Papers by Melda Acmaz Ozden
JOA, 2023
Today's urban fabric is more difficult to manage due to the complexity of uncontrolled and growin... more Today's urban fabric is more difficult to manage due to the complexity of uncontrolled and growing systems. Disasters, which tend to increase in frequency and severity, are the main beneficiaries of this difficult situation in urban areas. The damages and losses caused by disasters on urban areas threaten the future of communities more than ever before. It can be argued that an important obstacle to creating sustainable communities and livable urban areas that can cope with the devastating effects of disasters is local communities that do not have disaster awareness. In this study, the hazards and risks of disasters are discussed in general terms, the disaster vulnerability of Çanakkale province is briefly discussed, and the awareness and consciousness levels of urban dwellers that will build their capacity to cope with disasters are tried to be understood. The study claims that people living in the city of Çanakkale are not able to participate in disaster risk reduction and preparedness activities within the framework of a collective and participatory disaster management model to create a coping mechanism for disasters. A survey was conducted to help reveal this and to assess the level of disaster awareness of local communities. The answers given by the participants to the questions confirm the claim of the study. Further interdisciplinary and interdisciplinary studies are needed to assess disaster awareness in local communities and to better understand the deficiencies in this regard in Çanakkale.
Kaynak: URL4. URL1. 6. Kalıcıya dönüşebilme potansiyeli bulunan Onagawa (Japonya) geçici konut al... more Kaynak: URL4. URL1. 6. Kalıcıya dönüşebilme potansiyeli bulunan Onagawa (Japonya) geçici konut alanı. 7. Toplum merkezi, Onagawa (Japonya) geçici konut alanı Kaynak: URL1. 8. Pazar yeri, Onagawa (Japonya) geçici konut alanı Kaynak: URL4. 9. Okul öncesi çocuk eğitim ve oyun yapısı, Onagawa (Japonya) geçici konut alanı Kaynak: URL4. URL1. 10. Geniş toplanma ve törenler için kamusal alan, Onagawa (Japonya) geçici konut alanı Kaynak: URL1. 11. Onagawa (Japonya) geçici konut alanı. İnşa süreci, hızlı ve pratik. Kaynak: URL4. 12. Onagawa (Japonya) geçici konut alanı. Farklı aile büyüklükleri için farklı ve esnek plan tipleri. Kaynak: URL4. 13. Onagawa (Japonya) geçici konut alanı. Perspektif çizimi.
Şehirler insanlara hareket etme ve keşfetme olanağı sunmalıdır. Başarılı bir şekilde tasarlanan v... more Şehirler insanlara hareket etme ve keşfetme olanağı sunmalıdır. Başarılı bir şekilde tasarlanan ve planlanan açık ve yeşil alanlar da bu amaçlar için kullanıcılara doğru olanaklar sağlamalıdır. Şehirler yoğunlaştıkça ve nüfus arttıkça açık ve yeşil alan ihtiyacımız da artmaktadır. Yeşil alanlar, yaşanabilir kentler oluşturmak için ele alınan temel
While cities are facing challenges such as uncontrolled growth, population growth, and climate ch... more While cities are facing challenges such as uncontrolled growth, population growth, and climate change, environment and human-friendly solutions are sought to create more livable urban areas. Green areas in cities play an important role in improving the quality of life quality of life for residents and reducing the risks of the disasters. Urban green area planning is a holistic and strategic process in which qualitative and quantitative factors should be considered in detail. This study focuses on determining the qualities and potentials of urban green areas in the city center of Çanakkale province in western Turkey and determining the amount of green area per capita, which is one of the quantitative factors. In addition, the study also aims to draw conclusions about the distribution and accessibility of urban green areas. Determining the amount, accesibility and distribution of active green areas, which are intensively used by urban dwellers for recreational purposes and are the determinants of the presence of green area in the city, is important in terms of forming the basis for strategies that improve urban quality of life. In this study, the active green areas in various urban landscapes were determined by utilizing high spatial resolution satellite remote sensing images and the spatial distribution and accessibility analysis were performed in a geographic information systems (GIS) platform. The findings of this study provide a basis for the development of local green area strategies and contribute to the current discourse on livable and sustainable urban development.
