Çok kriterli karar verme, karmaşık gerçek yaşam problemleriyle başa çıkmak için kullanılan bir mo... more Çok kriterli karar verme, karmaşık gerçek yaşam problemleriyle başa çıkmak için kullanılan bir modelleme ve metodolojik araç olarak değerlendirilebilir. Bununla birlikte, karşılaşılan problemlerde karar vericiler, eksik ve muğlak bilgilerle karşı karşıya kalmaktadırlar, çünkü bu problemlerin nitelikleri genellikle bu tür bilgileri içerir. Dolayısıyla kesin sayılar temelli klasik mantık böylesi durumlarda yetersiz kalır. 1965 yılında Lotfi Zadeh, bu sorunu aşmak için bulanık küme teorisini geliştirdi. Bulanık kümeler, insan bilgisinin modellenmesine ihtiyaç duyulduğunda oldukça etkin çözümler üretir. Yaklaşık altmış yıllık sürede bulanık kümeler mühendislik, işletme, sağlık, ekonomi gibi çeşitli alanlarda çok kriterli karar problemlerine yönelik uygulama alanları bulmuştur. Çok kriterli karar verme yöntemlerinin bulanık küme uzantılarını ve uygulamalarını konu alan bu kitap ise on bölümden oluşmaktadır. Bu kitabın, çok kriterli karar verme alanında bulanık kümelerin türevlerinin nasıl kullanılabileceğine ışık tutacağını ve gelecekteki araştırmalar için yararlı fikir ve kaynak sağlayacağını ümit ediyoruz. Ayrıca kitap, endüstri mühendisliği ve işletme bölümlerinde verilen yöneylem araştırması, karar analizi, sayısal yöntemler vb. derslerde kaynak olarak kullanılabilecek niteliklere sahiptir.
It is essential in public administration to apply rules, processes, and procedures within the fra... more It is essential in public administration to apply rules, processes, and procedures within the framework of duties, authorities, and responsibilities. In the private sector, on the other hand, management is centered on the effective and efficient execution of duties and operations, in other words, the efficient use of resources is prioritized.
Uygulama dosyalarına erişim linki (Shared link for application files):
https://drive.google.co... more Uygulama dosyalarına erişim linki (Shared link for application files):
Karar analizi, karşılaşılan problemlere matematiksel açıdan yaklaşarak akılcı çözümler üretilmesini içeren süreçleri konu almaktadır. Problemlerin bilimsel temellere dayalı olarak ele alınması araştırmacılara, yöneticilere, mühendislere, analistlere veya karar sorumluluğunu taşıyan kişi ya da gruplara karşılaştırabilir, parametre değişimleri izlenebilir, geçerlilik ve güvenirliği sınanabilir çözümlere erişme olanağı sağlar. Bu kapsamda kitap, Karar Analizi alanında çalışan veya çalışmak isteyen araştırmacılara, karşılaşılan problemlere akılcı çözümler üretme arayışında olan bireylere ya da gruplara ve konuya ilgi duyan herkese yarar sağlaması amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada öncelikle Karar Analizi içinde önemli yer edinen kavramlara, kuramlara ve bu kuramlarla ilişkili paradoks ve eleştirilere yer verilmiştir. Ardından, Çok Kriterli Karar Analizi yöntemlerinden öne çıkanlar ve farklı özelliklere sahip olanlar, karar probleminin çözümünden beklenen sonuç türüne göre ayrı bölümler altında ele alınmıştır. Bu bölümler içinde söz konusu yöntemler, açıklayıcı örneklerle incelenmiştir. Örnek uygulamaların gerçekleştirilmesinde ağırlıklı olarak MS Excel'den yararlanılmış ve kitap içinde sunulan karekod ile okuyucunun uygulamalara erişimine olanak sağlanmıştır. Ayrıca, bazı yöntemlere yönelik geliştirilen Super Decisions, Visual PROMETHEE, J-Electre, M-MACBETH, Rstudio-deaR, DEA Spreadsheet gibi çeşitli yazılım ya da eklentilerden faydalanılmıştır. Söz konusu yazılım ya da eklentilerin kullanımı kitap içinde detaylı biçimde anlatılmıştır. Kitabın sahip olduğu özelliklerle Çok Kriterli Karar Analizi alanında, Türkçe literatüre önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
In the efficiency and performance analyses of food companies, multi-criteria decision-making (MCD... more In the efficiency and performance analyses of food companies, multi-criteria decision-making (MCDM) methods will be used. For this purpose, REF-II and OCRA methods will be used to assess the leading companies in the food manufacturing industry. REF-II will be applied for financial performance analysis, whereas OCRA will be used to evaluate food company financial efficiency. The criteria will also be weighted by CILOS and Entropy, two of the objective weighting methods. Then, the values obtained by Entropy and CILOS will be integrated via the IDOCRIW method.
İktisadi ve İdari Bilimlerde Teori ve Araştırmalar II, 2020
Bu çalışmada, araştırmaya konu olan ülkeler arasında vatandaşların kamu yönetimi ile ilgili tutum... more Bu çalışmada, araştırmaya konu olan ülkeler arasında vatandaşların kamu yönetimi ile ilgili tutumlarında herhangi bir farklılık olup olmadığı tespit edilerek nicel yöntemlerle söz konusu ülkeler ile Türkiye analiz edilmiştir. Ayrıca, çok kriterli karar verme yöntemleri (COPRAS ve ARAT) ve lojistik regresyon yöntemi kullanılarak kamu yönetimine etki eden belirleyiciler araştırılmıştır.
Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Teori ve Araştırmalar , 2020
Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker's ... more Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker's preferences, priorities or approach in the context of the criteria is extremely important for the solution of the decision problem. In general, most of the techniques to be used in the solution of decision problems require that the criteria have a cardinal data structure to apply trade-offs between criteria. On the other hand, a great number of the criteria have a qualitative data structure in real-life decision problems. Also, even if some criteria have a cardinal data structure, the very different units of measurement in these negatively affect the solution of the problem compared to other criteria. In this context, it may be necessary to scale the criteria to solve the decision problem with MCDM techniques. In this study, Interval and Iterative Preference- Priority Scale, which aims to scale effectively with the operation steps it contains, was proposed. In the Interval and Iterative Preference-Priority Scale, zero is the veto value, and ten indicates the definite preference, while five is the medium value. Besides, the Interval and Iterative Preference-Priority Scale can also be used to weight criteria.
Spectrum of Engineering and Management Sciences, 2024
Manufacturing companies are always competing because of globalization, both in terms of sectoral ... more Manufacturing companies are always competing because of globalization, both in terms of sectoral level and meeting customer demands. Companies that want to gain competitive advantages want to offer the best quality products and services at the most affordable cost and aim to deliver them to the end consumer by creating added value. This requirement and flexibility level can only be achieved through logistics applications. Businesses that provide efficiency and speed in logistics applications take a few steps forward in market conditions and respond to customer needs on time. It has become a necessity to use electronic-based systems in logistics applications, especially to meet customer requirements. Information communication-based electronic business has also changed the methods and models of doing business for its users. Internet technology has caused businesses to change their business models and practices, along with their production and service structures. Developments in e-commerce and technology have brought elogistics applications to the forefront and made it necessary to emphasize them. Because e-logistics applications are important for facilitating business operations and increasing performance and customer satisfaction, they also eliminate distances in world trade and offer access to markets that are difficult to access. There are various problems in e-logistics applications and it is important to identify them. In this context, the problems faced by businesses using e-logistics become critical and one of the components that need to be meticulously emphasized. According to the results of the study, it is understood that the most important e-logistics barriers in enterprises are "lack of skill to manage digital technologies to support the system" and "need for qualified personnel". It is obvious that the results will guide business managers.
Local governments are willing to use their activities and resources in accordance with the changi... more Local governments are willing to use their activities and resources in accordance with the changing and transforming conditions. Especially with the increasing importance of sustainability, economic, social, and environmental strategies are redefining. Thus, a sustainable corporate governance model that includes a systematic and analytical approach should be used to solve the decision-making problem of local governments regarding changing corporate and environmental sustainability strategies. In particular, new measurement methods are required to define the sustainability outputs/strategies of local governments. In this context, it is clear that there is a need for a more holistic approach that focuses not only on the immediate effects at the local government level but also on the positive effects on the entire system. While the study fills this gap, it also evaluates the long-term and sustainable impacts of the organization. The study also contributes to a methodological framework that can help advance future research on the practice of monitoring sustainable development by local governments. This study aims to determine the best corporate sustainability strategy by evaluating environmental sustainability from the perspective of local governments. For this purpose, the criteria were evaluated using trapezoidal interval type-2 fuzzy SWARA, and the alternatives were ranked through trapezoidal interval type-2 fuzzy COPRAS methods. The findings show that net-zero targets and sustainable production are more crucial criteria. Additionally, it has been determined that social and environmental strategies have priority in the selection of alternative criteria related to corporate sustainability. The main finding of this study is that local governments include responsible production criteria in their priority policies. The results obtained contribute to the literature on measuring sustainable development outcomes in local government organizations and identify strategies and improvement opportunities that can lead to better practices.
