Charles Verax

Charles Verax
Foto de 1906
Persona informo
Naskiĝo	28-an de februaro 1873 (1873-02-28)
Morto	30-an de novembro 1942 (1942-11-30) (69-jaraĝa)
Lingvoj	Esperanto
Ŝtataneco	Francio
Okupo
Okupo	esperantisto (1902–)

Charles VERAX [veraks], (pseŭdonimo Karlo Verks) (naskiĝis la 28-an de februaro 1873 en Parizo - mortis en 1943) estis franca fotografisto, esperantisto kaj la plej grava Esperanta terminologo de la epoko antaŭ la unua mondmilito.

Verax esperantistiĝis en 1902. Per longa kunlaborado en Internacia Scienca Revuo li akiris kompetentecon pri teknika terminaro, kaj fariĝis specialisto en tiu afero. Li fondis kaj redaktis Foto-revuon (1906-1909) kaj Sciencan Gazeton (1912-1914). Ekde 1909 Verax estis membro de la Lingva Komitato, ekde 1911 direktoro de la Komisiono por teknika lingvo.

Adreso 1914 35 B-d Arago, Paris XIII (laŭ Germana Esperantisto)

Verkoj (elekto)

• Elementa Fotografa Optiko, originale verkita en Esperanto, Paris : 1906 Presa Esperantista Societo (skanita de Google, serĉebla, ne plene atingebla)
• Densigo kaj heligo de la negativaj kliŝoj fotografaj , 1904

• La fotografa rivelado en: Internacia Scienca Revuo Paris, 1904. - [1] (1904), 1, S. 15 - 22

• La konsisto de fotografaparato , en: Internacia Scienca Revuo Paris, 1904. - [1] (1904), 6, S. 174 - 178

• Nova procedo de fotografado kun koloroj Internacia Scienca Revuo- Paris, 1904. - [1] (1904), 9, S. 260 - 262
• Ŝraŭbo, ŝraŭbaĵo kaj ŝraŭbigilo en: Internacia scienca revuo. - Paris, 1904. - [1] (1904), 8, S. 244 - 245

• Reguligo de l'vojiraj kompasoj, traduko de Dary, Georges en: Internacia Scienca Revuo- Paris, 1904. - [1] 10, p. 295 - 298

• Vocabulaire français-Espéranto des termes technologique des termes les plus employés en photographie et dans ses rapports avec la chimie, la physique et la mécanique , 1907
• Vocabulaire Technique et Technologique Français-Esperanto par CH. VERAX, Librairie HACHETTE et C^ie, 79 Boulevard Saint-Germain, PARIS 1908
• Enciklopedia Vortareto Esperanta kun franca traduko kaj difinoj en Esperanto, 1910.
• Propono pri Terminologiaj Fundamentaj Principoj por la Scienca Lingvo en Esperanto. En: Scienca Gazeto - Terminologia Fako 1a jaro 1912, n-ro 2-3, p. (9)

La Enciklopedio de Esperanto en 1934 juĝas: "Tiuj du "vortaretoj" [laste menciitaj] fakte estas gravaj kaj fundamentaj verkoj por studo de teknikaj vortoj".

Recenzoj

Pri Elementa Fotografa Optiko

„ La aŭtoro klarigas ke lia libro celas tiujn kiuj, jam konantaj iom pri fotografarto, deziras atingi pli grandan perfektecon per pli bona kono kaj pli racia uzo de siaj objektivoj. Efektive, la libro klarigas, ne nur per tekstoj sed ankaŭ per multnombraj desegnaĵoj, la iradon de l’ lumaj radioj, la strukturon kaj ecojn de l’ divers-specaj lensoj, la rolon de l’ diafragmo, k. c.. Ĝi enhavas diversajn tabelojn montrantajn la espoz-tempon, la elektotan diafragmon ; ĝi enhavas ankaŭ tabelon da novaj teknikaj esprimoj, plej ĝenerale bone elektitaj. Ni rekomendas tiun verkaĵon ne nur al fotografamantoj, sed ankaŭ al fotografistoj. ” — La belga sonorilo - Numero 046, Junio (1906)

Bibliografio

• Lapenna, Ivo: Esperanto en Perspektivo, p. 140, Verax (1873-1943) - de ĉi tie devenas informo pri la mortodato. La libro estas elŝutebla ĉe Lapenna, Ivo : Esperanto en Perspektivo

Eksteraj ligiloj

• Libroj de kaj pri Charles Verax en la Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo Arkivigite je 2015-03-25 per la retarkivo Wayback Machine
• Artikoloj de kaj pri Charles Verax en Elektronika Bibliografio de Esperantaj Artikoloj (EBEA)
• Enciklopedio de Esperanto/V en sia originala formo en la Interreto
• Enciklopedio de Esperanto en elŝutebla versio (PDF).

Bildaro

• 
  Librokovrilo de Vocabulaire Technique et technologique Français-Esperanto.
• 
  Librokovrilo de Elementa Fotografa Optiko.