Jacopo Tintoretto

Jacopo Tintoretto
Detail van 'n selfportret, ca. 1588
Geboortenaam	Jacopo Comin
Gebore	laat September of vroeë Oktober 1518 Venesië, Republiek Venesië
Sterf	31 Mei 1594 (op 75) Venesië, Republiek Venesië
Nasionaliteit	Republiek Venesië
Veld	Skildery
Beweging	Renaissance, Maniërisme, Venesiaanse skool

Die werk van die Italiaanse skilder Tintoretto (Italiaans: [tintoˈretto]; Venesiaans: [tiŋtoˈɾeto]; laat September of vroeë Oktober 1518 – 31 Mei 1594) word gekenmerk deur 'n eiesinnige kleurgebruik, sterk kontraste tussen lig en donker, en dramatiese ruimtelike effekte. Verskeie datums word gegee vir die geboortejaar van Jacopo Robusti, beter bekend as Tintoretto, maar 1518 lyk die waarskynlikste.

Jesus by die See van Galilea, olie op doek, ca. 1575–1580

Die wonder van Markus, olie op doek, 1548

Hy het sy lewe lank in sy geboortestad, Venesië, gebly, waar hy blykbaar ’n leerling van Titiaan was. Hoewel die invloed van Michelangelo ook in Tintoretto se werk merkbaar is, het hy sy eie, onafhanklike styl ontwikkel. Hy het sy reputasie met die groot skildery Die wonder van Markus (1548, Accademia, Venesië) gevestig.

Die beweeglike, besige komposisie, die gewaagde perspektiwiese verkorting, die konsentrasie op een dramatiese moment en die briljante kleure het groot indruk gemaak, en hy het daarna baie opdragte ontvang, veral van die Republiek Venesië, verskeie kerke en die broederskap van Sint Rochus, 'n liefdadigheidsgenootskap wat slagoffers van die pes bygestaan het. Die groot siklusse wat hy vir die opdraggewers geskilder het, behoort tot sy beste werk.

Ondanks die byvoeging van talle byfigure is alle aandag op die hoofpersoon van 'n skilderstuk gevestig deur die voortreflike komposisie en vernuftige kleur- en liggebruik. Die vervolmaking van sy styl kan in die Maria-siklus in sy eie kerk, die Madonna dell'Orto (1558), en in die Markus-stukke vir die Scuola di San Marco (1562) gesien word. Die elemente van diepteperspektief en kontrasryke ligval kenmerk hierdie skilderye. Tintoretto se belangrikste werk is sy skilderye vir die Scuola di San Rocco, waaraan hy van 1564 tot 1587 gewerk het.

Deur dikwels gedraaide houdinge aan sy figure te gee, het hy groter beweeglikheid verkry en sy ligeffekte gee 'n byna bonatuurlike voorkoms aan die skilderye. Tintoretto se mitologiese en allegoriese skilderye, onder andere vir die doge se paleis (1577–1885), is wel minder visionêr as sy geestelike werke, maar hulle is nogtans hoogtepunte van die Venesiaanse skilderkuns. Hy het ook portrette van onder meer die doges van Venesië geskilder waarin hy groot begrip vir karakter en persoonlikheid aan die dag lê.

Hoewel Tintoretto se oeuvre besonder groot is en hy 'n enorme produksie, waaraan assistente en leerlinge hom help werk het, gehad het, het hy min navolgers gehad. Hy bly egter van die grootste skilders van die Laat Renaissance.

Bronnelys

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0-908409-68-0, volume 27, bl. 130

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Jacopo Tintoretto.
• (en) "Tintoretto". Encyclopædia Britannica. Besoek op 3 September 2019.