Due to increases in world population, rapid urbanization, increasing environmental pollution, and... more Due to increases in world population, rapid urbanization, increasing environmental pollution, and poorly managed food supply chains (FSCs), supplying clean and reliable agri-food has become more critical. Furthermore, increasing concerns of the urban population on healthy and balanced nutrition have increased their demand for fresh foods (FFs). Also, the retail industry has become the leading sector responding to almost all requirements of individuals, including FFs. Heightened awareness of individuals on health, reliability, and quality forces retail chains to provide more qualified, sustainable, and reliable FFs for their customers. Retail chains try to construct and manage well-structured global fresh food supply chains (FFSCs) to respond to customers' needs satisfactorily. Thus, selecting logistics service providers performing FF logistics operations (i.e., cold transportation, warehousing, and other logistics activities) from farms to retailers is essential for reliable and sustainable FFSCs. Because FFSCs are pretty sensitive, and minor mistakes or delinquency may cause severe costs.
Global retail chains, in particular, only focus on meeting short-term demand and not on a sustainable fresh food supplier selection; fresh food suppliers are essential to determine sustainability performance. In this context, a more holistic approach is needed, focusing not only on the global retail chain level's direct impacts but also on the positive impacts at the overall system level. While this study fills a gap, it also assesses the long-term and lasting impact of choosing a fresh food supplier.
In addition, the impacts of logistics service providers on FFSCs' overall performance have not been addressed adequately in the relevant literature. This work aims to analyze the factors identified by the extended form of the Delphi method developed in the present article, influencing the selection of logistics service providers producing logistics services for fresh fruits and vegetables with the BN-VIKOR procedure. The paper's main significant finding is that the logistics firms' service capacity is the determinative and most influential factor. The current study provides insights and beneficial road maps to the practitioners and decision-makers in retailing industry to structure FFSCs. The results contribute to the literature on criteria for selecting sustainable fresh food suppliers in global retail chains and identify strategies and improvement opportunities that can lead to improvement in practice.
The interrelation between logistics and international trade is crucial for understanding a countr... more The interrelation between logistics and international trade is crucial for understanding a country's ability to increase its share in global trade. An adequate and well-integrated logistics sector and infrastructure are required for this purpose. This study employs the novel Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA) approach known as REF-III and two distinct models to investigate the activities of countries in terms of infrastructure, logistics, international trade, and economic growth. The results from both models indicate that China and Russia are leading the rankings. However, when focusing on the efficiency of trade and economic growth, the United States occupies the first place. Notably, several Caucasian and Balkan countries rank poorly in both models, possibly due to the multiple crises, wars, and turmoil they have experienced over the past forty years. The investments and improvements made in infrastructure and logistics by the countries excelling in global trade and logistics should serve as a model for other nations to emulate.
This study seeks to identify and highlight the differences in the environmental sustainability an... more This study seeks to identify and highlight the differences in the environmental sustainability and environmental protection practices of industrialized countries. For this purpose, thirty industrialized countries were examined using a multi-criteria integrated decision model based on fourteen environmental sustainability performance criteria. An open-source software based on the Python that allows different multi-criteria decision-making methods to be used through a user-friendly interface was developed for evaluations. The results from the developed software rank Sweden first and India last in their environmental sustainability performances. Sweden stands out notably in terms of negative greenhouse gas emission technologies, afforestation, reforestation, environmental laws, carbon tax, bioenergy, and national consciousness. India, on the other hand, does not appear to handle environmental problems in a timely and appropriate manner considering its large population and development needs. Development, utilization, and expansion of renewable energy sources, waste recycling, waste reduction, proper waste disposal, and prioritization of the development of technologies with zero or negative greenhouse gas emissions have emerged as significant factors for environmentally friendly industrialization.
Global climate change continues to have a negative impact on many sectors, particularly supply ch... more Global climate change continues to have a negative impact on many sectors, particularly supply chains and logistics. Companies are progressively incorporating environmentally friendly practices into their strategies to tackle this global problem. Accordingly, the increase in environmental, social, and governance (ESG) risks has increased the importance of sustainable corporate governance. As a result, companies tend to place more emphasis on ESG initiatives. The study aims to analyze the importance levels of ESG criteria and to select the most ideal environmentally sensitive competitive strategy for multinational logistics companies. For this purpose, a set of criteria and alternatives for the businesses in the context of the related problem was defined, and a decision model was proposed to handle problems, which include uncertain information. In this context, q-rung orthopair fuzzy (q-ROF) weighted average technique was used for weighting the criteria and q-ROF-evaluation based on distance from average solution (q-ROF-EDAS) method was utilized for prioritizing the strategies. As a result, “greenhouse gas emissions” was identified as the most important criterion, while “eco-efficiency” was selected as the best option for environmentally conscious competitive strategies.
In this study, it has been determined whether there is any difference in the attitudes of citizen... more In this study, it has been determined whether there is any difference in the attitudes of citizens about public administration among the countries via logistic regression anlysis, and multi-criteria decision making methods (COPRAS and ARAT).
Journal of process management and new technologies
Vehicle tracking systems are generally used to determine the location of vehicles, monitor them, ... more Vehicle tracking systems are generally used to determine the location of vehicles, monitor them, and guide them when appropriate. This study aims to define the criteria that logistics companies consider when selecting a vehicle tracking system, as well as the relative importance of these criteria. PIPRECIA-S, a multi-criteria decision analysis method, was used in this context. According to the analysis results, the most important criterion in the selection of a vehicle tracking system is real-time tracking of the vehicle's location. When it comes to selecting a vehicle tracking system, logistics firms should prioritize instant vehicle tracking, compliance with local rules, compatibility with new technologies and software, quality certification, and compatibility with external systems-devices over other criteria. Other important criteria to consider when selecting a vehicle tracking system are system maintenance and technical support, providing statistical data collection and eff...
Energy, the environment, and sustainability are all strongly intertwined concerns. While humanity... more Energy, the environment, and sustainability are all strongly intertwined concerns. While humanity aims to spread the comfort and welfare it has achieved on a global scale, as well as to achieve more development and comfort through technological advances, it is caught in a stalemate caused by the world’s use of resources as if they are limitless, as well as irrevocable environmental damage. The major topic of this dilemma is energy. Using ARAT, CRITIC, SOWIA, CRADIS, and CODAS-Sort, this study aims to evaluate countries on the basis of energy, environment, and sustainability triangle. The results reveal that developed countries are in a better situation than developing and underdeveloped countries in terms of sustainable energy and environmental concerns. The Nordic countries notably lead the rankings and classification results. The primary reason for this is that Nordic countries have strong climate and energy policies. Given the limitations of fossil fuels, the fact that they’ll be...
In MCDM problems, the decision maker is often ready to adopt the closest solution to the referenc... more In MCDM problems, the decision maker is often ready to adopt the closest solution to the reference values in a choice or ranking problem. The reference values represent the desired results as established subjectively by the decision maker or determined through various scientific tools. In a criterion, the reference value could be the maximum value, the minimum value, or a specific value or range. Also, the acceptances degrees of ranges outside the reference may differ from each other in a criterion. Furthermore, measurements in a criterion may have been obtained with any of the nominal, ordinal, interval, and ratio scales. For the decision problems, including qualitative criteria, the solution cannot be achieved without scaling of criteria with the existing MCDM methods. The purpose of this study is to propose the Nearest Solution to References (REF) Method, a novel reference-based MCDM method, for the solution of decision problems having mixed data structure where references can be...