Periodica Polytechnica Architecture, 2023
The evaluation of housing study in the historical areas brings to important issues such as the te... more The evaluation of housing study in the historical areas brings to important issues such as the tendencies of the users in housing preferences and purchasing emerge. Determining housing preferences in historical areas is important to ensure socio-spatial sustainability and the protection-usage balance in these areas, which have a unique settlement pattern. The aim of the study is to determine which factors shape the housing preferences of the users in these areas. Also, it is aimed to evaluate whether registered and traditional residences are a reason for preference by individuals. Kilitbahir located within the boundaries of Çanakkale Gallipoli Historical Site has been determined as the case area. In this study, in which descriptive survey model was used, the main and subfactors were analyzed to determine the housing preferences in the historical area. Evaluation was made in four groups: the main factors affecting the housing preferences, the sub-factors determining the housing preferences, the analysis of the propositions for the housing market and the analysis of the housing preferences according to the user profiles. As a result of the evaluations, the participants in Kilitbahir give more importance to the structural, visual and economic criteria when purchasing housing than the criteria related to social, historical and tourism issues. Moreover, depending on the level of education and age, there is an awareness of registered and traditional houses in the area. Keywords purchase decision factors, traditional urban pattern, registered building, Çanakkale, Kilitbahir 4 Research method According to Öztürk and Fitöz (2009:p.22), the most important factors determining housing demand are defined as income, credit conditions, income distribution, social demand and demographic situation, while the factors determining housing supply are defined as the rate of urbanization, construction costs, land production, interest rates,
İTÜ Vakfı Dergisi, 2022
https://www.ituvakif.org.tr/kisa-bir-kurgu-gelecek-tartismasi
Online Journal of Art and Design, 2022
ÖZET
Kentin belleğini oluşturan fiziksel çevre zamana bağlı olarak değişir ve dönüşür. Ancak
ki... more ÖZET
Kentin belleğini oluşturan fiziksel çevre zamana bağlı olarak değişir ve dönüşür. Ancak
kimi olaylar bu süreçte ani kırılmalara ve kesintilere yol açabilir. İzmir'de depremin yol
açtığı etkiler de bu çerçevede değerlendirilmelidir. Ortaya çıkan yeni durum toplulukların bu sürece uyumu sorunsalını oluştururken, yıkılan yapılarla birlikte yiten geçmişin yerini nasıl bir mekansal hikayenin dolduracağı sorusunu da beraberinde getirir. Bu yazıda tartışılan ise enkaz sonrası ortaya çıkan kentsel boşlukları esnek, dönüşebilen, farkındalığı arttıran ve yerelin gündelik yaşantısının tam da içinde yer alan bir program ile kurgulamaktır.
Anahtar Kelimeler: Bellek, Dirençlilik, Olay, Mekan
ABSTRACT
The physical environment that constitutes the memory of the city changes and
transforms depending on time. However, some events may cause sudden breaks and
interruptions in this process. The effects caused by the earthquake in İzmir should be
evaluated within this framework. While the emerging new situation creates the problem of the adaptation of communities to this process, it also raises the question of what kind of spatial story will fill the place of the lost past with the destroyed structures. What is discussed in this article is to construct the urban gaps that emerged after the debris with a flexible, transformable, awareness-raising program that is directly included in the daily life of the local.
Keywords: Memory, Resilience, Event, Space
Online Journal of Art and Design , 2021
Inspiration of heated debate on climate change motivates film makers to produce climate fiction (... more Inspiration of heated debate on climate change motivates film makers to produce climate fiction (cli-fi) movies. It is important to assess whether cli-fi dystopian movies and documentaries are successful in creating awareness of moviegoers about hazards and risks of tomorrow's world. In particular, argument of the study focuses on understanding motivational capacity of dystopian cli-fi movies and documentaries on future professionals who are expected to design and implement resilient urban environments. Planning, design and construction department undergraduate students are the focus group of this study. The data is collected from a questionnaire technique with students in order to support the argument of the research. The questionnaire evaluates behavioural change of students particularly after watching cli-fi movies and documentaries. Questions seek out how their personal and/or professional perspectives have changed following their experiences with climate change related fiction movies and documentaries. Finally, the research argues how the dystopian cli-fi movies could be used as an effective tool to evoke professionals' perspectives in creating sustainable, resilient and climate adaptive environmental conditions.
Keywords: dystopian cli-fi movies and documentaries, climate change, awareness of planning and design students, built environment
İKLİM KURGU FİLMLERİNİN VE BELGESELLERİNİN PLANLAMA VE TASARIM ÖĞRENCİLERİNİN FARKINDALIK VE ELEŞTİREL DÜŞÜNMELERİNİ GELİŞTİRMEDEKİ ROLÜ
ÖZET
İklim değişikliği konusundaki sıcak tartışmalardan ilham almak film yapımcılarını iklim kurgu (cli-fi) filmleri üretmeye motive etmektedir. Distopik iklim kurgu filmlerinin ve belgesellerinin yarının dünyasının tehlikeleri ve riskleri hakkında sinemaseverlerin farkındalığını yaratmada başarılı olup olmadığını değerlendirmek önemlidir. Özellikle, çalışmanın argümanı, dirençli kentsel ortamlar tasarlaması ve uygulaması beklenen gelecekteki profesyoneller üzerinde distopik iklim kurgu filmlerinin ve belgesellerinin motivasyon kapasitesini anlamaya odaklanmaktadır. Planlama, tasarım ve inşaat bölümü lisans öğrencileri bu çalışmanın odak grubudur. Çalışmanın argümanını desteklemeye yönelik olarak öğrencilerle anket tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. Anket, özellikle iklim kurgu filmleri ve belgeselleri izledikten sonra öğrencilerin davranış değişimlerini değerlendirmektedir. Sorular, iklim değişikliği ile ilgili kurgu filmleri ve belgesellerle ilgili deneyimlerinden sonra kişisel ve/veya profesyonel bakış açılarının nasıl değiştiğini araştırmaktadır. Son olarak, araştırma, distopik iklim kurgu filmlerin profesyonellerin sürdürülebilir, dirençli ve iklime uyumlu çevresel koşullar yaratma perspektiflerini harekete geçirmek için nasıl etkili bir araç olarak kullanılabileceğini tartışmaktadır.
