Marcus Musurus
| Μάρκος Μουσοῦρος (1470-1517) | ||
|---|---|---|
 bildo de Marko Muzuro trovata en la verko "Elogia Virorum literis illustrium" far Pietro Perna kaj Heinrich Petri, 1577
| ||
| Persona informo | ||
| Naskiĝo | 1470 en Rethymno, Kastello, Venecia Kreto tiam konata kiel Regno de Kandio,  Grekio
| |
| Morto | 25-a de oktobro 1517 en Romo,  Italio
| |
| Tombo | Santa Maria della Pace  vd
| |
| Religio | katolikismo vd | |
| Lingvoj | mezepoka greka • latina • antikva greka vd | |
| Ŝtataneco | Venecia respubliko vd
| |
| Alma mater | Universitato de Padovo | |
| Profesio | ||
| Okupo | poeto helenisto filozofo universitata instruisto eldonisto filologo katolika episkopo vd
| |
| Laborkampo | Filozofio vd
| |
| Aktiva en | Padovo • Venecio • Romo vd | |
| Doktoreca konsilisto | Janus Lascaris vd | |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Marko Muzuro (1470-1517) estis greka humanisto, filozofo, beletristo, poeto kaj unu el la plej famaj el la grekaj erudiciuloj patronigitaj de Leono la 10-a. Li fariĝis ĉefepiskopo de Epidaŭro, Monembasia, nuna Malvazia, (Grekio), kaj Hierapetra (Insulo Kreto, 1516) sed ne longe ĝuis tiujn postenojn.[1]
Vivo
[redakti | redakti fonton]Marko Muzuro estis filo de Georgo Muzuro laŭ atesto datita de la 27-a de septembro 1486. Muzuro estis probable kun-disĉiplo de Johano Gregoropulo, en Kreto, en lernejo de Aristobulo Apostolis, nur kelkajn jarojn pli aĝa ol li. Inter la printempo kaj somero 1492 li iris al Florenco kondukita de Johanno Laskaris (1445-1535), kiu restis en Grekio serve de Lorenzo de Mediĉo kun spionaj celoj, sed ankaŭ por akirado de kodeksoj kaj varbado de junaj akademiuloj. Kune kun Muzuro, kiu rememorigis tiu periodon perletere datita de la 11-a de julio 1499 el Ferrara al Zaccaria Calliergi, venis ankaŭ Michele Trivolis, Cesare Stratego kaj Aristobulo Apostolis mem, dum Laskaris plej eble venigis el Korfuo Michele Suliardo.
En Florenco, li fondis lernejon dediĉita al transskribado de tekstoj kiel intenco estis konservi kaj plifortigi la stilon de la greka klasikeco en Italio kaj Eŭropo. La kodekson transskribitaj el tiu unua florenca periodo aŭ prinotitaj de Muzuro rezultas en pli ol unu dudeko, ĉiuj kun similaj karakterizaĵoj. Inter la fino de 1494 kaj la komenco de 1495, Muzuro translokiĝis al Venecio. Certe tie li troviĝis en la 11-a de julio 1495 kiam li subskribis la komenton pri Aleksandro de Afrodiziaso pri la sofistoj listigitaj de Aristotelo, tamen oni kredas ke li tie alvenis antaŭe pro ekzisto de du epigramoj pri la eldonoj de Aldo Manucio en la Muzeo, plej certe presitaj inter septembro kaj novembro 1495.
Somere de 1499 Muzuro estis en Ferrara. En la 21-a de julio tiujare li mencias al Calliergi pri vizito farita al Nikolao Leoniĉeno por kontrolado de kelkaj manuskriptoj en lia biblioteko. La celo estis akirado de kodekso pri Galeno, tre eble kaŭze de la eldono de Calliergi publikigota en oktobro 1500.