Entrepreneurship has positive effects on reducing unemployment and economic growth. In this conte... more Entrepreneurship has positive effects on reducing unemployment and economic growth. In this context, countries produce policies to support entrepreneurship. One of these countries is Turkey. In this study, it is aimed to examine the newly created ventures at the provincial level in Turkey in recent times. Also, the classification of the provinces based on new venture numbers and to identify the basic characteristics of these classes is aimed. The data obtained from TUIK for the 2017-2019 period were analyzed using Multidimensional Scaling (MDS) and CODAS-Sort methods. As a result of the analysis, it has been determined that İstanbul differs significantly from other provinces. According to the classification including four classes, Istanbul alone constituted the first class, while Ankara and Izmir constituted the second class. Fifty-nine provinces were assigned in the third class and nineteen in the fourth class. When the results are evaluated across Turkey, an entrepreneur profile i...
Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker... more Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker's preferences, priorities or approach in the context of the criteria is extremely important for the solution of the decision problem. In general, most of the techniques to be used in the solution of decision problems require that the criteria have a cardinal data structure to apply trade-offs between criteria. On the other hand, a great number of the criteria have a qualitative data structure in real-life decision problems. Also, even if some criteria have a cardinal data structure, the very different units of measurement in these negatively affect the solution of the problem compared to other criteria. In this context, it may be necessary to scale the criteria to solve the decision problem with MCDM techniques. In this study, Interval and Iterative Preference- Priority Scale, which aims to scale effectively with the operation steps it contains, was proposed. In the Interval and Iterat...
Çok kriterli karar verme, karmaşık gerçek yaşam problemleriyle başa çıkmak için kullanılan bir mo... more Çok kriterli karar verme, karmaşık gerçek yaşam problemleriyle başa çıkmak için kullanılan bir modelleme ve metodolojik araç olarak değerlendirilebilir. Bununla birlikte, karşılaşılan problemlerde karar vericiler, eksik ve muğlak bilgilerle karşı karşıya kalmaktadırlar, çünkü bu problemlerin nitelikleri genellikle bu tür bilgileri içerir. Dolayısıyla kesin sayılar temelli klasik mantık böylesi durumlarda yetersiz kalır. 1965 yılında Lotfi Zadeh, bu sorunu aşmak için bulanık küme teorisini geliştirdi. Bulanık kümeler, insan bilgisinin modellenmesine ihtiyaç duyulduğunda oldukça etkin çözümler üretir. Yaklaşık altmış yıllık sürede bulanık kümeler mühendislik, işletme, sağlık, ekonomi gibi çeşitli alanlarda çok kriterli karar problemlerine yönelik uygulama alanları bulmuştur. Çok kriterli karar verme yöntemlerinin bulanık küme uzantılarını ve uygulamalarını konu alan bu kitap ise on bölümden oluşmaktadır. Bu kitabın, çok kriterli karar verme alanında bulanık kümelerin türevlerinin nasıl kullanılabileceğine ışık tutacağını ve gelecekteki araştırmalar için yararlı fikir ve kaynak sağlayacağını ümit ediyoruz. Ayrıca kitap, endüstri mühendisliği ve işletme bölümlerinde verilen yöneylem araştırması, karar analizi, sayısal yöntemler vb. derslerde kaynak olarak kullanılabilecek niteliklere sahiptir.
It is essential in public administration to apply rules, processes, and procedures within the fra... more It is essential in public administration to apply rules, processes, and procedures within the framework of duties, authorities, and responsibilities. In the private sector, on the other hand, management is centered on the effective and efficient execution of duties and operations, in other words, the efficient use of resources is prioritized.
Uygulama dosyalarına erişim linki (Shared link for application files):
https://drive.google.co... more Uygulama dosyalarına erişim linki (Shared link for application files):
Karar analizi, karşılaşılan problemlere matematiksel açıdan yaklaşarak akılcı çözümler üretilmesini içeren süreçleri konu almaktadır. Problemlerin bilimsel temellere dayalı olarak ele alınması araştırmacılara, yöneticilere, mühendislere, analistlere veya karar sorumluluğunu taşıyan kişi ya da gruplara karşılaştırabilir, parametre değişimleri izlenebilir, geçerlilik ve güvenirliği sınanabilir çözümlere erişme olanağı sağlar. Bu kapsamda kitap, Karar Analizi alanında çalışan veya çalışmak isteyen araştırmacılara, karşılaşılan problemlere akılcı çözümler üretme arayışında olan bireylere ya da gruplara ve konuya ilgi duyan herkese yarar sağlaması amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada öncelikle Karar Analizi içinde önemli yer edinen kavramlara, kuramlara ve bu kuramlarla ilişkili paradoks ve eleştirilere yer verilmiştir. Ardından, Çok Kriterli Karar Analizi yöntemlerinden öne çıkanlar ve farklı özelliklere sahip olanlar, karar probleminin çözümünden beklenen sonuç türüne göre ayrı bölümler altında ele alınmıştır. Bu bölümler içinde söz konusu yöntemler, açıklayıcı örneklerle incelenmiştir. Örnek uygulamaların gerçekleştirilmesinde ağırlıklı olarak MS Excel'den yararlanılmış ve kitap içinde sunulan karekod ile okuyucunun uygulamalara erişimine olanak sağlanmıştır. Ayrıca, bazı yöntemlere yönelik geliştirilen Super Decisions, Visual PROMETHEE, J-Electre, M-MACBETH, Rstudio-deaR, DEA Spreadsheet gibi çeşitli yazılım ya da eklentilerden faydalanılmıştır. Söz konusu yazılım ya da eklentilerin kullanımı kitap içinde detaylı biçimde anlatılmıştır. Kitabın sahip olduğu özelliklerle Çok Kriterli Karar Analizi alanında, Türkçe literatüre önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
In the efficiency and performance analyses of food companies, multi-criteria decision-making (MCD... more In the efficiency and performance analyses of food companies, multi-criteria decision-making (MCDM) methods will be used. For this purpose, REF-II and OCRA methods will be used to assess the leading companies in the food manufacturing industry. REF-II will be applied for financial performance analysis, whereas OCRA will be used to evaluate food company financial efficiency. The criteria will also be weighted by CILOS and Entropy, two of the objective weighting methods. Then, the values obtained by Entropy and CILOS will be integrated via the IDOCRIW method.
İktisadi ve İdari Bilimlerde Teori ve Araştırmalar II, 2020
Bu çalışmada, araştırmaya konu olan ülkeler arasında vatandaşların kamu yönetimi ile ilgili tutum... more Bu çalışmada, araştırmaya konu olan ülkeler arasında vatandaşların kamu yönetimi ile ilgili tutumlarında herhangi bir farklılık olup olmadığı tespit edilerek nicel yöntemlerle söz konusu ülkeler ile Türkiye analiz edilmiştir. Ayrıca, çok kriterli karar verme yöntemleri (COPRAS ve ARAT) ve lojistik regresyon yöntemi kullanılarak kamu yönetimine etki eden belirleyiciler araştırılmıştır.
Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Teori ve Araştırmalar , 2020
Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker's ... more Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker's preferences, priorities or approach in the context of the criteria is extremely important for the solution of the decision problem. In general, most of the techniques to be used in the solution of decision problems require that the criteria have a cardinal data structure to apply trade-offs between criteria. On the other hand, a great number of the criteria have a qualitative data structure in real-life decision problems. Also, even if some criteria have a cardinal data structure, the very different units of measurement in these negatively affect the solution of the problem compared to other criteria. In this context, it may be necessary to scale the criteria to solve the decision problem with MCDM techniques. In this study, Interval and Iterative Preference- Priority Scale, which aims to scale effectively with the operation steps it contains, was proposed. In the Interval and Iterative Preference-Priority Scale, zero is the veto value, and ten indicates the definite preference, while five is the medium value. Besides, the Interval and Iterative Preference-Priority Scale can also be used to weight criteria.
Spectrum of Engineering and Management Sciences, 2024
Manufacturing companies are always competing because of globalization, both in terms of sectoral ... more Manufacturing companies are always competing because of globalization, both in terms of sectoral level and meeting customer demands. Companies that want to gain competitive advantages want to offer the best quality products and services at the most affordable cost and aim to deliver them to the end consumer by creating added value. This requirement and flexibility level can only be achieved through logistics applications. Businesses that provide efficiency and speed in logistics applications take a few steps forward in market conditions and respond to customer needs on time. It has become a necessity to use electronic-based systems in logistics applications, especially to meet customer requirements. Information communication-based electronic business has also changed the methods and models of doing business for its users. Internet technology has caused businesses to change their business models and practices, along with their production and service structures. Developments in e-commerce and technology have brought elogistics applications to the forefront and made it necessary to emphasize them. Because e-logistics applications are important for facilitating business operations and increasing performance and customer satisfaction, they also eliminate distances in world trade and offer access to markets that are difficult to access. There are various problems in e-logistics applications and it is important to identify them. In this context, the problems faced by businesses using e-logistics become critical and one of the components that need to be meticulously emphasized. According to the results of the study, it is understood that the most important e-logistics barriers in enterprises are "lack of skill to manage digital technologies to support the system" and "need for qualified personnel". It is obvious that the results will guide business managers.