Anahtar Kelimeler: distopik iklim kurgu filmleri ve belgeselleri, iklim değişikliği, planlama ve tasarım öğrencilerinin farkındalıkları, yapılı çevre
Toplum Ve Demokrasi Dergisi, May 6, 2009
Bilim ve teknoloji alanlarında meydana gelen gelişmeler ekonomi, sosyal yapı,
kültür ve politik... more Bilim ve teknoloji alanlarında meydana gelen gelişmeler ekonomi, sosyal yapı,
kültür ve politika gibi birçok alanda “değişimlere” neden olmuş ve beraberinde yeni bir
dünya düzeni, yeni kavramlar ve yeni temsil biçimleri getirmiştir. Bu gelişmelerden
belki en çarpıcı olanlardan biri sürekli olarak tartışılan demokrasi modelleri ve tarihsel
ve evrensel olarak gelişen insan hakları olarak nitelendirilebilir. “Değişimi” ve
“etkileşimi” temel alan günümüzün küreselleşen dünyasında, her alanda ve her ölçekte
meydana gelen değişimlerin yanında, planlamanın da değişimi ve dönüşümü de
kaçınılmazdır. Bütün bu yenilikler planlama pratiğimizin eksikliklerini ortaya çıkarmış ve
yeni dünya düzenine uyumlu yeni planlama yaklaşımlarının gündeme gelmesine neden
olmuştur. Plancıların ve planlamanın farklılaşan konumunu sağlam bir zemine
oturtabilmek amacıyla, öncelikle değişen ve dönüşen dünyada değişimin hangi
senaryolar üzerinden kurgulandığına değinilecektir. Bu amaçla, makalenin ilk
bölümünde farklı demokrasi modelleri ele alınacaktır. İkinci bölümde, küreselleşmenin
yurttaş, ulus-devlet ve yerellik üzerine etkilerinden kısaca bahsedilecektir. Son
bölümde ise, yeni planlama yaklaşımları değerlendirilecek ve mekan plancısının nasıl bir rol üstlenmesi gerektiği konusunda bir takım çıkarsamalar yapılacaktır.
Research on Humanities and Social Sciences, 2013
Modernism period indicates an important period because it created new ontology of individuals and... more Modernism period indicates an important period because it created new ontology of individuals and society structure through changing world view. Modernism affected urbanisation in different ways. Some researchers believe that modernism like a sharp knife divides a city into two pieces and draws restricted boundaries. On the other hand, some of them claim that modernism is necessary for development. It is important here to understand and evaluate the modernism perception and policies of political authority who adopts the modernist approach as an ideology. In this study, the effects of 1950’s modernist approach to the historical urban pattern in Ankara is particularly addressed and discussed. Deciding on an area for a case study seems beneficial and necessary to understand and evaluate the effects of modernist approach on a historical site. Altindag district which dates back to 15th century has important historical and cultural characteristics for Ankara city. Therefore, the development of Hacettepe University Campus between 1954 and 1973 along with the historical site of Sihhiye district which is under the jurisdiction of Alt?nda? Municipality is studied as a case study area in order to reveal the reflections of modernist ideology in those years. This transformation affected the Hacettepe district not only physically but also socio-culturally very profoundly.
Keywords: modernism in 1950s, urban transformation, urban conservation, Hacettepe district, Ankara
Conference Paper by Melda Acmaz Ozden
Urban dystopias which reflect human concerns on deterioration of natural and built environmental ... more Urban dystopias which reflect human concerns on deterioration of natural and built environmental conditions have been produced throughout the film industry. Some of these products present a story on an unknown future in which the human life is salved and constructed on equitable systems or faces extinction following a catastrophic event that occurred on earth. The climate change is an inspiration to movies which reflects the human concerns on the future of life on earth, especially at urban areas. It is assumed that dystopias have a great potential on people's awareness for the future hazards and risks of natural and built environmental conditions. This study discusses the role of dystopian views especially reflected in the film industry in creating awareness and consciousness among people for the vanishing human race and urban environments. It investigates the role of dystopian movies with scenarios focused on climate change on the future professionals of urban environment and their related projects. A questionnaire has been developed and carried out among the students of Çanakkale Onsekiz Mart University. The focus group has been the students in the departments related to design and construction of built environment. The essential aim of the questionnaire is to understand and evaluate the fluctuation of the awareness level of the students particularly after watching the movies related to the climate change. Among the other questions, the questionnaire also asks the students if their personal and professional perspective and understanding of climate change have changed or not following their experience on climate change related fiction movies and documentaries. Finally, the research argues how the dystopian movies could be used as an effective tool to evoke professionals who work in design and construction industry to develop more sustainable and climate adaptive environmental conditions.
1st International CIB Endorsed METU Postgraduate Conference, 2006
This study investigates the influences of social and cultural diversities in the Hellenic,Roman a... more This study investigates the influences of social and cultural diversities in the Hellenic,Roman and Byzantium eras on the designs of urban planning and house architecture inPriene. Geographical and economical conditions, social classes,gender and power-rela-tions, religious groups, customs, technology and culture are the chief elements in shapingPriene, which was established as a city of democracy, based on the equality principletogether with the help of the grid-iron system, in the south of Mykale Mountain in 350BC. Besides, gender and power-relations like male and female or master and slave shapedthe designs of houses and administrative buildings in Priene. House planning with prostasthat was derived from megaron, which played a great role in developing house architec-ture, was the basic element in constructing house planning in Priene and with the alterna-tion of this house planning due to the Hellenistic influence, house planning with peristyleappeared. This shift from megaron to peristyle is best observed in Priene out of the Hellencities in the West Anatolia. The grid-iron system in Priene that was once designed to con-sist of one type of house with equal sizes for all citizens in the 4th century BC is investi-gated with the help of data from the relevant literature. Secondly, the most recent urban plan of Priene is compared with the grid-iron plan of Priene, which was developed withcomputer software. Consequently, this study uncovers the alternations in the urban andhouse planning in Priene due to social changes in the Hellenistic, Roman and Byzantiumeras. The effects of the house of Priene can be observed also on the Ottoman era architec-ture.
Öz: Bu araştırma, kentlerde sürdürülebilir topluluk gelişiminin önemini vurgulamayı amaçlamaktadı... more Öz: Bu araştırma, kentlerde sürdürülebilir topluluk gelişiminin önemini vurgulamayı amaçlamaktadır. Sürdürülebilir topluluk, neredeyse bir yüzyıldan beri tartışılagelen ancak 1980'lerle birlikte kent planlama kuram ve pratiğinin içinde 'sürdürülebilir gelişme' bağlamında gündemimize tekrar giren bir kavramdır. Uluslararası deneyim ve yazınla karşılaştırıldığında, Türkiye'de bu kavram oldukça yenidir. Türkiye'de sürdürülebilir topluluk gelişimi üzerine oldukça az araştırma bulunmaktadır; bu da bu konu bağlamındaki bilgimizdeki önemli bir boşluğa işaret etmektedir. Bu bildiri, sürdürülebilir topluluk kavramını Türkiye'de banliyö gelişimi bağlamında irdelemektedir. Araştırma, öncelikle, banliyö alanlarında sürdürülebilir topluluk bileşenlerini ve özelliklerini tanımlamaktır. Bu amaçla Ankara'nın önemli bir banliyö alanı olan ve güney-batı koridorunda gelişen Ümitköy çalışma alanı olarak seçilmiş ve bu alanda sürdürülebilir topluluk bileşenleri değerlendirilmiştir. Alan araştırması bulguları, banliyö gelişiminde, topluluk katılımıyla desteklenen, sürdürülebilirlik ölçütlerine dayalı bütünleşik bir planlama yaklaşımına ve arazi kullanım kararlarına ihtiyaç olduğunu göstermektedir.
Özet Kırsal alanlarda fiziksel yapının gerilemesi ve özgünlüğünü yitirmesi, ekonomik koşulların b... more Özet Kırsal alanlarda fiziksel yapının gerilemesi ve özgünlüğünü yitirmesi, ekonomik koşulların bozulması ve sürdürülemez hale gelmesi, sosyo-kültürel özelliklerin korunamaması, tarihsel mirasının tahrip olması ve unutulmaya yüz tutması aslında kentsel krizin de başlangıç noktası olarak yorumlanabilir. Kırsaldaki bu başarısız gelişmeler kentin bütününü de doğrudan etkilemekte ve kırsaldan kente göçün azaltılması ya da engellenmesi, hatta tersine bir göç uygulamasının hayata geçirilmesi için kırsal yaşamın cazip hale getirilmesi düşünceleri ise altı doldurulamayan, romantik fikirler olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda, Çanakkale ili örneği üzerinden hareketle kırsal alanı etkilemiş olan bir doğal afetin (depremin) arkasından afet bölgesinde yapılan yeniden yapım çalışmaları değerlendirilmektedir. Bu çalışmaların kentsel alan ile ilişkisi kurularak kent-kır ayrımında ortaya konan keskin ve birbirinden tamamen bağımsız uygulamaların aksine daha bütüncül ve birbirini destekleyen çalışmalara dönüşüm için bir model önerisi altlığı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Deprem sonrası yeniden yapım çalışmalarının sadece fiziksel olarak değil sosyal, ekonomik ve kültürel bağlamda da değerlendirilmesi gerektiği ortaya konulmaktadır. Bu anlamda, afet sonrası ortaya çıkan uygulamaların kırdan kente göç olgusu ve kırsalın kaybolan nitelikleri ile kente göçün çekici hale getirilmesi anlayışının sürdürüldüğü görüşü değerlendirilmektedir. Kırsalın potansiyellerinin daha fazla değerlendirilmesi gerektiği, sosyal ve mekânsal aidiyetin, yerel kimliğinin, sürdürülebilir topluluk kavramının, doğal ve kültürel değerlerinin yeniden kurgulanarak, kırsalın dirençli ve sürdürülebilir kalkınmasının kentsel krize çözüm önerilerinin içerisinde yer alması gerektiği ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Abstract Declining and losing of its characteristics of the physical structure, disruption and unsustainability of economical conditions, unprotected socio-cultural characteristics, deterioration and fall into oblivion of historical heritage in the rural areas could be accepted as the indicator for the starting point of urban crisis. All these failures directly affect the whole urban area, and the ideas of reduction of or preventing from, or even developing and applying reverse migration for the migration from rural to urban in order to make attractive of rural life have become romantic ideas which cannot be realized. In that manner, post-disaster reconstruction activities following an earthquake disaster which affected the rural areas of Çanakkale region is evaluated. It is tried to be developed a base for developing a model which could be used as more holistic and supporting efforts instead of applications which separate urban and rural terms that result in differentiated ideas for rural-urban relations. Post-disaster efforts are needed to be evaluated not only in physical dimensions but also in social, economical and cultural contexts. In that sense, it is asserted that migration from rural to urban is still accepted as an attractive idea due to deterioration of rural characteristics through the post-disaster projects and applications. As a result, it is declared that potentials of the rural are needed to be evaluated better, and socio-spatial belonging, local identity, sustainable community term, natural and cultural characteristics are needed to be redesigned in order to find a solution for the urban crisis through succeeding resilient and sustainable rural development.
Book Chapter by Melda Acmaz Ozden
Ankara'da İz Bırakan Mimarlar, 2022
Bu çalışma, deneyimli bir mimar ve sanatçı olan Sabih Kayan’ın
yönetiminde tasarlanan Hacettepe Ü... more Bu çalışma, deneyimli bir mimar ve sanatçı olan Sabih Kayan’ın
yönetiminde tasarlanan Hacettepe Üniversitesi yerleşkelerini incelemeye
yöneliktir. Sıhhıye yerleşkesinde bulunan ve Sabih Kayan’ın tasarladığı,
önceleri Temel Bilimler Yüksek Okulu olan, yapım aşamasında ise
Hacettepe Tıp Fakültesine dönüşen yapı hem Hacettepe tarihi için hem de
modern dönem mimarlık eserleri açısından son derece önemli bir yere
sahiptir. Diğer yandan, Beytepe yerleşkesi dönemin makro planlama ve
üniversite yerleşkelerinin tasarım anlayışları açısından bize önemli bilgiler
vermektedir. Ayrıca Beytepe yerleşkesinde yer alan yapıların makro ölçekten
mikro ölçeğe geçişte kurgulanan tasarım anlayışları da dönemin yaklaşımları konusunda önemli veriler sunmaktadır. İncelemeler ve araştırmalar sonucunda elde edilen bulguların ışığında; Sabih Kayan’ın deneyimleri, bilgi birikimi ve sanatçı kişiliği 1964-1976 yılları arasında tasarlamış ve yönetmiş olduğu bu uzun soluklu serüvende gözlemlenmeye çalışılacaktır.
