسته شوند. به همین دلیل، با دادن کرسی استادی به وی، مخالفت کردند؛ اما شیمیدان‌های جوان در پژوهش‌های خود، به نتایجی دست یافتند که با نظریه آرنیوس، همخوانی داشت.

سوانته آرنیوس شیمیدان سوئدی طی پژوهش‌هایی که در دههٔ ۱۸۹۰ روی رسانایی الکتریکی و [[برق‌کافت|الکترولیز]]<nowiki/>ترکیب‌های محلول در آب انجام می‌داد، به نظریه‌ای برای اسیدها و بازها دست یافت. او اسید را ماده‌ای تعریف کرد که در آب حل می‌شود و یون هیدروژن یا [[پروتون]] پدیدمی‌آورد. از نگاه او گاز [[هیدروژن کلرید]] چنین ماده‌ای است؛ زیرا به هنگام حل شدن در آب، یون‌های [[هیدروژن]] و [[کلرید]] پدید می‌آیند. محلول آبی حاصل از این یون‌ها، [[هیدروکلریک اسید]] نامیده می‌شود. مطابق نظریهٔ آرنیوس، باز، ماده‌ای است که به هنگام حل شدن در آب یون هیدروکسید پدیدمی‌آورد. برای مثال، از دید آرنیوس [[سدیم هیدروکسید]] یک باز است؛ زیرا بر اثر حل شدن این ترکیب یونی در آب، یون‌های سازندهٔ آن از هم جدا می‌شود و یون‌های هیدروکسید را در آب آزاد می‌کند.

== جستارهای وابسته ==
* [[اثر گلخانه‌ای]]
* [[گرتا تونبرگ]]
* [[یونیس نیوتن فوت]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی|پیوند=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Svante_Arrhenius&oldid=594299477|عنوان=Svante Arrhenius|زبان=انگلیسی|بازیابی= ٢۸ فوریه ۲۰۱۴}}
* {{یادکرد-ویکی|پیوند= https://en.wikipedia.org/w/index.php?title =Svante_Arrhenius&oldid= 594299477|عنوان =Svante Arrhenius|زبان= انگلیسی|بازیابی = ۲۱ آوریل ۲۰۲۰}}
{{مستند کردن}}
{{مستند کردن}}
{{برندگان جایزه نوبل شیمی}}
{{برندگان جایزه نوبل شیمی}}
خط ۴۲: خط ۴۸:


{{ترتیب‌پیش‌فرض:آرنیوس، سوانت}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:آرنیوس، سوانت}}

[[رده:اخترشناسان اهل سوئد]]
[[رده:اخترشناسان اهل سوئد]]
[[رده:استادان دانشگاه استکهلم]]
[[رده:استادان دانشگاه استکهلم]]
[[رده:اعضای آکادمی سلطنتی بلژیک]]
[[رده:اعضای افتخاری آکادمی علوم اتحاد شوروی]]
[[رده:اعضای افتخاری آکادمی علوم اتحاد شوروی]]
[[رده:اعضای خارجی انجمن سلطنتی]]
[[رده:اعضای خارجی انجمن سلطنتی]]
خط ۵۰: خط ۵۶:
[[رده:اعضای فرهنگستان سلطنتی هنر و علوم هلند]]
[[رده:اعضای فرهنگستان سلطنتی هنر و علوم هلند]]
[[رده:اعضای فرهنگستان هنر و دانش آمریکا]]
[[رده:اعضای فرهنگستان هنر و دانش آمریکا]]
[[رده:اعضای مجمع فیلسوفان آمریکا]]
[[رده:اعضای مکاتبه‌ای فرهنگستان علوم سن پترزبورگ]]
[[رده:اعضای مکاتبه‌ای فرهنگستان علوم سن پترزبورگ]]
[[رده:اعضای وابسته خارجی آکادمی ملی علوم]]
[[رده:اهالی بخش اوپسالا]]
[[رده:اهالی بخش اوپسالا]]
[[رده:برندگان جایزه تحقیقی فارادی]]
[[رده:برندگان جایزه تحقیقی فارادی]]
خط ۵۷: خط ۶۵:
[[رده:بی‌خدایان اهل سوئد]]
[[رده:بی‌خدایان اهل سوئد]]
[[رده:پان‌اسپرمیا]]
[[رده:پان‌اسپرمیا]]
[[رده:شیمی‌فیزیک‌دانان]]
[[رده:دانشمندان شیمی‌فیزیک اهل سوئد]]
[[رده:دانشمندان شیمی‌فیزیک اهل سوئد]]
[[رده:دانش‌آموختگان دانشگاه اوپسالا]]
[[رده:دانش‌آموختگان دانشگاه اوپسالا]]
خط ۶۳: خط ۷۰:
[[رده:زادگان ۱۸۵۹ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۸۵۹ (میلادی)]]
[[رده:شیمی‌دانان اهل سوئد]]
[[رده:شیمی‌دانان اهل سوئد]]
[[رده:شیمی‌فیزیک‌دانان]]
[[رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID]]