Local governments are willing to use their activities and resources in accordance with the changi... more Local governments are willing to use their activities and resources in accordance with the changing and transforming conditions. Especially with the increasing importance of sustainability, economic, social, and environmental strategies are redefining. Thus, a sustainable corporate governance model that includes a systematic and analytical approach should be used to solve the decision-making problem of local governments regarding changing corporate and environmental sustainability strategies. In particular, new measurement methods are required to define the sustainability outputs/strategies of local governments. In this context, it is clear that there is a need for a more holistic approach that focuses not only on the immediate effects at the local government level but also on the positive effects on the entire system. While the study fills this gap, it also evaluates the long-term and sustainable impacts of the organization. The study also contributes to a methodological framework that can help advance future research on the practice of monitoring sustainable development by local governments. This study aims to determine the best corporate sustainability strategy by evaluating environmental sustainability from the perspective of local governments. For this purpose, the criteria were evaluated using trapezoidal interval type-2 fuzzy SWARA, and the alternatives were ranked through trapezoidal interval type-2 fuzzy COPRAS methods. The findings show that net-zero targets and sustainable production are more crucial criteria. Additionally, it has been determined that social and environmental strategies have priority in the selection of alternative criteria related to corporate sustainability. The main finding of this study is that local governments include responsible production criteria in their priority policies. The results obtained contribute to the literature on measuring sustainable development outcomes in local government organizations and identify strategies and improvement opportunities that can lead to better practices.
Due to increases in world population, rapid urbanization, increasing environmental pollution, and... more Due to increases in world population, rapid urbanization, increasing environmental pollution, and poorly managed food supply chains (FSCs), supplying clean and reliable agri-food has become more critical. Furthermore, increasing concerns of the urban population on healthy and balanced nutrition have increased their demand for fresh foods (FFs). Also, the retail industry has become the leading sector responding to almost all requirements of individuals, including FFs. Heightened awareness of individuals on health, reliability, and quality forces retail chains to provide more qualified, sustainable, and reliable FFs for their customers. Retail chains try to construct and manage well-structured global fresh food supply chains (FFSCs) to respond to customers' needs satisfactorily. Thus, selecting logistics service providers performing FF logistics operations (i.e., cold transportation, warehousing, and other logistics activities) from farms to retailers is essential for reliable and sustainable FFSCs. Because FFSCs are pretty sensitive, and minor mistakes or delinquency may cause severe costs.
Global retail chains, in particular, only focus on meeting short-term demand and not on a sustainable fresh food supplier selection; fresh food suppliers are essential to determine sustainability performance. In this context, a more holistic approach is needed, focusing not only on the global retail chain level's direct impacts but also on the positive impacts at the overall system level. While this study fills a gap, it also assesses the long-term and lasting impact of choosing a fresh food supplier.
In addition, the impacts of logistics service providers on FFSCs' overall performance have not been addressed adequately in the relevant literature. This work aims to analyze the factors identified by the extended form of the Delphi method developed in the present article, influencing the selection of logistics service providers producing logistics services for fresh fruits and vegetables with the BN-VIKOR procedure. The paper's main significant finding is that the logistics firms' service capacity is the determinative and most influential factor. The current study provides insights and beneficial road maps to the practitioners and decision-makers in retailing industry to structure FFSCs. The results contribute to the literature on criteria for selecting sustainable fresh food suppliers in global retail chains and identify strategies and improvement opportunities that can lead to improvement in practice.
The interrelation between logistics and international trade is crucial for understanding a countr... more The interrelation between logistics and international trade is crucial for understanding a country's ability to increase its share in global trade. An adequate and well-integrated logistics sector and infrastructure are required for this purpose. This study employs the novel Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA) approach known as REF-III and two distinct models to investigate the activities of countries in terms of infrastructure, logistics, international trade, and economic growth. The results from both models indicate that China and Russia are leading the rankings. However, when focusing on the efficiency of trade and economic growth, the United States occupies the first place. Notably, several Caucasian and Balkan countries rank poorly in both models, possibly due to the multiple crises, wars, and turmoil they have experienced over the past forty years. The investments and improvements made in infrastructure and logistics by the countries excelling in global trade and logistics should serve as a model for other nations to emulate.
This study seeks to identify and highlight the differences in the environmental sustainability an... more This study seeks to identify and highlight the differences in the environmental sustainability and environmental protection practices of industrialized countries. For this purpose, thirty industrialized countries were examined using a multi-criteria integrated decision model based on fourteen environmental sustainability performance criteria. An open-source software based on the Python that allows different multi-criteria decision-making methods to be used through a user-friendly interface was developed for evaluations. The results from the developed software rank Sweden first and India last in their environmental sustainability performances. Sweden stands out notably in terms of negative greenhouse gas emission technologies, afforestation, reforestation, environmental laws, carbon tax, bioenergy, and national consciousness. India, on the other hand, does not appear to handle environmental problems in a timely and appropriate manner considering its large population and development needs. Development, utilization, and expansion of renewable energy sources, waste recycling, waste reduction, proper waste disposal, and prioritization of the development of technologies with zero or negative greenhouse gas emissions have emerged as significant factors for environmentally friendly industrialization.
Global climate change continues to have a negative impact on many sectors, particularly supply ch... more Global climate change continues to have a negative impact on many sectors, particularly supply chains and logistics. Companies are progressively incorporating environmentally friendly practices into their strategies to tackle this global problem. Accordingly, the increase in environmental, social, and governance (ESG) risks has increased the importance of sustainable corporate governance. As a result, companies tend to place more emphasis on ESG initiatives. The study aims to analyze the importance levels of ESG criteria and to select the most ideal environmentally sensitive competitive strategy for multinational logistics companies. For this purpose, a set of criteria and alternatives for the businesses in the context of the related problem was defined, and a decision model was proposed to handle problems, which include uncertain information. In this context, q-rung orthopair fuzzy (q-ROF) weighted average technique was used for weighting the criteria and q-ROF-evaluation based on distance from average solution (q-ROF-EDAS) method was utilized for prioritizing the strategies. As a result, “greenhouse gas emissions” was identified as the most important criterion, while “eco-efficiency” was selected as the best option for environmentally conscious competitive strategies.
In this study, it has been determined whether there is any difference in the attitudes of citizen... more In this study, it has been determined whether there is any difference in the attitudes of citizens about public administration among the countries via logistic regression anlysis, and multi-criteria decision making methods (COPRAS and ARAT).
Journal of process management and new technologies
Vehicle tracking systems are generally used to determine the location of vehicles, monitor them, ... more Vehicle tracking systems are generally used to determine the location of vehicles, monitor them, and guide them when appropriate. This study aims to define the criteria that logistics companies consider when selecting a vehicle tracking system, as well as the relative importance of these criteria. PIPRECIA-S, a multi-criteria decision analysis method, was used in this context. According to the analysis results, the most important criterion in the selection of a vehicle tracking system is real-time tracking of the vehicle's location. When it comes to selecting a vehicle tracking system, logistics firms should prioritize instant vehicle tracking, compliance with local rules, compatibility with new technologies and software, quality certification, and compatibility with external systems-devices over other criteria. Other important criteria to consider when selecting a vehicle tracking system are system maintenance and technical support, providing statistical data collection and eff...
Energy, the environment, and sustainability are all strongly intertwined concerns. While humanity... more Energy, the environment, and sustainability are all strongly intertwined concerns. While humanity aims to spread the comfort and welfare it has achieved on a global scale, as well as to achieve more development and comfort through technological advances, it is caught in a stalemate caused by the world’s use of resources as if they are limitless, as well as irrevocable environmental damage. The major topic of this dilemma is energy. Using ARAT, CRITIC, SOWIA, CRADIS, and CODAS-Sort, this study aims to evaluate countries on the basis of energy, environment, and sustainability triangle. The results reveal that developed countries are in a better situation than developing and underdeveloped countries in terms of sustainable energy and environmental concerns. The Nordic countries notably lead the rankings and classification results. The primary reason for this is that Nordic countries have strong climate and energy policies. Given the limitations of fossil fuels, the fact that they’ll be...