Şehir ve Şehir Yönetimi, 2019
Sanayileşmenin kentsel alanlar üzerindeki güçlü dönüştürücü etkisi ile değişen kent yapısının hız... more Sanayileşmenin kentsel alanlar üzerindeki güçlü dönüştürücü etkisi ile değişen kent yapısının hızla artan nüfusa ve o nüfusun ihtiyaçlarına cevap veremiyor olması önemli sorunları da beraberinde getirmeye başlamıştır. Yetersiz altyapı, güvenli olmayan ve sağlıksız mekânlar, salgın hastalıklar, kontrolsüz büyüyen kentsel alanlar ve doğal afetler kentlerin karşı karşıya oldukları tehlike ve risklerin daha karmaşık hale gelmesine neden olmuştur. Sanayi kentleri tüm üretim ve ekonomi sürecini bütünüyle değiştirdiği için, bu köklü değişimin toplumsal yaşantıya ve mekân kurgusuna çok büyük etkileri olmuştur. Bu değişen ve dönüşen yeni sistemin üretim süreçlerinin çeşitlenmesi, çoğalması, erişilebilirliğinin artması ve yeni iş kollarının ortaya çıkması açısından olumlu getirileri de yadsınamaz. Ancak sanayileşmenin kentler üzerinde oluşturduğu baskı sonucunda kentsel alanlarda çöküntü mahallelerine dönüşen yaşam alanı oluşumları ve sağlıksız çevreler insan hayatını çok ciddi olarak tehdit etmeye başlamıştır. Bütün bu sorunlar nedeniyle, 19 yy. sonlarından itibaren, kentlerin yeniden planlanması ya da mevcut durumlarının iyileştirilmesi doğrultusunda bir takım reformist hareketler gündeme gelmeye başlamıştır. 1890 ile 1920 yılları arasında ortaya çıkan 'Güzel Kent (City Beautiful)' hareketi ve 1898 yılında Ebenezer Howard tarafından sanayi kentlerinin sorunlarına çözüm olarak tasarlanan 'Bahçe Şehir (Garden City)' modeli, ilk olarak İngiltere'de Letcworth kentinde uygulanmıştır.
Uploads
Papers by Melda Acmaz Ozden
Kentin belleğini oluşturan fiziksel çevre zamana bağlı olarak değişir ve dönüşür. Ancak
kimi olaylar bu süreçte ani kırılmalara ve kesintilere yol açabilir. İzmir'de depremin yol
açtığı etkiler de bu çerçevede değerlendirilmelidir. Ortaya çıkan yeni durum toplulukların bu sürece uyumu sorunsalını oluştururken, yıkılan yapılarla birlikte yiten geçmişin yerini nasıl bir mekansal hikayenin dolduracağı sorusunu da beraberinde getirir. Bu yazıda tartışılan ise enkaz sonrası ortaya çıkan kentsel boşlukları esnek, dönüşebilen, farkındalığı arttıran ve yerelin gündelik yaşantısının tam da içinde yer alan bir program ile kurgulamaktır.
Anahtar Kelimeler: Bellek, Dirençlilik, Olay, Mekan
ABSTRACT
The physical environment that constitutes the memory of the city changes and
transforms depending on time. However, some events may cause sudden breaks and
interruptions in this process. The effects caused by the earthquake in İzmir should be
evaluated within this framework. While the emerging new situation creates the problem of the adaptation of communities to this process, it also raises the question of what kind of spatial story will fill the place of the lost past with the destroyed structures. What is discussed in this article is to construct the urban gaps that emerged after the debris with a flexible, transformable, awareness-raising program that is directly included in the daily life of the local.
Keywords: Memory, Resilience, Event, Space
Keywords: dystopian cli-fi movies and documentaries, climate change, awareness of planning and design students, built environment
İKLİM KURGU FİLMLERİNİN VE BELGESELLERİNİN PLANLAMA VE TASARIM ÖĞRENCİLERİNİN FARKINDALIK VE ELEŞTİREL DÜŞÜNMELERİNİ GELİŞTİRMEDEKİ ROLÜ
ÖZET
İklim değişikliği konusundaki sıcak tartışmalardan ilham almak film yapımcılarını iklim kurgu (cli-fi) filmleri üretmeye motive etmektedir. Distopik iklim kurgu filmlerinin ve belgesellerinin yarının dünyasının tehlikeleri ve riskleri hakkında sinemaseverlerin farkındalığını yaratmada başarılı olup olmadığını değerlendirmek önemlidir. Özellikle, çalışmanın argümanı, dirençli kentsel ortamlar tasarlaması ve uygulaması beklenen gelecekteki profesyoneller üzerinde distopik iklim kurgu filmlerinin ve belgesellerinin motivasyon kapasitesini anlamaya odaklanmaktadır. Planlama, tasarım ve inşaat bölümü lisans öğrencileri bu çalışmanın odak grubudur. Çalışmanın argümanını desteklemeye yönelik olarak öğrencilerle anket tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. Anket, özellikle iklim kurgu filmleri ve belgeselleri izledikten sonra öğrencilerin davranış değişimlerini değerlendirmektedir. Sorular, iklim değişikliği ile ilgili kurgu filmleri ve belgesellerle ilgili deneyimlerinden sonra kişisel ve/veya profesyonel bakış açılarının nasıl değiştiğini araştırmaktadır. Son olarak, araştırma, distopik iklim kurgu filmlerin profesyonellerin sürdürülebilir, dirençli ve iklime uyumlu çevresel koşullar yaratma perspektiflerini harekete geçirmek için nasıl etkili bir araç olarak kullanılabileceğini tartışmaktadır.
