Rodoljub Čolaković

Rodoljub Čolaković
Rodoljub Čolaković
Rođenje	(1900-06-07) 7. juni 1900. Bijeljina, Austro-ugarska
Smrt	30. mart 1983(1983-03-30) (82 godine) Beograd, SFRJ
Nacionalnost	Srbin
Zanimanje	književnik, političar
Značajna djela	Zapisi iz oslobodilačkog rata

Rodoljub Čolaković Roćko (Bijeljina, 7. juni 1900 – Beograd, 30. mart 1983) bio je revolucionar i književnik, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFRJ i SR Bosne i Hercegovine, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.^[1]^[2]

Biografija

[uredi | uredi izvor]

Rođen u Bijeljini, Rodoljub Čolaković se učlanio u Socijaldemokratsku stranku Bosne i Hercegovine u martu 1919. kao student. Kasnije se pridružio Crvenoj pravdi, organizaciji koja je izvršila atentat na jugoslavenskog ministra unutrašnjih poslova Milorada Draškovića. Za učestvovanje u atentatu Čolaković je osuđen na 12 godina zatvora. Tokom služenja kazne u zatvoru, upoznao je više prominentnih jugoslavenskih komunista, uključujući Mošu Pijade s kojim je preveo Kapital i druge tekstove Karla Marxa.

Nakon puštanja iz zatvora, Rodoljub Čolaković je emigrirao u Sovjetski Savez, a kasnije je učestvovao u španskom građanskom ratu na strani republikanaca. Ovo iskustvo mu je poslužilo jer je 1941. bio jedan od organizatora narodnog ustanka protiv Nijemaca nakon napada na Jugoslaviju. Bio je politički komesar partizana u Bosni i Hercegovini 1943. je bio jedan od osnivača i prvi urednik jugoslavenskog i bosanskohercegovačkog dnevnog lista Oslobođenje.

Nakon rata je bio prvi predsjednik Narodne vlade skupštine SR Bosne i Hercegovine i služio na mnogim vladinim i partijskim pozicijama. Svoje ratne doživljaje opisao je 1955. u zbirci od pet knjiga Zapisi iz oslobodilačkog rata. Dobitnik je ordena Narodnog heroja Jugoslavije.

Umro je 30. marta 1983. u Beogradu.^[3]

Odlikovanja i nagrade

[uredi | uredi izvor]

Bibliografija

[uredi | uredi izvor]

Španija u plamenu (Zagreb, 1937.)
Kuća oplakana (Zagreb, 1941.)
Zapisi iz oslobodilačkog rata 1-5 (Sarajevo, 1946-1955.)
Utisci iz Indije (Sarajevo, 1954.)
Susreti i sjećanja (Zagreb, 1959.)
Kazivanje o jednom pokoljenju 1-3 (Sarajevo-Zagreb, 1968-1972.)

Reference

[uredi | uredi izvor]

^ "Godišnjica smrti Rodoljuba Čolakovića". Historija.ba. Pristupljeno 1. 1. 2024.
^ Carmichael, Cathie (2015). A Concise History of Bosnia. Cambridge University Press. str. 95–96. ISBN 978-1-10701-615-6.
^ Smoljan, Ivo (1984). Tito and the emigrants. Croatian Heritage Foundation. str. 323. OCLC 477112519.

p r u Predsjednici Izvršnog vijeća Skupštine Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine
Nazivi funkcija po razdobljima: predsjednik Vlade (1945–1953), predsjednik Izvršnog vijeća Narodne skupštine (1953–1963) i predsjednik Izvršnog vijeća Skupštine (1963–1992)
1945–1953.	Rodoljub Čolaković (1945–1948) Đuro Pucar (1948–1953)
1953–1963.	Avdo Humo (1953–1956) Osman Karabegović (1956–1963)
1963–1990.	Hasan Brkić (1963–1965) Rudi Kolak (1965–1967) Branko Mikulić (1967–1969) Dragutin Kosovac (1969–1974) Milanko Renovica (1974–1982) Seid Maglajlija (1982–1984) Gojko Ubiparip (1984–1986) Josip Lovrenović (1986–1988) Marko Ćeranić (1988–1990) Jure Pelivan (1990–1992)

