Priodas
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | sefydliad cyfreithiol, carennydd mewn enw, digwyddiad, sefydliad  |
|---|---|
| Math | perthynas agos, diwedd dyweddïad |
| Y gwrthwyneb | married |
| Rhagflaenwyd gan | engagement, Seremoni briodas |
| Olynwyd gan | legal separation |
| Yn cynnwys | marital debt |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Uniad ffurfiol rhwng dau berson neu ragor[1] fel arfer er mwyn byw gyda'i gilydd ac yn aml i gael plant yw priodas[2] (neu weithiau mewn cyd-destun cyfreithiol y stad briodasol).[3] Mae cyfraith briodasol yn rheoli'r hawliau a dyletswyddau sydd gan barau priod, ac eu statws cyfreithiol parthed ei gilydd a'u plant.
Mae'r cysyniad o briodas yn gyffredin i gymdeithasau ar draws y byd, gan ei fod yn darparu strwythur ar gyfer sylfaen gymdeithasol a phersonol, sy'n cynnwys anghenion rhywiol a chariadol, rhannu llafur rhwng y ddau rywedd, ac annog cenhedlu a magu plant.[4]
Gelwir dyn priod yn ŵr a menyw briod yn wraig. Gelwir y ddefod sy'n nodi dechrau priodas hefyd yn briodas neu'n seremoni briodas. Mae nifer yn gweld priodas fel uniad rhwng dau deulu er mwyn creu teulu newydd, hynny yw y teulu niwclear sy'n cynnwys rhieni a'u plant. Gelwir teulu'r priod yn deulu-yng-nghyfraith. Mewn rhai diwylliannau mae priodas yn uniad am weddill oes na ellir ei derfynu, ond mewn cymdeithasau eraill mae modd dod â phriodas i ben drwy ymwahaniad, dirymiad, neu ysgariad.
Mewn rhai diwylliannau mae'n bosib i unigolion briodi mwy nag un gŵr neu wraig, ond mewn diwylliannau eraill mae amlbriodas yn drosedd. Yn draddodiadol ar draws y byd, uniad rhwng dyn a menyw yw priodas. Yn yr 21g mae nifer o wledydd wedi cyfreithloni priodas gyfunryw sy'n caniatáu priodas rhwng dau ddyn neu ddwy fenyw.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Haviland, William A.; Prins, Harald E. L.; McBride, Bunny; Walrath, Dana (2011). Cultural Anthropology: The Human Challenge (13eg argraffiad). Cengage Learning. ISBN 978-0-495-81178-7. "A nonethnocentric definition of marriage is a culturally sanctioned union between two or more people that establishes certain rights and obligations between the people, between them and their children, and between them and their in-laws."
- ↑ priodas. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 1 Ionawr 2015.
- ↑ Geiriadur yr Academi, [wedlock].
- ↑ (Saesneg) marriage. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 1 Ionawr 2015.