Anahtar Kelimeler: distopik iklim kurgu filmleri ve belgeselleri, iklim değişikliği, planlama ve tasarım öğrencilerinin farkındalıkları, yapılı çevre
kültür ve politika gibi birçok alanda “değişimlere” neden olmuş ve beraberinde yeni bir
dünya düzeni, yeni kavramlar ve yeni temsil biçimleri getirmiştir. Bu gelişmelerden
belki en çarpıcı olanlardan biri sürekli olarak tartışılan demokrasi modelleri ve tarihsel
ve evrensel olarak gelişen insan hakları olarak nitelendirilebilir. “Değişimi” ve
“etkileşimi” temel alan günümüzün küreselleşen dünyasında, her alanda ve her ölçekte
meydana gelen değişimlerin yanında, planlamanın da değişimi ve dönüşümü de
kaçınılmazdır. Bütün bu yenilikler planlama pratiğimizin eksikliklerini ortaya çıkarmış ve
yeni dünya düzenine uyumlu yeni planlama yaklaşımlarının gündeme gelmesine neden
olmuştur. Plancıların ve planlamanın farklılaşan konumunu sağlam bir zemine
oturtabilmek amacıyla, öncelikle değişen ve dönüşen dünyada değişimin hangi
senaryolar üzerinden kurgulandığına değinilecektir. Bu amaçla, makalenin ilk
bölümünde farklı demokrasi modelleri ele alınacaktır. İkinci bölümde, küreselleşmenin
yurttaş, ulus-devlet ve yerellik üzerine etkilerinden kısaca bahsedilecektir. Son
bölümde ise, yeni planlama yaklaşımları değerlendirilecek ve mekan plancısının nasıl bir rol üstlenmesi gerektiği konusunda bir takım çıkarsamalar yapılacaktır.
Keywords: modernism in 1950s, urban transformation, urban conservation, Hacettepe district, Ankara
Conference Paper by Melda Acmaz Ozden
Book Chapter by Melda Acmaz Ozden
yönetiminde tasarlanan Hacettepe Üniversitesi yerleşkelerini incelemeye
yöneliktir. Sıhhıye yerleşkesinde bulunan ve Sabih Kayan’ın tasarladığı,
önceleri Temel Bilimler Yüksek Okulu olan, yapım aşamasında ise
Hacettepe Tıp Fakültesine dönüşen yapı hem Hacettepe tarihi için hem de
modern dönem mimarlık eserleri açısından son derece önemli bir yere
sahiptir. Diğer yandan, Beytepe yerleşkesi dönemin makro planlama ve
üniversite yerleşkelerinin tasarım anlayışları açısından bize önemli bilgiler
vermektedir. Ayrıca Beytepe yerleşkesinde yer alan yapıların makro ölçekten
mikro ölçeğe geçişte kurgulanan tasarım anlayışları da dönemin yaklaşımları konusunda önemli veriler sunmaktadır. İncelemeler ve araştırmalar sonucunda elde edilen bulguların ışığında; Sabih Kayan’ın deneyimleri, bilgi birikimi ve sanatçı kişiliği 1964-1976 yılları arasında tasarlamış ve yönetmiş olduğu bu uzun soluklu serüvende gözlemlenmeye çalışılacaktır.
Kentin belleğini oluşturan fiziksel çevre zamana bağlı olarak değişir ve dönüşür. Ancak
kimi olaylar bu süreçte ani kırılmalara ve kesintilere yol açabilir. İzmir'de depremin yol
açtığı etkiler de bu çerçevede değerlendirilmelidir. Ortaya çıkan yeni durum toplulukların bu sürece uyumu sorunsalını oluştururken, yıkılan yapılarla birlikte yiten geçmişin yerini nasıl bir mekansal hikayenin dolduracağı sorusunu da beraberinde getirir. Bu yazıda tartışılan ise enkaz sonrası ortaya çıkan kentsel boşlukları esnek, dönüşebilen, farkındalığı arttıran ve yerelin gündelik yaşantısının tam da içinde yer alan bir program ile kurgulamaktır.
Anahtar Kelimeler: Bellek, Dirençlilik, Olay, Mekan
ABSTRACT
The physical environment that constitutes the memory of the city changes and
transforms depending on time. However, some events may cause sudden breaks and
interruptions in this process. The effects caused by the earthquake in İzmir should be
evaluated within this framework. While the emerging new situation creates the problem of the adaptation of communities to this process, it also raises the question of what kind of spatial story will fill the place of the lost past with the destroyed structures. What is discussed in this article is to construct the urban gaps that emerged after the debris with a flexible, transformable, awareness-raising program that is directly included in the daily life of the local.