In MCDM problems, the decision maker is often ready to adopt the closest solution to the referenc... more In MCDM problems, the decision maker is often ready to adopt the closest solution to the reference values in a choice or ranking problem. The reference values represent the desired results as established subjectively by the decision maker or determined through various scientific tools. In a criterion, the reference value could be the maximum value, the minimum value, or a specific value or range. Also, the acceptances degrees of ranges outside the reference may differ from each other in a criterion. Furthermore, measurements in a criterion may have been obtained with any of the nominal, ordinal, interval, and ratio scales. For the decision problems, including qualitative criteria, the solution cannot be achieved without scaling of criteria with the existing MCDM methods. The purpose of this study is to propose the Nearest Solution to References (REF) Method, a novel reference-based MCDM method, for the solution of decision problems having mixed data structure where references can be...
Entrepreneurship has positive effects on reducing unemployment and economic growth. In this conte... more Entrepreneurship has positive effects on reducing unemployment and economic growth. In this context, countries produce policies to support entrepreneurship. One of these countries is Turkey. In this study, it is aimed to examine the newly created ventures at the provincial level in Turkey in recent times. Also, the classification of the provinces based on new venture numbers and to identify the basic characteristics of these classes is aimed. The data obtained from TUIK for the 2017-2019 period were analyzed using Multidimensional Scaling (MDS) and CODAS-Sort methods. As a result of the analysis, it has been determined that İstanbul differs significantly from other provinces. According to the classification including four classes, Istanbul alone constituted the first class, while Ankara and Izmir constituted the second class. Fifty-nine provinces were assigned in the third class and nineteen in the fourth class. When the results are evaluated across Turkey, an entrepreneur profile i...
Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker... more Criteria are one of the main components of decision problems. Understanding the decision maker's preferences, priorities or approach in the context of the criteria is extremely important for the solution of the decision problem. In general, most of the techniques to be used in the solution of decision problems require that the criteria have a cardinal data structure to apply trade-offs between criteria. On the other hand, a great number of the criteria have a qualitative data structure in real-life decision problems. Also, even if some criteria have a cardinal data structure, the very different units of measurement in these negatively affect the solution of the problem compared to other criteria. In this context, it may be necessary to scale the criteria to solve the decision problem with MCDM techniques. In this study, Interval and Iterative Preference- Priority Scale, which aims to scale effectively with the operation steps it contains, was proposed. In the Interval and Iterat...
A magazine which broadcasts in Turkey, belonging to an international media organization, ranks co... more A magazine which broadcasts in Turkey, belonging to an international media organization, ranks companies according to their performance each year based on different criteria. In these evaluations, separate rankings are created for each criterion. A holistic analysis of 27 companies that were in the top ten according to the 2019 lists was carried out using EATWIOS, KARMA, MAIRCA and TOPSIS-Sort-C, which are multi-criteria decision making methods in terms of efficiency, performance and differences. As a result of the analysis, it has been determined that TÜPRAŞ's efficiency is higher than other companies, and THY is in the first place in terms of financial performance. In addition, the TOPSIS-Sort-C and KARMA results showed that the two companies differ from other companies in a positive way.
Migration is a phenomenon directly related to individuals' search for a better life. Factors ... more Migration is a phenomenon directly related to individuals' search for a better life. Factors such as job, education, health, sheltering, and security are at the forefront in this search for a good life. However, the September 11 attacks and the economic crises in the following period have negatively affected the perception of immigration among settled societies. This study aimed to examine attitudes towards immigrants in the context of specific countries. For this purpose, the answers given to questions about immigrants in the World Values Survey (WVS) questionnaire form were used. In WVS, questions about migration and immigration perception were asked to participants in forty-eight different countries. In the context of the answers given to these questions, the countries were evaluated according to the general immigrant perceptions. To rank the countries according to the positive perception of immigrants, the Taxonomy method, one of the multi-criteria decision-making methods, w...
Geleceği şekillendirecek çocukların, farklı yapılara sahip coğrafyalarda birbirinden derin farklı... more Geleceği şekillendirecek çocukların, farklı yapılara sahip coğrafyalarda birbirinden derin farklılıklar içeren şartlar altında yaşadığı tartışılmaz bir gerçektir. Bu çalışmada, ülkelerin on beş kriter bağlamında çocuklara sağladıkları imkan ve şartlar açısından sınıflandırılması amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için veriler UNICEF veri tabanından temin edilmiş, analizler ise çok kriterli karar verme yöntemlerinden TOPSIS-SORT ile gerçekleştirilmiştir. Ülkelerin yaşanabilirlik açısından en yüksek düzeyden en düşük düzeye doğru beş sınıfta gruplandırılması amacıyla sınıf profillerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu noktada, kriterlerin değişim aralığı değerlerinden yararlanılmıştır. Sınıflandırmada kullanılan kriterler arasında 18 yaş altı nüfusun toplam nüfusa oranı, doğumda yaşam beklentisi, 0-14 yaş ölümler, gebelikte anne ölüm oranı, aşı ve hastalık bakım oranları ortalaması, düşük ağırlıklı çocuk doğum oranı, okul öncesi çağındaki çocuklar arasında yetersiz beslenme, çocuklarda evlilik oranı, doğum kayıtı, kişi başına GSYİH, en alt düzeyde temizlik hizmetlerine erişim, aşırı zayıflık, aşırı kiloluluk, kamu harcamaları içinde sağlığın payı yer almaktadır. Yüksek yaşanabilirlik sınıfı içinde İsviçre, Norveç ve Lüksemburg'un da aralarında bulunduğu otuz iki ülke yer almaktadır. Türkiye, Portekiz, Katar gibi ülkeleri içeren ikinci sınıf (orta-yüksek) içinde elli ülke bulunmaktadır. Üçüncü (orta) sınıf içinde kırk dokuz, dördüncü (düşük-orta) sınıfta on bir ve çoğunluğunu Afrika kıtasından ülkelerin oluşturduğu son sınıf olan beşinci (düşük) sınıfta kırk bir ülke yer almaktadır. Genel olarak, ekonomik yönden refah düzeyi yüksek ülkelerin çocuklara daha fazla imkân sağlayabildiği görülmüştür. Bununla birlikte, görece olarak yüksek ekonomik refah düzeyine sahip olmasa da bazı ülkelerin, çocuklara iyi imkânlar sağlamaya çalıştığı tespit edilmiştir. İlk iki sınıf içinde hiçbir Afrika ülkesi bulunmamaktadır. Bunun nedeni Afrika ülkelerinde iç karışıklık ve çatışmaların sıklıkla görülmesi olabilir. Öte yandan, son yıllarda sürdürülebilir ekonomik büyüme sağlayan Hindistan'ın bu başarısını aynı ölçüde çocuklar için yaşanabilir çevre sağlamaya taşıyamadığı görülmüştür.
In this study, it has been determined whether there is any difference in the attitudes of citizen... more In this study, it has been determined whether there is any difference in the attitudes of citizens about public administration among the countries via logistic regression anlysis, and multi-criteria decision making methods (COPRAS and ARAT).
The study examined twenty-nine of Turkey's leading privately owned exporter food companies. P... more The study examined twenty-nine of Turkey's leading privately owned exporter food companies. Profit/Loss for the period, net sales, gross value added, equity, total assets, EBITDA, exports, and the number of employees were all included in these analyses. The financial performance of the companies was evaluated using the REF-II method, and the efficiency was examined using the OCRA method, employing the selected criteria. For weighting the criteria, IDOCRIW was applied, which combines the results of Entropy and CILOS objective weighting techniques.
Bu çalışmanın verileri, her türlü araştırmacının kullanımına açık olan Bertelsmann Stiftung Vakfı... more Bu çalışmanın verileri, her türlü araştırmacının kullanımına açık olan Bertelsmann Stiftung Vakfı bünyesindeki Sürdürülebilir Yönetişim Göstergeleri ile ilgili yapılan çalışmalardan elde edildiği için etik kurul izni gerekmemektedir.
Mevcut doğal kaynakların etkin kullanımı ve çevreye verilen döndürülemez tahribat, son dönemin en... more Mevcut doğal kaynakların etkin kullanımı ve çevreye verilen döndürülemez tahribat, son dönemin en önemli tartışma konularından biridir. Kuşkusuz insanoğlu, elde ettiği refahı koruma ve ilerletme arzusuna sahiptir. Bu noktada araştırmalar, gelecek nesillere yaşanabilir dünya bırakılması, mevcut kaynakların sürdürülebilir biçimde kullanılması, çevre ile ilgili yasal düzenlemeler hazırlanması ve toplumların bilinçlendirilmesi, doğanın korunmasını sağlayarak refah artışı ve endüstriyel kalkınmanın sağlanması ve kayıpların telafi edilebilirliği üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ele alınan çalışma bu çerçevede, Türkiye’nin son dönemde çevresel performansını yıllar bazında çok kriterli karar modeli ile incelenmesini içermektedir. Bu kapsamda, ormanlık alanların payı, sulama amaçlı yer altı sularının kullanımı, yüzey sıcaklık değişimi, kömür tüketimi, çevre teknolojilerinin tüm teknolojik gelişim içindeki payı, çevre ile ilgili Ar-Ge’nin bütçe içindeki payı, çevresel vergiler, partikül madde maruziyeti, karbondioksit salınımı, kentsel atık, atıkların geri dönüşümü, nüfus yoğunluğu, kırmızı liste indeks değerleri, yenilenebilir enerjinin toplam içindeki payı, sera gazı emisyonu, inorganik gübre kullanımı ve tarım ilacı kullanımı kriterleri dikkate alınarak 2015-2019 dönemi için Türkiye’nin çevresel performansı incelenecektir. Çeşitli kaynaklardan derlenen yıllık veriler ve çok kriterli karar verme yöntemlerinden Uzlaşık Programlama kullanılarak gerçekleştirilecek analizler sonucunda, öne çıkan olumlu ve olumsuz sonuçlar ile nedenlerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Böylelikle, ileriye dönük kamu ve özel sektör politikalarının geliştirilmesine katkı sunulması hedeflenmektedir.
İklim değişikliği kaygıları ile ekonomik kalkınma ve refah arayışı arasında süregelen tartışmalar... more İklim değişikliği kaygıları ile ekonomik kalkınma ve refah arayışı arasında süregelen tartışmalar tüm paydaşlar açısından önemli çıkarımlar sağlamaktadır. Bu çalışmada ise Karadeniz’e sahili olan on altı ilin nüfus, kişi başına ortalama atık miktarı, atık hizmeti verilen nüfusun oranı, atık getirme merkezi sayısı ve deniz suyu kalitesi kriterleri bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Veriler, TUİK ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı rapor ve veri tabanlarından derlenmiştir. Çalışma kapsamda sıralamaların toplulaştırmasına dayanan çok kriterli karar analizi modeli kullanılmıştır. Söz konusu modelde, TOPSIS, ROV, WSM, REF-II ve Borda tekniklerinden yararlanılmıştır. Kriterlere eşit ağırlık verilerek elde edilen sonuçlar, incelenen dönemde Kocaeli, Giresun ve Kırklareli illerinin diğer illere göre daha iyi performans sergilediğini işaret etmektedir.
7th International Scientific Conference Innovation as the Initiator of Development, 2021
There is a two-way interaction between logistics and international trade. For countries, your log... more There is a two-way interaction between logistics and international trade. For countries, your logistics sector and infrastructure must be both adequate and integrated with the rest of the world if you want to raise your share of international trade. With a new MCDM method, REF-III, and two different model, this study attempted to investigate countries' activities in the context of infrastructure, logistics, international trade, and economic growth. China and Russia were found to be at the forefront according to the findings of both models. The United States, on the other hand, came out on top in a model that looked at efficiency in international trade and economic growth. However, certain Caucasian and Balkan countries, which have endured different crises, wars, and turbulence over the last four decades, came in last in both models. The investments, and reforms related to infrastructure and logistics carried out by the countries at the forefront of the world trade and logistics' sector should serve as a model for the remaining countries.
Geleceği şekillendirecek çocukların, farklı yapılara sahip coğrafyalarda birbirinden derin farklı... more Geleceği şekillendirecek çocukların, farklı yapılara sahip coğrafyalarda birbirinden derin farklılıklar içeren şartlar altında yaşadığı tartışılmaz bir gerçektir. Bu çalışmada, ülkelerin on beş kriter bağlamında çocuklara sağladıkları imkan ve şartlar açısından sınıflandırılması amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için veriler UNICEF veri tabanından temin edilmiş, analizler ise çok kriterli karar verme yöntemlerinden TOPSIS-SORT ile gerçekleştirilmiştir. Ülkelerin yaşanabilirlik açısından en yüksek düzeyden en düşük düzeye doğru beş sınıfta gruplandırılması amacıyla sınıf profillerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu noktada, kriterlerin değişim aralığı değerlerinden yararlanılmıştır. Sınıflandırmada kullanılan kriterler arasında 18 yaş altı nüfusun toplam nüfusa oranı, doğumda yaşam beklentisi, 0-14 yaş ölümler, gebelikte anne ölüm oranı, aşı ve hastalık bakım oranları ortalaması, düşük ağırlıklı çocuk doğum oranı, okul öncesi çağındaki çocuklar arasında yetersiz beslenme, çocuklarda evlilik oranı, doğum kayıtı, kişi başına GSYİH, en alt düzeyde temizlik hizmetlerine erişim, aşırı zayıflık, aşırı kiloluluk, kamu harcamaları içinde sağlığın payı yer almaktadır. Yüksek yaşanabilirlik sınıfı içinde İsviçre, Norveç ve Lüksemburg'un da aralarında bulunduğu otuz iki ülke yer almaktadır. Türkiye, Portekiz, Katar gibi ülkeleri içeren ikinci sınıf (orta-yüksek) içinde elli ülke bulunmaktadır. Üçüncü (orta) sınıf içinde kırk dokuz, dördüncü (düşük-orta) sınıfta on bir ve çoğunluğunu Afrika kıtasından ülkelerin oluşturduğu son sınıf olan beşinci (düşük) sınıfta kırk bir ülke yer almaktadır. Genel olarak, ekonomik yönden refah düzeyi yüksek ülkelerin çocuklara daha fazla imkân sağlayabildiği görülmüştür. Bununla birlikte, görece olarak yüksek ekonomik refah düzeyine sahip olmasa da bazı ülkelerin, çocuklara iyi imkânlar sağlamaya çalıştığı tespit edilmiştir. İlk iki sınıf içinde hiçbir Afrika ülkesi bulunmamaktadır. Bunun nedeni Afrika ülkelerinde iç karışıklık ve çatışmaların sıklıkla görülmesi olabilir. Öte yandan, son yıllarda sürdürülebilir ekonomik büyüme sağlayan Hindistan'ın bu başarısını aynı ölçüde çocuklar için yaşanabilir çevre sağlamaya taşıyamadığı görülmüştür.
Girişimciliğin, işsizliğin azaltılması ve ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır.... more Girişimciliğin, işsizliğin azaltılması ve ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır. Bu bağlamda, ülkeler girişimciliği destekleyecek politikalar üretmektedir. Söz konusu ülkelerden biri de Türkiye'dir. Bu kapsamda ele alınan çalışmada, Türkiye'de son dönemde yeni yaratılan girişimle-rin iller düzeyinde incelenmesi, illerin yeni girişimcilik sayıları bağlamında sınıflandırılması ve söz konusu sınıfların temel özelliklerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. 2017-2019 dönemi için TUİK'ten elde edilen veriler Çok Boyutlu Ölçekleme ve CODAS-Sort yöntemleriyle analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, İstanbul'un diğer illerden önemli ölçüde farklılaştığı belirlenmiştir. Dört sınıflı yaklaşım-da, İstanbul tek başına ilk sınıfı, Ankara ve İzmir ise ikinci sınıfı oluşturmuştur. Üçüncü sınıfta elli dokuz ve dördüncü sınıfta ise on dokuz il yer almıştır. Türkiye genelinde sonuçlar değerlendirildiğinde, İstanbul merkezli ve hizmet sektörleri ağırlıklı bir girişimci profili ortaya çıkmaktadır. Bu noktada, katma değeri yüksek, teknoloji ve üretim sektörleri içinde bulunan alt sektörlere ağırlık verilmesinin ve devlet tarafından söz konusu sektörler için kaynaklara erişimi kolaylaştıracak kümelenme benzeri girişimlerin oluşturulmasının yerinde olacağı düşünülmektedir.