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۱

سوانته آرنیوس
سوانته آرنیوس حوالی ۱۹۱۰
زادهٔ۱۹ فوریهٔ ۱۸۵۹
درگذشت۲ اکتبر ۱۹۲۷ (۶۸ سال)
استکهلم، سوئد
ملیت سوئد
محل تحصیلدانشگاه اوپسالا
دانشگاه استکهلم
شناخته‌شده
برای
معادله آرنیوس
تفکیک (شیمی)
واکنش اسید و باز
به منظور فرضیه تفکیک الکترولیتی
جوایزمدال دیوی (۱۹۰۲)
جایزه نوبل شیمی (۱۹۰۳)
همکار انجمن سلطنتی (۱۹۱۰)
مدال فرانکلین (۱۹۲۰)
پیشینه علمی
شاخه(ها)فیزیک
شیمی
محل کارمؤسسه سلطنتی فناوری کی‌تی‌اچ
استاد راهنماپر تئودر کلیو
اریک ادلوند
دانشجویان دکتریاسکار کلاین

سوانته آرنیوس (سوئدی: Svante Arrhenius ‏زاده ۱۹ فوریه ۱۸۵۹ – درگذشته ۲ اکتبر ۱۹۲۷) شیمی‌دان سوئدی بود که برندهٔ اولین جایزهٔ نوبل شیمی در سال ۱۹۰۳ و در سال ۱۹۰۵ مدیر مؤسسه نوبل شد. او همچنین اولین کسی بود که با استفاده از اصول اساسی شیمی‌فیزیک میزان افزایش کربن دی‌اکسید اتمسفر مربوط به افزایش دمای سطح زمین را تخمین زد. همچنین آرنیوس نخستین فردی بود که اسید و بازها را طبق یک مبنای علمی توصیف کرد. درواقع او قدرت اسید و باز را بر اساس میزان رسانایی الکتریکی‌شان بیان کرد.

نام او به خاطر پژوهش‌های علمی که سهم بسزایی در علوم دارند با معادله آرنیوس، نظریهٔ آرنیوس، دهانه‌های ماه آرنیوس، دهانه‌های مریخ آرنیوس و آزمایشگاه آرنیوس در دانشگاه استکهلم به خاطر سپرده شده‌اند.

اسیدها و بازها

آرنیوس معتقد بود که اسیدها و بازها هنگام حل شدن در آب، به‌طور جزئی یا کامل تفکیک می‌شوند و ذره‌های بارداری به نام یون، پدید می‌آورند. این ایدهٔ آرنیوس، در زمان خود، یک ایدهٔ انقلابی بود. به‌طوری که اغلب شیمیدان‌ها بر این باور بودند که مولکولها نمی‌توانند به یون‌های مثبت و منفی، شکسته شوند. به همین دلیل، با دادن کرسی استادی به وی، مخالفت کردند؛ اما شیمیدان‌های جوان در پژوهش‌های خود، به نتایجی دست یافتند که با نظریه آرنیوس، همخوانی داشت.

سوانته آرنیوس شیمیدان سوئدی طی پژوهش‌هایی که در دههٔ ۱۸۹۰ روی رسانایی الکتریکی و الکترولیزترکیب‌های محلول در آب انجام می‌داد، به نظریه‌ای برای اسیدها و بازها دست یافت. او اسید را ماده‌ای تعریف کرد که در آب حل می‌شود و یون هیدروژن یا پروتون پدیدمی‌آورد. از نگاه او گاز هیدروژن کلرید چنین ماده‌ای است؛ زیرا به هنگام حل شدن در آب، یون‌های هیدروژن و کلرید پدید می‌آیند. محلول آبی حاصل از این یون‌ها، هیدروکلریک اسید نامیده می‌شود. مطابق نظریهٔ آرنیوس، باز، ماده‌ای است که به هنگام حل شدن در آب یون هیدروکسید پدیدمی‌آورد. برای مثال، از دید آرنیوس سدیم هیدروکسید یک باز است؛ زیرا بر اثر حل شدن این ترکیب یونی در آب، یون‌های سازندهٔ آن از هم جدا می‌شود و یون‌های هیدروکسید را در آب آزاد می‌کند.

جستارهای وابسته

منابع