Малайзія
| Малайзія Malaysia | |||||
| |||||
| Нацыянальны дэвіз: Bersekutu Bertambah Mutu («Адзінства — гэта моц») | |||||
| Дзяржаўны гімн: «Negaraku» | |||||
| |||||
| Афіцыйная мова | малайская | ||||
| Сталіца | Куала Лумпур | ||||
| Найбуйнейшы горад | Куала Лумпур | ||||
| Форма кіраваньня | канстытуцыйная манархія Мухамад V | ||||
| Плошча • агульная • адсотак вады |
66-е месца ў сьвеце 329 845 км² 0,3% | ||||
| Насельніцтва • агульнае (2009) • шчыльнасьць |
43-е месца ў сьвеце 28 310 000 85,8/км² | ||||
| СУП • агульны (2008) • на душу насельніцтва |
30 месца ў сьвеце $384,388 млрд $14 081 | ||||
| Валюта | Рынгіт (MYR) | ||||
| Часавы пас | MST (UTC+8) | ||||
| Незалежнасьць — ад Вялікабрытаніі |
31 жніўня 1957 | ||||
| Аўтамабільны знак | MYS | ||||
| Дамэн верхняга ўзроўню | .my | ||||
| Тэлефонны код | +60 | ||||
 | |||||
Мала́йзія (па-малайску: Malaysia) — краіна ў паўднёва-ўсходняй Азіі, на Малацкім паўвостраве і востраве Барнэо; плошча 328 847 км², насельніцтва 31,5 млн чал. (2017), сталіца — Куала-Лумпур (каля 1 500 000 жыхароў). Мяжуе з Тайляндам, Брунэем і Інданэзіяй.
Палітыка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Малайзія — канстытуцыйная манархія. Краінай кіруе кароль, які выбіраецца на 5 гадоў Сходам Уладароў (уладальнікі і губэрнатары штатаў — султаны). Заканадаўчая ўлада належыць да дзьвюхпалатнага парлямэнту (Палата Прадстаўнікоў (219 дэпутатаў) зь пяцігадовым тэрмінам дзеяньня і Сэнат (70 сэнатараў) з трохгадовым тэрмінам дзеяньня). Выканаўчую ўладу прадстаўляе ўрад, а прэм’ер-міністра назначае кароль. Штаты Малайзіі маюць унутраную аўтаномію, з уласнай канстытуцыяй і органамі ўлады, але замежныя справы, абарона, фінансы і асьвета падпарадкаваны цэнтральнаму ўраду.
Адміністрацыйны падзел
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Малайзія — гэта фэдэрацыя 13 штатаў. Адзінаццаць зь іх разьмешчаныя на Малацкім паўвостраве, а дзьве на востраве Барнэо.
Заходняя Малайзія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Султанат Джахор (сталіца Джахор-Бахру), код JH
- Султанат Кедах (сталіца Алор-Стар), код KH
- Султанат Келантан (сталіца Кота-Бару), код KN
- Губэрнатарства Малака (сталіца Малака), код MK
- Штат Нігеры-Сембелан (сталіца Серэмбан), код NS
- Султанат Паханг (сталіца Куантан), код PH
- Султанат Перак (сталіца Іпо), код PK
- Каралеўства Перліс (сталіца Кангар), код PS
- Губэрнатарства Пулаў-Пінанг (сталіца Джарадтаўн), код PP ці PN
- Султанат Селангор (сталіца Шах-Алам), код SL
- Султанат Трэнгану (сталіца Куала-Трэнгану), код TR
- Фэдэральныя тэрыторыі:
- Путраджая (новая адміністрацыйная сталіца), код PTJ
- Куала-Лумпур (былая сталіца), код KL
Усходняя Малайзія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Губэрнатарства Сабах (сталіца Кота-Кінабалу), код SBH
- Губэрнатарства Саравак (сталіца Кучынг), код SWK
- Фэдэральныя тэрыторыі
З 16 верасьня 1963 году Сынгапур быў яшчэ адным штатам, пакуль не атрымаў незалежнасьць 9 жніўня 1965 году.
Геаграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Краіна разьмешчаная на тэрыторыях, падзеленых Паўднёвакітайскім морам: паўднёвая частка Малацкага паўвострава і паўночная частка вострава Барнэо. Характар тэрыторыяў падобны ў абедзьвюх частках — прыморскія раўніны, якія паступова пераходзяць у лясістыя ўзгор’і. Самым высокім пунктам Малайзіі зьяўляецца гара Кунабалу (4101 м), разьмешчаная на Барнэо.
Паверхня краіны ў асноўным раўнінная. На клімат Малайзіі актыўна ўзьдзейнічаюць мусоны.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Малайзія — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў