Maria Athanasekou
Maria Athanasekou completed a PhD in art history at the School of Architecture of the National Technical University of Athens (2012, thesis title: ‘The impact of Dante Gabriel Rossetti and Edward Burne-Jones’ painting on Greek Symbolism’), an MA in Renaissance Studies at the University of London, Birkbeck College (1999, dissertation title: ‘El Greco and the Iconography of St. Francis in Counter Reformation Spain’) and a BA in Archaeology and History of Art at the National University of Athens, School of Philosophy, Department of History and Archaeology (1997).
As a doctoral student she received the National Technical University of Athens Special Account for Research (E.L.K.E.) scholarship for three years. As a BA graduate student she received the Erasmus Programme (European Community Action Scheme for the Mobility of University Students) scholarship and the final year of her studies was attended at St. Patrick’s College in Maynooth, Ireland. She has been teaching art history at public and private institutions, as well as at the National Technical University, School of Architecture, for four years as part of her grant duties.
She has also delivered papers in a number of international conferences of art history: Belfast (2010), Chania (2010), Rethymnon (2011),Warwick (2011), Milton Keanes (2012), Newcastle (2012). Her areas of interest are the art of the Renaissance period and 19th to early 20th century European and Greek art.
As a doctoral student she received the National Technical University of Athens Special Account for Research (E.L.K.E.) scholarship for three years. As a BA graduate student she received the Erasmus Programme (European Community Action Scheme for the Mobility of University Students) scholarship and the final year of her studies was attended at St. Patrick’s College in Maynooth, Ireland. She has been teaching art history at public and private institutions, as well as at the National Technical University, School of Architecture, for four years as part of her grant duties.
She has also delivered papers in a number of international conferences of art history: Belfast (2010), Chania (2010), Rethymnon (2011),Warwick (2011), Milton Keanes (2012), Newcastle (2012). Her areas of interest are the art of the Renaissance period and 19th to early 20th century European and Greek art.
less
InterestsView All (31)
Uploads
Άρθρα by Maria Athanasekou
http://www.archaiologia.gr/blog/2016/09/27/%CE%B7-%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7-%CE%AE-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%B3%CE%BF/
Αν κάποιος έπρεπε να διασώσει σε μια φανταστική κιβωτό έργων τέχνης μόνο έναν πίνακα του Νικόλαου Κουνελάκη, ένα έργο χαρακτηριστικό του καλλιτεχνικού του στίγματος, αυτό ίσως θα έπρεπε να είναι «Η οικογένεια του καλλιτέχνη ή Αλληγορία των Καλών και Ελευθέρων Τεχνών» (π.1864-1865), χάρη στην ιδιαίτερη, ψυχογραφική του φύση και την περίτεχνη εικονογραφία του.
Αν δεν γνωρίζαμε ότι η σύζυγος του ζωγράφου απεικονίζεται στο έργο περίπου έξι χρόνια μετά το θάνατό της, ο πίνακας θα αποτελούσε μόνο μια αλληγορία των τεχνών και ίσως δεν θα μας απασχολούσε ιδιαίτερα ως ψυχογραφικό ντοκουμέντο. Με αυτή την πληροφόρηση ωστόσο, ο πίνακας αποκτά μια νέα διάσταση ίσως μακάβρια ή μελαγχολική, ενώ γεννώνται απορίες ως προς το νοηματικό περιεχόμενο της σύνθεσης και της σημασίας του για τον ίδιο το ζωγράφο. Ο καλλιτέχνης καταφεύγει στην χρήση συμβόλων μιλώντας μας με μια ευαίσθητη όσο σύνθετη και ‘λεπτή’ γλώσσα.
Λέξεις κλειδιά: Ιστορία Τέχνης, Εκπαίδευση Ενηλίκων, Κέντρα Διά Βίου Μάθησης.
Abstract
Art History, a rather unknown subject for most people, is taught, among other subjects, at Lifelong Learning Centres. The seminar addresses people of various points of academic departure, having as its only precondition their interest and disposition to travel through colour, the images and stories of art. Within a short time the programme attempts to make them familiar with the artistic movements, as well as to enable them to put artworks in context.Van Gogh said “How rich art is, if one can only remember what one has seen, one is never empty of thoughts or truly lonely, never alone”. Indeed, it is loneliness that leads people back to classrooms or their wish to make good use of their free time since the great majority of them are retired or unemployed.This paper will discuss the reception of the subject of Art History within the framework of Lifelong Learning Education, it will also discuss the reasons for its appreciation and will attempt some suggestions in order to constitute adult education more fruitful. Moreover, it will show its importance for local societies and the need for the development of a learning and culture network, as well as how they contribute to the creation of a community of active and creative citizens. Through this time and art travel, the participants get to know art and usually a strong bond develops, one that last for life.
Key words: Art History, Adult Education, Lifelong Learning Centres.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Τόμος Α΄
Περίληψη
Στις οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων σχετικά με το αντικείμενο της Ιστορίας στο Γυμνάσιο, υπογραμμίζεται το βιωματικό κομμάτι της μάθησης, ενώ η μεθοδολογία αναφέρεται σε επισκέψεις σε μουσεία και χώρους πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Γίνεται λόγος για χρήση της εικόνας στο μάθημα της Ιστορίας, ωστόσο παραλείπεται η ενσωμάτωση ή τουλάχιστον η μνεία στην αδερφή επιστήμη της Ιστορίας της Τέχνης, ως ένα χρήσιμο και βοηθητικό εργαλείο κατά την εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι οδηγίες του υπουργείου υπογραμμίζουν την καλλιέργεια των ερευνητικών δεξιοτήτων των μαθητών, τα σχολικά εγχειρίδια, ωστόσο, παραμένουν ακατάλληλα να καλύψουν αυτή την πτυχή και να ανταποκριθούν στο συγκεκριμένο στόχο. Δεν υπάρχουν χάρτες, υπομνήματα, λογική σειρά και συνάφεια μεταξύ των παρατιθέμενων πηγών, δεν γίνεται σύνδεση της Ιστορίας με την τέχνη, με την εικόνα. Οι μαθητές της ηλεκτρονικής εποχής είναι μοιραία προσανατολισμένοι οπτικά, δηλαδή, μέσα από την κοινωνία της εικόνας έχουν εκπαιδευτεί και παρακινηθεί να αντλούν τις πληροφορίες και κατ’ επέκταση να βρίσκουν τη γνώση.
Πλέον κάνουμε λόγο για M-learning, για μάθηση μέσω κινητών τεχνολογιών (Μ=mobile, κινητός). Δίνεται η δυνατότητα μάθησης μέσω ποικίλων και πολλαπλών ηλεκτρονικών περιβαλλόντων, μέσω κοινωνικών διαδράσεων και διαθεματικών περιεχομένων, με τη χρήση προσωπικών κινητών ηλεκτρονικών συσκευών, όπως το τηλέφωνο, μικροί υπολογιστές, MP3 players, ταμπλέτες κ.α. Στις μέρες μας υπάρχουν ιστότοποι με νέα τεχνολογική κατεύθυνση και έμφαση στην εικόνα, δικτυακοί τόποι με υπερκείμενα που συνδυάζουν εικόνα και ήχο.
Οι μαθητές που έχουν ‘θητεύσει’ στην κουλτούρα του διαδικτύου είναι αυτονόητο ότι δεν θεωρούν ελκυστικό τον αμετάβλητο χαρακτήρα της τυπωμένης σε βιβλίο Ιστορίας που τους στερεί τη συμμετοχή και την ανακάλυψη. Ο στατικός χαρακτήρας του σχολικού εγχειριδίου και η αδυναμία ενσωμάτωσης εικόνας, είτε είναι ψηφιοποιημένη, είτε έντυπη, είναι ένα από τα μεγάλα μειονεκτήματα της διδακτικής της Ιστορίας. Η εικόνα μπορεί να βοηθήσει στην οπτικοποίηση της Ιστορίας, στο να γίνει εύληπτη και απτή, πιο ελκυστική στους μαθητές, ενώ, παράλληλα, η χρήση εικόνων έργων τέχνης μπορεί να συμβάλλει στην καλλιέργεια της αισθητικής και της φιλοτεχνίας τους.
Η αργείτισσα πριγκίπισσα Δανάη έχει πλαγιάσει σε ξύλινες ζωγραφικές επιφάνειες και σε καμβάδες, σε ψηφιδωτά και αρχαία αγγεία, σε χαρτί και τοίχους ακόμη και σε φόρμες για κέικ (3ος αιώνας μ.Χ., Aquincum). Ανάλογα με την περίοδο και την περιοχή της αποδιδόταν ο κάθε της ρόλος. Άλλοτε ήταν η προσωποποίηση της αγνότητας δεδομένου ότι ο πατέρας της την απομόνωσε σε μια υπόγεια φυλακή ώστε να αποφευχθεί μια εγκυμοσύνη και ένας απόγονος που θα σήμαινε, σύμφωνα με χρησμό, το δικό του τέλος, άλλοτε είναι η προσωποποίηση της βιασμένης γυναίκας, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή για να διεισδύσει στην φυλακή και να συνευρεθεί μαζί της παρά τη θέλησή της. Πότε θεωρείται εικονογραφική παγανιστική προεικόνιση της Παρθένου Μαρίας, δεδομένου ότι συνέλαβε τον Περσέα δίχως σωματική επαφή, άμωμα, ενώ αποτελεί και ηρωίδα όλων των επί χρήμασι εκδιδομένων γυναικών, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή και σε κάποια έργα ο χρυσός παρουσιάζεται ως νομίσματα.
Η Δανάη είναι αγνή, είναι κακοποιημένη, είναι φιλήδονη, είναι πόρνη που έκανε σεξ για χρήματα, είναι μια κορτεζάνα που ο χρυσός της αναίρεσε κάθε ηθικό φραγμό. Η Δανάη είναι μια αλληγορία, είναι μια προεικόνιση, είναι μια νεαρή γυναίκα ποθητή και λάγνα, είναι μια παιδούλα που παγιδεύτηκε από δύο άντρες, τον πατέρα και τον εραστή της. Σε κάποια έργα φαίνεται να προσεύχεται κλεισμένη στον πύργο της – σε κάποιες δυτικές εκδοχές είναι αποκλεισμένη σε κάστρο ή πύργο- σε άλλα την φρουρούν ακόμη και στρατιώτες, ωστόσο τα σύννεφα από πάνω προμηνύουν τη χρυσή βροχή, τη σεξουαλική ολοκλήρωση παρά τη θέλησή της. Υπάρχουν αισθησιακοί πίνακες από τον Κορέτζιο και τον Τισιανό, τον Ρέμπραντ και τον Ρούμπενς μέχρι τον Κλιμτ, τον Σίλε ή τον Πικάσο, όπου η Δανάη φαίνεται να απολαμβάνει τη συνεύρεση με τον αόρατο εραστή της. Η Δανάη έχει επίσης απεικονιστεί κατά την άφιξή της στη Σέριφο μαζί με τον Περσέα, αλλά σε σαφώς μικρότερο αριθμό έργων. Η ανακοίνωση αυτή θα ασχοληθεί κυρίως με τη στιγμή της συνεύρεσής της με το Δία.
Η Δανάη είναι μια κοπέλα με ανακόλουθη συμπεριφορά και σκοτεινό παρελθόν. Είναι η επιτομή των εικονογραφικών αντιφάσεων τις οποίες αυτό το άρθρο θα επιχειρήσει να προσεγγίσει ερμηνευτικά και να τις τοποθετήσει στο ιστορικό και καλλιτεχνικό πλαίσιο δημιουργίας των έργων τέχνης σε μια απόπειρα σύνοψης της εικονογραφίας της αργείτισσας πριγκίπισσας στη δυτική ζωγραφική.
So far, research on these matters in the art of the Renaissance has not sufficiently looked into the ways in which religious iconography created alternative sensory realities. Through the study of portable paintings for personal devotional purposes, altarpieces and fresco cycles of the Trecento and Quattrocento, sensory reality will be discussed and put in context from a recently developed socio-political point of view, as well as from a historical, psychological, artistic, symbolic and theological standpoint. Among other motifs, the iconography of the sacra conversazione, the maesta, the hortus conclusus, martyrdoms and visions of saints as well as the presence of donors in the company of saints and their impact on the viewer’s senses will be explored. Moreover, techniques such as perspective along with composition, the use of colour, light and shadow, etc. will be discussed as means of creating a sensory reality other than the physical.
Προφορική ανακοίνωση στο πλαίσιο της ίδιας συνεδρίας: «Messengers of disaster: Luminous heavenly bodies in medieval and Renaissance iconography».
Since ancient times, calamity has often been blamed upon unfavourable positions of planets and the emergence of ill-omened stars in the sky. During the Middle Ages and the Renaissance, fiery celestial bodies disturbing the peace of the firmament were synonymous with divine punishment and disaster. Even the etymology of the word infers this astrologically themed superstition: the noun disaster is derived from the Greek pejorative prefix δυσ, (dis-) ‘bad’ + ἀστήρ (aster), ‘star’.
The purpose of this paper is to discuss medieval and Renaissance perceptions of unusual celestial occurrences as indicators of catastrophe and holy sanction through several iconographical paradigms. Astronomical phenomena such as falling stars, comets, meteors - all of which were frequently confused and referred to as comets - along with dark cloudy skies, rainbows and their possible combinations have been interpreted and depicted in painting as presages of adversity, especially pestilential epidemics.
Giotto’s depiction of Halley's Comet in the place of the Star of Bethlehem in his Adoration of the Magi fresco in the Arena Chapel is a rare instance of a comet within a context of salvation. From the Bayeux Tapestry to Melencolia I, and from the Lucerne Chronicles to the Madonna of Foligno, comets are imaged as heralds of ominous tidings, as harbingers of doom, prophesising the wrath of God manifested in outbreaks of pandemic disease or in other forms of devastating disorder.
Λέξεις κλειδιά: Δροσίνης, Ιστορία Τέχνης, εικονογραφία, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ζωγραφική, κινήματα.
Βιβλία by Maria Athanasekou
Proceedings by Maria Athanasekou
Papers by Maria Athanasekou
http://www.archaiologia.gr/blog/2016/09/27/%CE%B7-%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7-%CE%AE-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%B3%CE%BF/
Αν κάποιος έπρεπε να διασώσει σε μια φανταστική κιβωτό έργων τέχνης μόνο έναν πίνακα του Νικόλαου Κουνελάκη, ένα έργο χαρακτηριστικό του καλλιτεχνικού του στίγματος, αυτό ίσως θα έπρεπε να είναι «Η οικογένεια του καλλιτέχνη ή Αλληγορία των Καλών και Ελευθέρων Τεχνών» (π.1864-1865), χάρη στην ιδιαίτερη, ψυχογραφική του φύση και την περίτεχνη εικονογραφία του.
Αν δεν γνωρίζαμε ότι η σύζυγος του ζωγράφου απεικονίζεται στο έργο περίπου έξι χρόνια μετά το θάνατό της, ο πίνακας θα αποτελούσε μόνο μια αλληγορία των τεχνών και ίσως δεν θα μας απασχολούσε ιδιαίτερα ως ψυχογραφικό ντοκουμέντο. Με αυτή την πληροφόρηση ωστόσο, ο πίνακας αποκτά μια νέα διάσταση ίσως μακάβρια ή μελαγχολική, ενώ γεννώνται απορίες ως προς το νοηματικό περιεχόμενο της σύνθεσης και της σημασίας του για τον ίδιο το ζωγράφο. Ο καλλιτέχνης καταφεύγει στην χρήση συμβόλων μιλώντας μας με μια ευαίσθητη όσο σύνθετη και ‘λεπτή’ γλώσσα.
Λέξεις κλειδιά: Ιστορία Τέχνης, Εκπαίδευση Ενηλίκων, Κέντρα Διά Βίου Μάθησης.
Abstract
Art History, a rather unknown subject for most people, is taught, among other subjects, at Lifelong Learning Centres. The seminar addresses people of various points of academic departure, having as its only precondition their interest and disposition to travel through colour, the images and stories of art. Within a short time the programme attempts to make them familiar with the artistic movements, as well as to enable them to put artworks in context.Van Gogh said “How rich art is, if one can only remember what one has seen, one is never empty of thoughts or truly lonely, never alone”. Indeed, it is loneliness that leads people back to classrooms or their wish to make good use of their free time since the great majority of them are retired or unemployed.This paper will discuss the reception of the subject of Art History within the framework of Lifelong Learning Education, it will also discuss the reasons for its appreciation and will attempt some suggestions in order to constitute adult education more fruitful. Moreover, it will show its importance for local societies and the need for the development of a learning and culture network, as well as how they contribute to the creation of a community of active and creative citizens. Through this time and art travel, the participants get to know art and usually a strong bond develops, one that last for life.