Keywords: Memory, Resilience, Event, Space
Keywords: dystopian cli-fi movies and documentaries, climate change, awareness of planning and design students, built environment
İKLİM KURGU FİLMLERİNİN VE BELGESELLERİNİN PLANLAMA VE TASARIM ÖĞRENCİLERİNİN FARKINDALIK VE ELEŞTİREL DÜŞÜNMELERİNİ GELİŞTİRMEDEKİ ROLÜ
ÖZET
İklim değişikliği konusundaki sıcak tartışmalardan ilham almak film yapımcılarını iklim kurgu (cli-fi) filmleri üretmeye motive etmektedir. Distopik iklim kurgu filmlerinin ve belgesellerinin yarının dünyasının tehlikeleri ve riskleri hakkında sinemaseverlerin farkındalığını yaratmada başarılı olup olmadığını değerlendirmek önemlidir. Özellikle, çalışmanın argümanı, dirençli kentsel ortamlar tasarlaması ve uygulaması beklenen gelecekteki profesyoneller üzerinde distopik iklim kurgu filmlerinin ve belgesellerinin motivasyon kapasitesini anlamaya odaklanmaktadır. Planlama, tasarım ve inşaat bölümü lisans öğrencileri bu çalışmanın odak grubudur. Çalışmanın argümanını desteklemeye yönelik olarak öğrencilerle anket tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. Anket, özellikle iklim kurgu filmleri ve belgeselleri izledikten sonra öğrencilerin davranış değişimlerini değerlendirmektedir. Sorular, iklim değişikliği ile ilgili kurgu filmleri ve belgesellerle ilgili deneyimlerinden sonra kişisel ve/veya profesyonel bakış açılarının nasıl değiştiğini araştırmaktadır. Son olarak, araştırma, distopik iklim kurgu filmlerin profesyonellerin sürdürülebilir, dirençli ve iklime uyumlu çevresel koşullar yaratma perspektiflerini harekete geçirmek için nasıl etkili bir araç olarak kullanılabileceğini tartışmaktadır.
Anahtar Kelimeler: distopik iklim kurgu filmleri ve belgeselleri, iklim değişikliği, planlama ve tasarım öğrencilerinin farkındalıkları, yapılı çevre
kültür ve politika gibi birçok alanda “değişimlere” neden olmuş ve beraberinde yeni bir
dünya düzeni, yeni kavramlar ve yeni temsil biçimleri getirmiştir. Bu gelişmelerden
belki en çarpıcı olanlardan biri sürekli olarak tartışılan demokrasi modelleri ve tarihsel
ve evrensel olarak gelişen insan hakları olarak nitelendirilebilir. “Değişimi” ve
“etkileşimi” temel alan günümüzün küreselleşen dünyasında, her alanda ve her ölçekte
meydana gelen değişimlerin yanında, planlamanın da değişimi ve dönüşümü de
kaçınılmazdır. Bütün bu yenilikler planlama pratiğimizin eksikliklerini ortaya çıkarmış ve
yeni dünya düzenine uyumlu yeni planlama yaklaşımlarının gündeme gelmesine neden
olmuştur. Plancıların ve planlamanın farklılaşan konumunu sağlam bir zemine
oturtabilmek amacıyla, öncelikle değişen ve dönüşen dünyada değişimin hangi
senaryolar üzerinden kurgulandığına değinilecektir. Bu amaçla, makalenin ilk
bölümünde farklı demokrasi modelleri ele alınacaktır. İkinci bölümde, küreselleşmenin
yurttaş, ulus-devlet ve yerellik üzerine etkilerinden kısaca bahsedilecektir. Son
bölümde ise, yeni planlama yaklaşımları değerlendirilecek ve mekan plancısının nasıl bir rol üstlenmesi gerektiği konusunda bir takım çıkarsamalar yapılacaktır.
Keywords: modernism in 1950s, urban transformation, urban conservation, Hacettepe district, Ankara
yönetiminde tasarlanan Hacettepe Üniversitesi yerleşkelerini incelemeye
yöneliktir. Sıhhıye yerleşkesinde bulunan ve Sabih Kayan’ın tasarladığı,
önceleri Temel Bilimler Yüksek Okulu olan, yapım aşamasında ise
Hacettepe Tıp Fakültesine dönüşen yapı hem Hacettepe tarihi için hem de
modern dönem mimarlık eserleri açısından son derece önemli bir yere
sahiptir. Diğer yandan, Beytepe yerleşkesi dönemin makro planlama ve
üniversite yerleşkelerinin tasarım anlayışları açısından bize önemli bilgiler
vermektedir. Ayrıca Beytepe yerleşkesinde yer alan yapıların makro ölçekten
mikro ölçeğe geçişte kurgulanan tasarım anlayışları da dönemin yaklaşımları konusunda önemli veriler sunmaktadır. İncelemeler ve araştırmalar sonucunda elde edilen bulguların ışığında; Sabih Kayan’ın deneyimleri, bilgi birikimi ve sanatçı kişiliği 1964-1976 yılları arasında tasarlamış ve yönetmiş olduğu bu uzun soluklu serüvende gözlemlenmeye çalışılacaktır.