p r u Narodni heroji Jugoslavije iz Bosne i Hercegovine
Nisim Albahari Borko Arsenić Ilija Babić Simo Bajić Vlado Bajić Miloš Bajović Janko Balorda Mladen Balorda Rade Bašić Karlo Batko Hamid Beširević Refik Bešlagić Manojlo Benderać Majo Savo Belović Jovo Bijelić Mihajlo Bjelaković Krsto Bjeletić Nikola Bjelica Kosta Bjelogrlić Edo Blažek Jovan Bobot Vid Bodiroža Vicuka Uroš Bogunović Aleksa Bojović Nikola Bokan Petar Borojević Pero Bosić Kosta Bosnić Milka Bosnić Rajko Bosnić Jefto Bošnjak Ljubo Brešan Hasan Brkić Rade Brkić Leo Bruk Adem Buć Marija Bursać Mahmut Bušatlija Nikola Cvijetić Miljenko Cvitković Rudi Čajavec Zdravko Čelar Jusuf Čevro Rodoljub Čolaković Savo Čolović Mihajlo Čvoro Mustafa Ćemalović Dušan Ćubić Avdo Ćuk Pero Ćuskić Milan Ćup Makso Dakić Uglješa Danilović Petar Dokić Mustafa Dovadžija Ilija Došen Novica Domazet Dara Dragišić Miloš Dujić Stevan Dukić Jakov Dugandžić Ratko Dugonjić Pavle Džever Ragib Džindo Jusuf Džonlić Stipe Đerek Danilo Đokić Drago Đukić Pane Đukić Limar Mihailo Đurić Marko Ećimović Dušan Egić Milan Egić Ilija Engel Ahmet Fetahagić Mirko Filipović Rifat Frenjo Jure Galić Veliki Dušan Gavran Veselin Gavrić Dukica Grahovac Dušan Grk Stojan Grujičić Mithat Haćam Kasim Hadžić Rade Hamović Hamzo Hamzić Albin Herljević Franjo Herljević Avdo Hodžić Husein Hodžić Avdo Humo Mahmut Ibrahimpašić Milan Ilić Vojo Ivanović Vojislav Ivetić Antonije Ivić Obren Ivković Fadil Jahić Španac Suljo Jahić Ante Jakić Gliša Janković Jovo Janković Ravijojla Janković Marko Jokić Josip Jovanović Rade Jovanić Ratko Jovičić Svetozar Kačar Bogdan Kapelan Ismet Kapetanović Osman Karabegović Boško Karalić Nikola Karanović Pero Kasapović Jovo Kecman Pero Kecman Ante Kelava Vaso Kelečević Mijo Kerošević Mirko Kesić Franjo Kluz Danilo Komnenović Pero Kosorić Svetozar Kosorić Boriša Kovačević Đuran Kovačević Rade Kondić Dušan Košutić Otmar Kreačić Maksim Kujundžić Milan Kukić Cvijo Kukolj Miloš Kupres Radojka Lakić Drago Lang Mustafa Latifić Mile Latinović Trivo Latinović Milan Ličina Rade Ličina Šerif Lojo Dojčin Lukić Simo Lukić Veljko Lukić Kurjak Nikola Ljubibratić Šefket Maglajlić Vahida Maglajlić Miloš Mamić Pašaga Mandžić Srećko Manola Lazar Marin Rade Marijanac Mikan Marjanović Ivan Marković Irac Pejo Marković Ivica Marušić Ratko Omer Maslić Veselin Masleša Danica Materić Ilija Materić Cvijo Mazalica Drago Mažar Ivica Mažar Josip Mažar Mile Mećava Stanko Menjić Huso Merdžić Dušan Metlić Slavko Mičić Spasoje Mičić Esad Midžić Cvijetin Mijatović Rade Milićević Vojko Milovanović Branko Milutinović Ljubo Miljanović Petar Miljanović Dragoje Miljatović Veljko Miljević Milančić Miljević Mitar Minić Vaso Miskin Crni Strahinja Mitrović Milutin Morača Ibrahim Mržljak Safet Mujić Grujo Novaković Vid Nježić Šefik Obad Vlada Obradović Kameni Mileta Okiljević Sulejman Omerović Enes Orman David Pajić Dušan Pajić-Dašić Vojin Paleksić Todor Panić Žarko Papić Stjepan Pavlić Đuro Pećanac Đurekan Ratko Perić Ibrahim Perviz Milan Pilipović Ahmet Pintul Novak Pivašević Miro Popara Branko Popović Dragica Pravica Đurađ Predojević Ognjen Prica Marijan Primorac Slobodan Princip Đuro Pucar Luka Radetić Lepa Radić Jovo Radovanović Jovaš Miladin Radojević Nikola Radulović Dušan Rakita Stevo Rauš Ante Raštegorac Dujo Rikić Radivoj Rodić Slavko Rodić Mirko Rokvić Šoša Karlo Rojc Ante Rukavina Himzo Salihagić Milan Simović Danilo Soldatić Velimir Stojnić Branko Surla Radovan Šakotić Milan Šarac Danilo Šarenac Vlado Šegrt Petar Škundrić Simo Šolaja Obren Šupić Branko Šurbat Milan Tepić Milan Tešić Miloš Tica Jandrija Tomić Ćić Vojo Todorović Lerer Vuko Torović Mehmed Trbonja Mitar Trifunović Učo Branko Tubić Mile Tubić Slaviša Vajner Mirko Vejinović Milanko Vitomir Nikola Vojvodić Rada Vranješević Risto Vreća Vlado Vučinić Stanko Vukašinović Pavle Vukoje Dragutin Stanić Branko Stojanović Lazo Stojanović Lazić Mladen Stojanović Velimir Stojnić Ante Šarić Fadil Šerić Enver Šiljak Boško Šiljegović Ranko Šipka Tomica Španović Lazar Šteković Gojko Šurlan Milorad Umjenović Žarko Vidović Žarko Vuković Pucar Hasan Zahirović Laca Miloš Zekić Vojin Zirojević Miladin Zorić Milan Zorić Rade Zorić Đurađ Zrilić Asim Zupčević Miloš Ždero Sava Vujanović Žuća
Spisak narodnih heroja Jugoslavije Narodni heroji Jugoslavije iz: Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske, Kosova, Sjeverne Makedonije, Slovenije, Srbije