Key words: Art History, Adult Education, Lifelong Learning Centres.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Τόμος Α΄
Περίληψη
Στις οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων σχετικά με το αντικείμενο της Ιστορίας στο Γυμνάσιο, υπογραμμίζεται το βιωματικό κομμάτι της μάθησης, ενώ η μεθοδολογία αναφέρεται σε επισκέψεις σε μουσεία και χώρους πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Γίνεται λόγος για χρήση της εικόνας στο μάθημα της Ιστορίας, ωστόσο παραλείπεται η ενσωμάτωση ή τουλάχιστον η μνεία στην αδερφή επιστήμη της Ιστορίας της Τέχνης, ως ένα χρήσιμο και βοηθητικό εργαλείο κατά την εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι οδηγίες του υπουργείου υπογραμμίζουν την καλλιέργεια των ερευνητικών δεξιοτήτων των μαθητών, τα σχολικά εγχειρίδια, ωστόσο, παραμένουν ακατάλληλα να καλύψουν αυτή την πτυχή και να ανταποκριθούν στο συγκεκριμένο στόχο. Δεν υπάρχουν χάρτες, υπομνήματα, λογική σειρά και συνάφεια μεταξύ των παρατιθέμενων πηγών, δεν γίνεται σύνδεση της Ιστορίας με την τέχνη, με την εικόνα. Οι μαθητές της ηλεκτρονικής εποχής είναι μοιραία προσανατολισμένοι οπτικά, δηλαδή, μέσα από την κοινωνία της εικόνας έχουν εκπαιδευτεί και παρακινηθεί να αντλούν τις πληροφορίες και κατ’ επέκταση να βρίσκουν τη γνώση.
Πλέον κάνουμε λόγο για M-learning, για μάθηση μέσω κινητών τεχνολογιών (Μ=mobile, κινητός). Δίνεται η δυνατότητα μάθησης μέσω ποικίλων και πολλαπλών ηλεκτρονικών περιβαλλόντων, μέσω κοινωνικών διαδράσεων και διαθεματικών περιεχομένων, με τη χρήση προσωπικών κινητών ηλεκτρονικών συσκευών, όπως το τηλέφωνο, μικροί υπολογιστές, MP3 players, ταμπλέτες κ.α. Στις μέρες μας υπάρχουν ιστότοποι με νέα τεχνολογική κατεύθυνση και έμφαση στην εικόνα, δικτυακοί τόποι με υπερκείμενα που συνδυάζουν εικόνα και ήχο.
Οι μαθητές που έχουν ‘θητεύσει’ στην κουλτούρα του διαδικτύου είναι αυτονόητο ότι δεν θεωρούν ελκυστικό τον αμετάβλητο χαρακτήρα της τυπωμένης σε βιβλίο Ιστορίας που τους στερεί τη συμμετοχή και την ανακάλυψη. Ο στατικός χαρακτήρας του σχολικού εγχειριδίου και η αδυναμία ενσωμάτωσης εικόνας, είτε είναι ψηφιοποιημένη, είτε έντυπη, είναι ένα από τα μεγάλα μειονεκτήματα της διδακτικής της Ιστορίας. Η εικόνα μπορεί να βοηθήσει στην οπτικοποίηση της Ιστορίας, στο να γίνει εύληπτη και απτή, πιο ελκυστική στους μαθητές, ενώ, παράλληλα, η χρήση εικόνων έργων τέχνης μπορεί να συμβάλλει στην καλλιέργεια της αισθητικής και της φιλοτεχνίας τους.
Η αργείτισσα πριγκίπισσα Δανάη έχει πλαγιάσει σε ξύλινες ζωγραφικές επιφάνειες και σε καμβάδες, σε ψηφιδωτά και αρχαία αγγεία, σε χαρτί και τοίχους ακόμη και σε φόρμες για κέικ (3ος αιώνας μ.Χ., Aquincum). Ανάλογα με την περίοδο και την περιοχή της αποδιδόταν ο κάθε της ρόλος. Άλλοτε ήταν η προσωποποίηση της αγνότητας δεδομένου ότι ο πατέρας της την απομόνωσε σε μια υπόγεια φυλακή ώστε να αποφευχθεί μια εγκυμοσύνη και ένας απόγονος που θα σήμαινε, σύμφωνα με χρησμό, το δικό του τέλος, άλλοτε είναι η προσωποποίηση της βιασμένης γυναίκας, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή για να διεισδύσει στην φυλακή και να συνευρεθεί μαζί της παρά τη θέλησή της. Πότε θεωρείται εικονογραφική παγανιστική προεικόνιση της Παρθένου Μαρίας, δεδομένου ότι συνέλαβε τον Περσέα δίχως σωματική επαφή, άμωμα, ενώ αποτελεί και ηρωίδα όλων των επί χρήμασι εκδιδομένων γυναικών, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή και σε κάποια έργα ο χρυσός παρουσιάζεται ως νομίσματα.
