S Karibische Meer
S Karibische Meer isch e Näbemeer vom Atlantischen Ozean. Es isch 2.754.000 km² gross und isch dr südöstligi Deil vom Amerikanische Mittelmeer. Es isch vo de Westindischen Insle, wo im ene Boge vom Golf vo Mexiko bis fast noch Venezuela göhn, vom Haupddeil vom Atlantische Ozean abgränzt.
Bis 1492 hai d Europäer s Karibische Meer nid kennt, bis dr Christoph Kolumbus won er brobiert het e Seewäg uf Indie z finde, zerst in karibischem Wasser gseglet isch.
S Karibische Meer wird hüfig (in Analogii zu de Ozean Indik, Atlantik, Pazifik und Arktik) mit dr Karibik gliichgsetzt. D Karibik isch aber dr Name vo dr ganze Region, und bestoht us em Meeresgebiet und de Insle und Inselgruppe wo dört lige.
Geologii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr grössti Deil vom Karibische Meer befindet sich uf dr Karibische Blatte, nume dr Nordwestdeil isch uf dr andere Sitevo dr Diefseerinne und lit uf dr Nordamerikanische Blatte. D Usdehnig vom Karibische Meer bedräit vom Weste, an dr Küste vo Belize, uf Oste bis zu de Windward Islands, eme Deil vo de Insle über em Wind, fast 3.000 Kilometer. D Nordsüdusdehnig vo dr kubanische Westküste bis uf Panama bedräit öbbe 1.500 Kilometer.
Dr Kaimangrabe zwüsche Jamaika und de Kaimaninsle isch bis zu 7.680 m dief und es git dört die weltwiit diefstglägene underseeische Vulkan. Dr Ursprung vo de meiste Insle im Karibische Meer isch vulkanisch, e baar chliineri Insle si Überräst vo Koralleriffe.
Wätter
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Die dropischi Lag vom Karibische Meer hilft em Wasser, e warmi Tämpratur zbehalte, wo, je noch Johresziit, zwüsche 20°C bis knapp über 30°C lit.
S Karibische Meer bildet e zentrale Beriich für vili Hurrikan innerhalb vo dr westlige Hemisphäre. Vor dr Westküste vo Afrika bilde sich e Reihje vo Niiderdrucksystem und die meiste vo dene entwickle sich über em Atlantik zu dropische Stürm. Son e Sturm cha sich über em warme Wasser (mindestens 26,5°C zun emee dropische Wirbelsturm mit ere Windgschwindigkeit vo mehr as 64 Chnote oder 118 km/h entwickle, wo im karibische Meer denn Hurrikan heisst. Die karibischi Hurrikansaison goht vom Juni bis zum Dezämber, wobii die meiste Hurrikan in de Mönet August und Septämber ufdräte. Im Durchschnitt bilde sich jedes Johr nüün dropischi Stürm, wo fümf von ene d Sterki vom ene Hurrikan hai.
Die jöhrlige Hurrikan si wägen ihrer extrem zerstörerische Chraft e potenzielli Bedrohig für d Insle vom Karibische Meer. Koralleriff chönne dur heftigi Wälle liicht beschädigt, oder sogar zerstört wärde, wenn e Hurrikan Sand oder Schlamm uf s Riff drait. Wenn das bassiert, versticke die korallerote Organisme und s Riff stirbt und bricht schliesslig usenander.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Karibisches_Meer“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |