Barkly-Wes
Barkly-Wes (Engels: Barkly West) is 'n dorp in die ooste van die Noord-Kaap, Suid-Afrika. Die dorp het in 2011 'n gesamentlike bevolking van 20 100 gehad [1] en is op die noordelike oewer van die Vaalrivier. Die eerste spoeldiamante is hier gemyn.
Barkly-Wes | |
---|---|
Canteen Kopjie-gedenkteken in Barkly-Wes | |
Koördinate: 28°32′17″S 24°31′07″O / 28.53806°S 24.51861°O | |
Land | Suid-Afrika |
Provinsie | Noord-Kaap |
Distrik | Frances Baard |
Munisipaliteit | Dikgatlong |
Stigting | 1869 |
Oppervlak | |
• Totaal | 73,1 km2 (28,2 vk. myl) |
Bevolking (2011)[1] | |
• Totaal | 20 105 |
• Digtheid | 275/km2 (710/vk. myl) |
Rasverdeling (2011) | |
• Wit mense | 3.7% |
• Indiërs/Asiërs | 0.4% |
• Bruin mense | 22.6% |
• Swart mense | 71.7% |
• Ander | 1.6% |
Taal (2011) | |
• Tswana | 60.3% |
• Afrikaans | 31.4% |
• Engels | 2.3% |
• Sotho | 1.8% |
• Ander | 4.1% |
Poskode (strate) | 8375 |
Poskode (posbusse) | 8375 |
Skakelkode | 053 |
Webwerf | West/ Barkly-Wes |
Geskiedenis
wysigDie dorp het begin as 'n klein sendingstasie met die naam van Pniel (die aangesig van God). Die sendingstasie is in 1849 deur die Berlynse Sendinggenootskap gestig op die suidelike oewer. By Pniel was 'n drif met die naam van Klipdrift wat mettertyd al hoe besiger geraak het. In 1869 is spoeldiamante by Kantienkoppie ontdek deur kaptein Loftus Rolleston en 'n span prospekteerders uit Natal.
Omrede Barkly-Wes in niemandsland was het baie partye skielik 'eienaarskap' ge-eis oor die volgende paar maande. Eers was dit die Korana-hoof, Jan Bloem, gevolg deur die Tswana- en Griekwastamme. Hulle almal is deur die delwers onder leiding van Roderick Barker verdryf. Toe het die Vrystaat op die suidelike oewer aanspraak gemaak deur 'n landdros by Pniel te vestig terwyl die Transvaal in Junie 1870 'n landdros by Klipdift bevestig het op die noordelike oewer. Laasgenoemde is in 'n boot oor die rivier teruggestuur.
Op 30 Julie 1870 het die delwers hulle eie republiek – Die republiek van Klipdrift – uitgeroep met Stafford Parker as president. Hierdie republiek was 5 maande oud toe die Kaapse regering op die toneel verskyn en 'n landdros op 13 Desember 1870 by Klipdrift gevestig het. Na 'n getoutrekkery oor die besit van die grond het 'n span arbiters dit uiteindelik aan die Griekwas toegeken. Dit het nie byval gevind by die delwers nie. Brittanje het uiteindelik tussenbeide getree en aangebied om die grond by die Griekwas te koop. Na aanleiding hiervan het sir Henry Barkly die dorp besoek om 'n administrasie en landdros te vestig vir Griekwaland soos die area bekend geraak het. Die dorp is toe na hom vernoem. Die delwers het mettertyd minder geraak soos hulle uitgewyk het na die droë delwerye by Kimberley.
Distrik
wysigDie distrik is 2 500 km2 groot en is bekend vir sy suiwelboerdery. Baie gewasse word ook verbou met water afkomstig van die Vaalharts-besproeiingskema. Diamante word nog altyd in die omgewing gedelf deur delwers. Hulle is veral aktief in 'n strook van 150 km langs die Vaalrivier vanaf Delportshoop tot by Warrenton.
Sien ook
wysigBronne
wysig- Erasmus, B.P.J. (1995). Op Pad in Suid-Afrika. Jonathan Ball Uitgewers. ISBN 1-86842-026-4.
- Rosenthal, Eric (1967). Ensiklopedie van Suidelike Afrika. Juta and Company.
Verwysings
wysigEksterne skakels
wysig- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Barkly-Wes.