Η Δανάη είναι αγνή, είναι κακοποιημένη, είναι φιλήδονη, είναι πόρνη που έκανε σεξ για χρήματα, είναι μια κορτεζάνα που ο χρυσός της αναίρεσε κάθε ηθικό φραγμό. Η Δανάη είναι μια αλληγορία, είναι μια προεικόνιση, είναι μια νεαρή γυναίκα ποθητή και λάγνα, είναι μια παιδούλα που παγιδεύτηκε από δύο άντρες, τον πατέρα και τον εραστή της. Σε κάποια έργα φαίνεται να προσεύχεται κλεισμένη στον πύργο της – σε κάποιες δυτικές εκδοχές είναι αποκλεισμένη σε κάστρο ή πύργο- σε άλλα την φρουρούν ακόμη και στρατιώτες, ωστόσο τα σύννεφα από πάνω προμηνύουν τη χρυσή βροχή, τη σεξουαλική ολοκλήρωση παρά τη θέλησή της. Υπάρχουν αισθησιακοί πίνακες από τον Κορέτζιο και τον Τισιανό, τον Ρέμπραντ και τον Ρούμπενς μέχρι τον Κλιμτ, τον Σίλε ή τον Πικάσο, όπου η Δανάη φαίνεται να απολαμβάνει τη συνεύρεση με τον αόρατο εραστή της. Η Δανάη έχει επίσης απεικονιστεί κατά την άφιξή της στη Σέριφο μαζί με τον Περσέα, αλλά σε σαφώς μικρότερο αριθμό έργων. Η ανακοίνωση αυτή θα ασχοληθεί κυρίως με τη στιγμή της συνεύρεσής της με το Δία.
Η Δανάη είναι μια κοπέλα με ανακόλουθη συμπεριφορά και σκοτεινό παρελθόν. Είναι η επιτομή των εικονογραφικών αντιφάσεων τις οποίες αυτό το άρθρο θα επιχειρήσει να προσεγγίσει ερμηνευτικά και να τις τοποθετήσει στο ιστορικό και καλλιτεχνικό πλαίσιο δημιουργίας των έργων τέχνης σε μια απόπειρα σύνοψης της εικονογραφίας της αργείτισσας πριγκίπισσας στη δυτική ζωγραφική.
So far, research on these matters in the art of the Renaissance has not sufficiently looked into the ways in which religious iconography created alternative sensory realities. Through the study of portable paintings for personal devotional purposes, altarpieces and fresco cycles of the Trecento and Quattrocento, sensory reality will be discussed and put in context from a recently developed socio-political point of view, as well as from a historical, psychological, artistic, symbolic and theological standpoint. Among other motifs, the iconography of the sacra conversazione, the maesta, the hortus conclusus, martyrdoms and visions of saints as well as the presence of donors in the company of saints and their impact on the viewer’s senses will be explored. Moreover, techniques such as perspective along with composition, the use of colour, light and shadow, etc. will be discussed as means of creating a sensory reality other than the physical.
Προφορική ανακοίνωση στο πλαίσιο της ίδιας συνεδρίας: «Messengers of disaster: Luminous heavenly bodies in medieval and Renaissance iconography».
Since ancient times, calamity has often been blamed upon unfavourable positions of planets and the emergence of ill-omened stars in the sky. During the Middle Ages and the Renaissance, fiery celestial bodies disturbing the peace of the firmament were synonymous with divine punishment and disaster. Even the etymology of the word infers this astrologically themed superstition: the noun disaster is derived from the Greek pejorative prefix δυσ, (dis-) ‘bad’ + ἀστήρ (aster), ‘star’.
The purpose of this paper is to discuss medieval and Renaissance perceptions of unusual celestial occurrences as indicators of catastrophe and holy sanction through several iconographical paradigms. Astronomical phenomena such as falling stars, comets, meteors - all of which were frequently confused and referred to as comets - along with dark cloudy skies, rainbows and their possible combinations have been interpreted and depicted in painting as presages of adversity, especially pestilential epidemics.
Giotto’s depiction of Halley's Comet in the place of the Star of Bethlehem in his Adoration of the Magi fresco in the Arena Chapel is a rare instance of a comet within a context of salvation. From the Bayeux Tapestry to Melencolia I, and from the Lucerne Chronicles to the Madonna of Foligno, comets are imaged as heralds of ominous tidings, as harbingers of doom, prophesising the wrath of God manifested in outbreaks of pandemic disease or in other forms of devastating disorder.
Λέξεις κλειδιά: Δροσίνης, Ιστορία Τέχνης, εικονογραφία, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ζωγραφική, κινήματα.