En la 22-a de julio 1503 li estis invitata al la studio de Padovo, unue kiel anstataŭanto de Lorenzo Camerte, ankaŭ konata kiel Lorenzo da Camerino, kaj poste lia morto (1505) kiel titulara profesoro. Muzuro rezervis la matenojn por la gramatikaj ekzercoj dum posttagmezo plejparte al legado de la poetoj. Liaj lecionoj konkeris grandan notindecon kaj altiris studentojn el la tuta Eŭropo. Inter ili oni povas mencii antaŭ ĉio Erasmo de Roterdamo kaj Johano Kuno (1462-1513), kies notoj, ekzercoj kaj materialoj aŭtografitaj estis konservitaj de la universitato. Oni scias ke inter 1506 kaj 1509, Muzuro donis lecionojn pri Teokrito, Pindaro, Plutarko, Lukiano, Filostrato, Aristofano, Sofoklo, Eŭripido kaj pri la Planuda Antologio[2]
En 1516, la papo Leono la 10-a donas al Muzuro la episkopecon de Hierapetra, en la Insulo Kreto, kaj la ĉefespiskopo de Monembasia, en Peloponezo. La nomumado konfirmiĝas perletero de Muzuro al Lazzaro Bonamico (1479-1552) datita en Venecio en la 15-a de julio 1516.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]- Aristophanes Comoediae novem, graece. Eldonita de Marcus Muzurus, prefaco de A. Manutius, 1498, Aristophanes, Manuzio
- Orthographia Et Flexus Dictionum Graecarum Omnium Apud Statium, 1502, Aldus Pius Manutius, Marcus Muzurus, Publius Papinius Statius
- Apanta ta tou Platonos. Omnia Platonis opera, 1513, Plato, Marcus Muzurus, Diogenes Laertius
- L. Coelii Lactantii Firmiani divinarvm institvtionvm libri VII, 1570, Lactanci, Michel Thomasius, Venanci Fortunat (sant), Marcus Muzurus
- An essay on the different nature of accent and quantity with their use and ..., 1763, John Foster, Marcus Muzurus
- Mousaiou PoiL·mation ta kath' Hero kai Leandron. Orpheōs Argonautika. Tou ..., 1517, Musaeus : Grammaticus, Marcus Muzurus
- Comoediae novem [Greek]. Ed: Marcus Muzurus, in part. With the Scholia, 1498, Aristofanes, Aldus Manutius Romanus
- De Lysia, far Dionizo de Halikarnaso
- Helenae laudatio, de Gorgio
- Dictionarium Graecum, Giovanni Crastone, Aldo Manuzio, decembro 1497
- La komedioj de Aristofano, 15-a de julio 1498
- Opera omnia far Poliziano, julio 1498
- De Periclis eloquentia
- Etymologicum magnum, 8-a de julio 1499
- Orthographia graecarum dictionum, 1502
- Aristophanes cum scholiis, 15-a de julio 1498
- Epistolae diversorum philosophorum (Aldo Manuzio, Venecio, 1498-1499)
- Etymologicum Magnum (Zaccaria Calliergi kaj Nicola Vlastos, Venecio, 8-a de julio 1499)
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- 1911 Encyclopedia Britannica[rompita ligilo]
- Dizionario Biografico degli Italiani
- The life of Erasmus, John Jortin
- A History of Classical Scholarship: From the Revival of Learning to the End ..., John Edwin Sandys
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Platono (429 a. K. - 348 a. K.)
- Gregorio de Nazianco (329-389)
- Manuel Chrysoloras (1355-1415)
- Gemisto Pletono (1355-1452)
- Georgo de Trebizondo (1395-1486)
- Teodoro Gaza (1398-1475)
- Bazilo Besariono (1408-1472)
- Hermolaus Barbarus, la Maljuna (1410-1471)
- Johano Argiropulo (1415-1487)
- Cristoforo Landino (1424-1498)
- Marsilio Fiĉino (1433-1499)
- Urbano Bolzanio (1442-1524) itala helenisto kaj humanisto
- Janus Laskaris (1445-1535) greka erudiciulo
- Aldo Manuzio (1449-1515)
- Andrea Brenta (1454-1484)
- Hermolaus Barbarus, la Juna (1454-1493)
- Niccolò Leonico Tomeo (1456-1531)
- Tomaso Linakro (1460-1524)
- Domenico Grimani (1461-1523)
- Pietro Pomponazzi (1462-1525)
- Johano Piko de la Mirandolo (1463-1494)
- Marin Sanudo (1466-1536) itala historiisto
- Pietro Bembo (1470-1547)
- Niccolò Liburnio (1474-1557) itala beletristo kaj religiulo
- Leono la 10-a (1475-1521)[3]
- Andrea Navaĝero (1483-1529)
- Paolo Ĝiovjo (1483-1552): laŭ Paolo Ĝiovjo, Marko Mazuro tiom laboris, ke li feriis nur kvar tagojn ĉiujare.[4]
- Pietro Alcionio (1487-1527) itala helenisto, latinisto, humanisto kaj lernanto de Mazuro
- Sigismund Gelenius (1497-1554)[5]
- Anĝelo Poliziano (1454-1494)
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ The British Critic and Quarterly Theological Review, Volume 14
- ↑ La Planudea Antologio estis kolekto da poezioj kompilataj de la bizanca gramatikisto Maksimo Planudo, kiu entenas 2400 epigramojn.
- ↑ The Life and Pontificate of Leo the Tenth, Volumes 1-2, William Roscoe
- ↑ The Flowering Of The Renaissance, Vincent Cronin
- ↑ A New and General Biographical Dictionary: Containing an ..., Volume 5