Göç, bireylerin daha iyi hayat arayışı ile doğrudan ilişkili bir olgudur. Söz konusu iyi hayat ar... more Göç, bireylerin daha iyi hayat arayışı ile doğrudan ilişkili bir olgudur. Söz konusu iyi hayat arayışının içinde iş, eğitim, sağlık, barınma ve güvenlik gibi etkenler ön planda yer almaktadır. Bununla birlikte, 11 Eylül saldırıları ve ardından gelen dönemde yaşanan ekonomik krizler, yerleşik toplumlar nezdinde göç algısının olumsuz yönde etkilenmesine neden olmuştur. Bu çalışmada belirli ülkeler bağlamında göçmenlere karşı tutumların incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Dünya Değerler Araştırması (WVS: World Values Survey) anket formu içinde göçmenler ile ilgili sorulara verilen yanıtlardan yararlanılmıştır. WVS’de kırk sekiz farklı ülkede katılımcılara göç ve göçmen algısı ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Söz konusu sorulara verilen cevaplar bağlamında, ülkelerin genel göçmen algılarına göre değerlendirilmesi yapılmıştır. Ülkelerin göçmenlere karşı olumlu algıya göre sıralanması için çok kriterli karar verme yöntemlerin Taksonomi (Taxonomy) yönteminden yararlanılmıştır. Taksonomi yönteminde, WVS kapsamında sorulan on soru, değerlendirme kriterleri olarak kullanılmıştır. Bunlar, göçmenlerin ülkenin katkısına etkisi, göçmenlerin iş gücündeki yararlılığına bakış, kültürel çeşitlilik, suç oranı ve göçmenler, siyasi mültecilere sığınma hakkı verilmesi, göçmenler ve terörizm, göçün yoksullara etkisi, göçmenler ve işsizlik, sosyal çatışma ile göçmenlik politikası tercihi kriterleridir. Ülkelerin her bir kriterdeki değerlendirme puanları ilgili WVS sorusuna verilen cevaplara göre belirlenmiştir. Olumlu veya olumsuz cevabın dereceli belirtildiği sorularda ilk derece tam, ikinci derece ise ½ oranında ağırlıklandırılmış ve tartılı ortalama sonucu elde edilen değerler kullanılmıştır. Göçmenlere karşı olumlu tutum sıralamasında ilk beş sırada yer alan ülkeler Yeni Zelanda, Andorra, Avustralya, Vietnam ve Çin’dir. Son beş sırada bulunan ülkeler ise Ürdün, Irak, Türkiye, Kolombiya ve Malezya’dır. Son üç sırada yer alan ülkelerin Suriye iç savaşı nedeniyle son on yılda yoğun göç alan ülkeler olduğu dikkat çekmektedir. İlk sırada yer alan ülkeler arasında coğrafi olarak küçük bir ülke olan Andorra dışarıda bırakıldığında, Avrupa ülkesi bulunmamaktadır. Avrupa’da son dönemde artan aşırı sağcı akımların ve göçmen karşıtı politikaların bu durumla ilişkisi olabilir. Ayrıca, çok kültürlü toplum örneklerini içeren Yeni Zelanda ve Avustralya gibi gelişmiş iki Okyanusya ülkesi ilk sıralarda yer almıştır. Ülkelerin farklı coğrafi bölgelerde, ekonomik ve kültürel yapılarda olduğu bilinen bir gerçekliktir. Bununla birlikte, insanları göçe iten ana neden ortaktır ve daha iyi yaşam koşullarına kavuşma olarak özetlenebilir. Bu bağlamda, insanların bulundukları konumda yaşam koşullarının iyileştirilmesi göçün engellenmesi için bir seçenektir. Diğer taraftan, göçmenlerin göç ettikleri toplumlar içinde kabul görmesi, ötekileştirilmemesi, eşit koşullarda yaşam olanaklarının ve entegrasyonlarının sağlanmasına yönelik çalışmaların artırılması, ırkçılıkla mücadele politikalarının ve sorunların ötelenmemesi gerekmektedir.
Günümüzün gereksinimlerinden dolayı lisans öğrencileri için seçmeli ders sayısı artan bir eğilim ... more Günümüzün gereksinimlerinden dolayı lisans öğrencileri için seçmeli ders sayısı artan bir eğilim içerisindedir. Bu bağlamda üniversiteler seçmeli ders alternatiflerinin çeşitliliğini arttırmak için büyük bir çaba sarf etmektedirler. Diğer taraftan bazı seçmeli dersler düşük kayıt sebebiyle açılamamaktadır. Seçmeli ders seçiminde örüntü olup olmadığını incelemeye ilişkin herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmada olası seçmeli ders örüntülerinin bulunması amaçlanmaktadır. Bu yüzden 2016-2017 dönemi için bir üniversitesinin İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nin seçmeli derslerine ilişkin veriler analiz edilmiştir. Böylece lisans öğrenciler tarafından tercih edilen seçmeli derslerin niteliklerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Abstract The number of elective courses for undergraduate students is in an increasing trend due to the requirements of current age. In this context, universities make a great effort to increase the diversity of elective course alternatives. On the other hand, some of the elective courses are closed because of low enrollment. There is not any study aims to analyze whether having patterns in elective course selection. In this study, it is aimed to find possible elective course patterns. So, course selection data related to a faculty of economics and administrative sciences was considered and analyzed for the period of 2016-2017. Thus it is expected to present the characteristics of elective courses preferred by undergraduate students.
Özet Tüketim, toplumdaki her bireyin tüketme zorunluluğu nedeni ile bireylerin kararlarını ve içi... more Özet Tüketim, toplumdaki her bireyin tüketme zorunluluğu nedeni ile bireylerin kararlarını ve içinde yaşadığı toplumu olumlu ya da olumsuz yönde etkilemektedir. İnsanoğlu geliştikçe, tüketici olarak aldığı kararlar da sürekli olarak değişmektedir. Bu nedenle, tüketiciler tüketim kararını alırken bu kararların kendilerine yüklediği sorumluluğun bilincinde olmalıdırlar. Tüketici olarak bireyler, yaşamlarını devam ettirmeye çalışırken diğer insan ve canlıların kullandığı vazgeçilmez olan maddelerin tüketiminde dikkatli davranmalıdır. Tüketim davranışını etkileyen faktörler arasında; farklı yaş dönemlerinde farklı davranışların ve farklı karakterlerin ortaya çıktığı dolayısıyla satın alacakları ürün ve hizmetin farklı olduğu kişisel faktörler, tatmin ve algılama kavramlarının öneminin yüksek olduğu psikolojik faktörler ve tüketicinin içinde bulunduğu sosyal çevrenin karar alma sürecine etkisinin ele alındığı sosyal faktörler olarak üç başlık altında sıralanabilir. Ülkelerin ekonomik büyümesinde ve kalkınmasında temel unsur tasarrufların artırılmasıdır. Tasarruf bilincinin artırılması ve özellikle bu bilincin erken yaşlarda kazandırılması çok önemlidir. Çocuklar açısından değerlendirildiğinde; doğum öncesi aşamasından eğitim aşamasına kadar birçok etmen ile aile bütçesine dahil olmaktadır. Ayrıca çocukları yetişkinlere göre etkilemek ve yönlendirmek daha kolay olduğundan, çocukların büyüdükçe aile bütçesine etkileri artan yönde bir gelişim göstermektedir. Bu çalışmada, 6-10 yaş aralığındaki çocukların tüketim alışkanlıklarının diskriminant analiziyle incelenmesi amaçlanmıştır. Abstract Consumption impacts individuals' decisions and the society in which they live positively or negatively as a result of consumption requirement. As each individual in the society has to consume, the concept of consumption affects the decisions and the society in which individuals live positively or negatively. As an individual develops, his/her decisions as a consumer continues to change. Therefore, while consumers are making decisions, they should be conscious about the responsibilities which the consumption decisions bring about. While trying to survive, consumers should act carefully in consuming indispensible materials which are also used by other people or living beings. The factors affecting consumption behavior includes; different personalities in which different behaviours and characters emerged at different ages and therefore purchased products and services are different, psychological 1
NEUTROSOPHIC AHP AND NEUTROSOPHIC TOPSIS INTEGRATED MODEL: AN APPLICATION IN PERSONNEL SELECTION, 2018
Personnel selection has a significant impact on the performances and successes of institutions, o... more Personnel selection has a significant impact on the performances and successes of institutions, organizations and private businesses. Due to that fact that many criteria are taken into account in the personnel selection, the selection process is considered as a Multi-Criteria Decision Making (MCDM) problem. Besides, personnel selection process includes uncertainty since it relies on the usage of linguistic variables and subjective opinions of decision makers. In this study, it is aimed to determine the most appropriate occupational safety specialist for mining sector. In this study, an integrated model consisting of Single-valued Neutrosophic set (SVNS) theory which deals with the uncertainty in the personnel selection process and MCDM methods has been developed. Neutrosophic AHP (Neutrosophic Analytic Hierarchy Process) is used to determine the weights of the selection criteria and Neutrosophic TOPSIS (Neutrosophic Technique for Order Preference By Similarity To Ideal Solution) is used to determine the most appropriate candidate according to the selection criteria. The effectiveness of the proposed model is illustrated by a real application scenario.
ka-decisions is a software with a user-friendly interface that makes it possible to use more than... more ka-decisions is a software with a user-friendly interface that makes it possible to use more than one MCDM method at the same time and integrate the results.
Uploads
Books by Ahmet Aytekin
Bu kitabın, çok kriterli karar verme alanında bulanık kümelerin türevlerinin nasıl kullanılabileceğine ışık tutacağını ve gelecekteki araştırmalar için yararlı fikir ve kaynak sağlayacağını ümit ediyoruz. Ayrıca kitap, endüstri mühendisliği ve işletme bölümlerinde verilen yöneylem araştırması, karar analizi, sayısal yöntemler vb. derslerde kaynak olarak kullanılabilecek niteliklere sahiptir.
https://drive.google.com/drive/folders/1g_lvJnDMEUb7_5Fqa7QtJQlFpkSCUroU?usp=drive_link
Karar analizi, karşılaşılan problemlere matematiksel açıdan yaklaşarak akılcı çözümler üretilmesini içeren süreçleri konu almaktadır. Problemlerin bilimsel temellere dayalı olarak ele alınması araştırmacılara, yöneticilere, mühendislere, analistlere veya karar sorumluluğunu taşıyan kişi ya da gruplara karşılaştırabilir, parametre değişimleri izlenebilir, geçerlilik ve güvenirliği sınanabilir çözümlere erişme olanağı sağlar. Bu kapsamda kitap, Karar Analizi alanında çalışan veya çalışmak isteyen araştırmacılara, karşılaşılan problemlere akılcı çözümler üretme arayışında olan bireylere ya da gruplara ve konuya ilgi duyan herkese yarar sağlaması amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada öncelikle Karar Analizi içinde önemli yer edinen kavramlara, kuramlara ve bu kuramlarla ilişkili paradoks ve eleştirilere yer verilmiştir. Ardından, Çok Kriterli Karar Analizi yöntemlerinden öne çıkanlar ve farklı özelliklere sahip olanlar, karar probleminin çözümünden beklenen sonuç türüne göre ayrı bölümler altında ele alınmıştır. Bu bölümler içinde söz konusu yöntemler, açıklayıcı örneklerle incelenmiştir. Örnek uygulamaların gerçekleştirilmesinde ağırlıklı olarak MS Excel'den yararlanılmış ve kitap içinde sunulan karekod ile okuyucunun uygulamalara erişimine olanak sağlanmıştır. Ayrıca, bazı yöntemlere yönelik geliştirilen Super Decisions, Visual PROMETHEE, J-Electre, M-MACBETH, Rstudio-deaR, DEA Spreadsheet gibi çeşitli yazılım ya da eklentilerden faydalanılmıştır. Söz konusu yazılım ya da eklentilerin kullanımı kitap içinde detaylı biçimde anlatılmıştır. Kitabın sahip olduğu özelliklerle Çok Kriterli Karar Analizi alanında, Türkçe literatüre önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Papers by Ahmet Aytekin
Global retail chains, in particular, only focus on meeting short-term demand and not on a sustainable fresh food supplier selection; fresh food suppliers are essential to determine sustainability performance. In this context, a more holistic approach is needed, focusing not only on the global retail chain level's direct impacts but also on the positive impacts at the overall system level. While this study fills a gap, it also assesses the long-term and lasting impact of choosing a fresh food supplier.
In addition, the impacts of logistics service providers on FFSCs' overall performance have not been addressed adequately in the relevant literature. This work aims to analyze the factors identified by the extended form of the Delphi method developed in the present article, influencing the selection of logistics service providers producing logistics services for fresh fruits and vegetables with the BN-VIKOR procedure. The paper's main significant finding is that the logistics firms' service capacity is the determinative and most influential factor. The current study provides insights and beneficial road maps to the practitioners and decision-makers in retailing industry to structure FFSCs. The results contribute to the literature on criteria for selecting sustainable fresh food suppliers in global retail chains and identify strategies and improvement opportunities that can lead to improvement in practice.
Bu kitabın, çok kriterli karar verme alanında bulanık kümelerin türevlerinin nasıl kullanılabileceğine ışık tutacağını ve gelecekteki araştırmalar için yararlı fikir ve kaynak sağlayacağını ümit ediyoruz. Ayrıca kitap, endüstri mühendisliği ve işletme bölümlerinde verilen yöneylem araştırması, karar analizi, sayısal yöntemler vb. derslerde kaynak olarak kullanılabilecek niteliklere sahiptir.
https://drive.google.com/drive/folders/1g_lvJnDMEUb7_5Fqa7QtJQlFpkSCUroU?usp=drive_link
Karar analizi, karşılaşılan problemlere matematiksel açıdan yaklaşarak akılcı çözümler üretilmesini içeren süreçleri konu almaktadır. Problemlerin bilimsel temellere dayalı olarak ele alınması araştırmacılara, yöneticilere, mühendislere, analistlere veya karar sorumluluğunu taşıyan kişi ya da gruplara karşılaştırabilir, parametre değişimleri izlenebilir, geçerlilik ve güvenirliği sınanabilir çözümlere erişme olanağı sağlar. Bu kapsamda kitap, Karar Analizi alanında çalışan veya çalışmak isteyen araştırmacılara, karşılaşılan problemlere akılcı çözümler üretme arayışında olan bireylere ya da gruplara ve konuya ilgi duyan herkese yarar sağlaması amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada öncelikle Karar Analizi içinde önemli yer edinen kavramlara, kuramlara ve bu kuramlarla ilişkili paradoks ve eleştirilere yer verilmiştir. Ardından, Çok Kriterli Karar Analizi yöntemlerinden öne çıkanlar ve farklı özelliklere sahip olanlar, karar probleminin çözümünden beklenen sonuç türüne göre ayrı bölümler altında ele alınmıştır. Bu bölümler içinde söz konusu yöntemler, açıklayıcı örneklerle incelenmiştir. Örnek uygulamaların gerçekleştirilmesinde ağırlıklı olarak MS Excel'den yararlanılmış ve kitap içinde sunulan karekod ile okuyucunun uygulamalara erişimine olanak sağlanmıştır. Ayrıca, bazı yöntemlere yönelik geliştirilen Super Decisions, Visual PROMETHEE, J-Electre, M-MACBETH, Rstudio-deaR, DEA Spreadsheet gibi çeşitli yazılım ya da eklentilerden faydalanılmıştır. Söz konusu yazılım ya da eklentilerin kullanımı kitap içinde detaylı biçimde anlatılmıştır. Kitabın sahip olduğu özelliklerle Çok Kriterli Karar Analizi alanında, Türkçe literatüre önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Global retail chains, in particular, only focus on meeting short-term demand and not on a sustainable fresh food supplier selection; fresh food suppliers are essential to determine sustainability performance. In this context, a more holistic approach is needed, focusing not only on the global retail chain level's direct impacts but also on the positive impacts at the overall system level. While this study fills a gap, it also assesses the long-term and lasting impact of choosing a fresh food supplier.
In addition, the impacts of logistics service providers on FFSCs' overall performance have not been addressed adequately in the relevant literature. This work aims to analyze the factors identified by the extended form of the Delphi method developed in the present article, influencing the selection of logistics service providers producing logistics services for fresh fruits and vegetables with the BN-VIKOR procedure. The paper's main significant finding is that the logistics firms' service capacity is the determinative and most influential factor. The current study provides insights and beneficial road maps to the practitioners and decision-makers in retailing industry to structure FFSCs. The results contribute to the literature on criteria for selecting sustainable fresh food suppliers in global retail chains and identify strategies and improvement opportunities that can lead to improvement in practice.